دانلود مقاله جهاد

جهاد بطور حتم به حال انسان خداشناس بهتر است، زیرا نتیجه آن یا غلبه و ظفر و سرفرازی است، و یا شهادت و فوز به درجات بهشت است.

 به معنی جنگ و پیکار در راه خداست، و هنگامی که اسلام در مخاطره قرار گرفته و از طرف دشمنان مورد تجاوز و تهاجم قرار گیرد مصداق می‌یابد، و در صورتی که دفاع از حریم اسلام جز با عملیات نظامی امکان‌پذیر نباشد بر هر مسلمانی که قدرت بر آن داشته باشد واجب می‌گردد.

در تعدادی زیادی از آیات قرآن کریم به جهاد مر شده است که از جمله این آیات است:

بر شما جنگ نوشته شده در حالی که شما آن را مکروه می‌دارید، احتمال دارد که شما چیزی را مکروه بدارید ولی برای شما خیر باشد و احتمال دارد که شما چیزی را دوست بدارید ولی به شما ضرر داشته باشد، خدا می‌داند و شما نمی‌دانید.

(کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِتٰالُ وَ هُوَ کُرْهٌ لَکُمْ وَعَسیٰ اَنْ تَکْرَهُوا شَیْئاً وَ هُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ عَسیٰ اَنْ تُحِبُّوا شَیْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَکُمْ وَاللهُ یَعْلَمُ وَ اَنْتُمْ لٰاتَعْلَمُونَ) (سورهٔ بقره، آیهٔ ۲۱۶)

تفسیر: جهاد بطور حتم به حال انسان خداشناس بهتر است، زیرا نتیجه آن یا غلبه و ظفر و سرفرازی است، و یا شهادت و فوز به درجات بهشت است.

و مرگ در بستر برای کسی که ترک جهاد کند علاوه بر اینکه انباشته از حسرت و یأس از رحمت خدای متعال است چه بسا توأم با بیماری‌های بسیار دردآور و شکنجه‌دهنده نیز هست.

تفسیر: این آیه در مورد کفار مکّه نازل شده که با مسلمانان به جنگ برخاسته و آنان را از مکّه بیرون راندند.

در راه خدا قتال کنید و بدانید که خدا شنوا و بیناست.

(وَقٰاتِلُوا فی سَبیلِ اللهِ وَاعْلَمُوا اَنَّ اللهَ سَمیعٌ عَلیمٌ )

ای مؤمنان اسلحه خود را بدست گرفته گروه گروه و یا همه با هم کوچ کنید.

(یٰا اَیُّهَا الَّذینَ ٰامَنُوا خُذُوا حِذْرَکُمْ فَانْفِرُوا نُبٰاتٍ اَوانْفِرُوا جَمیعا) (سورٔ نساء: آیهٔ ۷۱)

کوچ کنید، سبک و سنگین، با جان و مال در راه خدا جهاد کنید، همان برای شما بهتر است اگر بدانید.

(اِنْفِرُوا خِفٰافاً و ثِقٰالاً وَ جٰاهِدُوا بِاَمْوالِکُمْ وَ اَنْفُسِکُمْ فی سَبیلِ اللهِ ذٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ اِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ) (سورهٔ توبه، آیهٔ ۴۱)

تفسیر: منظور از سبک و سنگین سبک و سنگین در حرکت از نظر جوانی و سالمندی یا ثروت و دارائی یا عائله‌مندی و تجرد یا سواره یا پیاده است مطابق اقوال مختلفی که از مفسران در تفسیر آن نقل شده است، و یا اعم از همهٔ آنها بوده و شامل تمام وجوه می‌شود.

ای کسانی که ایمان آورده‌اید چه شده بر شما که هرگاه به شما گفته می‌شود که در راه خدا کچ کنیدسنگینی می‌کنید آیا عوض زندگی آخرت به زندگی دنیا راضی شد‌ه‌اید لذت زندگی دنیا جز چیز کمی نیست اگر کوچ نکنید خدا شما را به عذاب دردناک معذّب می‌کند و به جای شما قوم دیگری را برمی‌گزیند و هیچ ضرری از شما به او متوجه نخواهد شد خدا به هر چز تواناست.

(یٰا اَیُّهَا الَّذینَ ٰامَنُوا مٰالَکُمْ اِذٰا قیلَ لَکُمُ انْفِرُوا فی سَبیلِ‌اللهِ اثّٰاقَلْتُمْ اِلَی اْلاَرْضِ اَرَضیتُمْ بِالْحَیٰوهِٔ الدُّنْیٰا مِنَ اْلٰاخِرَهِٔ فَمٰا مَتٰاعُ الْحَیٰوهِٔ الدُّنْیٰا فِی اْلٰاخِرَهِٔ اِلّٰا قَلیلٌ اِلّٰا تَنْفِرُوا یُعَذِّبْکُمْ عَذٰاباً اَلیماً وَ یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ وَلٰا تَضُرُّوُهُ شَیْئاً وَاللهُ عَلیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ) (سورهٔ توبه، آیهٔ ۳۸ و ۳۹)

هر کس در راه خدا جنگ کند کشته شود، یا پیروز گردد در آینده به او پاداش بزرگ خواهیم داد، چه شده بر شما که جنگ نمی‌کنید در راه خدا و در راه آنان که به ضعف و ناتوانی کشیده شده‌آند از مردان و زنان و کودکان که می‌گویند پروردگارا ما را از این دیار ستمگران بیرون بر و از پیش خود برای ما رهبر و یاوری قرار ده، کسانی که ایمان دارند در راه خدا می‌جنگند و کسانی که کفر ورزیده‌اند در راه طاغوت (طغیانگر در ظلم و گناه) می‌جنگند.

با دوستان شیطان جنگ کنید به درستی که مکر شیطان (در برابر نصرت و یاری خدا) ضعیف است.

(وَ مَنْ یُقٰاتِلْ فی سَبیلِ اللهِ فَیُقْتَلْ اَوْیَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتیهِ اَجْراً عَظیماً وَمٰا لَکُمْ لٰا تُقٰاتِلُونَ فی سَبیلِ اللهِ وَالْمُسْتَضْعَفینَ مِنَ الرَّجٰالِ وَالنِّسٰاءِ وَالْوِلْدٰانِ الَّذینَ یَقُولُونَ رَبَّنٰا اَخْرِجْنٰا مِنْ هٰذِهِ الْقَرْیَهِٔ الظّٰالِمِ اَهْلُهٰا وَاجْعَلْ لَنٰا مِنْ لَدُنْکَ وَلِیّاً وَاجْعَلْ لَنٰا مِنْ لَدُنْکَ نَصیراً اَلَّذینَ ٰامَنُوا یُقٰاتِلُونَ فی سَبیلِ‌اللهِ وَالَّذینَ کَفَرُوا یُقٰاتِلُونَ فی سَبیلِ الّطٰاغُوتِ فَقٰاتِلُوا اَوْلِیٰاءَ الشَّیْطٰانِ اِنَّ کَیْدَالشَّیْطٰانِ کٰانَ ضَعیفاً) (سورهٔ نساء، آیات ۷۴ و ۷۵ و ۷۶)

البته شما را خواهیم آزمود، تا جهادکنندگان (و به رنج‌ها) صبرکنندگان را بشناسیم، و همچنین اخبار و اظهارات شما را بیازمائیم.

(وَلَنَبْلُوَتَّکُمْ حَتّیٰ نَعْلَمَ الْمُجٰاهِدینَ مِنْکُمْ وَالصّٰابِرینَ وَ نَبْلُوَا اَخْبارَکُمْ) (سورهٔ محمد، آیهٔ ۳۱)

این آیا بازگوکنندهٔ فسلفه و رمز زندگی انسان‌ها در این جهان است، که شیرینی‌های آن آمیخته به تلخی‌ها، و نعمت‌های آن توأم با رنج‌ها و سختی‌هاست.

این آیه گوشزد می‌کند که زندگی انسان‌ها در هر شرائطی که باشد در برگیرندهٔ امتحانات و آزمایش‌های گوناگون است، تا در عمل شناخته شوند کدام یک در صحنهٔ زندگی به جهاد و کوشش در راه خدا پرداخته، و کدام یک راحت‌طلبی را ترجیح می‌دهد، و از جهاد و کوشش و تحمل رنج‌ها در راه خدا سرباز می‌زند، تا پاداش و کیفر در برابر عمل باشد.

● فضیلت جهاد

ای مردمی که ایمان آورده‌اید آیا راهنمائی کنم شما را بسوی تجارتی که شما را از عذاب دردناک‌ رهائی بخشد (اینکه) ایمان بیاورید به خدا و پیامبر او و در راه خدا با اموال و جان‌های خود جهاد کنید، آن برای شما بهتر است اگر بدانید، (خدا) گناهانتان را می‌بخشد و شما در بهشت‌ها که نهرها از زیر آنها جاری است وارد می‌سازد، و در اقامتگاه‌های پاکیزه در بهشت‌های عدن (وارد می‌سازد) آنست کامیابی بزرگ، و خصلت دیگری نیز که آن را دوست دارید پیروزی از ناحیه خدا و فتح قریب است، مؤمنان را بشارت ده.

(یٰا اَیُّهَا الَّذینَ ٰامَنُوا هَلْ اَدُلُّکُمْ عَلیٰ تِجٰارَهٍٔ تُنْجیکُمْ مِنْ عَذٰابٍ اَلیمٍ تُؤْمِنُونَ بِاللهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُجٰاهِدُونَ فی سَبیلِ اللهِ بِاَمْوٰالِکُمْ وَ اَنْفُسِکُمْ ذٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ اِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ، یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَ یُدْخِلْکُمْ جَنّٰاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا اْلاَنْهارُ وَ مَسٰاکِنَ طَیِّبَهًٔ فی جَنّٰاتِ عَدْنٍ ذٰلِکَ الْفَوْزُ الْعَظیمُ وَ اُخْریٰ تُحِبُّونَهٰا نَصْرٌ مِنَ اللهِ وَ فَتْحٌ قَریبٌ وَ بَشِّرِالْمُؤْمِنینَ) (سورهٔ صف، آیات ۱۰-۱۳)

برابر نیستند مؤمنانی که بر جای نشسته‌اند و ضرری بر آنان نرسیده با آنانکه در راه خدا جهاد می‌کنند.

خدای آنان را که با جان و مال جهاد می‌کنند برآنانکه برجای نشسته‌آند در درجه برتری داده،

همه را خدا وعدهٔ نیکو داده است (ولی) جهادکنندگان را بر جای نشستگان با پاداش بزرگ که درجات (عطا شده) از ناحیه خدا، و مغفرت و رحمت است، خدای آمرزشگر و مهربان است.

(لٰا یَسْتَوِی الْقٰاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنینَ غَیْرُ اُوِلی الضَّرَرِ وَالْمُجٰاهِدُونَ فی سَبیلِ اللهِ بِاَمْوٰالِهِمْ وَ اَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللهُ الْمُجٰاهِدینَ بِاَمْوٰالِهِمْ وَ اَنْفُسِهِمْ عَلَی الْقٰاعِدینَ دَرَجَهًٔ و کُلّاً وَعَدَاللهُ الْحُسْنیٰ وَ فَضَّلَ اللهُ الْمُجٰاهِدینَ عَلَی الْقٰاعِدینَ اَجْراً عَظیماً دَرَجٰاتٍ مِنْهُ وَ مَغْفِرَهًٔ وَ رَحْمَهًٔ وَ کٰانَ اللهُ غَفُوراً رَحیماً) (سورۀ نساء، آیات ۹۵ و ۹۶)

نفسیر: وعده نیکو در آیه را برخی از مفسران به وعده بهشت تفسیر کرده‌اند.

کسی که در راه خدا جنگ نموده کشته شود یا پیروز گردد در آینده به او پاداش بزرگ خواهیم داد.

(وَ مَنْ یُقٰاتِلْ فی سَبیلِ اللهِ فَیُقْتَلْ اَوْیَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتیهِ اَجْراً عَظیماً) (سورهٔ نساء، آیهٔ ۷۴)

خدا از مؤمنین جان و مالشان را در برابر بهشت خریداری کرده است.

در راه خدا کارزار می‌کنند و می‌کشند و کشته می‌شوند و این عده حقی است که در تورات و انجیل و قرآن داده شده است.

(اِنَّ اللهَ اشْتَریٰ مِنَ الْمُؤْمِنینَ اَنْفُسَهُم وَ اَمْوٰالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّهَٔ یُقٰاتِلُونَ فی سَبیلِ اللهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقّاً فِی التَّوْٰاریهٔ وَاْلاِنْجیلِ وَالْقُرْٰانِ) (سورهٔ توبه، آیهٔ ۱۱۱)

خدا دوست دارد کسانی را که در راه او در یک صف (محکم) که گویا بنائی است که با سرب ساخته شده است پیکار می‌کنند.

(اِنَّ اللهَ یُحِبُّ الَّذینَ یُقٰاتِلُونَ فی سَبیلِهِ صَفّاً کَاَنَّهُمْ بُنْیٰانٌ مَرْصُوصٌ) (سورهٔ صف، آیهٔ ۴)

▪ جهاد چنانکه بیان شد به معنی پیکار و مبارزه است، و به معنی وسیع آن مشتمل بر سه قسم است:

جهاد با دشمن ظاهری، و جهاد با شیطان غواگر و جهاد با نفس.

ولی معنی خاص آن مبارزه و پیکار با دشمن ظاهری است.