دانلود تحقیق حقوق کودک در اسلام

قبل از ظهور اسلام ، کودکان در وضعیت بسیار بدی به سر می بردند ، از حقوق عادی محروم و دستخوش اراده پدرانشان بودند. اگر پدران می خواستند آنها را نگه می داشتند و اگرنه ، برای رهایی از نفقه و هزینه زندگی آنها را می فروختند و یا می کشتند.

با آمدن اسلام ، این عادت ناپسند شدیدا مورد مقابله قرار گرفت و اسلام عالیترین توجه را به کودک نمود ، آیاتی که نسبت به حقوق کودک در اسلام وجود دارد و روایات موجود همه حکایات بر اهمیت اسلام به کودکان و حقوق ایشان دارد.اسلام ، پدران را از کشتن فرزندان به خاطر ترس از کمبود هزینه منع کرد . چنانکه خداوند در قرآن کریم می فرماید:

" فرزندان خود را از ترس کمی روزی نکشید ، ما به شما و آنها روزی می دهیم زیرا قتل آنها اشتباه و گناه بزرگی است."

رسول گرامی اسلام (ص) می فرماید: " به کودکان خود محبت کنید و نسبت به آنها ترحم نمایید. وقتی به آنها وعده دادید، وفا کنید زیرا آنها جز اینکه شما را روزی دهنده خود می بینند تصور دیگری ندارند."

امام سجاد (ع) می فرماید:" و اما حق فرزند تو این است که بدانی او از تو و پیوسته به تو در خیر و شر امر دنیاست و تو مسئول او از لحاظ نیک ادب کردن و راهنمایی به پروردگارش و کمک به طاعت او هستی. پس عمل تو درباره او ، عمل کسی باشد که می داند در احسان به او پاداش ، و در مسامحه و بدی نسبت به او کیفر می بیند."

اسلام حتی به والدین اجازه کتک زدن کودکان را نداده است . امام علی (ع) می فرماید:"حتی برای ادب کردن فرزندت نیز او را نزن بلکه با او قهر کن و مراقب باش که زمان قهر طول نکشد."

نیازهای کودک

رسول اکرم (ص) به همه انسانها اعلام می کند ، همانطور که پدران و مادران ، حقوقی بر فرزندان خود دارند و فرزندان در صورت ترک آن حقوق عاق می شوند ، فرزندان نیز حقوقی بر پدر و مادر دارند که " پدران و مادران در صورت رعایت نکردن آن عاق فرزندان می گردند."

والدین مسئول تأمین تمام نیازهای کودک اعم از مادی و معنوی می باشند .

1-  نیازمندیهای جسمانی کودک: نمو جسمانی کودک با فراهم ساختن وسایل مادی امکان پذیر است تا ازاین طریق نیازهای بدنی او اشباع شود. این رشد و نمو با تغذیه ، بهداشت کافی ، آب و هوا ، مسکن ، خواب ، بازی و امثال آن ، به دست می آید.

2-  تعلیم ورزش به کودک: حرکت و جنبش ، اساس هر عمل غریزی و پایه وظایف حیاتی است که زندگی شاداب و سلامت درگرو آن است .

امام صادق (ع) می فرماید :" باید – خصوصا – هفت سال اول زندگی کودک آزادانه به بازی و جنبشهای بدنی صرف شود."

حضرت رسول اکرم (ص) می فرماید: " اگر کسی دارای طفل خردسالی بود باید با او در جنبشهای کودکانه و حالت بچه گانه همکاری و هماهنگی نماید."

آموختن و پرداختن به ورزشهای شنا، تیراندازی و سوارکاری نیز از ورزشهای مهمی است که در احادیث بر آنها تأکید شده است .

نیازمندی های روحی

1-  انتخاب نام زیبا : نخستین احسان و نیکی پدر به کودک انتخاب نام زیبا و خوشایند برای اوست و این از حقوق لازم کودکان می باشد.

2-  احترام : پیامبر گرامی اسلام (ص) می فرماید: " به شخصیت فرزندان خود ارج نهید و آداب و آیینهای رفتار خویش را نیکو و درست گردانید تا مشمول آمرزش خدا شوید."

پیامبر به والدین امر کرده اند که به کودکان احترام بگذارند ، چراکه بی توجهی و بی احترامی به آنان باعث بروز مشکلات عاطفی زیادی در کودکان می گردد همچنین در روایتی از رسول اکرم چنین آمده است :" فرزندان خود را زیاد ببوسید ، زیرا با هر بوسه ، برای شما مقام و مرتبتی در بهشت فراهم می شود که فاصله میان هر مقامی ، پانصد سال است ."

با توجه به مطالب گفته شده اسلام – دین انسان سازی – به اساس تربیتی انسانها از سنین کودکی ارزشی خاص می گذارد و به والدین توصیه می نماید که به تمامی ابعاد وجودی کودک عنایت داشته باشند و انسانی وارسته و شایسته را تحویل جامعه بشری بدهند.

حقوق فرزندان                

 از جملهْ حقوق عمده و اساسی اولاد بالای پدر و مادر تربیه و پرورش اسلامی آنها است، یعنی بر پدر و مادر واجب است که فرزندان شان را تربیه درست و سالم نمایند، تربیه ای که در نتیجهْ آن فرزند صالح و نیک، دیندار و خوش اخلاق ببار آید.خداوند متعال می فرماید:

( یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَاراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَه ُ ) تحریم آیه : 6

«ای مؤمنان! خود و خانواده خویش را از آتش دوزخی برهانید که آتش افروز آن انسانها و سنگها است». 

در این آیت خداوند(ج) مسلمانان را به یک مسؤلیت عظیمی که بدوش آنها نهاده است خاطر نشان میسازد، و آن  اصلاح و تربیت فرزندان و اعضای خانواده میباشد، تا نشود که آنها از تربیه اسلامی دور مانده مستحق آتش دوزخ شوند.

و از همین جاست که رسول الله(ص)  فرمودند:

هرگاه فرزند هفت ساله شود نماز بر وی تلقین گردد و تشویق شود تا نماز بخواند، و اگر از هفت به ده عمرش تجاوز کند و هنوز نماز نخواند باید توبیخ و سرزنش شود. فقها و دانشمندان دینی میگویند: که روزه و سائر احکام دینی نیز از همین قرار است باید از هفت سالگی به انجام طاعات و عبادات تشویق شوند، تا اینکه همزمان با رسیدن به عمر شعور و احساس، شعور بندگی هم در آنها پیدا شود.و نیز رسول الله فرمودند:

(أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ یَقُولُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَقُولُ کُلُّکُمْ رَاعٍ وَکُلُّکُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ وَالرَّجُلُ رَاعٍ فِی أَهْلِهِ وَهُوَ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ) بخاری شماره حدیث844

«همه شما حیثیت چویان را دارید، و از هر یکی از شما در مورد افرادیکه زیر دست تان است پرسیده خواهید شد، و مرد هم به نوبت خود حیثیت چویان را دارد و از وی در مورد أهل و خانواده اش پرسیده خواهد شد».

پس اولاد نزد پدر و مادر امانت هستند و از ایشان در مورد آنها روز قیامت پرسیده خواهد شد و تنها با تربیه نیک و پرورش دینی و اخلاقی فرزند پدر و مادر میتواند خود را از این مسئولیت و بار گران نجات دهد.و شکی نیست که اولاد نیک و صالح در دنیا و آخرت مایه عزت و افتخار پدر و مادر است. خداوند(ج) می فرماید:

( وَالَّذِینَ آمَنُوا وَاتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّیَّتُهُمْ بِإِیمَانٍ أَلْحَقْنَا بِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَمَا أَلَتْنَاهُمْ مِنْ عَمَلِهِمْ مِنْ شَیْءٍ کُلُّ امْرِئٍ بِمَا کَسَبَ رَهِینٌ ) طور آیه : 21