دانلود مقاله نجوم

سال تحصیلی : 86 85 پیشگفتار: جهانی که زیستگاه ما در آن است جایگاهی بس بزرگتر از آن چه ما تصور می کنیم است فقط در 60 سال اخیر یا همین حدود ها که ما در یافتیم جهان ما چه عظمتی دارد.

اکنون ما توانسته ایم به سطح ماه پای بگذاریم و 9 سیاره کشف کنیم ما کهکشان های اطراف را شناخته ایم از ویژگی های سیارات دیگری توسط ماهواره ها و رادیو و تلسکوپ ها و کاوشگر ها با خبر شویم .

توانسته ایم جهان اطراف را بهتر بشناسیم .

علاقه ی مابه این مبحث آگاه شدن از خلقت خدا و پرده برداشتن از شگفتی های آفرینش اوست که چنین انسان را در تفکر خود برداشتن از شگفتی های آفرینش اوست که چنین انسان را در تفکر خود غرق کرده است و او را وامی دارد تا برای رسیدن به اهدافش دانش بیاموزد و تحقیق کند تا این جهان و ایران را به قله صعود برساند.

من لم یشکر المخلوق یشکر الخالق 1 با تشکر فراوان از خداوند کریم که مارا یاری کرد که در این راه موفق باشیم .

2 از معلم عزیزمان خانم سبزواری نیز تشکر فراوان داریم که به ما آموخت چگونه تحقیق کنیم .

3 از دبیر و دیگر کسانی که ما را یاری کردند تشکر می کنیم .

4 از پدر و مادر عزیزمان که یاری مان کردند نیز تشکر می کنیم .

5 ما نیز تلاش می کنیم در این راه همین گونه بکوشیم .

مراحل تحقیق 1 انتخاب موضوع و تعریف آن : ما با توجه به توان علمی و تخصص و علاقه ی شخصی با همکاری دبیران و او لیا، خود موضوعی را جهت ارزیابی و تحقیق انتخاب می کنیم .

مثال : تاثیر طرح نجوم در طرز تفکر افراد جامعه به خصوص علاقه مندان .

2 تجدید تحلیل موضوع تحقیق : دامنه وحدود موضوع در قالب زمان ، مکان ، جمعیت وموضوع مشخص باشد مثلا : مشخص شود که منظور از نجوم چیست ؟

دانش آموزان مورد نظر دختر یا پسر هستند ؟

در کدام دوره تحصیلی ودر چه سالی بررسی می شود ؟

و...

3 جستجو ومطالعه منابع تحقیق : با توجه به موضوع تحقیق به مقالاتی که در روزنامه ، کتاب ، مجله یا...نوشته شده است ، مراجعه کردیم ویا اگر در جاهای دیگر همانند این تحقیق صورت گرفته بود مطالعه شد وتسلط بیشتری پیدا کردیم .

4 ارائه فرضیه : بعد از جمع آوری اطلاعات مقدماتی نسبت به موضوع ، نوبت به ارائه فرضیه می شود فرضیه : حدس وگمان : ماقبل از جمع آوری اطلاعات تحقیق است که پایه واساس پژوهش قرار می گیرد .

در مثال فرضیه های زیر را می توان ارائه نمود : طرح نجوم : سبب ایجاد اطلاعات بیشتر در مورد نجوم در بین مردم می شود و...

5 انجام فنون وروش تحقیق : ما پس از طرح فرضیه واطلاعات به دست آمده از روش های مناسب ( مصاحبه ، مشاهده ، پرسشنامه و..

)برای تحقیق خود استفاده می کنیم.

6 جمع آوری اطلاعات: ما با استفاده از روش وابزار مناسب اطلاعات لازم را کسب و جمع آوری می نمائیم تا فرضیه های ارائه شده اش را رد یا اثبات کنیم .

مثلا در طرح نجوم با مراجعه با کادر دفتری مدرسه واولیاء دانش آموزان یا با استفاده از مصاحبه به صورت تصادفی از تعدادی افراد اطلاعات را جمع آوری می کنیم .

7 تجزیه وتحلیل اطلاعات = ماپس از تعقیق وجمع آوری اطلاعات تجزیه وتحلیل آن می پردازیم .

مابا توجه به پاسخ سوالات افراد مختلف اطلاعات فراوانی را به دست می آوریم .

که باید پاسخ های هر سوال را به صورت جداگانه بررسی کنیم تا به نتیجه برسیم .

8 ارائه نظریه یا تئوری : اگر با تجزیه وتحلیل اطلاعات حدس وگمان تایید یا اثبات شد به یک نظریه جدید دست یافته ایم .

طرح نجوم در طرز تفکر دانش آموزان به منظور آشنایی بیشتر باپیرامون خود بیش تر آشنا شویم .

9 ارائه گزارش تحقیق : (نتیجه گیری) : ما بعد از مشخص شدن اثبات یا رد فرضیه به نوشتن وارائه گزارش می پردازیم واطلاعات را در اختیار سایر افراد قرار می دهد .

موضوع : نجوم پس از انتخاب موضوع ومطالعه مقالاتی که در ارتباط با طرح نجوم بود و همچنین با مراجعه به کتاب ها مجله ها روزنامه یا ....

وهمچنین سایت های اینترنتی اطلاعاتی را کسب نمودیم وفرضیه مان را ارائه نمودیم که عبارت است از: (( طرح نجوم سبب شناخت جهان پیرامون خود می شود )) .

مقدمه : از زمانی که بشر از خود واز جهانی که در آن سکنی دارد آگاه شده است .

آسمان را با ترس و شگفتی ، منبع جذبه ای پایدار و افسون کننده دانسته است.

ترس و شگفتی ، مطالعه و علم را سبب می شود .

بشر که بی وقفه در تلاش فائق آمدن بر جهل وحل اسرار بود، سرانجام علم نجوم را پدید آورد.

نجوم علم مواضع ، حرکات ، ساختمان ها ، سر گذاشتها و سرنوشت های اجرام آسمانی است.

نجوم در سیر تحول خود به عنوان یک علم ، بسیاری از قونین بنیادی حاکم بر این اجرام را کشف کرده است.

اما ،ما هیت پژوهش علمی است که کار آن هر گز پایان نپذیر د واینجا نیز چون علم دیگر ، تلاش های بسیار به جا مانده که باید انجام گیرد.

مراحل تحقیق: خلاصه تحقیق : ما این تحقیق را به خاطر اینکه به نجوم علاقه داشتیم ، انجام دادیم .

این تحقیق درباره ی جهان اطراف ماست جهانی که در آن زندگی می کنیم .

بعضی ها راجع به این جهان نمی دانند که چه چیزهایی در اطرافشان می گذرد.

این تحقیق راجع به سیاره های جهان است کهکشان ها و ستاره های اطراف ما.

در این تحقیق نخست را جع به فضا های اطراف و سپس به راجع به فضا های دور نوشته شده است.

ما سعی خودرا کرد یم تا این تحقیق را به خوبی انجام دهیم ، امید واریم از این تحقیق بهره لازم را ببرید.

با تشکر فهرست تاریخ نجوم 1 اجزای جهان 8 ستاره گان 9 پارسک ها 25 ابزار نجوم 25 ماه 27 صورفلکی 44 سیارات 45 نتیجه گیری 56 نظرات وپیشنهادات 57 منابع وماخذ 58 پی نوشت 59 تاریخ نجوم دوره زمین مرکزی دوره کهکشانی دوره کیهانی تاریخ نجوم : 1 نجوم دوره اسلامی : اعراب پیش از اسلام در نجوم محاسباتی و پیش بینی وضعیت افلاک تبحری نداشتند و دانش آنان محدود می شد به جهت یابی از طریق ستارگان و منازلی که برای ماه معین نموده بودند .

بقیه دانش ایشان از نجوم مربوطه به پیش گویی های جوی وطا لع بینی بوده است .

او اخر قرن دوم هجری شروع آشنایی مسلمانان بافلسفه و علوم یونانیان از غرب ، و ریاضیات و فلسفه و عرفان هند وایران از شرق بوده است .

خلفای عباسی اهتمام زیادی در حمایت از نهضت ترجمه آثار خارجی داشتند.

هر چند به نظر می رسد خلفادر تشویق نهضت ترجمه به دنبال اهداف سیاسی خود بوده اند ، چرا که با پرداختن به فلسفه یونانی و عرفان شرقی و امتزاج آنها با علوم قرآنی می توانستند داعیان حقیقی خلافت را هرچه بیشتر در حاشیه قرار دهند .

ولی دانشمندان آن دوره نه برای قرب به خلفا ، بلکه برای ارزشی که در علومی مانند نجوم و ریاضیات یافته بودند و همچنین نیاز های کاربردی به نجوم ( برای شمارزمان) و ریاضیات و هندسه ، ذوق و شوق بسیاری نسبت به این علوم در خود احساس می نمودند.

بتّانی یکی از منجمین سخت کوش آن دوره می گوید ، «در نهاد آدمی طبعی وجود دارد که برای دستیابی به حقیقت اشیاء کوتاهی می کند ، ولی می تواند با سخت کوشی و خویشتن داری مخصوصا به روزگار دراز ، را از میان برد.

درستی نظر وبه کار انداختن اندیشه و برد باری بر رسیدن به چیز ها البته هر اندازه دشوار باشد، به طبع آدمی مدد می رساند.

و مایه نیکبختی می شود وکمی برد باری و تنبلی و شیفتگی بر خود نمایی در نزد پادشاهان به بهانه اینکه به چیزی دست یافته است که دسترسی به آن ممکن نیست ، مایه خزلان است .

از بزرگترین دانشها از حیث مقام و دلچسب ترین و جانفروزترین علوم که سخت باعث تیزی فکر و نظر می شود و عقل را پرورش می دهد ، پس از علوم دینی ، که نداشتن آن بر آدمی روانیست ، علم صناعت نجوم است .» در آن زمان گفته می شد که سه دانش وجود دارد.

فقه برای دین ، طب برای تن ، ونجوم برای زمان .

مسلمانان در عصر نهضت علمی خود به چیز نیاز مند بودند که آنان را به پژوهش کامل در مسائل نجومی رهبری کند کتابهایی که آنان را به اندیشیدن و ملا حظه کردن برانگیزاند وبه رسیدن به شناخت علتهای ظواهر ونمودها تحریک کند ، و شوق دست یافتن به علم نجوم به خاطرجلالت قدرآن ،ونه به خاطرمنافع مادی که از آن حاصل می شود ، در جان ایشان بیدار کند .از روی خوشبختی به کتابهای یونانیان دست یافتند.

از جمله کتاب اصول اقلیدس .

کتاب المجسطی بطلیموس که طریقه تطبیق واستعمال این براهین را در حرکت آسمانی و چگونگی رصد کردن و لزوم مداومت براین کار را به ایشان نشان داد.

ارتباط بعضی احکام شریعت با مسائل نجومی سبب توجه بیشتر مسلمانان به شناسایی امور ابن سینا حدود یا تعریفات با مقدمه مترجم همراه بامتن عربی ،ترجمه محمدمهدی فولادوند،دوم ،تهران انتشارات سروش1366 تاریخ نجوم: 2 تاریخ نجوم رامی توان به سه دوره تقسیم کرد:دوره زمین مرکزی،دوره کهکشانی،ودوره کیهانی..آغازدوره اول درتاریخ باستان است وپایان آن درقرن شانزدهم .دوره دوم ازقرن هفدهم تاقرن نوزدهم طول کشیدودوره سوم درقرن حاضرآغازشدوهنوزادامه دارد.

1 دوره ی زمین مرکزی : منجمان نخستین معنقدبودند که زمین باید در مرکز جهان باشد، و فرض می کردند که خورشید ، ماه و ستارگان به دور زمین ساکن می گردند.

علاقه ی آنان که به معنای امروزی کلمه چندان علمی نبود ، به طور عمده معطوف بود به مسائلی علمی ، به رابطه واقعی یا فرضی رویدادهای اسمانی با حوادث زمینی و به جست و جوی آسمان به خاطر یافتن نشانه هائی از وقایع سعد و نحس .

با وجود این کشف های برجسته ای در این دوران صورت پذیر فت .

گاهشماری با دقت زیاد رشد کرد.

دایره البروج مسیر ظاهری خورشید از میان ستارگان به دقت تمام تعریف شد.

دوره کامل کسوف و خسوف تعیین گردید .

و حتی در قرن دوم پیش از میلاد به حرکت محورزمین پی برده شد.

پایان دوره زمین مرکزی در قرن شانزدهم با شخصیت بزرگ نیکو لا توس ( 1543 1473 ) پیوند نزدیک دارد.

ادامه ی نجوم : ادامه ی دوره کهکشانی : مکمل یکدیکر بودند: تلسکوپ رویت ستارگان را باوضوحی بیشتر ممکن می سازد ، طیف نما نور ستارگان را تجزیه می کند و اطلاعاتی در باره ستارگان در اختیار ما می گذارد .

نبوغ .

نجوم نیزمانندهرعلم دیگربرای پیشرفت خودنیازمندتلاش مغزهای بزرگی است که بتواندبینش،تخیل،شهود و نیز دانش زیاد را بر اطلاعات رصدی تطبیق دهند ، یو هانس کپلر ( 1630 1571 ) و سرایزاک نیو تون ( 1727 1642 ) کپلر با کشف قوانین حرکت سیارات و نیو تون با کشف قانون گرنش عمومی ، در زمره این اندیشمندان بودند .

دوره ی کیهانی : در این دوره آشکارشد که کهکشان ستارگانی که خورشید ما بدان تعلق دارد فقط یکی از کهکشانهای بسیاری است که برخی بزگترو برخی کوچکتر از کهکشان ما هستند .

بخشی زیادی از تحقیقات نجومی نیم قرن اخیربه این کوشش اختصاص داشته است که تصویری (( کامل )) از جهان به دست آوریم .

تلسکوپ های نوری بزرگتر و نیز تلسکوپ های رادیویی عظیم برای کمک به این تحقیقات ساخته شده اند .

نا بغه ی نظری بزرگی که در ذهن عامه مردم پیش از همه با این دوره ارتباط داده می شود ، دکتر آلبرت اینشتاین فقید ( 1955 ـ 1879 ) است( هرچند که او در درجه اول یک فیزیکدان و ریاضیدان بود .

) کیهانشناسی و اختر فیزیک سخت به نظریه نسبیت او متکی هستند .

در این دوره ی نجومی است که ما زندگی می کنیم .

وتا پایان آن راه دازی در پیش است .

ادامه تاریخ نجوم : 2 ـ دوره کهکشانی : می توان گفت که نجوم جدید با این دوره آغاز می شود .

کو پر نیکوس نشان داد که زمین ، نه تنها مرکز زمین نیست ، بلکه فقط یکی از سیارات است که به دور خورشید مرکزی می گردد .

معلوم شدن که زمین که به هیچ روی منحصر به فرد نیست ، سیاره ای کاملا معمولی است که به طرزی معمولی ، حرکاتی معمولی دارد.

در حقیقت آشکار شد که خورشید مرکزی خود ستاره ای از ستاره های بیشمار آسمان است ، یکی از میلیون ها ستاره مشابه حول وحوش ماست که برخی بزرگتر وبرخی کوچکتر از خورشید ، برخی سنگینتر ویرخی سبکتر از آن هستنددر این دوره روش مطالعه پیوسته علمی تر شد وانگیزه اصلی آن میل به شناخت ومهم قوانین بنیادی حاکم بر حکومت اجرام آسمانی وتوضیح چیزهایی که چشم می دید بود پیشرفتی که از قرن شانزدهم تا پایان قرن نوزدهم صورت گرفت ، نتیجه تلفیق کارآمدی از رصد های پردامنه ، وسایل پیشرفته وکار نبوغ آمیز علمی بود رصدها اطلاعات وسیعی که اهمیت بنیادی داشتند با کار سخت رصد کنندگان دقیق ، که نام بزرگ تیکو براثر (1601ـ1546) درصدرآنان است جمع آوری گردید .

وسایل البته معرفی تلسکوپ به نجوم توسط گالیلوگالیله (1642ـ1546) در 1610، نشانه مرحله مهمی در تکامل علم نجوم به شمار می رود ، همانطور که اختراع بعدی طیف نمانیز چنین بود .

فهرست اجزای جهان ستارگان سحابی ها سیارک ها شهاب ها شهابو ارها خورشید منظومه ها اجزای جهان 2 ستارگان: 3 ستارگان گوی های بسیار بزرگی از گاز بسیار گرم هستند که به واسطه نورشان می درخشند .

در سطح دمای آنها هزاران درجه است ودر داخل دمایشان بسیار بیشتر است در این دماها ماده نمی تواند به صورتهای جامد ویا مایع وجود داشته باشد .

گازهایی که ستارگان راتشکیل بسیار غلیظ تر از گازهایی هستند که معمولا بر سطح زمین وجود دارند چگالی های فوق العاده زیاد آنها در نتیجه فشارهای عظیمی است که در درون آنها وجود داردستارگان درفضاحرکت می کنند،اماحرکت آنهابه آسانی مشهودنیست .دریک سال هیچ تغییری رادروضعیت نسبی آنهانمی توان ردیابی کرد.حتی درهزارسال نیزحرکت قابل ملاحظه ای درآنهامشهودنمی افتدنقش والگوی انهادرحال حاضرکم وبیش دقیقاهمان است که هزارسال پیش بود.این اثبات ظاهری درنتیجه فاصله عظیمی است که میان ماوانهاوجوددارد.

با این فواصل چندین هزار سال طول خواهد کشید تا تغییر قابل ملاحضه ای در نقش ستارگان پدید آید : این اثبات ظاهری مکان ستارگان موجب شده است که نام متداول «ثوابت» به آنها اطلاق شود.

ستارگان دنباله دار : 4 ستارگان دنباله دار اجرامی آسمانی با شکلی منحصر به فردواندازه بزرگ هستند که گهگاه حاضر می شوند .

یک ستاره دنباله دار نمونه، تشکیل شده از یک کره نورانی یا داس که به استوانه ای دقیق ودراز به نام دنباله «ذنب» متصل است راس ممکن است به بزرگی خورشید به نظر آید ودنباله قوسی را در آسمان رسم می کند ستاره دنباله دار به چشم برهنه چون ماه بی حرکت به نظر می آید ، در واقع با سرعت صدها کیلومتر در ثانیه حرکت می کند سرعت دقیق آن را می توان از روی تغییر مکان آن نسبت به ستارگان ثابت تعیین کرد کمتر از هفتصد ستاره دنباله دار شناخته شده اند وهر ساله نیز چند ستاره دنباله دار جدید کشف می شود .

اکثریت اعظیم آنها به قدری کم سوهستند که با چشم برهنه مرئی نیستند ستارگان دنباله دار نسبتا بزرگ نادرند اینها به طور متوسط یکی دو بار در طول یک عمر پدیدار می شوند از حدود 627 ستاره دنباله دار شناخته شده ، بیش از 259 تای آنها را می شناسیم که در مدارهای بسته یعنی در مسیر های کم وبیش کشیده وسیگار مانند، حرکت می کنند این واقعیت که مداری بسته است یعنی اول وآخری ندارد ، دارای اهمیت زیادی است .

ستارگان دنباله داری که چنین مدارهایی را می پیمایند پیوسته مسیر واحدی را دور می زنند ، بسیاری از آنها چندین بار به نزدیکی زمین بازگشته اندو مشاهده شده اند.

مدارهای 368 ستاره دنباله دار دیگری با سهوی ویا هندلولوی است به احتمال زیاد.

ستاره: 5 این نوشتار درباره ستاره در معنی اجرام فضایی است.

برای معنی دیگر ستاره به صفحه ستاره ( ریاضی ) رجوع نمائید.

ستارگان : 6 کره های سوزانی از گاز می باشند که بر خلاف سیارات خود منبع نوراند .

انرژی ستارگان ناشی از واکنشهای هسته ای است .

ماده اصلی تشکیل دهنده بیشتر ستارگان هیدروژن است.

هیدورژن موجود در ستارگان طی فرآیند همجوشی هسته ای به هلیوم تبدیل می شود ودرحین این واکنش گرما و نور بسیار زیادی تابش می یابد .

هر ستاره دارای دوره عمر می باشد که بسته به نوع ستاره متفاوت است.

ستارگان حجیم با نور بیشتر و حرارت زیاد عمر کوتاهتری نسبت به ستارگان کم نور و کوچک دارند .

پایان عمر هر ستاره بستگی به میزان ذخیره هیدورژن در آن دارد.

زمانی که هیدروژن درون ستاره ای پایان یابد هیلیوم تبدیل به سوخت اصلی می شودو می سوزد .سوختن هلیوم سبب ایجاد گرمای بسیار زیادی می شودکه تا آن زمان در ستاره پیش نیامده بوده است .

این گرمای زیاد سبب انبساط ستاره می شود و حجم آن را چند برابر می کند .

مثلا اگر زمانی خورشید شروع به سوزاندن هیوم کند آنقدر انبساط می یابد که زمین در حجم زیاد آن محومی شود !

این انبساط تا سرحد مریخ ادامه پیدا کرده وسپس متوقف می شود.

مرحله بعدی بستگی به نوع ستاره دارد .

ستارگان عظیم پس از این مرحله آن قدر انبساط یافته اند که دیگر نمی تواند جاذبه ای روی سطوح بیرونی خود داشته باشند .

پس از آن این ستارگان منفجر شده وتبدیل به نواختر می گردند.

هرچه ستاره بزرگتر میزان نواختر بزرگتر غولها تبدیل به ابرنواختر می گردند .

پس از آن این ستاره ها بسته به نوع نواخترادامه عمر می دهند .

نواختران معمولی تبدیل به کوتوله شده وعمری طولانی را آغاز می کنند اما ابر نواختران در خود فرو می ریزند وستارگان بسیار کوچک وحجیمی به نام ستارگان به نام ستارگان نوترونی بوجود می آورند .

این ستارگان عمر طولانی دیگری در پیش خواهند داشت .

بعد از آن کوتوله ها یا کوتوله های سفید تبدیل به کوتوله سیاه شده وتا آخر جهان زندگی خواهند کرد.

واژه ستاره در زبان پهلوی به ریخت starag واختر آمده بود .

به گروهی از ستارگان که با نیروی گرانش به هم پیوستگی داشته باشند خوشه ستاره ای می گویند .

ستارگان : 5 فواصل میان ستارگان بسی بیشتر از فواصل میان سیارات است حتی نزدیک ترین ستاره به خورشید در فاصله 270000 واحد نجومی است با استفاد ه از این مقیاس پیش (که در آن یک متر به جای یک واحد نجومی یا 150میلیون کیلومتر گرفته شد) نزدیک ترین ستاره به خورشید در فاصله ی 270 کیلومتر خواهد بود .

به این دو واحد باید با دقت بیشتری توجه کرد فواصل میان سیارات برحسب متر بیان شد در حالی که فاصله میان ستارگان بر حسب کیلومتر تصویر ذهنی ممکن است به تصویر این تفاوت کمک کند .

خورشید وهمه سیارات را در خانه ای دایره ای شکل به شعاع 40 متر جای داد .

نزدیک ترین ستاره ورا مقیاس ما در خانه ای است که 270 کیلومتر از ما فاصله دارد ستارگان دیگر نیز در این مقیاس به فواصل هزار ها وصدها هزارهاوصدهزار کیلومتر از خورشید قرار دارند.

کهکشان ها : این ستارگان اجتماعی بزرگ را تشکیل می دهند .

که کهکشان،یا راه کاهکشان خوانده می شود .

حدس زده می شود که تعداد ستارگان کهکشانها حدود یکصد بیلیون خوانده می شود.

به بیانی دیگر 109ضربدر100 یا یکصد هزار میلیون باشد..

سطح بیرونی کهکشان را اغلب به سنگ آسیا یا عدسی تشبیه می کنند.

منظره ی کهکشان از بالا شکل مستدیر ونقش مارپیچی آن را که متشکل از ستاره هاست آشکار می سازد منظره ان از پهلو مشابهت آن رابا یک عدسی نشان می دهد.

نامگذاری ستاره ها : 7 در سال 1603 م بایراخترشناس آلمانی روش جدیدی برای نامگذاری ستاره ها ابداع کرد او به جای یک نام خاص برای نامگذاری ستاره ها در هر صورت فلکی از الفبای یونانی استفاده کرد در روش باید24 ستاره نورانی از هر صورت فلکی به ترتیب درخشندگی از آنها (آلفا ) (a).بتا(B)و...تاامگا(W)نام گذاری کرد..البته دراین مکان استثناهایی هم وجوددارد دربرخی ازصورت های فلکی مانندجوزاستاره بتادرخشنده ترازآلفاجوزااست.

فاصله ستارگان : 8 جهان چنان عظمت باورنکردنی داردکه دانشمندان برای اندازه گیری فاصله های درون آن ازواحدخاصی استفاده می کننداین واحداندازه گیری راسال نوری می نامند.سال نوری فاصله ای است که نوردرمدت یک سال طی می کند.سرعت سیرنورازسرعت هرچیزشناخته شده دیگردرجهان بیش تروتقریبا5/9میلیون میلیون کیلومتردرسال است.بنابراین یک سال نوری برابربافاصله حیرت آور5/9 میلیون میلیون کیلومتراست.نزدیکترین ستاره به ماپس ازخورشیدپروکسیماقنطروس است.

فاصله این ستاره ازما25/4 سال نوری یا40میلیون میلیون کیلومتراست .یعنی نوری که هم اکنون ازآن ستاره به چشم ما می رسدسفرخودرابیش از4سال پیش آغازکرده است .اگرمی توانستیم باهواپیماهای امروزی به پروکسیماقنطروس پروازکنیم سفرمابیش از5میلیون سال طول می کشید.

تعدادستاره ها: 9 تعدادستارگان درفضابی شماراست وکسی تاکنون نتوانسته است همه ان هارابشماردکهکشانی که مادرآن هستیم کهکشان راه شیری نامیده می شودودرحدود20میلیون میلیون ستاره داردکه یکی ازآن هاخورشیداست .پهنای این کهکشان 100000 سال نوری است .اماکهکشان راه شیری تنهایکی از100 میلیون کهکشان موجوددرجهان است.اگرهریک ازاین کهکشان هاتعدادستارگانی برابرباتعدادراه شیری داشته باشندتعدادستارگان جهان به 2000 میلیون میلیون می رسد.

خودتان امتحان کنید: کهکشان امراه السلسله دورترین شیئی است که شمامی توانیدبدون استفاده ازتلسکوپ ببینیداین کهکشان درحدود400میلیون میلیون ستاره داردفاصله آن ازمادرحدود25/2میلیون سال نوری است.

آیامی دانید؟

این تصویرچه چیزی رانشان می دهد؟

چراستارگان می درخشند؟

ستارگان گوی های عظیم درخشانی هستندکه از هیدروژن تشکیل شده انددروسط هرستاره گازهیدروژن دائمابه گرماونورتبدیل می شود.

این عمل علت ایجادنورستارگان ودرخشیدن آن هااست.ستارگان نه فقط درشب بلکه همیشه می درخشند.

سحابی ها: 10 سحابی ابروسیعی متشکل ازغباروگازاست.گازهایی که آن هاراتشکیل می دهندفوق العاده رقیق ودردمائی کم هستند.سحابی هابه علت نورخودنمی تابند بلکه بر اثر نور ستارگان مجاور قابل رویت هستند.

در صورتی که به این تر تیب مرئی شده باشند ، به ستاره ای محووابری می مانند .

ولی به اندازه و ساختمان واقعی آنها فقط به کمک تلسکوپ می توان پی برد .

سحابی ها دیگر ، تاریک هستند و مانع نور ستارگانی می شوند که پشت آنها قرار دارند.

سیارک ها: 11 سیارک ها اجرام جامد و کوچکی با شکل های نامنظم هستند که مانند سیارات بزرگ به دور خورشید می گردند و تفغاوت عمده آن ها با سیارات در اندازه آنهاست .

آنها را به نام ستارگان صغار یا سیارات خرد نیز می شناسند .

سرس بزرگترین سیارک ، قطری برابر با 800 کیلو متر دارد ، اما قطر بسیار ی از آنها فقط حدودسه کیلومتر است مانند : آیریس ، وستا ، فلورا ، سینا ، هیالگو و آرتوسا .

نخستین سیارک در اول ژانویه 1801 کشف گردید .

از آن پس تعداد زیادی از آنها کشف شده اند .

تخمین زده شود که با یک تلسکوپ بزرگ می توان بیش از 100000 سیارک عکس برداری کرد .

سیارکها نیز با انعکاس نور آفتاب می درخشند ، ولی چون سطحشان کوچک است ، مقدار نور منعکس شده بسیار اندک است .

سیارکها را بدون تلسکوپ نمی توان دید.

اینها که فقط یک بار درنزدیکی زمین ظاهر می شوند ، از فضای خارج آمده ، دورمی زنند و سپس می روند و دیگر هم شناخته نخواهند شد.

شهابها : 12 شهابها به ستارگانی شبیه اند که بخشی از آسمان را طی می کنند و سپس ناپدید می شوند در هر شب بدون ماه به ویژه سپس از نیمه شب می توانید چنین ((تیره های شهابی))را مشاهده کنید گاهی می توانند ده ها تیر شهاب را دریک شب ببینید .

شبهامعمولا کم نورند ولی برخی اوقات در خشانند وآذرگوی نامیده می شوند .

شهابها در واقع ستارگان واقعی درآسمان هستند و ستارکان واقعی در آسمان حرکت نمی کنند .

واژه ی شهاب از واژه های یونانی به معنای چیز هایی در هوا گرفته شده است واین دقیقا همان چیزی است که شهاب ها هستند ـ اصابی درخشان که در جور زمین حرکت می کنند .

شهابوارها : 13 شهابوارها معمولا اجسام جامد ریزی ( به اندازه تر سنجاق ) هستند که در فضا حرکت می کنند.

گهگاه گروهی از شهابوارها جذب زمین شده وبه دام جو زمین می افتد .

گرمائی که در این بر خورد ایجاد می شود جسم را می سوزاند .

غبار حاصل از این سوختن به زمین سقوط می کند هر ساله صدها تن غبار شخانه ای بر سطح زمین می نشیند .

در موارد نادر شها بوارههای بزرگتر ، قبل از آنکه کاملا تتصلیل روند ، به سطح زمین می رسند .

پدیده نوری ای که از ورود شهابوار به جوزمین نتیجه می شود شخانه یا (( تیر شهاب )) نامیده می شود که در خشش آن ممکن است چند ثانیه دوام بیاورد .

خورشید : 14 خورشید ستاره ای معمولی شبیه ستارگان بی شمار دیگری است که در آسمان می بینیم ، هر چند که ممکن است.

چنین به نظر نرسد .

خورشید از آن به نظر ها بزرگ می آید که نسبتا به ما نزدیک است.

همه ستارگان دیگر چون نقاط کوچک نورانی در آسمان به نظر می آید چون تا بش کمتری سا طح می کند .

ولی اگر می توانیم یکی از لکه های خورشیدی را خارج کنیم ودر فضا قرار دهیم به اندازه قرص کامل ماه نور افشانی می کرد .

منظومه شمسی : 15 خورشیدوسیارات اجزا اصلی منظومه شمسی هستند و اعضاء دیگر این منظومه عبارتند از: 1 ـ مجموعه از سیارت کوچکتر که سیارکها یا ستارگان صخار نامیده می شوند.

2 ـ چندین جا که به اممار مشهور ند وبه دوره 6 تا از این سیارت می گردند.

3 ـ ستارگان دنباله دار که گهگاه ظاهر می شوند .

4 ـ تعداد بسیارزیادی شهابوار 5 ـ منظومه شمسی خانواده خورشید است .

چهار سیاره درونی صخرهای و جامد هستند .

سیارات بزرگ کاملا متفاوت اند.

سطح آنها از جنس گاز و همواره در حال تغییر است و خارجی ترین سیارت و پلوتوکه از عطارد کوچکتر است .

پارسک چیست : 16 پارسک مانند سال نوری واحدی برای اندازه گیری مسافت بعدی اختر شناسی است .

اگر از مجموعه زمین و خورشید آن قدر فاصله بگیریم که فاصله ی متوسط زمین تا خورشید 150 میلیون کیلو متر را تحت زاویه یک ثانیه ببنیم .

در آن صورت فاصله مااز زمین و خورشید را پارسک خواهد بود که معادل 265 /3 سال نوری است .

توجه کنید که در فاصله های دوراز زمین و خورشید MS .

و ME تقریبا برابر ند.

هر درجه 60 دقیقه و هر دقیقه = 60 ثانیه است .

ابزارهای نجوم : 17 اسطرلاب اسطرلاب مسلح تلسکوپ شکنی تلسکوپ بازتابی ماه قمرزمین: 18 کره ماه که تنهاقمرطبیعی زمین است ،که پوشیده ازسنگ بوده وقطرش یک چهارم قطرزمین می باشد.ماه ،نوری ازخودنداردامانورخورشیدرامنعکس کرده وقابل رویت می شود.کره ماه پوشیده ازغباربوده ،آب وحیات درآن یافت نمی شوند.بخاطرجاذبه بسیارضعیفش نمی تواندذرات گازرانگه داردوبنابراین فاقدجواست .درسطح ماه هزاران گودال شهاب سنگی وجوددارندکه گدازه آتشفشانی دربعضی ازاین گودالهای بزرگ تراوش کرده وباعث تشکیل دریا(ماریا)درسطح ماه شده است.

چنین به نظرمی رسدکه ماه پیش ازتشکیل،پوسته اش حالتی مذاب داشته است .سن قدیمی ترین سنگی که ازماه به زمین آورده شده نشان می دهدکه این پوسته حدود48/4میلیاردسال پیش تشکیل شده است .طی 500 میلیون سال بعدازتشکیل پوسته ،بمباران شدیدشهاب سنگهاباعث شکستگی ،تغییرشکل وذوب مجددپوسته شد.ضربات ناشی ازدوشهاب سنگ عظیم اخیرباعث تشکیل دوحوزه (دریا)ارینتال وایمبریوم شده اند.جوجاذبه سطحی ماه بقدری ضعیف است که نمی تواندمانع ازفرارذرات گاز به فضاشود.درنتیجه ،جرم کل جوکره ماه به اندازه جرم هوای درون یک استادیوم بسکتبال است.

اندازه کره ماه درمقایسه باسایراقمارمنظومه شمسی متوسط است .بزرگترین قمر،متعلق به مشتری است که کانیمیدنام داشته وقطرش 5262کیلومتراست ،درحالیکه قطرماه 3476کیلومترمی باشد.ازاقمارمتعددکوچکتر،می توان ازکردلیا،قمراورانوس ،نام بردکه فقط 30کیلومترقطردارد.

شکل گیری ماه: 19 ماه وزمین بطورهمزمان وحدود5/4میلیاردسال پیش شکل گرفتند.اینکه ماه دقیقاچگونه به وجودآمده هنوزمعلوم نشده است.ممکن است همراه بازمین دراوایل شکل گیری منظومه شمسی شکل گرفته باشد،یااینکه بعدهاجذب میدان جاذبه شده ودرمدارقرارگرفته است.

.نظریه ای که بیش ازسایرنظریه هاپذیرفته شده این است که ماه ازبرخوردیک سیارک به اندازه مریخ به زمین به وجودآمده است .

اثرات متقابل جاذبه های زمین وماه برهم دیگرباعث افزایش مدت حرکت وضعی هردوجسم شده است به عنوان مثال زمانی مدت حرکت وضعی زمین (طول شبانه روز)فقط ده ساعت بود اما این زمان به بیست وچهارساعت کنونی افزایش یافته است اگراین روندهمچنان ادامه پیداکندطول ماه هابه 47روزخواهدرسیدامامقیاس زمانی این روندبسیارطولانی ترازطول عمرخورشیدبوده بنابراین منظومه شمسی عمرکافی برای رسیدن به آن زمان رانخواهد داشت قطرخورشید400برابرقطرماه وفاصله آن اززمین نیز400برابرفاصله ماه اززمین است .این اتفاق تصادفی باعث می شودتا هم ماه وهم خورشیدبه یک اندازه به نظررسیده ودرهنگام کسوف تمام سطح خورشیدگرفته شود.

چرا ماه به روی زمین سقوط نمی کند؟

20 زمین بانیروی گرانش ماه رابه سوی خودمی کشداگرانسان ماه رادرحقیقت بی وقفه به دورسیاره مامی چرخدازگردش بازمی داشت ماه فقط برای مدت کوتاهی ثابت می ایستد،آنگاه باسرعتی فزاینده به سمت زمین می شتافت ودرنهایت باآن برخورد می کرد.البته این عمل میسرنیست ماه ازهمان زمانهای اولیه باسرعتی برابر3659کیلومتردرساعت به دورزمین درحال گردش بوده است دراثراین حرکت گردشی یک نیروی گریزازمرکز به سمت خارج ایجادمی شودکه درست به اندازه نیروی گرانش زمین که به سمت داخل کشش دارداست.این دونیروی مخالف اثریکدیگررابه طورمتقابل خنثی می کنندبه نحوی که ماه همواره برمدارخودباقی می ماند.

گودالهاودریاها: 21 بیش از5/3میلیاردسال پیش سطح ماه به شدت توسط شهاب سنگهابمباران شدوگودالهای زیادی درسطح آن بوجودآمدند.وسعت بعضی ازاین گودالهابه 300کیلومتر(185)مایل می رسدکه توسط دیوارههایی ازکوههای سنگی که براثربرخوردشهاب سنگهابه وجودآمده اندمحصورشده اندبعضی ازگودالها،دیوارهای تراس داریاحلقه های کوهستانی هم مرکزداشته ودراکثرآنها قله هایی نیز وجود دارندگودالهایی که رگه های بزرگ ودرخشان توف نام دارند بسیار تماشایی هستند تعدادی از گودالهای بزرگترازگدازه آتشفشانی پرشده ودریاهایی درسطح ماه به وجودآورده اند.

هلال وبدرچگونه تشکیل می شوند؟

خورشیدخودمی درخشدماه راازاین رومی بینیم که خورشیدبه آن می تابد.اگرآن روی ماه که به سوی ماست ،بطورکامل موردتابش خورشیدقرارگیرد،ماماه رابه صورت قرص کامل وبه عبارت دیگردرحالت بدرمشاهده می کنیم .اگرنورخورشیدفقط قسمتی ازآن روی ماه راکه بسوی ماست دربرگیرد،ما ماه رابرحسب میزان تابش نوربصورت هلال باریک نوری ،نیم قرص ویابه صورت یک گلوله تقریباگردنورانی می بینیم .این پدیده های نوری رافازهایاصورتهای مختلف ماه می نامند.

هنگامی که ماه در جهت تابش خورشید قرار گیرد دیده نمی شود زیرا در تابش شدید خورشیدمحو می گرددوعلاوه بر این ،آن روی ماه که بسوی ماست مورد تابش واقع نمی گردد این وضعیت را ماه نو می نامیم اکنون ماه بر روی مدار خود به حرکت ادامه می دهد وپس از چند روز به طور محسوسی در سمت چپ ویا در شرق خورشید واقع می شود در این وضعیت قسمت کوچکی از نیمه رو به زمین ماه تحت تابش نور خورشید قرار می گیرد در این دوران ماه در اوایل شب به صورت داس باریکی که البته روز به روز بر قطر هلال آن افزوده می شود مشاهده می کنیم زیرا در این وضع ماه بعد از خورشید غروب می کند.

تقریبا یک هفته پس از ماه نو ،از دید ناظر زمینی ،ماه دقیقا از پهلو مورد تابش نور خورشید واقع می شود در این حالت انسان نیمی از ماه را تاریک ونیم دیگر را روشن می یابد این وضعیت نیم ماه افزاینده یا ربع اول نامیده می شود .

دوباره یک هفته بعد ماه از دید این ناظر دقیقا در مقابل خورشید قرار می گیرد در این حالت ماه به صورت قرص کامل نورانی می شود که به آن بدر (یا در اصطلاح عامیانه ماه شب چهردهم) می گویند .