کهکشانهای کمیاب - زیبارویان خفته
اختر شناسان ناسا به تازگی برنامه ای را ترتیب دادند تا در آن به کمک تلسکوپ اسپیتزر به بررسی نوعی از کهکشان های کمیاب و فوق العاده بپردازند . در واقعیت این اجرام خوشه های کهشانی نادری هستند که در فواصل چند ده میلیون سال نوری قرار دارند .
صدرا جزایری
این عکس ها به صورت مجازی رنگ آمیزی شده اند تا تشخیص اجزاء مختلف به تناسب فاصله در آن ها راحت تر صورت گیرد . به طور مثال ستاره های سبز رنگی که می بینید ستارگان کهکشان راه شیری هستند و در نزدیکی ما قرار دارند . نقاط آبی رنگ کهکشان هایی هستند که در زمینه ی ستاره های راه شیری به چشم می خورند . امّا چیزی که ما بدنبال آن هستیم همان نقاط خوشه ای قرمز رنگی هستند که در هر چهار تصویر مشخص هستند .
پیدا کردن این زیباهای خفته در آسمان ، کار چندان راحتی نیست . تیم تحقیقاتی می بایست ماه ها با دقّت زیاد تصاویر اسپیتزر را که در ناحیه فروسرخ تهیه می شود غربال کند بدین معنا که تک تک اعضاء ناشناخته را طیف سنجی کرده و فاصله یابی کند تا بتواند یک نمونه از این سیستم های کهکشانی را پیدا کند . بدین منظور علاوه بر تصاویر اسپیتزر از داده های رصدخانه ی دو قلوی کک هم استفاده می شود .تا کنون دورترین خوشه ی یافت شده ۹ بیلیون سال نوری از زمین فاصله داشته بدین معنا که این خوشه در زمانی که ۴.۵ بیلیون سال از عمر کیهان سپری شده ، دیده می شود
دکتر
Peter Eisenhardt
اJPLاز
در مورد این اکتشاف می گوید :
-این افتخار بزرگی برای تیم راه اندازی تلسکوپ اسپیتزر است زیرا یافتن چنین خوشه ای در این فاصله برای یک تلسکوپ ۸۵ سانتیمتری دستاورد بسیار ارزشمندی به حساب می آید .
یک سوال : چرا دیگر تلسکوپ ها مثل تلسکوپ کک یا هابل نتوانستند این مجموعه را کشف کنند؟
-این خوشه های کهشانی به دلیل این که در فاصله ی بسیار دوری قرار دارند قلّه ی تابششان به دلیل اثر قرمز گرایی به سمت فروسرخ می رود بنا براین در فروسرخ نسبت به طیف مرئی درخشان ترند و این کار را برای آشکارسازی آن ها با تلسکوپ هایی چون اسپیتزر آسان می کند .
خوشه های کهکشانی بزرگ ترین سیستم گرانشی در کیهان هستند که می توانند هزاران کهشان و تریلیون ها ستاره را در خود جای دهند برای همین هم تشکیل آن ها در کیهان پدیده ی نادری به حساب می آید .
به گفته ی محققان هدف از این پروژه بررسی بیشتر این سیستم های گرانشی و پی بردن به نحوه ی تشکیل و رشد آن هاست .
در این سری از بررسی ها که در مساحتی به اندازه ی ۰.۰۰۰۹ درجه ی مربع از آسمان انجام می گرفت ، رکورد فاصله ی یک خوشه کهکشانی که در سال ۱۹۷۰ به ۸.۷ بیلیون سال نوری رسیده بود ، شکسته شد .این تیم علاوه بر این تاکنون ۲۵ خوشه ی کهکشانی دیگر را هم به ثبت رسانده اند .
بدون شک با تلسکوپ فضایی اسپیتزر افق های تازه ای از کیهان در معرض دید بشر قرار خواهد گرفت