اسب بالدار کاغذی
اُریگامی یا «هنر کاغذ و تا» یکی از کاردستیهای محبوب ژاپنی است که امروزه در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد.
هدف این هنر آفریدن طرحهای جالب از کاغذ با کمک تاهای هندسی است. معنای لغوی این واژه در زبان ژاپنی «تا کردن کاغذ» است و تمام مدلهای کاغذ و تا را در بر دارد، حتی آنهایی که ژاپنی نیستند. اریگامی فقط از تعداد کمی از تاهای گوناگون استفاده میکند، ولی همین تاها میتوانند به روشهای گوناگونی ترکیب شوند تا طرحهای متفاوتی ایجاد کنند.
به طور کلی، این طرحها با یک برگ کاغذ مربع شکل آغاز میشود، که هر روی آن ممکن است به رنگ متفاوتی باشد و بدون بریدن کاغذ ادامه مییابد.
البته بر خلاف باور عمومی، اریگامیهای باستانی ژاپن، کمتر سختگیری روی این قرارداد داشته و گاهی از بریدن کاغذ در هنگام آفریدن طرح (کیریگامی) و یا شروع کردن با کاغذهای مستطیل، دایره، و دیگر کاغذهای غیرمربع استفاده میشده است.
هنر کاغذ و تا (اُریگامی)
با انجام دادن تاهایی که در شش مرحلهٔ شکل زیر نشان داده شدهاند، ستارهای از کاغذ مربعشکل بدست میآید :
هزاران دُرنای کاغذی
دههزار دُرنای کاغذی، اهدائی دانشآموزان ژاپنی به یادوارهٔ هیروشیما
«ساداکو ساساکی» در زمان انفجار بمب اتمی در هیروشیما نوزادی بیش نبود. او در سن ۱۲ سالگی از سرطان خون که بدلیل اثر تششعات رادیواکتیو بوجود آمده بود، جان سپرد. او این افسانهٔ ژاپنی را شنیده بود که اگر کسی هزار درنای کاغذی بسازد خدایان یک آرزوی او را برآورده میکنند. پیش از مرگ، وی بیش از هزار درنا را با تا کردن کاغذ ساخت.
امروزه بچهمدرسهها در تمام ژاپن (و حتی سراسر کرهٔ زمین) هر روز، با امیدی جهانی برای صلح، به تا کردن کاغذ و ساختن درناهای کاغذی ادامه میدهند و آنها را به مقبرهٔ «ساداکو» میفرستند.
مرغ ماهیخوار در نظام نشانههای آسیایی نماد طول عمر نیز هست.
اریگامی، هنر کاغذ و تا
اریگامی هنر تا کردن کاغذ است. هدف از این هنر بهکراگیری خلاقیت و ظرافت در ایجاد اشکال و طرحهای مختلف تنها با تا کردن کاغذ میباشد.
اریگامی هنر تا کردن کاغذ است. هدف از این هنر بهکراگیری خلاقیت و ظرافت در ایجاد اشکال و طرحهای مختلف تنها با تا کردن کاغذ میباشد. در اریگامی، تنها با چند روش ساده تا کردن کاغذ سر و کار داریم که با ترکیب آنها طرحهای زیبائی خلق میشوند. عموماً این طرحها با یک کاغذ رنگی مربع شکل شروع میشود که رنگهای پشت و روی آن متفاوت هستند. انواع آماده این کاغذها در بسیاری از فروشگاههای لوازمالتحریر و مراکز عرضه کتب و آثار فرهنگی در دسترس هسند. البته باید این نکته را هم اضافه کنیم که اریگامی ابتدا در ژاپن پا گرفت و قدمتی بیش از ۴۰۰ سال دارد.
اریگامی اصیل ژاپنی محدودیتهای کمرتی در خصوص نوع کاغذ و شکل آن قائل بود و انواع کاغذهای مستطیلشکل، دایرهای و مثلثی نیز در آن مورد استفاده قرار میگرفت.
از آنجا که این هنر یکی از خلاقانهترین روشها برای پرورش استعدادهای کودکان و نوجوانان و یکی از سرگرمیهای بسیار سالم است که حاصل آن نیز میتواند در مکانهای مختلف برای تزئین و نمایش بهکار گرفته شود در نظر داریم در هر مبحث یکی از کاردستیهای اریگامی را معرفی نمده و روش ساخت آن را برایتان نشان دهیم.
در این زمینه کارهای شما خوانندگان عزیز و نظرات شما میتواند این بخش را پربارتر و خواستنیتر نماید. توضیح این نکته هم لازم است که مطالب این بخش بهصورت پیوسته بوده و با طرحهای ساده شروع و به طرحهای پیشرفته میرسد. بنابراین لازم است که مطالب را بهطور منظم دنبال کرده و چنانچه ارجاعی به مباحت گذشته داشتیم، آن را در اختیار داشته باشید.
برای شروع کار مبنای پرنده را شرح داده و سپس با همین مبنا یک مرغ دریائی خواهیم ساخت.
با یک تکه کاغذ مربع شروع کنید که ترجیحاً یک طرف آن رنگی باشد. سمت رنگی را به رو قرار داده و مراحل ساخت مرغ دریائی را دنبال کنید. قسمت پررنگتر در شکلها، سمت رنگی کاغذ را نشان میدهد.
۱) کاغذ را از قطرش طوری تا کنید تا یک مثلث تشکیل شود. محل تا را کاملاً فشار داده تا خط تا مشخص باشد. حالا کاغذ را دوباره باز کنید.
۲) حالا کاغذ را از قطر دیگر و در جهت مخالف تا کنید و یک مثلث دیگر تشکیل دهید.
۳) کاغذ را دوباره کاملاً باز کنید تا اینجا شما خطوط قطر مربع را نمایان ساختهاید.
۴) اکنون اضلاع چپ و راست کاغذ را بر روی هم منطبق کنید تا یک مستطیل شکل بگیرد. در اینجا هم خطوط تا را کاملاً فشار داده و نمایان کنید.
۵) کاغذ را باز کرده و این بار اضلاع بالا و پائین را بر هم منطبق کرده و خطوط تا را کاملاً با ناخن مشخص سازید.
۶) کاغذ را باز کنید، خطوط متقاطعی که از تا کردن کاغذ ایجاد شدهاند کاملاً بر روی کاغذ مشخص هستند. این خطوط راهنمای شما در مرحله بعدی هستند.
۷) چهار گوشه کاغذ را به هم نزدیک کرده و بر هم منطبق سازید. خطوط تا را که قبلاً ایجاد کرده بودید در انجام این کار بسیار به شما کمک میکنند. حاصل کار مربعی کوچکتر است که دارای دو گوشه در سمت چپ و دو گوشه در سمت راست میباشد.
۸) خطوط راهنمای ae و ab را با تا کردن گوشههای چپ و راست بر روی خط وسط عمودی مربع نمایان ساخته و سپس آنها را مجدداً باز کنید. پس از انجام این کار، خط bc را نیز با تا کردن گوشه بالائی مربعبه سمت پائین تا مرکز مثلث abc ایجاد کنید.
۹) خطوط را با کشیدن ناخن بر روی آنها کاملاً مشخص نمائید. سپس این تاها را مجدداً باز نمائید. زیرا این خطوط تنها نقش راهنما در انجام تای بعدی را دارند.
۱۰) حالا همان شکل مرحله ۷ را در دست دارید با این تفاوت که خطوط تشکیلدهنده مثلث abc در آن نمایان شدهاند.
۱۱) لایه بالائی کاغذ را در نقطه a گرفته و به سمت بالا هدایت کنید. خطوط تائی را که قبلاً ایجاد کردهاید در راحت انجام دادن این کار به شما کمک فراوانی میکند. با انجام این کار شما یک شکل المای مانند دارید که از یک مربع کامل در زیر و یک لوزی در بالا تشکیل شده است. قطر کوچک این لوزی خط bc است. شکل حاصله را کاملاً صاف نموده و خطوط تا را با ناخن تخت نمائید. این مرحله شاید در ابتدا کمی مشکل بهنظر برسد اما با کمی تمرین خواهید دید که ابداً اینطور نیست. کاغذ را برگردانده و در طرف دیگر نیز همین عمل را انجام دهید. حاصل کار یک لوزی در هر دو طرف کاغذ است. به این شکل مبنای پرنده میگویند. مبنای پرنده یکی از اصلیترین مبناها در ساخت بسیاری از طرحهای اریگامی است.
● مرغ دریائی
۱) کار را با مبنای پرنده آغاز کنید. دو ضلع پائینی لوزی را به سمت داخل و بر روی خط میانی قطر بزرگ لوزی تا کنید (تای رو)
۲) حالا باید شکلی شبیه این را در دست داشته باشید. یک لوزی با دو پایه بلند، اکنون لایه روئی گوشه سمت راست لوزی در نقطه f گرفته و آن را از خط وسط تا کنید. انگار دارید کتابی را ورق میزنید. این نوع تا به همین دلیل شباهت با ورق زدن کتاب ”تای کتابی“ نام دارد.
شکل را برگردانده و در طرف دیگر نیز همینکار را انجام دهید.
۳