گروه اجتماعى- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى در نظر دارد با اجراى برنامه جامع درمان اعتیاد، علاوه بر کاهش آسیب، میزان جمعیت تحت پوشش برنامه هاى درمانى اعتیاد را از ۵ درصد به ۵۰ درصد افزایش دهد.
به گزارش خبرنگار «ایران» دیروز، نخستین جلسه شوراى عالى مرکز تحقیقات اعتیاد برگزار شد تا به گفته دکتر سیدمؤید علویان، معاون سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى، اهداف و برنامه هاى مورد نظر، براساس نیازها، مطرح و انتظارات نظام سلامت ووزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى از اجراى این برنامه ها بررسى شود.
دکتر علویان، پس از برگزارى این جلسه، در گفت وگو با خبرنگار «ایران» گفت: «موضوع مقابله با اعتیاد را نمى توان در یک دستگاه خلاصه کرد. براى موفقیت در این امر، نیاز به استفاده از تمام ظرفیت هاى علمى و دستگاه هاى ذیربط داریم.»
به گفته او هماهنگى هاى لازم و ارتباطات بین بخشى در این خصوص انجام شده است. همچنین مرکز ملى مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکى تهران، به عنوان محور براى کمک به سیاستگذارى در این زمینه در نظر گرفته شده است.
دکتر علویان با اعلام اینکه در وزارت بهداشت، برنامه جامع درمان اعتیاد با هدف کاهش آسیب و تقویت و افزایش پوشش از ۵ درصد به ۵۰ درصد در دست اجراست، گفت: «براى برخورد قوى تر با اعتیاد، باید برنامه ها قوت بیشترى بگیرند.»
< میزان شیوع HIV بین معتادان تزریقى: ۲۵ درصد
پیش از برگزارى این نشست، دکتر محمدعمران رزاقى، رئیس مرکز ملى مطالعات اعتیاد گفت: «براساس تحقیقات انجام شده ۵میلیون نفر در کشور سابقه یک بار مصرف مواد را داشته اند و در حال حاضر ۲ میلیون نفر به مواد وابسته اند که از این تعداد ۴۰۰ هزار نفر وابسته به هروئین هستند.»
به گفته او، نسبت معتادان مرد به معتادان زن، ۱۸ به یک و نسبت معتادان غیرتزریقى به تزریقى ۱۰ به یک است.
دکتر رزاقى میزان شیوع HIV مثبت بین معتادان تزریقى را ۲۵ درصد اعلام کرد.
رئیس مرکز ملى مطالعات اعتیاد، خاطرنشان کرد: آنچه در حال حاضر شروع شده است، تغییر الگوى مصرف به سمت مصرف مواد صناعى است. او از جمله اهداف این مرکز را توسعه علوم مرتبط با مصرف مواد و مداخلات مربوطه، مطالعه جنبه هاى زیست شناختى و روانشناختى مصرف مواد و پایش سیر تغییرات مربوط به مصرف موادعنوان کرد.
دکتر رزاقى همچنین گفت که بازنگرى و بازبینى برنامه ها از جمله بازنگرى در برنامه آموزشى در وزارت بهداشت آغاز شده است. در حال حاضر اطلاعات پزشکى پزشکان عمومى پس از فارغ التحصیلى در مورد اعتیاد بسیار ناچیز است. به همین دلیل هماهنگى هایى با معاونت آموزشى وزارت بهداشت انجام شده تا پشتیبانى لازم از اجراى برنامه در این خصوص صورت گیرد.
خودکشی و اعتیاد در میان دانشجویان
لغو بسیاری از برنامه های جنبی دانشجویان، ممانعت از برگزاری سمینارهای دانشجویی، لغو مجوز فعالیت ده ها نهاد دانشجویی، احضار بسیاری از دانشجویان به کمیته های انضباطی، توقیف نشریات دانشجویی، تعلیق و اخراج دانشجویان، و از جمله برخی از فعالان شناخته شده جنبش دانشجویی مانند پیمان عارف و مهدی امینی زاده، لغو قرار داد با برخی از اساتید دانشگاه در کنار بازداشت رامین جهانبگلو و... اضطراب را بر فضای دانشگاه های کشور حاکم کرده است.
در چنین شرایطی است که روی آوردن دانشجویان به روش هایی همچون اعتصاب غذا و حتا خودکشی که در دو هفته اخیر در میان برخی دانشجویان در دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه سهند تبریز دیده شده، باید زنگ خطری جدی تلقی شود و البته برای گوش های شنوا. فشارهای مختلف سیاسی و اجتماعی وارده بر دانشجویان تا همین بهمن ماه گذشته به خودکشی 28 دانشجو ختم شده است. اگر چه در دو ماه اول سال جدید، هنوز آماری از خودکشی دانشجویان ارائه نشده اما روزنامه همشهری در نخستین روزهای اردیبهشت ماه خبر از خودکشی همزمان دو دانشجو در خوابگاه ابوریحان تهران داد. گسترش زیرپوستی گرایش به مواد مخدر در دانشگاه ها نیز روی دیگر سکه ای است که این روزها به زور قدرت در دانشگاه های کشورضرب می شود.
چرا خودکشی؟
افزایش فشار کمیته های انضباطی بر دانشجویان، همراه با دیگر عوامل بازدارنده اجتماعی، اقتصادی می تواند آثار زیان باری در پی داشته باشد. افزایش خودکشی در میان دانشجویان در ماه های اخیر تنها یک نمونه از این آثار زیان بار است. پانزدهم بهمن ماه گذشته، رییس حراست کل وزارت علوم تایید کرد که تنها در چند ماه پاییز و زمستان سال 84 بیش از 24 تن از دانشجویان دست به خودکشی زده اند. اصغر زارعی، در گفت و گو با خبرگزاری مهر همچنین اعلام کرده بود که تنها درچهار ماه مهر تا پایان دی ماه 84 ، 28 مورد خودکشی در دانشگاه های دولتی رخ داده که 2 مورد آن منجر به فوت شده است.او همچنین گفته بود که: "از این 28 مورد، 7 مورد به برادران و 21 مورد به خواهران مربوط می شود."
مدیرکل حراست وزارت علوم در توضیح این وضعیت ادعا کرد: "در چهار ماه اخیر بیشتر اعتراضات صنفی دانشجویان در حوزه های طبخ و کیفیت غذا، کمبود امکانات رفاهی از جمله تجهیزات گرمایشی و سرمایشی و قطعی آب در خوابگاه ها، فشرده بودن دانشجویان در اتاق خوابگاه ها و نیاز به امکانات جانبی از جمله خط اینترنت و کامپیوتر در خوابگاه ها بوده است."
اما چندی نگذشت که معلوم شد این خودکشی ها تنها ناشی از فقدان رفاه کافی در خوابگاه ها نبوده، بلکه دلایل دیگ نیز داشته است. از جمله یکی از دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف در جریان صدور حکم تعلیق از ادامه تحصیل توسط کمیته انصباطی دست به خودکشی زده بود. سایت خبری ادوار نیوز، درباره چگونگی اقدام به خودکشی این دانشجو نوشت این دانشجو که "به دنبال اعتراضات دانشجویی اسفند ماه گذشته این دانشگاه نسبت به دفن شهدا در دانشگاه به مدت دو ترم از ادامه تحصیل در این دانشگاه تعلیق شده است شنبه شب [16 اردیبهشت ماه]، درخوابگاه دانشگاه شریف اقدام به خود کشی کرد." به نوشته ادوار نیوز "این دانشجوی تعلیق شده خود فرزند شهید" بود.
نمونه دیگر خودکشی یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه بهشتی است. یک دانشجوی کارشناسی ارشد صنایع غذایی که در آبان ماه گذشته خبر خودکشی او منتشر شد. این دانشجو که علی راستی نام داشت، که در حال تکمیل پایان نامه اش بود، با پرتاب خود از طبقه ششم خوابگاه شماره یازده دانشگاه علوم پزشکی بهشتی جان باخت. مسئولان این خوابگاه دلیل اقدام به خودکشی علی راستی را مشکلات تحصیلی، مالی و عاطفی اعلام کردند، اما اندکی بعد معلوم شد که او سال گذشته با رتبه 5 در کنکور مقطع دکترا قبول، اما در جریان گزینش عقیدتی، از ادامه تحصیل در این مقطع باز ماند. روزنامه همشهری نیز سوم اردیبهشت ماه جاری خبر خودکشی دو دانشجوی دیگر را منتشر کرد. به نوشته همشهری منصور.م دانشجوی رشته مهندسی ماشین آلات و مجید یکی ازدانشجویان رشته زراعت دانشگاه تهران درخوابگاه پردیس ابوریحان خودکشی کردند؛ که هر دو مورد منجر به مرگ شد.