مقدمه
از اهداف عالی تمام پیامبران الهی، تعلیم و تربیت بشر است که در قرآن کریم به تزکیه بشر تعبیر شده است، انسان به واسطه تزکیه و تربیت صحیح می تواند پله های موفقیت و انسانیت و عبودیت و بندگی را براحتی بپیماید، افراد موفق که خدمات ارزنده ای به بشریت ارائه کرده اند از تربیت صحیح برخوردار بوده اند و افراد شرور که در جامعه دچار انواع و اقسام جنایت و خیانت، قتل، دزدی، تجاوز و... شده بر اثر عدم تربیت صحیح بوده است اگر نگرش کوتاه بر زندگی افراد شرور داشته باشیم به خوبی به این نکته خواهیم رسید که آن ها از دوران کودکی و نوجوانی و جوانی تحت تربیت صحیح قرار نگرفته اند، جوانانی که به اعتیاد آورده اند، جوانانی که دچار بزهکاری شده اند، سرقت کرده اند مرتکب جنایت قتل و تجاوز شده اند. عامل اصلی جرمشان خانواده و عدم توجه پدر و مادر به تربیت آن ها بوده است گاهی اعتیاد خانواده، گاهی طلاق و جدایی پدر و مادر، گاهی جهل والدین و گاهی محیط زندگی از عوامل اصلی شرارت و جنایت آن ها بوده است والدینی که از الفبای چگونگی تربیت فرزندان اطلاعی نداشته اند والدینی که از تربیت فرزندان خود غافل بوده اند، عامل اصلی بدبختی آنها بوده اند و هیچ کس را نباید جز خود به خاطر تصورشان مذمت نمایند. کتاب حاضر حاصل تلاش مولف در جهت بازگویی کلیدها و تکنیک های طلائی تربیت برتر با استناد از منابع معتبر در جهت پرداختن به مسائل تربیتی نوجوانان و جوانان می باشد امید است که مورد رضای حضرت دوست و قابل استفاده برای والدین محترم در جهت پرورش و تربیت صحیح و اصولی فرزندان عزیزشان که میوه باغ زندگی آنهاست قرار گیرد.
هرگز در حضور فرزندان دروغ نگوییم
همان گونه که دروغ گفتن به فرزندان زشت و ناپسند است دروغ گفتن در حضور فرزندان نیز زشت و ناپسند است سعی کنید در هر شرایطی راست گویان را از دست ندهید. عامل موفقیت انسان هایی که به مقامات عالی و کمالات رسیده اند، صداقتی بوده که در زندگی شان موج می زده است وقتی پدر یا مادری در حضور فرزندان لب به سخن دروغ می گشاید و فرزند شاهد این دروغ گویی است از پدر و مادر متنفر می شود.
سر منشا دروغ عجز است و عوامل دیگری چون :
1- ضعف ایمان 2- عدم اعتقاد به آخرت 3- غافل بودن از عذاب الهی
4- شهوت زودگذر 5- ترس از فقر 6- شدت علاقه به جامعه و مقام 7- خود بزرگ بینی 8- احساس حقارت و کمبود شخصیت 9- معاشرت با افراد ناصالح و دروغگو
از به کار بردن الفاظ رکیک درباره ی خود یا دیگران در حضور فرزندان خودداری نمائید.
زن و شوهر باید حدود و مقررات خانواده خودشان را مراعات نمایند و از به کار بردن کلمات و الفاظی که ممکن است موجب بی حرمتی نسبت به طرف مقابل باشد پرهیز کنند حرف هایی که در شأن خانواده نیست به زبان نیاورند و از اهانت و تندی و تحقیر نسبت به هم دیگر پرهیز نمایند حتی از به کار بردن الفاظ رکیک و ناشایست درباره ی دیگران پرهیز کنند. بچه ها کلماتی را که پدر و مادر به زبان می آورند را زود یاد می گیرند و برای دیگران به کار می برند به خصوص کودکان که تأثیرپذیری آن ها از پدر و مادر خیلی زیاد است. زن و شوهر باید هم دیگر را با الفاظ محبت آمیز و القاب پسندیده صدا بزنند تا فرزندانشان نیز از آن ها پیروی کنند و مودب بار آیند اگر پدر یا مادری نتوانست زبان خودش را کنترل کند و از الفاظ و القاب ناشایست نسبت به همسر یا فرزندش استفاده نمود بی شک اولین تأثیر آن روی فرزندش خواهد بود که این لفظ را به کار برد و نتیجه ی آن جز بی تربیتی و دور شدن از ادب نخواهد بود.
در حضور فرزندان بدگویی نکنید
بدگویی پشت سر دیگران از اخلاق مذموم و ناپسند است. بدگویی، غیبت است یا تهمت و در هر صورت گناه می باشد و سبب مواخذه الهی خواهد شد. بخصوص اگر آن کس سر او بدگویی می کنید از نزدیکان و دوستان باشد. پشت سر دیگران حرف زدن تأثیر سوئی بر فرزندان خواهد گذاشت آن ها زود تأثیر پذیرفته و حرف های پدر و مادر را تکرار خواهند کرد.
قرآن مجید به صراحت از غیبت کردن نهی فرموده و با تعبیری تهدید آمیز انسان را از این صفت زشت، برحذر می دارد.
رسول گرامی اسلام راجع به غیبت چنین می فرماید : «الغیبه اََشَدُ من الزنا»
در حضور فرزندان هرگز از قانون تجاوز ننمائید
رعایت قانون و احترام به آن از اموری است که هرشخصی طبق شخصیت و تربیت خودش به آن پایبند می باشد. وجود قانون و مقررات در جامعه سبب نظم امور و رفاه در جامعه می باشد. کسانی که به قانون بی توجهی می کنند و آن را نقض می کنند دچار مشکل بوده و منافع خودشان را در خطر می بینند و برای حفظ موقعیت خودشان به قانون شکنی می پردازند پدر و مادری که خواستار خوشبختی فرزندان خود هستند همواره باید سعی شان بر حفظ حریم قانون باشد و فرزندان خود را با قانون آشنا سازند و خود نیز به قانون احترام می گذارند.
پدر و مادر وظیفه دارند فرزندان خود را با قانون آشنا کنند چون پایبندی به قانون سبب آرامش و انضباط فرد در همه ی امور خواهد شد اما اگر خود پدر و مادر نسبت به قانون بی اعتنا بودند و آن را مورد توجه قرار ندادند و از آن تجاوز کردند سوئی در رفتار فرزندان خواهند گذاشت که معلوم نیست نتیجه آن چه خواهد شد و رعایت نکردن قانون چه سرنوشتی برای آن ها رقم خواهد زد انسان باید همیشه مطیع قانون بوده و هرگز از آن تجاوز نکند تا فرزندانشان از آن ها تأثیر گرفته و دچار بی قانونی و قانون گریزی نشوند.
در حضور فرزندان از رانندگی تند و پرشتاب پرهیز کنید
اگر پشت ماشینی قرار گرفتید و فرزندان شما نیز همراه شما هستند حتماً مقررات و قوانین راهنمایی را رعایت کنید و اصولی رانندگی نمائید.
از سبقت غیر مجاز ، عبور از چراغ قرمز و تند راندن و شتاب کردن بپرهیزید بدانید که اگر امروز شما پشت فرمان قرار دارید فردا فرزندان شما پشت فرمان قرار خواهند گرفت اگر شما به مقررات احترام گذاشتید و با اطمینان راندید رانندگی شما درسی برای فرزندانتان خواهد بود آن ها نیز با اطمینان و حوصله و پرهیز از تندی و شتاب رانندگی خواهند نمود اما اگر شما با عجله و بدون توجه به مقررات رانندگی کردید حتماً فرزندان شما نیز چنین خواهند نمود چون کارهای شما روی آنان تأثیر گذاشته و آن ها را مثل خودتان بار خواهد آورد و چون آنها در ابتدای جوانی تجربه ی پدر و مادر را ندارند ممکن است شتاب در رانندگی و عدم مراعات مقررات یک عمر پشیمانی در پی داشته باشد.
در حضور فرزندان مطالب اغراق آمیز به زبان نیاورید
کودک تأثیر پذیر است پدر و مادر هر کاری انجام می دهند و هر حرفی بزنند کودکانشان از آنان پیروی می کنند برخی از والدین تأثیر پذیری کودکان رفتار و حرکاتی دارند که قابل تأمل است اغراق کردن در بیان مطالب و به اصلاح خالی بندی از صفات تداوم و ناپسند می باشد که متأسفانه برخی از افراد آن را نوعی برتری و افتخار می دانند و در حضور دیگران در بیان مسائل خودستایی و خالی بندی می کنند.
ممکن است در مقابل اینگونه افراد ما ملاحظه جهاتی سکوت اختیار کند و چیزی نگوید ولی به شخصیت گوینده پی برد. و تشخیص می دهد که او راست می گوید یا دروغ علاوه بر این که چنین شخصی در نظر دیگران شخصی قابل اطمینان نمی تواند باشد سبب بد آموزی و تقلید فرزندان آنها از این اخلاق ناپسند می گردد که فرزندان این گونه افراد هم دچار توهم و یا خالی بندی می شوند.
شستشوی اعضای تناسلی بدن به کودکان آموزش دهید
یکی از مواردی که شاید باعث انحرافات جنسی در کودکان و فرزندان شود شستن زیاد اعضای تناسلی و دست کشیدن به اطراف آن مثل کشاله ی ران ها و غیره است.
مادران باید توجه داشته باشند که از زیاده روی و وسواس بیش از اندازه در شستن بچه ها در توالت یا حمام خودداری کنند با دست کشیدن های زیاد نباید سبب تحریک غریزه جنسی آن ها شوند. سعی کنند حتی المقدور شستشوی اعضای تناسلی را به خود آنها آموزش دهند و با لیف و کیسه های حمام آن اعضا را مورد شستشو قرار دهند.
از تلاش و کوشش و کار کردن فرزندانتان حمایت کنید
بچه ها غالباً در سنین نوجوانی دوست دارند برای خودشان مشغولیتی داشته باشند و اگر درآمدی ناچیز هم عایدشان شود خیلی خوشحال و شادمان هستند چون آن درآمد ناچیز را با دسترنج خودشان به دست آورده اند که معمولاً سن نوجوانی سن یادگیری و تحصیل و علم آموزی می باشد و باید توان بچه ها و فرزندان صرف یادگیری و تحصیل شود اما گاهی اوقات آن ها دوست دارند در کنارپدر یا برادر بزرگشان در تعطیلات تابستان مشغول کار شوند این اشتغال و یادگیری حرفه و شغل زیر نظر مستقیم پدر و مادر صورت گیرد البته باید توجه داشت که یادگیری فعالیت های علمی و تحصیلی فرزندان لطمه وارد نکند.
فرزندان خود را سرزنش نکنید
سرزنش و ملامت بی مورد سبب می شود که کودکان و نوجوانان و جوانان تحقیر شوند و حقارت را بپذیرند . اراده، استعداد و قدرت تصمیم گیری شان را از دست بدهند.
سرزنش و ملامت سبب می شود گاهی آن ها رو در روی والدین موضع گیری کنند.
فرزندان خود را با دیگران مقایسه نکنید
هرگز دوستان و همسایگان یا فامیل ها را به رخ فرزندان نکشید و به خاطر پیشرفت دیگران بچه هایتان را تحقیر نکنید و هیچ گاه آن ها را با دید تحقیر ننگرید آنچه که هستند قبول کنید که راه پیشرفت و ترقی را به آن ها بیاموزید و به آن ها انگیزه دهید هدف را مشخص نمائید و راه های رسیدن به هدف را به آن ها آموزش دهید مقایسه فرزندان با سایر فرزندان نه تنها کمکی به آنها نخواهد کرد بلکه موجب کور شدن استعداد آن ها خواهد شد.
از تحقیر کردن فرزندان خود خودداری کنید.
پدر و مادر وظیفه شان هرگز به فرزند ان خود را تحقیر نکنند و او را کوچک نشمارند بلکه به حرف های او خوب گوش داده مطالب او را می شنوند و در صورت لزوم اشکالات او را برایشان تذکر می دهند و او را راهنمایی می کنند و کودک یا نوجوان نیز با مشاهده ی حساسیت پدر و مادر سعی می کنند گام در راهی بگذارند که موجب رضایت پدرو مادرشان باشد و تذکرات منطقی آن ها را بشنوند پدر و مادر وظیفه دارند با ترغیب و تشویق نسبت به رشد و تکامل فرزندانشان و پرورش اخلاق حسنه در وجود آن ها یاریشان دهند و نگذارند شخصیت آنها دستخوش آماج تحقیرها شود اگر نوجوان و جوان همواره مورد تحقیر قرار گیرد قدرت تصمیم گیری و برنامه ریزی خود را از دست خواهد داد اعتماد به نفس او از بین خواهد رفت و دچار مشکلات روحی و روانی و در نهایت ضعف خواهد گردید.
از برخورد دو گانه با فرزندان خودداری نمائید
پدر و مادر بهترین الگو برای فرزندان خود هستند. به خصوص برای کودکان خردسال معمولاً کودکان در سنین خردسالی سعی می کنند تمام اعمال و حرکات پدر و مادرشان را تقلید نمایند تمام حرکات و سکنات والدین خود را یاد بگیرند و با توجه به روحیه حساسی که دارند تحمل هیچ گونه برخورد و رفتارهای دو گانه را ندارند و اگر دو تا بچه دارند که یکی از آن ها اجازه حمام رفتن و دوش گرفتن دادید باید به ان یکی هم اجازه دوش گرفتن بدهید نگویید تو لازم نیست حمام بروی.
با اینکه یک مسئله ی کوچک است ولی بچه روحی ظریف و لطیف دارد ممکن است تأثیر منفی زیادی در او بگذارد و در جای دیگری همین برخورد غیر منطقی را خودشان نشان دهد بچه ها نیاز دارند با آن ها یکرو و با صداقت برخورد شود و از برخوردهای دو گانه متنفرند.
فرزندان را با مسئولیت پرورش دهید
والدین باید توجه داشته باشند که فرزندانتان نیاز دارند امورات زندگی آن ها را با مسئولیت فردی و اجتماعی آشنا سازند از همان کودکی نحوه ی زندگی در خانواده و اجتماع را به آن ها بیاموزند مثلاً اجازه دهند فرزندانشان درپهن کردن سفره یا آوردن غذا و لیوان و بشقاب و جمع کردن وسایل آن ها را کمک کنند برخی از خریدهای کوچک مثل نان یا سبزی خریدن به آنها واگذار کنند و گاهی آن ها را برای خرید با خودشان به بازار ببرند.
اگر بچه ها از همان دوران کودکی و نوجوانی مسئولیت پذیر بار آمدند در زندگی خودشان بسیار موفق تر از آنهایی خواهند بود که پدر و مادرشان به خاطر دلسوزی یا بچه بودن یا ترس از خرابکاری به آنها اجازه هیچ کاری را نداده اند و آن ها را لوس و ترسو بار آورده اند و چنین کسانی در اجتماع و زندگی نیز مسئولیت پذیری خیلی کمی خواهند داشت.