مقدمه
امروزه ضرورت ایجاد تحول در فرآیند یاددهی –یادگیری و روش های تدریس مورد اذعان تمامی صاحب نظران و مسئولین آموزش و پرورش می باشد.تأکید بر روش های فعال و مشارکتی تدریس و جنبه های کاربردی دروس ,زمینه های تفکر را در دانش آموزان تقویت نموده ,یادگیری از دوام و عمق بیشتری برخوردار گردیده و انگیزه ی فراگیران را افزایش می دهد . توجه به فعالیت های آزمایشگاهی و کارگاهی در مدارس سبب اعتلای آموزش و رشد خلاقیت های دانش آموزان می شود.
در این راستا و با عنایت به نتایج حاصل از بازدید گروه های آموزشی از مدارس,در ستاد فعال سازی آزمایشگاهها و کارگاه های استان ,مصوب گردید که به منظور تقویت و توسعه آزمایشگاهها و کارگاههای مدارس و فعالسازی آنها ,مجموعه آزمایش های قابل اجرای دروس فیزیک –شیمی –زیست شناسی و زبان انگلیسی توسط گروههای آموزشی استان طراحی و مدون گردیده و متناسب با محتوای کتاب درسی در طول سال تحصیلی توسط دبیران محترم دروس مربوطه در مدارسی که امکانات آزمایشگاهی دارند پیگیری و اجرا گردد.
جزوه حاضر شامل مجموعه آزمایش های قابل اجرا در دروس فیزیک –شیمی –زیست شناسی و زبان انگلیسی می باشدکه متناسب با محتوای دروس زمان بندی گردیده است . از سر گروههای آموزشی دروس مربوطه و دبیران محترم انتظار می رود با بها دادن به ساعات آزمایشگاه ,زمینه ی اجرای آزمایش های پیشنهادی را فراهم آورده و به تعمیق یادگیری فراگیران کمک شایان توجهی بنمایند. از مدیران محترم واحدهای آموزشی نیز تقاضا داریم ضمن گنجاندن ساعات آزمایشگاه ها در برنامه ی هفتگی دبیرستان ,زمینه انجام آزمایش ها را بیش از گذشته فراهم آورند تا با تعامل بیشتر مسئولین مدرسه و دبیران و متصدیان محترم آزمایشگاهها ,شاهد فعال تر شدن آزمایشگاهها و رشد فعالیت های علمی و کارگاهی فراگیران باشیم .
از سرگروههای محترم آموزشی دروس مربوطه در نواحی و مناطق استان نیز انتظار داریم ضمن توجیه دبیران محترم و ایجاد هماهنگی های لازم ,در بازدید از فرآیند تدریس دبیران ,فعالیت های آزمایشگاهی و کارگاهی را مد نظر قرارد داه ,دبیران فعال در این زمینه را شناسایی و مورد تقدیر قرار دهند.
امید است با تلاش و همت مسئولین و دبیران محترم شاهد توسعه توأمان دانایی و توانایی فراگیران باشیم .
کارشناسی تکنولوژی و گروههای آموزشی دورهء متوسطهء استان اصفهان
آزمایش های پیشنهادی برای کتاب درسی شیمی (1)
در برنامه ی پیشنهادی برای هرماه دو جلسه ی آزمایشگاه در نظر گرفته شده است:
نیمهء اول مهرماه
آشنایی با موارد ایمنی در آزمایشگاه- آشنایی با برخی ابزارهای آزمایشگاهی
آشنایی با طرز درست نوشتن گزارش کار-گروه بندی دانش آموزان
نیمه دوم مهرماه
مقایسهء ظرفیت گرمایی آب باچند مادهء دیگر
بررسی رسانایی الکتریکی برخی محلولها(مانند آب طبیعی-آب نمک-آب و الکل و ...)
بررسی کشش سطحی آب
نیمهء اول آبان ماه
تجزیه ی الکتریکی آب
اثر دما بر انحلال پذیری یک ماده و رسم نمودار قابلیت انحلال
تهیه ی محلول فراسیر شده
نیمهء دوم آبان ماه
اندازه گیری حجم گاز CO2 در یک بطری نوشابه
اندازه گیری مقدار هوای حل شده در آب
نیمهء اول آذرماه
تغییر رنگ شناساگرها در محیط اسیدی –بازی(لیتموس-فنل فتالئین –متیل نارنجی و ...)
استفاده از گلبرگ گلها به عنوان شناساگرها
بررسی PH برخی از مواد(مانند صابون –مایع سفید کننده-سرکه-آب پرتقال و ...)
نیمهء دوم آذرماه
وابستگی حجم و فشار یک گاز با دما
تعیین تجربی رابطهء دما وحجم برای یک گاز (قانون شارل)
تعیین تجربی رابطهء فشار و حجم برای یک گاز (قانون بویل)
دی ماه
برگزاری امتحانات نیمسال اول
نیمهء اول بهمن ماه
تعیین درصد اکسیژن هوا
نیمهء دوم بهمن ماه
تهیهء اکسیژن از آب اکسیژنه
سوختن منیزیم ,کربن, گوگرد
نیمهء اول اسفند ماه
بررسی برخی خواص فلزها و نافلزها و سختی و شکنندگی ,رسانایی الکتریکی و گرمایی ,چگالی ,جلا پذیری )
نیمهء دوم اسفند ماه
تقطیر محلول آب و الکل
نیمهء دوم فروردین ماه
تقطیر جزء به جزء نفت خام (یا مخلوطی از بنزین ,پارافین ,نفت سفید و روغن موتور)
نیمهء اول اردیبهشت ماه
تهیه استیلن و بررسی خواص آن
کتاب شیمی 2
نیمهء اول مهرماه
آشنایی با کاربرد برخی ابزارهای آزمایشگاهی
بررسی برقکافت نمک ها
نیمهء دوم مهرماه
آزمایش لولهء پرتو کاتدی (در صورت امکان)
نیمهء اول آبان ماه
آزمایش شعله
بررسی طیف نشری هیدروژن (در صورت امکان)
نیمهء دوم آبان ماه
واکنش پذیری فلزهای گروه 1
واکنش پذیری فلزهای گروه 2
نیمهء اول آذرماه
تهیه ی هالوژن ها و بررسی واکنش پذیری آنها
نیمهء دوم آذرماه
بررسی اکسیدهای عنصرهای تناوب دوم و سوم جدول تناوبی عنصرها
دی ماه
برگزاری امتحانات نیمسال اول
نیمهء اول بهمن ماه
بررسی رسانایی الکتریکی محلول نمک ها (وابستگی رسانایی الکتریکی به تعداد یون ها )
تشکیل آمونیوم کلرید (نشادر)به عنوان یک ترکیب یونی
نیمهء دوم بهمن ماه
تعیین تعداد مولکول آب تبلور
تشکیل بلور (کریستالیزاسیون )(به عنوان مثال استفاده از کات کبود)
نیمهء اول اسفندماه
استفاده از رسانایی الکتریکی برای پیش بینی نوع پیوند (به طور کلی و صرفنظر از استثناها)
نیمهء دوم اسفند ماه
مقایسه خواص فیزیکی انواع جامدها
تعیین نقطه ی ذوب چند ماده ی جامد
نیمهء دوم فروردین ماه
تهیه ی استیلن و بررسی خواص آن
نیمهء اول اردیبهشت ماه
مقایسه ی واکنش پذیری هیدرو کربن سیر شده و سیر نشده
نیمهء دوم اردیبهشت ماه
شناسایی گروههای عاملی
کتاب شیمی (3)
نیمهء اول مهرماه
آشنایی با کاربرد برخی ابزارهای آزمایشگاهی
نیمهء دوم مهرماه
تشکیل باران طلایی
آزمایش سوختن منیزیم صفحه ی 9
آزمایش ترکیب شدن HCl و آمونیاک صفحه ی 10
نیمهء اول آبان ماه
آزمایش کوه آتشفشان صفحه ی 10
آزمایش مس سولفات و آلومینیم صفحه ی 11
آزمایش نقره نیترات و سدیم کلرید صفحه ی 12
نیمهء دوم آبان ماه
آزمایش شناسایی کاتیون ها صفحه ی 13
آزمایش تهیه محلول ها صفحه ی 28
نیمهء اول آذرماه
آزمایش گرمای انحلال کلسیم کلرید در آب صفحه ی 52
آزمایش گرمای انحلال آمونیم نیترات در آب صفحه ی 53
بررسی تغییرات گرماده و گرماگیر (واکنش آهک با آب ,تجزیه گرمایی آمونیوم دی کرومات ,واکنش سیتریک اسید با جوش شیرین و ...)
نیمهء دوم آذرماه
تعیین ارزش آبی گرماسنج
آزمایش اندازه گیری گرمای ذوب یخ
دی ماه
برگزاری امتحانات نیمسال اول
نیمهء اول بهمن ماه
آزمایش اندازه گیری گرمای سوختن یک سوختن (مانند الکل)
آزمایش نشان دادن گرماگیر بودن فرایند انحلال آمونیم نیترات صفحه ی 85
نیمهء دوم بهمن ماه
تهیه ی محلول هایی با غلظت معین از مایع ها و یک جسم جامد
نیمهء اول اسفندماه
علت حل شدن مواد در یکدیگر
بررسی انحلال ید در آب ,CCl4 و الکل
بررسی انحلال جامدهای یونی در حلال های قطبی
نیمهء دوم اسفند ماه
بررسی انحلال آمونیاک در آب
بررسی انحلال قند در آب
نیمهء دوم فروردین ماه
بررسی انحلالهای گرماگیر و گرماده
نیمهء اول اردیبهشت ماه
بررسی محلولهای الکترولیت و غیر الکترولیت
نیمهء دوم اردیبهشت ماه
آزمایش کنید صفحه ی 100 کتاب
تهیه ی یک نمونه از کلویید و یک نمونه از سوسپانسیون