درآمدی بر پدیده کودک آزاری در ایران
ای خدای پاک و بی انباز و یار
دست گیر و جرم ما را در گذار
علت اصلی تمامی جرمها و تبهکاریهای اجتماعی را باید در شیوه رفتار انسان و اجتماع و تاثیر متقابل انسان و اجتماع دانست.
نابسامانیهای اقتصادی و اجتماعی از قبیل: فقر ، تورم، گرانی، بیکاری، فقدان امنیت مالی و حقوقی و دیگر عواملی که سبب «محرومیت» میشوند، زمینه مناسبی برای پرورش آنواع آسیبهای اجتماعی چون: خودکشی، سرقت، اعتیاد به مواد مخدر ، خشونت و انواع آن، طلاق، تکدی گری و غیره را در بطن جامعه فراهم میکند که در این میان میتوان به یکی از مهمترین آسیبهای اجتماعی یعنی خشونت علیه کودکان اشاره کرد که خود نتیجه ناخواسته پدیده هایی چون فقر مالی و معنوی، رشد جمعیت و بسیاری از نابسامانیهای اجتماعی دیگر که سبب بوجود آمدن انواع حالتهای روانی و عصبی در فرد میشود میباشد.
کودک آزاری پدیده ای ست که طی آن میلیونها کودک مظلوم قربانی طمع و سوء استفاده دیگران میشوند که مشتمل بر خشونت علیه کودکان، تجاوز جنسی به کودکان، و آثار سوء آن بر کودک چون فحشاء و بزهکاری کودکان میباشد. در این موارد باید گفت که کودک قربانی رفتار غلط بزرگسالان میگردد. نگاهی گذرا به آمار دهشتناک مهر تاییدی در این زمینه است. برای مثال:
1. قرار بازداشت موقت برای پدر و نامادری به اتهام قتل دختر بچه 3 ساله در تهران:» رئیس یکی از شعبات دادسرای امور جنایی تهران برای پدر شکنجه گر قرار بازداشت موقت صادر کرده…..پدر سالومه در پاسخ به سؤال قاضی مبنی بر اینکه چه اتفاقی برای فرزندش افتاده بود ،گفت:شب قبل حدود ساعت 2 نیمه شب کار خطایی انجام داد و من هم او را تنبیه کردمو برای اینکه کار خطای خود را فراموش نکند او را کتک زدم و صبح متوجه شدم که او مرده است.!!!» (هلال.15/11/1382 .ش168).
2. خبرگزاری دانشجویان ایران تصاویری دلخراش از کودکی نه ساله به نام امید را به چاپ رسانده که آنگونه که این خبرگزاری گزارش داده، چنان به دست مادرش مورد ضرب و شتم قرار گرفته که به مرگ مغزی دچار گشته و امید چندانی به زنده ماندنش نیست. این خبرگزاری همچنین از آمار انجمن حمایت از کودکان خبر داد که بنابر آن ظرف یک سال گذشته ،تنها در سطح شهر تهران ،صد و شصت مورد کودک آزاری «حاد» و نیازمند پیگیری رخ داده که بیش از هفتاد درصد از این کودک آزاریها به شکل ضرب و شتم بوده است (برگرفته از سایت BBC persian).
بدیهی است که بسیاری از موارد کودک آزاری گزارش داده نمیشود.
3. قتل دختر معصوم نتیجه جنون سوءظن از از سوی یک پدر جنایتکار در تهران: مرد 52 ساله ای یکشنبه شب هفته گذشته پس از کشتن دختر 12 ساله اش،دختر دیگرش را مجروح کرد و سپس خود را به ماموران کلانتری 110 شهدای تهران معرفی کرد. (هلال، 12/9/1382، ش160)
خشونت در خانواده و نسبت به کودک اغلب نوعی تجاوز فیزیکی به کودک است که از جانب پدر یا مادر در مورد وی اعمال میشود و میتوان گفت که در واقع خانه یکی از ناامنترین مکانها در جامعه امروزی است و محبت و عطوفت که رشته پیوند خانواده است گاهی با خشونت همراه است که درصد زیادی از خشونت در خانواده مورد تایید قرار گرفته و تحمل میشود.
و بنا بر گفته موری استراوس «پدر و مادر بودن “جواز کتک زدن “را فراهم میسازد و عقد نامه “جواز کتک زدن “ است.»
4. محمدرضا آجرلو به جرم تعرض به دختر بچه 6 ساله و قتل وی با حضور والدین این دختر در زندان قصر به دار آویخته شد .(هلال، 12/9/1382، ش160)
5. تایید محکومیت 8 بار اعدام در ملاعام برای کودک آزار مرودشتی از سوی دیوان عالی. (هلال ،همانجا)
از این مسئله بگذریم که اعدام آن هم در ملاعام صرف نظر از هر جرمی که مجرم مرتکب شده باشد نه تنها باعث درس گرفتن مجرمین نمیشود بلکه حس دلسوزی و رقت قلب تماشاگر را تحریک میکند.
اکثریت عظیم کودکانی که مورد تماس جنسی و تعرض قرار گرفته اند این تجربه را وحشتناک ،شرم آور و تنفر انگیز میابند. مطالعات درباره روسپیان ،نوجوانان بزهکار ،جوانانی که از خانه گریخته اند و معتادان نشان میدهد که نسبت زیادی از آنها سابقه تجاوز جنسی در در دوره کودکی دارند. (1)
بدیهی است که همبستگی در این مورد، همبستگی علت و معلولی نیست و میتوان مجموعه ای از عوامل مانند ستیزه های خانوادگی ،غفلت پدر و مادر ،تجاوز فیزیکی ،فقر و غیره را در بزهکاری کودکان و نوجوانان دخیل دانست.
همچنین در مورد آثار روانی کودک آزاری بر کودکان، آمار کودکان خیابانی و فحشای کودکان نشان میدهد که مثلا:
1. سن شروع سیگار کشی در ایران به 6 سالگی رسید!
2. به گفته کارشناسان استفاده از سیگار اولین گام برای نزدیک شدن به مواد مخدر است. (هلال7/12/1382، ش171).
3. و یا 80 درصد کودکان خیابانی تهران کودکان کارند (هلال، 12/9/1382، ش160)
به گفته آنتونی گیدنز در کتاب ارزنده وی “جامعه شناسی“ سه گروه کلی فواحش خردسال را میتوان تشخیص داد:
1. فراریها،که یا خانه را ترک میکنند و والدینشان در جستجوی آنها بر نمیایند ،یا هر بار که آنها را یافته و به خانه برمیگردانند با پافشاری دوباره خانه را ترک میکنند.
2. گردش کننده ها ،که اساسا در خانه زندگی میکنند، اماهر چند گاه مدتی را دور از خانه میگذرانند،برای مثال متناوبا چندین شب بیرون از خانه به سر میبرند.
3. رانده شدهها،که پدر و مادرشان نسبت به کارهای آنها بیتفاوت هستند،یا به طور جدی آنها را طرد میکنند.
میتوان گفت که فحشای کودکان بخشی از صنعت “توریسم جنسی” در جهان است برای مثال سالانه 700 هزار زن و کودک در جهان برای امیال هوسبازان قاچاق میشوند! که آماری بسیار وحشتناک و دردآور است.
به راستی چه چیز باعث بوجود آمدن این مسائل و مشکلات حاد در جامعه که گریبان کودکان را هم گرفته میشود؟در اینجا مواردی چند در حد توان نگارنده از نظر خوانندگان عزیز این مقال میگذرد
نظریه فشار ساختاری (strutural strain Theory)که رفتار های انحرافی را نتیجه ی فشار ساختارهای اجتماعی بر افراد میداند «مطالعات اجتماعی نشان میدهد که در کشور هایی که توزیع ثروت به صورت عادلانه نباشد ،هر روز فقرا فقیرتر و اغنیا ثروتمند تر میشوند.فاصله طبقاتی فزونی میابد و به علت عدم آموزشهای اجتماعی و ضعف فرهنگی و فقدان احساس همبستگی ناشی از مادی گرایی و فرد گرایی ،که از اختصاصات جامعه های در حال توسعه است .افراد قادر به هدایت درست ستیز علیه این بی عدالتی اجتماعی نیستند. در نتیجه ،شاهد آنیم که ارزشهای اجتماعی فاقد اعتبار میشود،نظارت اجتماعی سست میگردد و بزهکاری و تبهکاری عمومیت پیدا میکند» (2)