مقدمه
الحمد للَّه رب العالمین و الصلاه و السلام على سیدنا محمد و آله و صحبه اجمعین
اسلام آخرین دین الهى و کاملترین برنامه زندگى براى کلیه اقشار بشریت مىباشد. خداوند متعال براى دعوت به این دین، حضرت محمد صلى الله علیه وسلم را برگزید و او را بر سایر پیامبران فضیلت و برترى بخشید. وقتى آنحضرت صلى الله علیه وسلم به رسالت و پیامبرى مبعوث گردید نخستین گامى که برداشت این بود که براى ابلاغ پیامهاى الهى افرادى را در نظر گرفت تا بوسیله آنها دعوت اسلام را به بندگان الهى برساند اغلب این افراد نوجوان یا جوان بودند.
فاتحان بزرگ اسلام جوانان بودند
تاریخ گواهى مىدهد که اغلب فاتحان نیرومند جوانانى بودند که با نیروى اراده و ابتکار و استعانت از اللَّه فتوحات اسلامى را گسترش دادند »عقبه بن نافع« که جوانى نیرومند و داراى عزم آهنین بود وقتى به کنار اقیانوس اطلس رسید، اسبش را به دریا زد و چنین گفت:
»اللهم رب محمد لولا هذا البحر لفتحت الدنیا فى سبیل اعلاء کلمتک اللهم فاشهد«
پروردگارا اگر این دریا در میان راه مانع من نبود، حتماً براى سربلندى کلمهات تمام جهان را فتح مىکردم. الهى تو خود گواه باش.
قتیبه باهلى :
قتیبه باهلى جوانى سرشار از اراده و ابتکار بود وقتى به سرزمین چین پا گذاشت یکى از همراهانش گفت »اى قتیبه! در سرزمین ترکان پا گذاشتهاید، آیا مىدانید که حوادث و خطرهاى بزرگى در کمین است؟« قتیبه در حالى که سرشار از نیروى ایمان و یقین بود پاسخ داد: »با توکل بر خدا به این سرزمین آمدهام، اگر اجل فرا رسیده باشد، از ابزار و لشکر چیزى ساخته نیست.«
تاکید رسول اکرم صلى الله علیه وسلم به صیانت دوران جوانى و قدردانى از آن
حضرت رسول اکرم صلى الله علیه وسلم مىفرماید: پنج چیز را قبل از پنج غنیمت بدانید. زندگى را قبل از مرگ، جوانى را قبل از پیرى، توانگرى را قبل از نادارى، سلامتى را قبل از بیمارى، فراغت و فرصت را قبل از گرفتارى،
آن حضرت صلى الله علیه وسلم فرمودند: هفت نفر در روز قیامت در سایه عرش الهى در حالى که هیچ سایه دیگرى نخواهد بود جاى مىگیرند. نخستین آنها پادشاه و زمامدار عادل است که قانون اللَّه را بر زمین به اجرا مىگذارد
نفر دوم جوانى است که دوران با شکوه جوانى را در عبادت و بندگى پروردگارش سپرى نموده است.
در اثرى دیگر آمده است: اگر پیرمردان عبادتگذار و جوانان فروتن و پرهیزگار و حیوانات علف خوار موجود نمىبودند، خداوند متعال حتماً بر اثر گناهان عموم مردم، آنها را به عذابهاى سختى گرفتار مىکرد.
تاریخ نشان مىدهد که هر زمان قشر جوان با هر تعدادى که بودهاند متحد و متفق شده و تصمیم نیکویى گرفتهاند حتماً باعث تحولى شگرف در جامعه شده و از خود یادگارى به جا گذاشتهاند
جوانانى در کام دشمنان
امروز بسیارى از حرکتهاى بىدینى و گروههاى انحرافى صرفاً به این دلیل بر خود مىبالند که به نوعى توانستهاند با گرفتار ساختن چند نفر از جوانان در دام فریبشان، از آنها به نفع نظریاتشان کار بگیرند و از بى خبرى شان سوء استفاده نمایند.
حربه دشمنان در نبرد با جوانان
دشمنان در سنگرهاى فکرى و فرهنگى چنان تلاش مىکنند که لحظهاى آسایش ندارند. آنها پى بردهاند که از طریق جنگ با اسلحه و از بین بردن فیزیکى فرزندان مسلمان نه تنها نمىتوانند همه آنها را از بین ببرند، بلکه خشم و نفرتشان را علیه خود بر مىانگیزند طوریکه نسلهاى آینده طعم تلخ جنایات شان را همیشه به یاد خواهند داشت.
ابزارهاى جدید
اینجاست که آنها بجاى جنگ گرم، جبهه جنگ سرد را اختیار کرده و از اهرمهاى فریبنده زیر استفاده مىکنند.
1- ترویج اعتیاد و پخش مواد مخدر، تریاک، هروئین، حشیش، تنباکو و غیره.
2- ترویج غناء و موسیقى و ساز و آواز و رقص و ترانههاى مبتذل و تحریک آمیز.
3- اشاعه فحشاء و بى حجابى و پخش کتابهاى ضد اخلاق و فلیمهاى سکسى، و تشویق به مد پرستى و مد رنیسم.
4- بدبین ساختن نوجوانان به علماء و مساجد و مراکز و بزرگ جلوه دادن نکات ضعف بزرگان اسلام و علماء دین و امت. دشمان مىدانند که با اجراى سیاستهاى فوق درمیان نسل جوان، آنها به عناصرى سست و بى حال و غیر متعهد، بى هدف و بىتفاوت تبدیل خواهند شد و به جاى اینکه رهسپار آموزشگاهها و دانشگاهها و مراکز علم و عبادت شوند، برعکس زینت بخش اماکن فساد شده و آواره و بىبند و بار خواهند شد.
توصیه دشمنان دین به نوکران و مزدوران خویش
یکى از بزرگان فرامانسونرى چنین مىگوید: برما لازم است براى پیروزى خود از زنان کار بگیریم هرگاه در میان آنها فحشاء رواج داده شد، بدانید که لشکر دین نابود خواهد شد.
»علامه ناصح علوان« مفاد قرار داد 13 یهود را چنین نقل کرده است: ما باید تودهها را از عمل و ابتکار باز داریم و البته این بوسیله مشغول ساختن آنها به لهو و لعب و بازى و ترویج مسظبقات ورزشى و غیره ممکن مىباشد.
مشکلات جوانان در جامعه کنونى
براستى که ندانستن مشکلات، خود بزرگترین مشکل است مانند آنکه عدم تشخیص درست مرض، کار طبیب و مریض را مشکل مىسازد و راه درست درمان را مسدود مىنماید؛ اینک ما به پارهاى از مشکلات که معمولاً باعث نگرانى جوانان است اشاره مىکنیم.
1- عدم آگاهى کافى نسبت به حقایق اسلامى و مفاهیم دینى.
2- وجود اضطراب فکرى به دلیل مطالعات پراکنده و غیر منظم و مضر و تماس و ارتباط با افراد مغرض، فرصت طلب و منحرف و تبلیغات سوء.
3- نبودن الگو و نمونههاى زنده، توضیح اینکه اغلب نویسندگان، سخنرانى و داعیان وقتى صحبت از جوانان به میان مىآورند مثالها و نمونههائى از گذشته ارائه مىکنند که در این زمان کمتر به چشم مىخورد. در این صورت است که جوان امروزى چنین مىپندارد که چون آن زمان سپرى شد، از اینرو نمىتواند آنان را الگوى قابل تقلید خود محسوب کند جوان امروزى مىخواهد و حق بجانب است که از میان جوانان معاصر که در شرایط کنونى بسر مى برند براى خود الگوئى بیابد.
4- تضاد و تناقض ارزشهاى قومى و خانوادگى با بعضى از ارزشهایى که از طریق تحصیل و مطالعه به آن متوجه شدهاند. توضیح اینکه جوانان تحصیل کرده به جهت اینکه در میان خانواده و فامیل و قوم ارزشهایى را مىبینند که با حاصل مطالعات آنها نه تنها سنخیت و مناسبت ندارد بلکه احیاناً منافى و متناقض با آن مىباشد. اینجاست که یک کشمکش درونى درگیر شده و ناامید مىگردند، نه جرأت دارند از ارزشهاى گذشته دست بکشند و نه اینکه مىتوانند محصول مطالعات و معلومات جدید را نادیده بگیرند
5 - مشکلات اقتصادى و شغلى
بدون تردید مسئله اقتصاد یکى از معضلات مهم جوامع فعلى به شمار مىآید که با توجه به بعضى از عادتها و رسمها از یک طرف و تبلیغات رسانههاو نزدیک شدن فاصلههاى مکانى از طرف دیگر، توقعات بى شمار و بىجا و خواستههاى متعددى در قشر جوان به وجود آورده است.
6- اعتیاد به مواد مخدر
اعتیاد به مواد مخدر
از جمله اهداف عمده هر جامعه پرورش انسانهایی است که علاوه بر برخورداری از سلامت جسمی، از سلامت روحی و روانی نیز برخوردار باشند. عمده ترین مسائلی که از دیر باز مورد نظر متخصصین امور نوجوانان و جوانان و خصوصا"قشر دانش آموز بوده است تحویل افرادی به جامعه بوده است که از هر حیث و نظر پاک وآینده سازانی بدور از هر گونه آلودگی باشند. از طرفی از آنجا که بسیاری از افراد بهعلت وفور معضلات در جوامع مختلف از این موارد نمی توانند دور باشند آرام آرام با مساعد شدن زمینه به سمت معضلات کشیده می شوند. یکی از این معضلات که عصر حاضر نیز بهاین نام شناخته شده است گرایش افراد نوجوان و جوان به مواد مخدر است. هدف اصلی ما نیز از این تحقیق این بود که علل مختلف و اصلی دخیل در گرایش این قشراز جامعه به مواد مخدر را مشخص کنیم. جهت روشن شدن بعضی از عوامل مداخله کننده در گرایش جوانان و نوجوانان به مواد مخدر تحقیقی صورت گرفته که در اینجا به اختصار ارائه می گردد. برای این هدف 200 نفر از نوجوانان و جوانان دانش آموز و غیر دانش آموز شهر کرمان که به نوعی آلوده به مواد مخدر بودند شناسایی و تحقیق بر روی آنها انجام شد. برای استخراج نتایج روش مصاحبه با سئوالات از پیش تعیین شده آماده و محقق با برقراری ارتباط با این افراد سعی نمود تا حتی المقدور نظر واقعی افراد آلوده به مواد را به رشته تحریر در آورد. نتایح بدست آمده از تحقیق مذکور را می توان به شرح زیر خلاصه نمود. در مجموع از 200 نفر آزمودنی 74/8 درصد (187 نفر) این افراد علت گرایش و جذب شدن به مواد مخدر را کنجکاوی و در جهت یافتن پاسخ به علامت سئوالی که در ذهن آنها نسبت به مواد مخدر و اثرات آن نقش بسته بود را عنوان داشتند. البته در ادامه نیز خواهیم دید که برای رسیدن به این سئوال از کجا و چگونه کمک گرفته اند. در بخش دوم مصاحبه ای که با این افراد صورت گرفت راجع به نحوه شروع مصرف مواد سئوال شد. آنها اذعان داشتند که گامهای اولیه را با کشیدن سیگار شروع کرده اند و در واقع سیگار را بعنوان پله ای برای رسیدن به مواد مخدر دانسته اند. در پاسخ به این سئوال که استعمال دخانیات و مواد مخدر را از کجا و چگونه شروع کرده اید این افراد عنوانداشتند که اولین نخهای سیگار و مصرف مواد مخدر را در جمع دوستان هم سن و سال براینشان دادن خود و بزرگ نمایی مبادرت به این کار نموده اند. در رابطه با نقش همسالان و دوستان تقریبا" تمامی افراد مورد آزمون اذعان داشتند کهبرای همراهی و همرنگ شدن با دوستان خود به مصرف مواد روی آورده اند. این در حالی است که در این میان 42 درصد افراد، پدر، 11 درصد مادر و 3 درصد خواهر و 36/5 درصد برادر بزرگ خود را دخیل در گرایش خود به اعتیاد دانسته اند. 58 درصد این افراد کسب لذت را عامل اصلی گرایش خود به مواد مخدر دانسته اند. آنهادر این رابطه جلسات شبانه و پارک رفتنها و مواردی این چنین را عنوان داشته اند که محافل بسیار خوبی برای کسب لذت از اوقات فراغت بوده است. 23 درصد افراد مورد تحقیق نیز فرار از ناراحتی و غم و غصه از دست دادن افراد درجهیک فامیل یا دوستان را عامل استفاده از مواد دانسته اند. و در نهایت 19 درصد باقی مانده مواردی چون شکست در عشق، افسردگی و گوشه گیری و شکست در درس و سایر موارد اینچنینی را علت گرایش آنها به مواد مخدر عنوان داشتند. علاوه بر مواردی که عنوان شد در رابطه با سن شروع مصرف مواد مخدر قابل ذکر است کهبطور متوسط، این افراد در سنین قبل از 14 سالگی شروع به کشیدن سیگار و در سنین 16-15 سالگی مصرف مواد مخدر را آغاز نموده اند. سن پایین این افراد خود بخود نشان دهندهوخامت وضع افراد مورد تحقیق است که چگونه زندگی خود را در عنفوان جوانی به خطر میاندازند و در این راستا برنامه ریزی دقیق و حساب شده را می طلبد. پیشنهادات بر گرفته از تحقیق : 1- به برنامه ریزان امور نوجوانان و جوانان خصوصا" دانش آموزان توصیه می شود در قدم اول با پیشگیری اولیه اقدام به ایزوله کردن دانش آموزان از خانواده های معتاد کرده و جهت غیر دانش آموزان نیز با انتقال فرزندان به مراکز سالم، امکان ابتلا این افراد را به حداقل برسانند.