مقدمه : در گذشته طرز فکری ازسوی برخی از دانشمندان و محققین عرضه شده بود که براساس آن قائل بودند بعضی از افراد ذاتاً جانی و منحرف بدنیا می آیند در رأس این گروه « لوبروز» قرار داشت که پزشکی عالی مقام و محققی پرتلاش بود او در کتاب اساس جنایتکار به صراحت اعتراف کرده است که سرشت و خمیره بعضی از انسانها جنایت نهفته است و چنین انسانی پس از ولادت و رشد دروضع وموقعیتی قرار می گیرد که نمی تواند جنایت نکند تحقیات دانشمندان دیگر خلاف آنرا ثابت کرده است ولی این نکته مورد تأیید همگان قرار گرفته است که برخی از کودکان فاسد و شرور و جانی بار می آیند بدان خاطر که در محیطی ناسالم رشد و پرورش یافته اند و در این امر خانواده بیش ازدیگر مراکز اجتماعی در کودک نقش دارد .
زیرا کودک در خانواده شاهد زشتی ها ، زیبایی ها ، محبت ها و خشونتها ، درگیریها و حتی مرگ و میرها ، خوردن و خفتن ، غم و شادی و تحت تأثیر القائات و تذکرات و امر و نهی والدین ودیگر اعضای خانواده است .
این ملاحظات و مسموعات فکر و روان او را تشکیل میدهد انگیزه هایی سازنده و یا ویرانگر در او پدید می آورد و او را به رفتارهایی خاص ویژه وامیدارد خانواده آموزشگاه رفتار و کردار است پدر و مادر و بزرگترهای خانواده نخستین الگوهای رفتاری وملاک اولیه و اعتباری کودکان ونوجوانان هستند وهر گونه ابراز تمایل والدین مطالعه وکسب دانش و یاپرداختن به هنر و ورزش چه بسا ذوق فکری کودکان و نوجوانان را بیدار و شکوفا و بارور سازد .
همانطور که هر گونه نکوهش و یا بی میلی پدران و مادران می تواند عامل کندی ایستی و یا پس رفتگی آنان را در زمینه های سرشتی فراهم آورد .
هر چند خانواده نوجوانانشان را بهتر درک کنند و با آنان دوستی نمایند آرامش و اعتماد به نفس در فرزندانشان بیشتر می شود و نوجوانان در سایه بهره وری از آرامش و اعتماد بدست آمده برخورداری از بهداشت روانی مناسب توانایی خواهند یافت که به سادگی از مرحله حساس بگذرند و به زندگی خودبپردازند .
پیشینه های تحقیق با بررسی در کتابخانه ها متاسفانه پیشینه های معتبری دراین زمینه نیاورده ام جز دو مورد 1 گروهی از دانشجویان رشته مشاوره دردانشگاه آزاد 2 گروهی از دانشجویان رشته مشاوره در دانشگاه تربیت معلم پیرامون این موضوع تحقیق کرده اند که به نتایج مشابه با همین تحقیق دست پیدا کرده اند .
خلاصه تحقیق برخی از عوامل و شرایط خانوادگی درایجاد تفاوتهای فردی بین دانش آموزان نقش اساسی دارد در بعضی خانواده ها پیشرفت کودکان درامر تحصیل وموفقیت آنان دراین زمینه به عنوان یکی از ارزشهای مهم تلقی می شود و ارزشهای خانواده نه تنها در انگیزه یادگیری و پیشرفت تحصیلی فرزند تأثیر به سزایی داردبلکه با شرایط و موقعیتهای آموزشی نقش تعیین کننده ای را ایفا می کند به علاوه رفتاروالدین با یکدیگر در تعامل آنها و به طور کلی وضعیت عاطفی خانواده بهداشت روانی کودک را تحت تأثیر قرار می دهد .
هر کودکی در خانواده احساس طرد شدگی وناامنی می کند اعتماد به نفس و خود پنداری خود را از دست می دهد چنین کودکانی به تدریج انگیزه یادگیری و پیشرفت را از دست می هند واغلب به گروه مردود شدگان و شکست خوردگان در تحصیل می پیوندند به دلیل اهمیت این موضوع نقش خانواده در وضعیت تحصیلی فرزندان بخصوص افت تحصیلی این تحقیق انجام گرفته است و فرضیه اصلی تحقیق مینی بر اینکه بین میزان توافق والدین باهم و وضعیت تحصیلی دانش آموزان رابطه مستقیم وجود دارد تأیید می گردد طبق این تحقیق می توان این هشدار را داد عدم توفیق والدین روی روحیه و جسم و جان فرزندان چنان اثر می گذارد که جبران و علاج آن گاهی اوقات امکان ندارد پس بهتر است ازدواجمان را با فکر و منطق شروع کنیم و در نهایت زندگی آرام و دل نشینی داشته باشیم تا فردا فرزندانمان در زندگی و امور تحصیلی خود موفق و پیروز باشند .
«فصل اول» بیان مسئله : معمولاً در بین دانش آموزانی که افت تحصیلی دارند خانواده هایی هستند که ازاختلافات و ناسازگاری رنج می برند در این تحقیق مطالعه ارتباط این دو وضعیت ( افت تحصیلی و اختلافات خانوادگی) مورد توجه قرارگرفته است .
تعریف لغوی وتعریف اصطلاحات مهم تحقیق : ارتباط : پیوند ورابطه بین دو متغیر که از طریق ضریب همبستگی توصیف می شود .
ضریب همبستگی قدرت ارتباط بین دو متغیر را نشان می دهد .
خانواده در اصطلاح : خانواده عبارت از یک واحد است اجتماعی که از ازدواج یک زن و مرد بوجود می آید وفرزندان حاصل از آن ازدواج آن را تکمیل می کنند .
( حبیب الله طاهری 1350) اختلاف : منظور از اختلاف زن و شوهری که باهم توافق ندارند که موارد رفتاری این اختلافات فهرست وار به صورت زیر است : 1 نداشتن عقاید وسلیقه های مشترک 2 عدم همکاری و صمیمیت در کارها و اداره خانواده 3 عدم توافق در نحوه تربیت فرزندان 4 سرکوب زدن هر یک از زن و شوهر توسط دیگری 5 اختلاف بر سر مسائل جنسی 6 عدم توافق در ارتباطات اجتماعی با دیگران 7 نداشتن الگوهای مشترک در وضعیت زندگی افت تحصیلی : عدم پیشرفت در علم و تحصیل که در این تحقیق به صورت دفعات تجدیدی یا دفعات مردودی مورد توجه قرار می گیرد .
دفعات تجدیدی : 1 فقط یکبار تجدید شده 2 دو بار تجدید شده دفعات مردودی : 1 فقط یکبار مردود شده 2 دوبار یا بیشتر مردود شده وضعیت تحصیلی : در این تحقیق وضعیت تحصیلی دانش آموزان به سه گروه تقسیم شده است : 1 قوی ، داشتن معدل 20 17 در خرداد ماه 2 متوسط ، معدل 17 14 3 ضعیف ، معدل زیر 14 متغیرهای کنترل : در این تحقیق از دانش آموزان در سنین 14 12 تست هوش ( فرم شماره 2 ریون )گرفته شده و افرادی که IQ آنها بین 105=IQ تا 120 =IQ برگزیده شده اند سعی شده کلاسهایی انتخاب شود که روش تدریس و بافت کلاس مشابه ای داشته باشند تا این متغیر ها نیز کنترل شوند .
هدف از تحقیق 1 شناخت عوامل خانوادگی مؤثر بر افت تحصیلی 2 آگاهی دادن به اولیاء محصلین که تا چه اندازه توافق با همسرشان دروضعیت تحصیلی آنها مؤثر است .
3 کم شدن افت تحصیلی در بین دانش آموزان «فرضیه های تحقیق» = وضعیت روایط خانوادگی بر وضعیت تحصیلی فرزندان مؤثر است .
= توافق والدین موجب پیشرفت تحصیلی فرزندان است .
= عدم توافق والدین موجب افت تحصیلی فرزندان است .
روش انجام تحقیق «فصل دوم » الف :جامعه آماری : تحقیق حاضر بین زنان و مردانی که دارای فرزند محصل هستند انجام شده است .
ب: نمونه آماری : افراد این نمونه بطور تصادفی از اولیاء دختران و پسران مدرسه راهنمایی مجتمع رادیویی بعثت کمال آباد کرج انتخاب گردیده است .
ج: ابزار ووسائل تحقیق : پرسشنامه ای در اختیار افراد قرار می گیرد و نظر آنها در مورد توافق با همسرشان و دیگر متغیرهای پرسشنامه پرسیده می شود و همچنین تست هوش برای سنجش و کنترل این متغیر .
متغیرهای پرسشنامه : 1 جنسیت 2 سن 3 میزان تحصیلات 4 وضعیت تأهل 5 بطور کلی سؤالات پیرامون توافق با همسر .
نحوه جمع آوری اطلاعات و روش آماری : پرسشنامه ای در اختیار آزمودنیها قرار می گیرد و سپس بارسم جدول و درج نتایج آن با بدست آوردن فراوانی از آزمون مجذور خی وتی تفسیر می شود .
« فصل سوم» روش تجزیه و تحلیل آماری داده ها : 1 در این تحقیق از روش مجذور خی استفاده می شود ومنطق استفاده از این روش این است که چون دو گروه از لحاظ متغیر های مختلفی که به صورت کیفی ارزشیابی شده اند باهم مقایسه می گردند در چنین مواردی مناسب ترین روش آماری که به منظور آزمودن فرض مستقل بودن یک متغیر از متغیر دیگر بکار می رود روش مجذور خی یا کااسکور x2 می باشد .
2 روش دیگری که بکار می رود آزمون تی است که برای مقایسه میانگینهای معدلهای دو گروه بکار رفته منطق استفاده از این روش این است که چند معدل راکه به صورت کمی و با مقیاس فاصله ای سنجیده می شود و با روش آزمودن تی معنی دار بودن تفاوت میانگینها روشن می شود .
3 برای تنظیم پرسشنامه جهت کار آماری دو وضعیت خیلی زیاد و زیاد را در یک گروه زیاد ، تا حدودی در گروه متوسط کم و اصلاً درگروه کم جای داده ام .
3ـ برای تنظیم پرسشنامه جهت کار آماری دو وضعیت خیلی زیاد و زیاد را در یک گروه زیاد ، تا حدودی در گروه متوسط کم و اصلاً درگروه کم جای داده ام .
میزان توافق زوجین با هم توافق کم هیچ بار توافق کم یکبار توافق کم دوبار یا بیشتر توافق متوسط هیچ بار توافق متوسط یکبار توافق متوسط دو بار یا بیشتر توافق زیاد هیچ بار توافق زیاد یک بار میزان توافق در تربیت فرزندان میزان توافق کم هیچ بار میزان توافق کم یکبار میزان توافق کم دوبار یا بیشتر میزان توافق متوسط هیچ بار میزان توافق متوسط یکبار میزان توافق دو بار یا بیشتر میزان توافق زیاد هیچ بار میزان توافق زیاد یک بار میزان توافق دو بار یا بیشتر میزان توافق در نحوه تربیت فرزندان توافق دارند هیچ بار توافق دارند فقط یکبار توافق دارند دوبار یا بیشتر توافق ندارند هیچ بار توافق ندارند فقط یکبار توافق ندارند دو بار یا بیشتر « توافق در تربیت فرزندان » کم هیچ بار متوسط هیچ بار کم فقط یک بار یا بیشتر متوسط یک بار یا بیشتر زیاد هیچ بار زیاد یکبار یا بیشتر چون فراوانی نظری کمتر از 5 شد مجبور شدیم هر دو ستون فقط یک بار و دوبار یا بیشتر با هم ادغام کنیم .
چون محاسبه شده از مقدار معیار جدول از سطح اطمینان 95/0 بیشتر است .
تفاوت معنی دار است .
زیرا چون آزمون یک دامنه است و در یک دامنه سطح اشتباه نصف می شود بنابراین با 95 درصد اطمینان می توان قضاوت کرد که میزان توافق والدین در نحوه تربیت فرزندان بطور معنی داری در پیشرفت تحصیلی فرزندان موثر است بدین لحاظ فرضیه شماره 2 /تحقیق که ارتباط بین توافق والدین در نحوه تربیت فرزندان و افت تحصیلی یا پیشرفت تحصیلی بود تایید می گردد .
« توافق زوجین با هم » هیچ بار کم فقط یک بار یابیشتر کم هیچ بار متوسط فقط یک بار بیشتر متوسط زیاد هیچ بار زیاد فقط یک بار یا بیشتر چون محاسبه شده از مقدار معیار جدول در سطح اطمینان 90/0 کوچکتر است تفاوت معنی دار نیست یعنی نمی توانیم قضاوت قابل اطمینان مبنی بر وجود رابطه میان توافق زوجین با هم و مردود شدن دانش آموزان نمود .
ذکر این توضیح لازم است که چون حاسبه شده در مرز معنی دار است شاید اگر تعداد نمونه یا بیشتر می بود واقعیت موجود بهتر متجلی می شد و حقایق که در اطلاعات بدست آورده نهفته است بهتر متبلور می گردید .
توافق دارند هیچ بار توافق دارند فقط یک بار توافق دارند دو بار یا بیشتر توافق دارند هیچ بار توافق ندارند فقط یکبار توافق ندارند دو بار یا بیشتر چون کااسکور محاسبه شده از مقدار جدول از سطح اطمینان 95/0 بیشتر است تفاوت معنی دار است زیر چون آزمون یک دامنه است و از آزمون یک دامنه معنی دار است .
سطح اشتباه نصف می شود .
بنابراین با 35/0 تقریباً اطمینان می توان قضاوت کرده که میزان توافق والدین در نحوه تربیت فرزندان بطور معنی داری در پیشرفت تحصیلی در خصوص مردود شدن یا نشدن فرزندان کاملاً موثر است .
بدین لحاظ فرضیه مزبور صحیح و قابل تایید است .
معدل فرزندانی که والدینشان با هم توافق دارند = معدل فرزندانی که والدینشان با هم توافق ندارند = ادامه جدول از صفحه قبل ادامه جدول از صفحه قبل چون t محاسبه شده (25/4) از قدار معیار جدول در سطح اطمینان 999/0 بزرگتر است تفاوت کاملاً معنی دار است یعنی وضعیت تحصیل دانش آموزانی که بین والدینشان توافق برقرار است به میزان قابل توجهی بهتر از دانش آموزانی است که بین والدینشان توافق برقرار نبوده است و بدین ترتیب فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر اینکه میزان توافق بین والدین و وضعیت تحصیلی دان آموز رابطه مستقیم وجود دارد تایید می گردد .
«فصل چهارم » بحث و نتیجه گیری : بر اساس شواهد بدست آمده و محاسبات آماری که دراین تحقیق انجام شد در نهایت توانستیم اصلی ترین و مهمترین فرضیه این تحقیق را ثابت کنیم مبنی بر اینکه هر چه اختلافات خانوادگی در بین زوجین بیشتر باشد افت تحصیلی دربین فرزندان اول آنها بیشتر خواهدبود طبق نتیجه بدست آمده از آزمون خی چون کااسکور محاسبه شده از مقدار معیار جدول از سطح اطمینان 90% بیشتر است تفاوت معنی دار است .
چون آزمون یک دامنه است ودر آزمون یک دامنه سطح اشتباهات نصف می شود بنابراین با 95 درصد اطمینان می توان قضاوت کرد که میزان توافق زوجین در نحوه تربیت فرزندان بطور معنی دار در پیشرفت تحصیلی فرزندان مؤثر است و همچنین طبق بررسی از طریق آزمون تی می توان به این نتیجه رسید که : چون محاسبه شده (25/4) از مقدار معیار جدول درسطح اطمینان 999/0 بزرگتر است تفاوت کاملاً معنی دار است یعنی وضعیت تحصیلی دانش آموزانی که بین والدینشان توافق بر قرار است به میزان قابل توجهی بهتر از دانش آموزانی است که بین والدینشان توافق برقرار نبوده است .
محدودیتها و مشکلات اجرایی تحقیق : در این تحقیق حداقل می بایست 100 نمونه پرسشنامه پر می شد ولی با فرهنگ غلط و طرز فکر بسیاری از خانواده ها چه تحصیل کرده و چه بی سواد مانع از این شد که بتوانم 100 نمونه تهیه کنم و تنها 84 نمونه توانستم پر نمایم که البته این 84 مورد هم می توان گفت که همه صحیح ودرست علامت نزدند و آن هم بخاطر فرهنگ و طرز تفکر نادرستشان است .
بعضی ها فکر می کردند که اگر این پرسشنامه را پر کنند ممکن است آنها را شناسایی کنند و می ترسیدند روی نمره انضباط فرزندانشان اثر بگذارد بعضی ها هم پرسشنامه را فقط به قسمتهایی که حس می کردند مشکلی را برایشان ایجادنمی کند پر می کردند اکثر آنهایی که باهم توافق نداشتند با زدن علامت اینطور نشان می دادند که توافق مان با همسرمان بسیار زیاد است اما همه به دروغ .
امید است که مردم ما هدف از این تحقیقها را بهتر درک کنند تا ما دانشجویان ( پژوهشگران ) بهتر بتوانیم به تعبیر و تفسیر این اطلاعات بپردازیم .
در پایان از مدیران مدرسه راهنمایی مجتمع رادیویی بعثت هم دخترانه و هم پسرانه تشکرمی کنم که مرا یاری نمودند .
به نام خدا والدین گرامی این پرسشنامه به منظور انجام پژوهشی در زمینه بررسی رابطه اختلافات خانوادگی و افت تحصیلی فرزندان تنظیم شده است خواهشمند است با پاسخهای دقیق و صحیح خود اینجانب را در پیشبرد اهداف علمی و پژوهشی خود یاری نمائید .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1-جنسیت : زن مرد 2-سن خود ....
سن همسر....
3-میزان تحصیلات خود .....
میزان تحصیلات همسر ..............
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 4-در نحوه تربیت فرزندان چقدر با همسر خود توافق دارید ؟
خیلی زیاد زیاد تا حدودی کم اصلاً 5-میزان همکاری و صمیمیت شما در اداره خانه و خانواده چگونه است ؟
خیلی زیاد زیاد تا حدودی کم اصلاً 6-به وظیفه زناشویی خود تا چه حد اهمیت می دهید ؟
خیلی زیاد زیاد تا حدودی کم اصلاً 7-در داشتن ارتباط اجگتماعی با خانواده های دیگر تا چه حد با همسراتان توافق دارید ؟
خیلی زیاد زیاد تا حدودی کم اصلاً 8-بطور کلی عقاید و افکار شما تا چه حد با همسرتان یکی است ؟
خیلی زیاد زیاد تا حدودی کم اصلاً 9-آیا در انتخاب نمونه های زوجین موفق والگو قراردادن آنها با همسرتان هم عقیده هستید ؟
خیلی زیاد زیاد تا حدودی کم اصلاً 10-اگر نقطه ضعفی در شما باشد تا چه حد همسرتان آنرا به رخ می کشد و شما را سرکوب می کند ؟
خیلی زیاد زیاد تا حدودی کم اصلاً جمعزیادمتوسطکممیزان توافق دفعات مردود شدنمردود شدن یا نشدن فرزندانمردود شدن یا نشدن فرزندان56(67/32)37(32/13)11(10)8هیچ بارهیچ بار16(33/9)10(81/3)2(86/2)4فقط یکبارفقط یکبار12(7)2(86/2) 7(14/2)3دوبار یا بیشتردوبار یا بیشتر84492015جمعجمع جمعزیادمتوسطکمتوافق در تربیت دفعات تجدیدیبا تجدید شدن یا نشدنبا تجدید شدن یا نشدن40(76/24)30(10/8)6(14/7)4هیچ بارهیچ بار18(14/11)13(64/3)4(12/3)2فقط یکبارفقط یکبار16(10/16)10(26/5) 7(46/4)9دوبار یا بیشتردوبار یا بیشتر84531715جمعجمع جمعتوافق ندارندتوافق دارندگروهها52(67/21)16(33/30)36دفعات مردود شدن هیچ بار24(10)13(14)11فقط یکبار8(33/3)6(67/4)27دوبار یا بیشتر843549جمع جمعزیادمتوسطکمتوافق در تربیت دفعات مردودی40(76/24)30(10/8)6(14/7)4هیچ بار44(24/27)23(90/8)11(85/7)11فقط یکبار یا بیشتر84531715 999/099/095/090/0df816/13210/9991/5605/42266/16345/11815/7251/63 جمعزیادمتوسطکمتوافق زوجین دفعات مردودی56(67/32)37(33/13)11(10)8هیچ بار98(33/16)12(67/6)9(5)7فقط یکبار یا دو بار بیشتر84492015جمع 999/099/095/090/0df816/13210/9991/5605/42266/16345/11815/7251/63 جمعتوافق ندارندتوافق دارندگروهها دفعات مردود شدن52(67/21)16(33/30)36هیچ بار24(10)13(14)11فقط یک بار8(33/3)6(67/4)2دو بار یا بیشتر843549جمع 999/099/095/090/0df816/13210/9991/5605/42266/16345/11815/7251/63 808/50164/241/2-42/114432412181681/00049/041/0-07/019622/2771465/169881/18164/1241/1-58/3-16916913135329/04963/273/0-58/1-14/18722568/13151681/03364/041/0-58/0-19625612166436/80289/094/2-17/002/30156/28035/1775/166481/36864/391/1-92/125/15625/3425/125/181681/06564/6141/0-58/2-19619614143481/09729/459/023/222582/3531581/186481/30225/791/1-65/225/15679/3695/1223/191681/09881/141/0-41/119613/2301417/15168/03364/041/0-58/019647/2941416/178281/01681/091/0-41/0-2/18247/2615/1317/161476/181764/026/4-42/002/10328915/10171936/02304/044/048/0-52/22021/25985/141/163481/00324/059/018/0-22596/268154/167081/63864/359/292/128925/342175/18728/168164/1209/42525/3421695/1813 8241/100889/1129/3-33/365/12341/39612/1191/198081/56276/1041/2-26/314463/3931284/195281/21764/059/142/025628916173481/06264/259/062/022524/331152/185481/96864/309/392/125/30625/3425/175/188081/51089/041/2-33/0-14406/2641225/169881/15254/841/192/216925/380135/193481/07969/959/013/322548/3881571/193681/46964/1109/242/325/2724005/16207081/60164/259/242/128932417183481/04025/259/055/1-2259/2251503/159044/18464/038/1-92/078/16925/30603/135/171681/08564/541/0-42/219636114195225/236964/1185/443/395/37040026/19208881/83364/009/158/0-25/2402565/15169981/11025/141/1-05/116982/3101363/170225/765/279/36923/196964/1142/3400208164/1258/3-169134222/34558/18 6564/658/2-196148164/1258/3-169136564/658/2-196146564/658/2-196146564/658/2-196148164/1258/3-169130625/025/0-67/26633/163264/408/2-25/2105/144964/258/1-225153924/118/1-16/2374/151364/3158/5-1211138/26983/730551/13743 94/4855/812 df95/099/0999/081/80989/1638/2416/3