دانلود مقاله رایگان نابسامانی های زبانی

«نابسامانیهای زبانی»

- طبقه بندی نابسامانیهای زبانی

نابسامانی زبان به هر نوع بی نظمی یا انحراف در کار تولید یا ادراک زبان گفته می شود. بنابراین در وهله اول باید آنها را به دو دسته تقسیم کرد:

1- نابسامانیهایی که مربوط به جنبه تولیدی زبان است که خود شامل الف: نابسامانی های گفتار              ب: نابسامانی های نوشتار می باشد.

2- نابسامانیهایی که مربوط به جنبه ادراکی یا دریافت زبان است که خود شامل الف: نابسامانیهای شنیدن                       ب: نابسامانیهای خواندن می باشد.

- نابسامانیهای گویایی:

1- بعضی از ویژگی های نامطلوب گفتار در کودکی با تقلید از یکی از اطرافیان آغاز می شود و تا بزرگسالی همچنان باقی می ماند که به ویژگی های گروه اول نقص گفتار یا گویایی گفته می شود.

2- بعضی دیگر از ویژگیهای نامطلوب گفتار علل عضوی و بدنی دارد که به آن نابسامانیهای گفتار یا گویایی اطلاق می شود. مثلا به افرادی بر می خوریم که بعضی مصوت های فارسی را(تو دماغی) تلفظ می کنند که این گاهی اوقات فقط عادتی است که فرد در کودکی آن را یاد گرفته و باقی مانده و یا ممکن است بر اثر فلج شدن عصبی باشد که زبان کوچک را کنترل می کند که در نتیجه آن فلج عصبی، زبان کوچک نمی تواند راه حفره بینی را ببندد و ناچار هوا از راه بینی و دهان هر دو خارج می شود.

- ویژگی های نامطلوب گفتار:

1- وقتی صدا به اندازه کافی بلند نباشد.

2- وقتی به علت تلفظ ناقص، تمام یا بخشی از گفتار گوینده نامفهوم بماند.

3- وقتی کیفیت صدا ناخوشایند باشد.

4- وقتی درجه بلندی، زیر و بمی، طنین و دیگر ویژگی های صدا نسبت به سن و جنس گوینده انحراف داشته باشد یعنی بیشتر توجه به نحوه بیان او جلب شود نه به مطلبی که بیان می کند.

5- وقتی گفتار همراه با صداهای نامربوط یا شکلک یا حرکات و رفتار ناخوشایند یا مسخره باشد.

6- وقتی به علت درهم ریختگی قواعد صرف و نحو و کاربرد واژه تمام یا بخشی از گفتار گوینده نامفهوم باشد. در تمام موارد بالا فقط کارشناسان گفتار درمانی می توانند با آزمایشهای لازم میزان درمان پذیری آنها را مشخص نمایند.

ناهماهنگی در آغاز گفتار:

از نظر آغاز تلفظ صداهای زبان در میان کودکان تفاوت های چشمگیری مشاهده می شود، بعضی کودکان صداهای زبان را در سن 5/2 سالگی یاد می گیرند در حالیکه بعضی ممکن است حتی صامت های زبان را تا سالها بعد نیز یاد نگیرند که اگر این تاخیر زیاد شود طبیعی تلقی نمی شود.

حد طبیعی این واجها تا این سنین طبیعی است.

- سن 5/3 سالگی واجهای«پ،ب،م،ه»

- سن 5/4 سالگی واجهای«ت،د،ن،ک،گ،ی»

- سن 5/5 سالگی واج«ف»

- سن 5/6 سالگی واجهای«ش،ژ،و،ل»

- سن 5/7 سالگی واجهای«س،ز،ر»

البته پسران دیرتر از دختران زبان باز می کنند.

زبان پریشی های کودکی:

اختلالاتی که در طول زبان آموزی عارض می شود و زبان آموزی را دچار آشفتگی می کند. معمولا فراگیری زبان طبیعی است ولی بطور طبیعی دنبال نمی شود.

زبان پریشی ها به سه دسته تقسیم می شود:

1- آنهایی که ناشی از آسیب یا عارضه ای مغزی هستند مخصوصا در نیمکره چپ که مرکز زبان در آن قرار گرفته است، این آسیب ها یا عوارض ممکن است ناشی از بیماری باشند مانند سیفلیس مادرزادی که ممکن است بافت های مغز را مورد حمله قرار دهد و با فاسد کردن آنها موجب زبان پریشی گردد. یا بیماری فلج اطفال که ویروس عامل آن ممکن است بافت های مغز را فاسد گرداند و منجر به فلج شدن اعصابی گردد که در کار گویایی دخالت دارد.

گاهی اوقات هم زبان پریشی های کودک ناشی از پیدا شدن غده، زخم یا خونریزی در مغز است و یا نتیجه آسیب هایی است که در اثر سقوط، ضربه، و مانند آنها به مغز وارد می شود و اعصاب آن را از کار می اندازد. فقر واژگان تسلط به قواعد نحوی از ویژگی های زبان پریشی این گروه است.

2- زبان پریشی هایی که علل روانی دارند، یکی از بیماری های روانی که در دوره کودکی ممکن است عارض شود«اسکیزوفرنی» یا«تجزیه شخصیت» است. یکی از ویژگی های این بیماری در کودکام بریدن از واقعیت و غوطه ور شدن درعالم خیال و رویاست. کودک در این حالت هیچ نوع علاقه ای به محیط و اطرافیان خود ندارد و از معاشرت با دیگران، مخصوصا با اشخاص تازه و ناآشنا، گریزان است. این حالت روانی با زبان پریشی همراه است و کودک ممکن است گفته های ما را بفهمد ولی چون رغبتی به جواب دادن ندارد سکوت کند و ظاهرا قیافه کودکان لال را به خود می گیرد. ارتباط با چنین کودکانی بسیار مشکل است.

3- زبان پریشی هایی که ناشی از نوعی کری است. گوش انسان طبیعی چنان ساخته شده که می تواند صداهایی که دارای 20 تا 000/20 نوسان در ثانیه است، بشنود. ولی کسانی هستند که از نظر شنوایی کر مطلق شمرده نمی شوند ولی گوششان در برابر بخشی از این ارتعاش ها حساس نیست یا ناشنوا است. از آنجائیکه حساسیت صداهای گفتار بین 1000 تا 4000 ارتعاش در ثانیه است کودکانی که گوش آنها برای درک ارتعاش های بین این دو حد ناتوان یا ضعیف باشد دچار نوعی زبان پریشی از کری می شوند. آغاز زبان در این کودکان نسبت به کودکان طبیعی چندان عقب افتاده نیست ولی درک گفتار و کاربرد زبان در آنها با دشواری مواجه می شود و سخن گفتنشان نابسامان می گردد. نوع و درجه زبان پریشی های این کودکان بستگی به نوع و درجه ناشنوایی آنها دارد.

4- سنگین گوش(کم شنوا):

بخشی که گفتار را می شنود ولی نه به خوبی و دقت افراد طبیعی، که ممکن است مادرزادی باشد و یا بعدا عارض شود و یا در سنین مختلف عارض شود و درجات گوناگون داشته باشد.

کودکانی که کر باشند اگر از کمک های ویژه ای برخوردار نشوند، لال نیز خواهند شد، زیرا اگر گفتار را درک نکنند نمی توانند آن را تولید کنند، حتی اگر اندام های گویایی و مراکز گفتار در مغز آنها کاملا سالم باشند در واقع لال بودن آنها نتیجه کری آنهاست.

کری مادرزادی می تواند ارثی(ژنتیکی) باشد و یا نتیجه آسیب هایی باشد که در دوران حاملگی یا هنگام تولد به قسمت های مختلف گوش کودک، مخصوصا گوش درونی، وارد شده است- مثلا بعضی عفونت های ویروسی، داروها، سموم یا بیماریهایی که مادر به آنها مبتلا می شود= مثل سرخجه.

وظیفه پدر و مادر: در این است که: 1- قبل از اینکه نقص شنوایی زبان کودک را مختل کند او را به پزشک متخصص نشان دهد.         2- نسبت به واکنش نکردن کودک در مقابل صدا به خصوص در ماههای اول تولد حساس باشند.

تاثیر فقدان شنوایی بر زبان: بستگی به این دارد که در چه سنی رخ داده، آیا در دوره ای که کودک زبان را فرا می گیرد اتفاق افتاده یا بعد از آن. اگر در دوره فراگیری زبان باشد رشد زبان متوقف می شود و اگر ناشنوایی در این دوره درمان ناپذیر باشد باید هر چه زودتر کودک به مدارس مخصوص ناشنوایان سپرده شود تا مقدار زبان فرا گرفته شده فراموش نشود و زبان آموزی های بعدی از طریق لب خوانی ادامه پیدا کند.

فقدان شنوایی اکتسابی می تواند علل مختلف داشته باشد مثل: عفونت های شدید در گوش میانی که ممکن است به گوش درونی سرایت کند و آن را فاسد گردانند و ایجاد«لابیرنیت» کنند و یا به داخل مغز رخنه کند و پرده های آن را فاسد و ایجاد«مننژیت» کند. یا بیماریهای عفونی دیگر مثل سرخک، مخملک و یا اوریون که عادی ترین علت کری ناگهانی و دائمی در بچه ها و جوانان است که معمولا یکی از دو گوش را از کار می اندازد.

لکنت زبان:

نوعی نابسامانی زبان است که در اثر انقباض عضلانی در اندام های گفتار، آغاز و ادامه سخن گفتن به سختی صورت می گیرد بدین معنی که گوینده نمی تواند به راحتی شروع به حرف زدن کند و وقتی شروع به صحبت کرد به علت مکث های فراوان و غیرارادی نمی تواند به نرمی و روانی به گفتار خود ادامه دهد. در لکنت زبان تولید صدا در حنجره و تلفظ اصوات زبان هر دو دچار اختلال می شوند. این اختلال در میان پسران و همچنین سنین 5 تا 10 سالگی بیشتر است. درباره علت بنیادی آن فرضیه ها و نظریات فراوانی ابراز شده که از نظر کارشناسان قبول عام نیافته:

1- بعضی آنرا نوعی عقب ماندگی در رشد مهارت زبانی می دانند.

2- بعضی آن را ارثی می دانند.

3- بعضی آن را انعکاس نابسامانی های شخصیت پنداشته اند.