پلیمر ها و سرامیک ها به طور جداگانه یا ترکیبی به شکل مکمل یا گزینه ای برای نسج آلوگرفت و زنوگوفت به عنوان جایگزین بافت سخت در کاربرد های دندانی و ارتوپدی بکار برده می شوند، و از آنجا که هر ماده خصوصیات ذاتی خود را دارد، برای کاربردهای خاصی مناسب خواهد بود. چندین پلیمر زیست تخریب پذیر در پروژههای تحقیقاتی و استفادههای بالینی برای کاربردهای ماهیچه ای – اسکلتی مورد آزمایش قرار گرفته اند. پلی ارتو استرها، پلی انیدریدها، پلی فسفازن ها و پلی آمینواسیدها همگی به عنوان جایگزین های استخوانی به واسطه تخریب پذیری منحصر به فرد و خصوصیات مکانیکی شان امتحان شده اند.
پلیمر های تخریب پذیر خانواده پلی - هیدروکسی اسید شامل پلی لاکتیک اسید (PLA)، پلی گلیکولیک اسید (PGA) و کوپلیمر آن پلی لاکتیک – کو-گلیکولیک اسید (PLAGA) به طور گسترده به عنوان صفحات تثبیت، پیچ ها و پین ها و همچنین دستگاههای رهایش دارو و داربستهای مهندسی بافت مورد استفاده قرار میگیرند. سرامیک های مختلفی وجود دارند که به تنهایی یا به همراه پلیمر ها برای کاربردهای ارتوپدی ازجمله تری کلسیم فسفات، تتراکلسیم فسفات، هیدرو کسی آپاتیت و کامپوزیت های پایه مواد زیست فعال، بکار برده می شوند. این سرامیک ها با پلیمرهای تخریب پذیر و تخریب ناپذیر مختلفی ترکیب می شوند تا سبب اصلاح استحکام پلیمرها، چسبندگی به استخوان، تخلخل، و قابلیت تحریک درون رشد استخوان گردند. یک ار مطلوب ترین این ترکیبات، ترکیب PLAGA و هیدروکسی آپاتیت به شکل یک کامپوزیت چند کاره قابل استفاده در مهندسی بافت است با توجه به این موضوع، سه روش مختلف برای ایجاد داربست کامپوزیت PLAGA و هیدروکسی آپاتیت بیان میشود: فیلم پلیمر – سرامیک تولید شده توسط روش قالب گیری حلال، ساختارهای پلیمر- سرامیک سنتز شده توسط روش تجمع حلال و ساختارهای پلیمر- سرامیک سنتز شده با استفاده از روش ژل – ریز (ریزدانه).
-پیشگفتار
مهندسی بافت را می توان به شکل کاربرد بیولوژیکی، شیمیایی و اصول مهندسی در جهت ترمیم، مرمت یا بازسازی بافت های زنده با استفاده از بیومواد، سلولها و فاکتورها به تنهایی و یا بصورت ترکیبی مورد استفاده قرارداد. هم سرامیک ها و هم پلیمرها دارای خصوصیات ذاتی کاملاً مجزایی بوده و هر یک از آنها بطور گسترده در شکل بیو مواد در بازسازی بافت های زنده بکار گرفته می شوند، که این کاربردها به خوبی در مدارک موجود ارائه شده است. برای مثال ، سرامیک ها در ترمیم بافت سخت از جمله کاربردهای ماهیچه ای – اسکلتی و دندان استفاده می شوند. پلیمرها نیز بطور گسترده در کل بدن به شکل جایگزین های موقت و دائم برای شریان ها استخوانها، و مفاصل و بازسازی پلاستیکی و غیره بکار می روند.
معمولاً یک نوع ماده به تنهایی نمی تواند هم ویژگی های مطلوب مکانیکی و هم شیمیایی را برای یک کاربرد خاص برآورده سازد. در این نمونه ها مواد کامپوزیت که ترکیبی از مزایای هر دو ماده هستند بسیار مناسب تر خواهند بود. مطلوب ترین حالت در اینجا ترکیب پلیمرها و سرامیک ها به شکل یک کامپوزیت چند کاره قابل استفاده در مهندسی بافت است. گزینه مصنوعی پلیمر – سرامیک به طور ویژه برای پیوندهای بیولوژیکی مانند بافت های پیوندی خود شخص یا نسج پیوندی بیگانه طراحی می شوند. این فصل به طور اجمالی کاربرد این دو نوع ماده را به تنهایی یا به صورت ترکیبی برای بازسازی بافت ماهیچه ای اسکلتی و دندانی شرح می دهد.
- پیوندهای متداول استخوانCONVENTIONAL BONE GRAFTS - پیوند نسخ خود شخصAUTOGRAFTS برترین استاندارد رایج در حال حاضر در پیوندهای استخوان، پیوند نسج خود شخص است که در آن بافت از استخوان تاج ایلیاک بیمار جدا شده و به قسمت آسیب دیده منتقل میشود. از نظر ساختاری پیوند نسوج خود شخص هم دارای قابلیت هدایت استخوانی (osteoconductive) و هم دارای قابلیت القای استخوانی (osteoinductive) است که منجر به فراهم شدن قالبی میشود که در آن بافت و عروق استخوان جدید در زمان تحریک بازسازی استخوان بوسیله جدا سازی سلولهای مزانشیمال در استئوبلاست های شکل دهنده استخوان توانایی رشد پیدا می کنند. البته، تعداد بافت های پیوندی از خود شخص محدود بوده و اغلب اوقات محل اهدا کننده دچار بیماری میشود. علاوه بر این، عمل جراحی لازم برای خارج سازی بافت سبب ایجاد دردها و عوارض بعدی می گردد.
- پیوند نسج بیگانهALLOGRAFTS اصول بالینی پیوند نسج بیگانه همانند پیوند نسج خود شخص است. در این مورد، بافت اهدا شده از شخص دوم یا جسد بدست می آید. این وضعیت مشکل بیماری محل اهدا کننده را رفع کرده اما محدودیت هایی را نیز به دنبال دارد. البته، خطر انتقال بیماری و پس زنی کاشتن افزایش می یابد. با وجود این، این نوع پیوند یک ساختا رهدایت استخوانی را برای درون رویش استخوان فراهم کرده و فرایند ضروری استریلیزاسیون (سترون کردن) بافت در آن سبب کاهش پتانسیل القایی استخوان میشود که اغلب منجر به تشکیل ساختاری با ویژگی مکانیکی تقریباً مناسب می گردد.
در حال حاضر جایگزین های بافت استخوان دارای بازار قابل توجهی هستند. تنها در ایالات متحده، در حدود 2/6 میلیون شکستگی در سال رخ می دهد که در حدود 500000مورد آن به گونه ای از پیوند استخوان نیاز دارد. علاوه بر این، هزینه میانگین روند پیوند استخوان بالغ بر 5000 $ شده و هزینه کل دوره درمان در سال معادل 5/2$ بیلیون میشود.با وجود محدودیت های مربوط به پیوندهای بیولوژیکی، مهندسان و بالین شناسان در جهت توسعه جایگزینه هایی برای پیوند استخوان با هم همکاری می کنند.
-استدلالهایی برای بیومواد کامپوزیت
RATIONALE FOR COMPOSITE BIOMATERIALS
استخوان بیولوژیکی از دوفاز آلی و غیر آلی تشکیل شده است. در حدود 70% فاز غیر آلی را فسفات کلسیم که اغلب به شکل مواد معدنی نیمه بلورین به نام هیدروکسی آپاتیت تشکیل می دهد که مسئولیت استحکام مکانیکی استخوان را بر عهده دارد. انواع مختلفی از سرامیک ها زیست سازگار تشخیص داده شده و به رشد استخوان و پایداری کاشتنی کمک می کنند. برای مثال هایی از این نوع می توان، کورالین، سولفات کلسیم، فسفات کلسیم، شیشه زیست فعال 45S5 بکار برده شده و می توان آنها را توسط آمیختن خشک یا قالب گیری فشاری با پلیمرها ترکیب کرده و یا توسط تعدیل شیمیایی (chemical modifications) بر سطح پلیمر شکل داد. (جدول 1-61). البته مواد سرامیکی اغلب تخریب پذیر نبوده و به واسطه طبیعت شکننده و ویژگی کششی ضعیف از نظر مکانیکی با استخوان طبیعی زیست سازگار نیستند.
درحال حاضر دسته های مختلفی از پلیمر ها به عنوان کاندید ترمیم استخوان در نظر گرفته می شوند. پلی متیل متاکریلات (PMMA) از اوایل 1960 به عنوان سیمان استخوانی مورد استفاده قرار گرفت و امروزه نیز بطور گسترده به تنهایی و یا گاهاً به صورت ترکیب با موادی مانند فیبرهای تیتانیم و سرامیک ها بکار برده می شوند. پلی اتیلن پرتو زده گاما به دلیل داشتن مقاومت خستگی بالا و زیست سازگار بودن به طور گسترده در کاشتنی های جایگزین مفصل بکار گرفته میشود. در حال حاضر پلیمرهای تخریب پذیر فراوانی در پروژه های تحقیقاتی و استفاده های بالینی برای کاربردهای ماهیچه ای – اسکلتی تحت بررسی هستند. پلی ارتو استرها، پلی انیدریدها پلی فسفازن ها و پلی آمینو اسیدها بخاطر تخریب پذیری منحصر به فرد و ویژگی های مکانیکی همگی به عنوان جایگزین های استخوان آزموده شده اند. خانواده پلی - هیدروکسی اسید، پلیمرهای تخریب پذیر شامل پلی لاکتیک اسید (PLA)، پلی گلیکولیک اسید و کوپلیمر آن پلی لاکتیک – کو – گلیکولیک اسید به طورگسترده به عنوان صفحات تثبیت کننده، پیچها و پین ها، همچنین دستگاههای رهایش دارو و داربست های مهندسی بافت مورد استفاده قرار می گیرند. PLAGA , PGA , PLA دارای مزایای اضافی هستند که توسط سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) تایید شده و به سادگی به شکل ساختارهای متخلخل با خصوصیات مکانیکی نزدیک به استخوانهای میله ای(trabecular bones) در می آیند.
برای بهره گیری از مزایای فوق و کمینه سازی کمبودها، مواد سرامیکی با انواع پلیمرهای تخریب پذیر و تخریب ناپذیر ترکیب شده تا به شکل بیو موادهای کامپوزیت برای ترمیم استخوان درآیند. در اینجا بسیاری از تحقیقات فعلی و محصولات تجاری موجود تحت بازنگری قرار می گیرند.