دانلود مقاله بازی کودکان

منطقه 12آموزش و پرورش تهران که از نظر وسعت یکی از بزرگترین مناطق شهر تهران محسوب می شود از لحاظ بافت شهری یکی از قدیمی ترین نقاط شهر به حساب می آید. این منطقه از شمال به ضلع جنوبی خیابان انقلاب از میدان امام حسین تا پل حافظ، از غرب به ضلع شرقی خ حافظ، از جنوب به ضلع شمالی خیابان شوش غربی از خیابان حافظ تا میدان خراسان و از شرق به ضلع غربی خیابان 17 شهریور محدود است.

در این منطقه تعداد 213 مدرسه دولتی و62 مدرسه غیرانتفاعی فعال وجود دارد که تعداد 87 مربی و دبیر ورزش درآن مشغول به تدریس درس تربیت بدنی می باشند؛ از این تعداد تنها 9 مربی دارای مدرک لیسانس می باشند که سه تن از آنها خواهر و شش نفر برادر هستند و مابقی دارای مدرک فوق دیپلم و دیپلم می باشند.

منطقه 12 آموزش و پرورش تهران با توجه به وسعت بزرگ خود تنها دارای دو ورزشگاه به نامهای شهید رستمی و سالن صدری می باشد که سالن صدری در انتهای محدودۀ منطقه قرار دارد و استفاده بهینه آن تقریباً میسر نیست و ورزشگاه شهید رستمی که در خیابان مولوی واقع است دارای سالن کشتی، ژیمناستیک، زمین فوتبال و استخر رو باز می باشد که گرچه سالن های آن برای رشته های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد اما جواب گوی فعالیتهای گسترده ورزشی در این منطقه نمی باشند. آقای حسین رمضانی مسئول تربیت بدنی منطقه 12که مدت 10سال عهده دار این مسئولیت می باشد در خصوص مشکلات موجود تدریس درس تربیت بدنی می گوید: عمده ترین مشکل در ارتباط با تدریس درس تربیت بدنی در حال حاضر کمبود فضاهای مناسب ورزشی و در مرحله بعدی نبود وسایل ورزشی است. وسایل ورزشی به صورت متمرکز از طریق کارشناسی تربیت بدنی تهران تهیه می شود که تنها 35تا40درصد نیاز مصرفی ما را در سطح منطقه تأمین می کند. به نظر من چنانچه این کار از حالت متمرکز خارج شود و به نظر من چنانچه و سرانه ورزشی دانش آموزان مستقیماً به خود مدارس پرداخت شود مناسبتر خواهد بود،زیرا در صورت کمبود و مکفی نبودن این مبلغ برای رفع نیازها، مدیران به فکر حل موضوع از طریق انجمن اولیا و مربیان و یا از محل کمکهای مردمی خواهند افتاد. لذا چنانچه این مسأله از سوی مدیران مدرسه پیگیری شود، مؤثرتر خواهد بود.

وی در خصوص کیفیت وسایل ورزشی تولید داخلی افزود: کیفیت وسایل ورزشی که در داخل تولید می شود در برخی از اقلام حتی با نمونه خارجی آن رقابت می کند از قبیل کفش و لباس ورزشی؛ وسایلی مثل تور دروازه، تخته بسکتبال، میز پینگ پنگ و دستگاههای بدنسازی که با کیفیتی بسیار عالی تولید می شود و نیاز ما را در این بخش تأمین می کند. اما مسئله اصلی ما پایین بودن کیفیت توپ های تولید داخل است که تکیه گاه اصلی ما در ورزش هستند در حال حاضر جوابگوی کار ما در سطح عالی نیست، البته برای برنامه های آموزشی خوب هستند و میشود کا را پیش برد که به نظر می رسد با حمایت از تولید کنندگان داخلی درآینده نزدیک این مشکل حل شود،زیرا توپ های بسکتبال و والیبال جدیدی که تولید شده است در مقطع راهنمایی امتحان خود را خوب پس داده است و انشاءالله با بهتر کردن مرغوبیت آن امیدواریم که در مقطع متوسطه نیز مشکل توپ حل شود. رمضانی در خصوص کمبود مربیان ورزش در مقطع ابتدایی ضمن اشاره به بند یک بخشنامه(1) شماره....... در مورد وضعیت تدریس درس تربیت بدنی گفت: کمبود نیروی انسانی متخصص در مدارس ابتدایی مشکلاتی را در مدارس- به خصوص مدارس پسرانه- به وجود آورده است چون اکثر معلمین دوره ابتدایی خواهران هستند و آنها در انجام حرکات ورزشی با مشکل مواجه می باشند. البته در مدارس غیر انتفاعی و تا حدودی هم در مدارس نمونه مردمی به جهت داشتن توانایی مالی تا حد قابل قبولی این مسأله حل و مربی ورزش نیز برای تدریس درس تربیت بدنی جذب شده است.

وی در مورد فعالیت کانونهای ورزشی می افزاید: مربیان جهت فعالیت در کانونها رغبت چندانی نشان نمی دهند؛ البته حق هم دارند زیرا پرداخت حق الزحمه کانونها هنوز برابر دستورالعمل سال 1370 است که مبلغ ناچیزی است و لازم است درآن تجدید نظر اساسی صورت پذیرد، زیرا این موضوع روی کیفیت برگزاری مسابقات کانونها بسیار تأثیرگذار است و به علت پایین بودن حق الزحمه، انجام مسابقات را با مشکلات فراوان روبه رو ساخته است. البته یک راه دیگر وجود دارد که برخی از رشته های مسابقات آموزشگاهی را حذف کنند و آنگاه مسابقات کانونها را به نحو شایسته تری به اجرا گذارند.

به عقیده من لازمه پیشرفت ورزش دانش آموزی فعال شدن کانونهای ورزشی است و چنانچه در کانونها از مربیان خوب و کارآزموده استفاده شود ورزش در آموزشگاهها به شکوفایی خواهد رسید و استعدادهای ورزشی دانش آموزان تحت تعلیم مربیان زبده، شناسایی می گردد و رهگشای موفقیت های ورزشی آینده آنان می شود و فرق کار اوقات فراغت و کار تخصصی در این گونه مکانها مشخص خواهد شد. ضمناً پیشنهاد می کنم در فصل تابستان درب مدارسی که دارای فضای مناسب ورزشی هستند برای پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان و آموزش رشته های مختلف ورزشی به روی آنان باز باشد.

پس از اطلاع یافتن از نقطه نظرات حسین رمضانی مسئول تربیت بدنی منطقه به همراه ایشان برای آشنایی بیشتر با فعالیتهای معلمان ورزشی از دو مدرسه راهنمایی منطقه بازدید به عمل آمد.

مدرسه راهنمایی نمونۀ مردمی شهید مدرس دارای 12 کلاس درس می باشد و از فضای ورزشی مناسبی برخوردار است. مربی ورزش این مدرسه آقای مهدی قلی بیگیان است که 15 سال سابقه تدریس با36 سال سن و دارای مدرک فوق دیپلم است.

قلی بیگیان د رابطه با نحوه تدریس خود می گوید: ما در طول هفته برای هر کلاس دو زمان 70 دقیقه ای درس تربیت بدنی را تدریس می کنیم. در ابتدای درس، قوانین و مقررات رشته مربوطه در داخل کلاس به مدت 15 دقیقه توضیح داده می شود که در این مدرسه شامل رشته های ورزشی بسکتبال، والیبال، هندبال، پینگ پنگ و بدمینتون است و یک هفته در میان فقط برای پایه سوم راهنمایی فوتبال نیز تدریس می شود. وی معتقد است اگر فوتبال را در مدارس محدود نکنیم همه بچه ها دوست دارند فوتبال بازی کنند و به همین جهت بازار رشته های دیگر از رونق خواهد افتاد.

قلی بیگیان در مورد مقامهای کسب شده توسط تیمهای ورزشی مدرسه در سطح منطقه گفت: در رشته والیبال مقام سوم، در آمادگی جسمانی مقام اول، در صحرا نوردی مقام اول، هندبال مقام دوم و در بسکتبال عنوان چهارم را به خود اختصاص داده ایم.

وی در خصوص وسایل ورزشی گفت: ما هیچ گونه کمبودی از لحاظ وسایل ورزشی نداریم و در صورت بروز هر گونه مشکلی با مساعدتهای مدیر محترم مدرسه مسأله را حل می کنیم و در اینجا جا دارد از ایشان تشکر نمایم زیرا برای مهارتهای ورزشی دانش آموزان از هیچ کوششی دریغ نمی کنند.

قلی بیگیان در خصوص نحوه امتحان درس تربیت بدنی افزود: مطالبی که به صورت تئوری در خصوص قوانین و مقررات بازیها گفته شده است به صورت کتبی امتحان گرفته می شود و نحوه اختصاص نمره به این صورت است که 7 نمره برای آموزش، 8 نمره از تستها که برابر طرح درس ارائه شده از سوی منطقه گرفته می شود، 3 نمره انضباط ورزشی و2 نمره هم برای تشویق، که مجموعاً 20 نمره می شود.

وی که بسیار علاقه مند به ادامه تحصیل در این رشته می باشد مشکلات موجود برسر این راه را چنین بیان می کند: سیاستهای اجرایی در این رابطه متغیر است؛ یکسال آزمون عملی حذف می شود و یکسال دو مرحله ای می شود؛ همچنین کلاسها در طول سال تحصیلی برگزار نیم شود و این کلاسها در تابستان است که با توجه به این که تابستان فصل کاری جهت برطرف کردن برخی مشکلات مالی است حضور در کلاس درس را غیر ممکن می سازد که امیدواریم این موضوع از سوی مسؤولین ذیربط به نحو لازم مورد پیگیری قرار گیرد تا مشکل ادامه تحصیل معلمان ورزش به طریقی حل شود.

به سراغ آقای داشی مدیر موفق مدرسه رفتیم. ایشان ضمن رضایت از نحوۀ کار معلم ورزش این آموزشگاه و همکاری تربیت بدنی در مورد مشکلاتی که در ارتباط با تدریس درس تربیت بدنی با آن مواجه هستند، چنین گفت: مدرسۀ ما دارای امکانات ورزشی نسبتاً مناسبی می باشد و کمبود وسایل ورزشی را از بودجۀ اختصاص یافته به ورزش تهیه می کنیم و همانطور که مطلع شدید تیمهای ورزشی ما با راهنمایی مربیان و تلاش دانش آموزان مقامهای خوبی در سطح منطقه کسب نموده اند. اما یکی از مشکلات ورزش نمرۀ ورزش دانش آموزان است. متأسفانه در جامعۀ ما عرف شده نمرۀ ورزش را نمرۀ واقعی نمی دانند که در این مدرسه، ما در مقابل این طرز تفکر مقاومت نموده و طبق ضوابط و مقررات عمل می کنیم و اولیای معترض را این گونه توجیه می کنیم که درس ورزش و نمرۀ آن مستقل می باشد و باید همانند دیگر دروس به آن توجه شود و از طرفی چون این دانش آموزان در دوران ابتدایی معلم ورزش نداشته اند و زنگ ورزش آنها بدون معلم ورزش متخصص سپری شده است اکثر آنها از لحاظ جسمانی ضعیف می باشند و چنین به نظر می رسد که حد نصاب تست ها برای این دانش آموزان بالا می باشد و باید در این زمینه تجدید  نظر شود یا مشکلات ناشی از کمبود معلم ورزش و در نتیجه فعالیتهای ورزشی در مقطع ابتدایی حل گردد. البته ما در این مدرسه با تخصیص ساعات اضافی برای زنگ ورزش سعی نموده ایم با دانش آموزان بیشتر کار کنیم و با توجه به امکانات نسبتاً خوب این مدرسه به نتایج مطلوبی نیز رسیده ایم، در این جا به دیگر همکاران توصیه می کنم چنانچه ساعت آموزشی بیشتری دارند ساعات ورزش را افزایش دهند. ما حتی هفته ای دو ساعت برای دانش آموزان اردوهای آموزشی، تربیتی گوناگونی داریم که بعضاً با حضور مربی ورزش و فعالیتهای ورزش انجام می گیرد.

آقای داشی در ادامۀ صحبت های خود از شکل همزمانی برگزاری مسابقات دانش آموزان در سطح منطقه و استان با ساعات درسی دانش آموزان یاد نمود و در این مورد اشاره کرد که این همزمانی ضمن عقب افتادن دانش آموز از برنامۀ آموزشی منجر به تعطیل شدن بعضی از کلاس های درس نیز می شود. لذا، باید مسؤولین طوری برنامه ریزی نمایند که مسابقات به صورت فشرده و بعد از ظهرها خارج از ساعات آموزشی برگزار گردد.

آقای داشی در خاتمه راجع به اهمیت دادن به درس تربیت بدنی گفت: اگر بخواهیم ورزش را به عنوان یک فرهنگ  در جامعه مطرح نماییم در اولین قدم مربیان و معلمین ورزش ما باید به  این مقوله و به کار خود اهمیت دهند. مربیان باید با همت و تلاش بیشتری به این مهم توجه نمایند واین توجه باعث می شود که دانش آموزان نیز با انگیزه و رغبت بیشتری به ورزش بپردازند. امید آنکه با توجه به این درس، جامعه ای سالم و مقاوم تر در مقابله با تهاجم فرهنگی داشته باشیم و در راه سازندگی و خود کفایی نیز موفق تر باشیم.

دومین مدرسه مورد بازدید، مدرسه راهنمایی امام جعفر صادق در کوی امامزاده یحیی بود. بر روی کاشی های نصب شده بر سر در ورودی این مدرسه، تاریخ 1334 نقش بسته است که نشان قدمت این مدرسه دارد و طی گذشت 42 سال هزاران دانش آموز در آن کسب علم و معرفت نموده اند. درها و پنجره ها و حتی خشت ها و سقف شیروانی آن فرسوده شده است ولی تعلیم و تربیت در این مکان که همجوار امامزاده یحیی است هرگز قطع نگردیده است.

 مدرسه امام جعفر صادق(ع) حیاط بزرگ و مناسبی برای فعالیتهای ورزشی برخوردار است و حتی در صورت اختصاص بودجه و امکانات لازم در گوشه ای از حیاط بزرگ این مدرسه، می توان سالن سرپوشیده ورزشی ایجاد و برخی از رشته های ورزشی سالنی را در آن فعال نموده و هنگام برگزاری مسابقات منطقه از آن به صورت بهینه بهره جست.

طی صحبتی که با آقای افجه ای مدیر محترم این مدرسه داشتیم ایشان عنوان نمودند: این مدرسه از نظر وسایل و حتی توپ مشکلی ندارد و یکی از موارد قابل ذکر اینکه تخته بسکتبال مورد استفاده در این مدرسه فلزی است که عمر آن را چند برابر کرده است زیرا تخته های چوبی بر اثر برف و باران و تابش مستقیم نور خورشید زود فرسوده و شکننده می شوند ولی تخته های فلزی این مشکل را ندارند ضمن اینکه به کیفیت کار هم لطمه ای وارد نمی سازد.

قابل ذکر است که این مدرسه دولتی با توجه به مشکلات عدیده ای که در رابطه با بودجه و مسایل مالی دارد لیکن به جهت حضور مدیر ورزش دوست آن که اهمیت درس تربیت بدنی را به خوبی می داند هیچ گونه کمبودی در این مدرسه از این لحاظ به چشم نمی خورد و این درس همچون دیگر دروس کلاسی، جدی محسوب می شود.

یکی از بهترین دانش آموزان پایه سوم این مدرسه که حتی در میان سه کلاس سوم راهنمایی شاگرد ممتاز می باشد و از سطح نمرات بسیار خوبی برخوردار است، در ثلث اول در درس ورزش نمره14 اخذ کرده، مسؤولین  مدرسه مورد اعتراض والدین این دانش آموز قرار گرفته اند؛ ولی با توجه به درایت مدیر و مربی ورزش این مدرسه که اهمیت درس تربیت بدنی کمتر از دیگر دروس نیست همان نمره را برای وی منظور نموده اند.

حال سخن این جاست که اگر این محصل در دروسی مثل ریاضی، زبان یا...... با افت تحصیلی روبرو می شد خانواده اش با هزینه های گزاف برای او معلم خصوصی می گرفتند. سؤال این است که آیا برای بالا آوردن سطح درس تربیت بدنی او نیز باز هم چنین اقدامی خواهند کرد؟!

و آخر اینکه واقعا چرا آن بهای لازم به درس تربیت بدنی داده نمی شود، مگر غیر از این است که«عقل سالم در بدن سالم است» پاسخ این چرا ها را در کجا میبایست جستجو کرد؟ این آگاهی را چه کسانی باید به والدین و برخی از دست اندرکاران تعلیم و تربیت بدهند؟

در همین راستا دانش آموز فوق را به دفتر مدرسه دعوت نمودیم و نظر خودش را در این رابطه جویا شدیم که ماحصل این صحبت این بود که:

این دانش آموز مستعد و باهوش، علی رغم شناخت و بینش بالا نسبت به اثرات مفید ورزش بر سلامت روانی و کسب نیرو و نشاط به فعالیتهای ورزشی بی توجه بوده، حتی در خارج از محیط مدرسه هیچگونه فعالیت و تحریک ورزشی ندارد و عدم توجه والدین به این مهم و اهمیت ندادن به درس ورزش در دورۀ ابتدایی و گرفتن نمرۀ غیر واقعی در این  درس در طی سالیان متمادی همه با هم دست به دست هم داده تا این دانش آموز که شاید به علت جثۀ کوچک نسبت به هم سالان خود از ورزش منزوی بوده، منزوی تر گردد. البته قرار شد با راهنمایی مربی ورزش دلسوز خود و مدیر علاقه مند به ورزش با یک برنامه اصولی و منظم تمرینات ورزشی در خارج از محیط مدرسه به فعالیت بپردازد تا ضمن کسب سلامت جسمانی و نیرو و نشاط حاصل از فعالیتها ی ورزشی، با شور و اشتیاق بیشتری به مطالعه دروس خود بپردازد. ما ضمن آرزوی توفیق برای این عزیز، متأسفیم از این که به علت حذف معلم خاص ورزش در دورۀ ابتدایی و بی توجهی به درس ورزش در این دورۀ حساس و پایه، شاهد نارسایی این نونهالان(که باید امیدواریم با توجهی که اخیراً از طرف مسؤولین نسبت به ورزش در این دوره شده است، کمتر ناظر این نارساییها باشیم و شکوفایی و به ثمر رسیدن این نونهالان را درآینده شاهد باشیم.

فخرآور معلم ورزش مدرسه امام جعفر صادق(ع) که دارای مدرک فوق دیپلم و10 سال سابقه کار در این موضوع درسی است در خصوص نحوه تدریس خود می گوید: برابر طرح درس ارسالی از سوی منطقه، در ثلث اول رشته والیبال در ثلث دوم رشته بسکتبال تدریس می شود و برای ثلث سوم هر دو رشته با توجه به مهارتها و تکنیکهای ویژه این رشته ها تدریس خواهد شد.

وی افزود: نحوۀ کار ما به این صورت است که ابتدا 30 دقیقه از این زمان 95 دقیقه مطالب بطور تئوری تدریس و قوانین و مقررات و موارد دیگر گفته می شود البته چون اکثر بچه ها برای بازی بی تابی می کنند تدریس درس تئوری به گونه ای است که آنها زیاد خسته نشوند. سپس 7 الی 10 دقیقه نرمش داده می شود و پس از آن وقت باقی مانده را دانش آموزان به فراگیری مهارتها به صورت عملی می پردازند.

فخر آور در رابطه با عدم همکاری برخی از خانواده ها با تدریس این درس گفت: بعد فرهنگی خانواده ها و علایق ذاتی فرد بسیار مؤثر است ضمن این که معلمین ورزش با تعمق و بکار گیری روشهای مناسب تربیتی می توانند دانش آموزان و خانواده های آنها را به درس تربیت بدنی و اهمیت آن بیشتر آشنا کنند که برای تحقق آن تماس و ارتباط مرتب اولیا با مربیان بسیار مؤثر می باشد.

1- بند یک: برای تدریس درس تربیت بدنی در پایۀ اول، دوم، سوم ابتدایی از معلمین صاحب صلاحیت همان پایه که دوره های لازم را در این زمینه گذارده باشند استفاده شود و هرگونه کمبود با استفاده از مربیان تربیت بدنی جبران گردد.       

بازی کودکان را به بازی نگیریم[1]

این نوشتار سعی دارد تا با ارائه تعریفی جامع از بازی، فواید آن را تشریح کند و ضمن ارائه خلاصه ای از مراحل رشد و تکامل در دوران کودکی، دیدگاه دین مبین اسلام و همچنین فلاسفه تعلیم و تربیت را در مورد بازی بررسی و تشریح کند.

بازی بخشی از زندگی کودک نیست بلکه زندگی اوست.

فرهنگ بزرگ«وبستر» بازی را

1- حرکت، جنبش و فعالیت به مثابه حرکتی عضلاتی،2- آزادی یا محدوده ای برای حرکت و جنبش، 3- فعالیت یا تمرین برای سرگرمی، تفریح یا ورزش تعریف کرده است.

مشخصه این تعریف محدود کردن آن به جنبش های حرکتی و عضلانی است و این امر باعث می شود تا تفاوت میان بازی و ورزش از نظرها دور بماند. تعریف ورزش این ابهام را نشان می دهد. ورزش در فرهنگ«وبستر» به معنی هر گونه فعالیت یا تمرینی که باعث لذت، سرگرمی، تفریح یا اشتغال باشد و یا فعالیتی که نیازی کم و بیش به حرکات شدید و قوی، و زور ورزی بدنی داشته و براساس برخی از سنن و یا قوانین مقرره انجام شود، آمده است. در این جا«ورزش» و«بازی» قابل تبدیل به یکدیگرند و تنها تفاوت ذکر شده این است که «ورزش» براساس برخی «سنن و یا قوانین مقرره» انجام می شود. شاید لذت بازی کودکان در همین باشد که، رها از هر قید و بند قوانین و مقررات، به ارضاء عواطف و احساسات خود می پردازند. آنها به انجام اعمال کلیشه ای و قالبی علاقه ای ندارند به همین خاطر حتی نسبت به آموزش مهارتهای اساسی در ورزش بی میلی نشان می دهند.

ورزش به هرگونه فعالیت یا تمرینی که باعث لذت، سرگرمی، تفریح یا اشتغال و... باشد، تعریف شده است.

بازی به عنوان نوعی از فعالیت بدنی و عضلات باعث پدید آمدن نظراتی چند شده است به طور مثال«اسپنسر» بازی را دارای انگیزه مصرف بی هدف انرژی زیادی می داند و با بسط نظریه خود و استفاده از تمثیلی حیوانی، بازی را تقلیدی از انواع فعالیتهای یک اندام که برای ادامه حیات مجبور است انجام دهد می داند. این نظریه به«نظریه انرژی مازادی» معروف است. طرفداران این نظریه معتقدند مصرف انرژی مازادی یا در فعالیتهای هدفدار(کار) و یا در فعالیتهای بی هدف(بازی) صرف می شود. در اینجا محتوای بازی مورد غفلت قرار گرفته است.

در مقابل نظریه فوق، نظریه دیگری بنام«نظریه رفع خستگی» یا«نظریه تفریحات» مطرح شده است. طرفداران این نظریه را عقیده براین است که بازی برای جبران کمبود انرژی می آید. اگر چه دو نظریه بالا با یکدیگر متضاد هستند اما هر دو بازی را فعالیتی هدفدار می دانند. اعتقاد به تحرک و فعالیت دارند، بازی را برای سلامت جسم ضروری می دانند و.... نظریه دیگر در مورد بازی نظریه نقش زدایی است براساس این نظریه انرژی مصرف شده از راه بازی تامین می شود این نظریه بر این باور است که بدن بعد از مدتی خسته می شود و برای این خستگی باید فعالیتی تنش زا(بازی) را انجام دهد لذا زمان بازی هنگامی فرا می رسد که انرژی بدن در حداقل خود باشد. پاتریک از طرفداران این نظریه است.

«فرهنگ عمید» بازی را به عنوان اسم چنین تعریف کرده است:«سرگرمی به چیزی، ورزش، تفریح، قمار، به عنوان فعل، بازی کردن با چیزی و در دست گرفتن و خود را بیهوده با آن سرگرم ساختن و فریفتن» در حقیقت معنای بازی در اینجا به معنایی مجازی است نه مفهومی عملی. همچنین در اینجا« سرگرم ساختن بیهوده» نیز چندان قابل قبول نیست زیرا این تعریف بیشتر همگام با نظراتی است که بازی را بدون هدف می شناسند و منظور آن را گذراندن وقت می دانند نه عامل تربیت و رشد قوای ذهنی، اجتماعی، عاطفی و جسمانی.

«مک دو گال» نظریه غریزی را ارائه می کند: «بازی رفتار غریزی است» سرگرم شدن کودک به بازی به طور غریزی است و در اصل شکلی از رفتار رشد یافته تری است که او در آینده باید به کار بندد. از این رو محتوای بازی را محتوای نوع فعالیتی تشکیل می دهد که کودک باید در دوران بلوغ و بزرگ سالی داشته باشد. در این تئوری فرض بر این است که بازی کودک نوعی آماده سازی او برای آینده است. وی بازی را عاملی برای تنازع بقای حیوان می داند.

«گروس» که نقش اجتماعی بازی را مورد توجه قرار می دهد بازی را به چهار نوع مهم تقسیم بندی می کند:

1- بازی های جنگی که شامل مسابقات، شکار کردن و رقابت های فکری و جسمانی است.

2- بازی های عاطفی و مهر ورزی و احساسی که از طریق هنر بیان می گردد.

3- بازی های تقلیدی و اجتماعی.

4- بازی های اجتماعی.

  در میان این آراء و عقاید اگر چه بازی را فعالیتی بی هدف، سرگرمی و یا قمار و .... تعریف کرده اند(این تعریف، تخصصی و جامع نیست) در مقابل تعاریف متعددی بازی را نوعی فعالیت هدف دار می دانند. که دارای جهتی خاص(بازی کودکان، رها از هر قید و بند و قوانین و مقررات برای ارضا عواطف و احساسات بچه ها صورت می گیرد.) است و عمده ترین اهداف آن رشد جسمانی، روانی، عاطفی و اجتماعی کودک است.

بر نردبان تکامل انسان اولین گام و مقدمه رشد، سپری کردن دوران خاص کودکی است.

در این دوره که مغز کودک تکامل نیافته است، فعالیتهای بدنی انسان را با محیط آشنا می کند و راه تطابق و سازگاری با ابزار و امکانات اطراف را هموار می کند. بدیهی است که کودکی، پیشتاز مراحل بعدی زندگی است و گذر موفقیت آمیز از این مرحله یعنی تضمین سلامت روحی، روانی و جسمانی آینده.

رشد و تکامل حرکتی در سنین کودکی(5 سال نخست زندگی) در این دوره رشد جسمانی سریعی وجود دارد و همراه با این رشد، الگوهای حرکتی«خشن» ظاهر می شوند. در طول این سالها کودک به طور طبیعی توانایی اجرای بسیاری از وظایف حرکتی ساده را افزایش می دهد اما توسعه مهارتهای حرکتی بنیادین، تا زمانی که توانایی های لازم برای«جابجایی» فراهم شود محدود باقی می ماند. یادگیری«قدم برداشتن» برای کودک یک راهنما است چراکه این راهنما مجالی وسیع تر، از محیط اطراف به کودک ارائه می دهد که توسعه و رفتار حرکتی را ترغیب میکند. بعد از اینکه کودک«قدم برداشتن» را آموخت حوزه حرکتش به سرعت افزایش می یابد. او بسیاری از شکل های حرکتی (از قبیل راه رفتن، دویدن، پریدن و .......) را فرا می گیرد و یادگیری ساده ترین مهارتهای حرکتی را آغاز می کند.

برای رفع خستگی باید فعالیتی تنش زا- بازی- انجام داد.

به نظر می رسد که بچه ها به طور طبیعی بتوانند از الگوهای حرکتی خاصی استفاده کنند حتی پیش از اینکه چنین کاری از آنها خواسته شود، خیلی پیش تر، این الگوها به طور خود به خودی در رفتار حرکتی شان ظاهر می شوند.

پنج سال آغازین زندگی به طور عموم به عنوان دوره ای که الگوهای بنیادی حرکت در آن پدیدار می شوند. شناخته شده است، همان طور که کودک«جابجا» می شود یا اشیاء را«درستکاری» میکند. این سالها به عنوان«ثبات» مهارتها و سپس به وسیله ضرورت مهارتهای جدید متمایز شده است. نظریه های مقبول به طور گسترده ای بر توسعه مهارتهای حرکتی کودکان برای تحصیل مهارتهای پایه ای، و توسعه«فرم» پیشرفته تأکید دارند. آنها بر یک پیشرفت منظم به طرف سطوح  بالاتر از دستیابی به مقدمه ای از مهارتهای ورزشی تأکید می کنند. در سنین بعدی این فرآیند به طرف معیارهای پیشرفته تر تداوم می یابند. بازی با اسباب بازی از مهمترین مشخصات بازی در ابتدای این دوره است و توپ وسیله بسیار جالبی برای بازی کودک است. از آنجا کودک از طریق بازی با محیط اطراف خود رابطه برقرار می کند، مهیا کردن محیطی مناسب برای بازی کودک، فراهم آوردن امکانات و ابزار بازی، ایجاد انگیزه بازی، به کار گیری اصول تربیتی در بازی و.... می تواند وسیله ای برای به خدمت گرفتن نیروهای متعدد شود که خود تقویت حواس پنج گانه کودک را در پی خواهد داشت.

فعالیت بدنی و رشد فیزیولوژیکی

در این عصر که اسامی متعددی از قبیل: عصر تسخیر فضا، عصر ماشین، عصر رایانه، عصر ارتباطات، و...... به خود گرفته است و همگی به گونه ای کم تحرکی و فقر حرکتی انسان را ثابت می کند، تأثیر بازی و ورزش و فعالیتهای جسمانی بر تناسب و سلامت جسمانی انسان بر کسی پوشیده نیست. تحقیقات در زمینه تأثیر ورزش بر رشد دستگاههای بدن نشان می دهد که: کودکانی که در دوران کودکی به ورزش پرداخته اند در بزرگ سالی دارای قدی بلند تر، وزنی سنگین تر، اندامهایی بزرگتر و استخوان هایی درشت تر هستند. تراکم استخوانی این کودکان در نتیجه تمرینات بدنی بیشتر است و اثرات ورزش به حدی مشهود است که«دست برتر» ورزشکاران دارای رشد استخوانی فزاینده ای نسبت به دست دیگر آنها است.

همچنین بر اثر تمرینات ورزشی قد و سایر ابعاد بدن تقربیاً متناسب با یکدیگر افزایش می یابند. کاهش چربی نتیجه فعالیت بدنی منظم و دقیق است. مهارتهای حرکتی در نتیجه تمرین و بازی افزایش می یابد و برای رشد ترکیبات بدنی تنهای افزایش سن کافی نیست.

اثر تمرین به ویژه تمرین فشرده و رقابتی در دوران کودکی برای کنترل وزن اهمیت فراوانی دارد و در نتیجه شرکت در این گونه تمرینات مشکل چاقی کمتر یافت می شود.

تأثیرات متقابل رشد جسمانی و بازی

تأثیر بازی بر رشد همه جانبه کودک چنان چشم گیر است که همه کارشناسان تربیتی بر این اصل اتفاق نظر دارند و آن را شاهراه ارتباطی کودک می دانند. در این میان رشد جسمانی نیز از این مهم بی تأثیر نمی ماند. از یک سو بازی مستلزم به خدمت گرفتن عضلات(اعضای موجد حرکت) و دستگاههای مختلف بدن است. با توسعه بازی ها و اجرای انواع متنوع آنها عضلات بیشتری به کار گرفته می شوند و فعالیت این اعضاء افزایش می یابد که به کار گیری عضله لازمه اصلی رشد جسمانی و حرکتی است. همراه با رشد جسمانی مهارتهای کودک نیز توسعه می یابد و هماهنگی های عصبی- عضلانی وسیعتری در کودک ایجاد می شود. در این صورت است که بازی(و در معنای وسیع تر، حرکت) را نیاز اولیه زندگی می دانند از طرف دیگر، همراه با رشد جسمانی کودک، امکان اجرای مهارتهای بیشتر و پیچیده تر افزایش می یابد به طوری که کودک با محیط وسیع تری ارتباط برقرار می کند.

بازی رفتاری غریزی است که کودک را برای آینده آماده می سازد.

اشیاء بزرگتری به بازی می گیرد و فعالیتهای مشکل تری را انجام می دهد و چنانچه گفته شد اجرای مهارتهای پیچیده و ترکیبی مستلزم رسیدن به سطح معینی از آمادگی جسمانی- حرکتی است.

بازی از دیدگاه اسلام

از روایات و احادیث چنین بر می آید که دین مبین اسلام توجه خاصی به کودکان مبذول داشته است و این مهم در سیرت ائمه اطهار و پیامبر گرامی(ص) به وضوح نمایان است. چنانکه احادیث گواهی میدهند پیامبر با احترام و اکرام  با کودکان بازی می کرد. گویا موقعیت سنی کودکان را به خوبی درک می کرده است و از وضعیت روحی- روانی آنان شناخت داشته است.