مقدمه :
بسم الله الرحمن الرحیم
روان انسان به اقیانوسی می ماند که نه ابعادش را مقیاسی متصور است و نه عمقش را حدی قابل قیاس . و روانشناس غواصی است که در این اقیانوس بیکران دست و پا می زند ، تا شاید ناشناخته ای را شناسایی و از آن به نفع انسان ها بهره جویی نماید ، اما به هر ناشناخته ای که دست می یابد باز دری به سوی هزاران ناشناخته دیگر باز می گردد.
این تحقیق تحت عنوان بررسی اختلالات وسواس فکری و عملی در کودکان و نوجوانان بیان شده است . و به طور کلی به معرفی این بیماری می پردازد ، بیماری وسواس فکری وعملی علی رغم شیوع نسبی پایین آن ، از جمله اختلالات روانی بسیار پیچیده و جالب است که از اوایل قرن نوزدهم نظر روانپزشکان غربی را به خود جلب کرده است .
تئوری هایی که در این مدت در باره این بیماری و عوامل ایجاد کننده آن از طرف روانپزشکان مختلف ارائه شده نه از پایه و اساس تجربی محکمی بر خوردار است و نه به روش درمانی موثری منجر شده است . نارسایی برداشت روانکاوی از این بیماری – که تا این اواخر در قلمرو روانپزشکی غربی سلطه ای بلا منازع داشت – به تدریج آشکار تر شده و ناتوانی روش های درمان ناشی از آن دیدگاه در اصلاح وتغییر رفتار های وسواسی باعث شده که کوشش های جدید در جهت فهم و تغییر پدیده های وسواسی در چارچوب دیگری انجام گیرد . در 25 سال اخیر ، الگوی رفتاری اختلالات روانی و از جمله وسواس ، پیش از پیش مورد توجه روانشناسان و روانپزشکان قرار گرفته است . طبق این الگو ، پدیده هایی که تحت عنوان اختلالات روانی معرفی می گردند ، مثل بقیه ی تظاهرات رفتاری ، نتیجه یادگیری تلقی می شوند . گمان می رود همان اصول و مفاهیمی که در توجیه یادگیری رفتار های عادی به کار می رود ، برای توجیه و تفسیر این پدیده های نا بهنجار نیز کافی باشد . استفاده از روش های رفتاری به ویژه در معالجه بیماری وسواس ، در پانزده سال اخیر در مقایسه با روش های درمانی دیگر به نتایج امیدوار کننده ای منجر شده و کوشش های علمی تازه ای را در جهت توصیف ، فهم و تغییر رفتار وسواسی به وجود آورده است .
به هر حال این تحقیق به زبان ساده به معرفی این بیماری و بررسی آن در کودکان و نوجوانان و علت ها و نوع درمان آن می پردازد و ما امیدواریم با مطالعه این تحقیق شما اطلاعات کافی در این زمینه بدست آورده باشید .
با تشکر
فهیمه خانی- دانشکده
تربیت بدنی مشهد
فهرست مطالب
مقدمه
بیان مساله:
وسواس فکری – عملی چیست ؟
وسواس فکری چیست ؟
وسواس عملی چیست ؟
برخی وسواس های فکری – عملی متداول
علل بیماری وسواس فکری – عملی
سایر بیماریهای مرتبط با وسواس فکری – عملی
تحقیق :
فصل اول: معرفی اختلال وسواس فکری - عملی در جامعه
معرفی وسواس های فکری – عملی
چه چیزهایی وسواس های فکری با ابعاد بالینی را از افکار تکراری بی ضرر متمایز می کند ؟
وسواس های فکری و زمینه اجتماعی
اضطراب ، افسردگی و وسواس ها
آسیب پذیری در برابر اختلال وسواس فکری – عملی
نظریه های اختلال وسواس فکری – عملی
درمان اختلال وسواس فکری – عملی
نشانه ای اصلی اختلال وسواس فکری – عملی
نشانه های همراه اختلال وسواس فکری- عملی
فصل دوم : معرفی اختلال وسواس فکری - عملی در کودکان و نوجوانان
اختلال وسواس فکری عملی در کودکان و نوجوانان
سبب شناسی وسواس در کودکان
علائم و نشانگان اختلال وسواس فکری عملی در کودکان
تشخیص اختلال وسواس فکری عملی در کودکان و نوجوانان
روش های درمان اختلال وسواس فکری و عملی در کودکان ونوجوانان
کمک های والدین و اعضای خانواده
فصل سوم : علت ایجاد اختلال وسواس فکری و عملی
علت اختلال وسواس فکری و عملی
الف ) نظریه روان کاوی
ب ) نظریه های رفتاری و شناختی
چگونه می توانیم افکار وسواسی را توجیه کنیم
عوامل بیولوژیکی
فصل چهارم : درمان اختلال وسواس فکری و عملی
در مان هایی برای اختلال وسواس فکری عملی
الف ) درمان روان کاوی
ب) رفتار درمانی
ج) دارو درمانی
معرفی یکی از راه های درمان ، دارویی
پیشنهاد هایی برای جلوگیری از وسواس فکری و عملی
منابع
بیان مساله :
وسواس فکری عملی چیست ؟
وسواس فکری – عملی بیماری است که در آن فرد افکاری ناخواسته داشته و اعمالی را بارها و بارها تکرار می کند . همه ما در زندگی عادی خود،روتین های بخصوصی داریم مثل مسواک زدن دندان هایمان قبل از خواب . اما افرادی که مبتلا به این روان رنجوری هستند ، عادات رفتاری دارند که سد راه زندگی روزانه شان است
اکثر افراد مبتلا به این روان رنجوری ، خود می دانند که افکار و اعمالشان بی معنا و غیر ضروری است اما قادر به نادیده گرفتن آن یا خودداری از انجام آن نیستند .
وسواس فکری چیست ؟
وسواس فکری شامل ایده ها ، نظرات ، انگیزه هایی است که مرتبا به ذهن فرد هجوم می آورد فردی که مبتلا به این روان رنجوری است به هیچ عنوان دوست ندارد چنین افکاری داشته باشد و آنها را آزار دهنده می داند . اما قادر به کنترل آنها نیست . گاهی اوقات این افکار هر از گاهی به سراغ فرد می آیند و گاهی اوقات مرتباً ذهن او را اشغال می کنند .
وسواس عملی چیست ؟
افکار وسواسی فرد را مضطراب و هراسان می کند . این افراد سعی می کنند با انجام اعمالی بخصوص بنا بر قانونی که برای خود می سازند از شر این افکار خلاص شوند . این رفتارها وسواس عملی نامیده می شوند . برای مثال فرد مبتلا به این روان رنجوری ممکن است افکار وسواسی در مورد ترس از میکروب داشته باشد ، از این رو بعد از رفتن به توالت ، دستهای خود را بارها و بارها می شوید . انجام این اعمال باعث می شود تا این افکار به طور موقت از فرد دور شوند . اما وقتی این اضطراب و ترس باز می گردد کار فرد مبتلا دوباره از نو آغاز می شود .
برخی وسواس های فکری متداول :
- ترس از میکروب و کثیفی
-اهمیت دادن زیاد به نظم ، دقت و درستی
- نگرانی از اینکه کاری به خوبی انجام نشده باشد ، حتی وقتی فرد می داند که این مساله صحت ندارد .
- ترس از افکار شیطانی و گنهکارانه
- فکر کردن تمام مدت در مورد یک صدا ، تصویر ،کلمه یا عدد بخصوص
- نیاز به اطمینان مجدد
- ترس از صدمه زدن به یکی از اعضاء خانواده با یکی از دوستان
برخی وسواس های عملی متداول :
- شستن و تمیز کردن ، مثل شستن دستها ها ، دوش گرفتن یا مسواک زدن مداوم
- چک کردن مداوم قفل در و پنجره برای اطمینان یافتن از اینکه قفل هستند یا نه
- تکرار یک عمل ، مثل رفتن و آمدن مداوم ، نشستن و پاشدن ، یا دست زدن به یک چیز بخصوص برای دفعات زیاد
- منظم و مرتب کردن چیزها به طرق معین
- اعدادی را مداوم حساب کردن
- نگاه داشتن روزنامه ها ، ایمیل ها ، یا چیزهایی که دیگر مورد نیاز نیست .
- مداوم به دنبال تصدیق و تایید دیگران بودن
میزان شیوع بیماری
سالهای متمادی این روان رنجوری بیماری بسیار نادر بود تعداد دقیق افراد مبتلا به آن پنهان نگاه داشته می شد ، چرا که مردم از روی خجالت مشکل خود را با کسی مطرح نمی کردند . تحقیقات اخیر نشان داده است حدوداً 3 میلیون نفر آمریکایی بین سنین 18 تا54 سال ممکن است در طول زندگی خود دچار این بیماری شوند . این بیماری مردان و زنان را به میزان مساوی مبتلا می کند .
علل بیماری :
کسی تا به حال علت روشن و آشکاری برای ابتلا به وسواس فکری و عملی پیدا نکرده است . برخی تحقیقات ثابت کرده است که احتمالا بعضی مواد شیمیایی موجود در مغز ، که سیروتونین خوانده می شوند از انجام کاری به طور مکرر توسط فرد جلوگیری به عمل می آورد . فرد مبتلا به این روان رنجوری ممکن است میزان کافی سیروتونین در مغز نداشته باشد. بعضی از این بیماران با استفاده از داروهایی که میزان سیروتونین را در مغز افزایش می دهد، تقریبا بهبود می یابند .
سایر بیماریهای مرتبط با وسواس فکری – عملی
افراد مبتلا به این روان رنجوری معمولا به سایر اضطراب ها مثل فوبیا(ترس بی پایه و اساس)، مثل ترس از عنکبوت یا ترس از پرواز کردن و یا حملات وحشت زدگی نیز می باشند . این افراد همچنین ممکن است مبتلا به افسردگی ، اختلال تغذیه ، یا اختلال در یادگیری نیز باشند .
داشتن یک یا دو مورد از این بیماری ها باعث دشوار تر شدن تشخیص و درمان می شود از این رو بهتر در مورد هر علائمی که در خود مشاهده می کنید، با پزشک خود مشورت کنید حتی اگر آن اختلال باعث خجالت شما شود .