دانلود مقاله بررسی جامعه شناختی کارکرد ها و پیامد های مثبت جنگ تحمیلی عراق علیه ایران

مقدمه: جنگ بی تردید یکی ا ز شگفت انگیزترینم پدیده های اجتماعی است و بسیاری از مواقع ناخواسته در عرصه حیات بشری آفریننده تاریخ و دگرگون کننده آن بوده است.

پس جنگ یکی از متغیرهای مهم تحول حیات اجتماعی است.

در طول تاریخ جنگ های متعددی که ناشی از عوامل مختلفی بوده روی داده است و پیامدهای گوناگونی بر جای گذاشته اند.

تضادهای قومی، نژادی، عقیدتی، سیاسی، اقتصادی و غیره جنگها را پدید آورده اند و باعث تلفات و صدمات سنگین انسانی، اجتماعی، روانی و اقتصادی شده اند.

هر جنگلی هم دارای کارکردها و پیامدهای مثبت و هم منفی است.

با نگاهی گذرا به گذشته کشور ایران می توان پی برد که ایران در طول تاریخ خواد اغلب با پدیده اجتماعی موجه بوده است.

که تبعات مثبت و منفی فراوانی در ابعاد مختلف در پی داشته است.

از میان جنگهای حادث شده، جنگ تحمیلی عراق علیه ایران آخرین جنگ ایران بود.

حال سوال اصلی این است که این جنگ تحمیلی عراق علیه ایران چه کارکردها و پیامدهای مثبتی را داشته است؟

چکیده: این مقاله می کوشد تا کارکردها و پیامدهای مثبت جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را بررسی نماید.

بررسی ها نشان می دهند که در جنگ عراق علیه ایران، تنها با دولت صدام رو به رو نبودیم بلکه با جهان روبرو شدیم.

تجهیزات و امکاناتی که در اختیار عراق بود، جو سیاسی ای که در جهان به نفع او عمل می کرد و ارزهای نفتی ای که در اختیار او قرار می گرفت همه حاکی از این مسئله بود.

هشت سال دفاع مقدس، هشت ها بعد و روزنه برای دیدن و نگریستن دارد.

این تاریخ تنها یک تاریخ جنگ نیست وگاهی چنان است که از تعریف جنگ فاصله ای باور نکردنی می گیرد و در هیچ یک از قالبهای مربوط به جنگ در نمی گنجد.

انگار با بازخوانی این رویداد، حس غریبی به ما دست می دهد که منجر به امید به فردا می شود.

واژه های کلیدی: دفاع مقدس، جنگ تحمیلی، کارکرد های مثبت، رهبر قدرتمند ملت، وحدت، پولمولوژی، ایران، عراق بیان مسئله جنگی که در شهریور 1359 و در بحبوحه تب و تاب های انقلابی کشور ما، از سوی استکبار جهانی به عنوان بازنگر پشت صحنه و عراق به عنوان بازیکر صحنه، بر ملت و کشور ما تحمیل شد، جدال نابرابری بود، از سوی تمام کشورهای غربی و عراق که به حول و قوه خداوند مردم و نیروهای مسلح ما توانستند از زیر بار آن با موفقیت بیرون آمده و سرافرازانه در جهان ندای حق پرستی و عدالت طلبی و آزادی خواهی ملت ایران را یک بار دیگر در گوش تمام جهانیان زنده کنند مهارت، توانایی وابتکار عمل نیروهای مسلح در طول 8 سال دفاع مقدس به گونه ای بود که پیروزی های بزرگی چون آزاد سازی خرمشهر، شکست حصر آبادان، آزادی بستان و غیره را به دنبال داشت.

شرایط کشورما در زمان تهاجم عراق به ایران: پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 برای خیلی از کشورها ناخواسته بود و از نظر آنان منافعشان به خطر افتاده بود.

در جریان یک مبارزه سیاسی در مقابل پناهندگی شاه به آمریکا، سفارت آمریکا در تهرا ن به تصرف دانشجویان پیرو خط امام در آمد، آمریکا تاب چنین تحقیری را نداشت.

لذا با حمله نظامی به طبس تلاش کرد که این حقارت را جبران کند لیکن به صورتی مخفیانه شکست خورد، از این رو آمریکا در یک بررسی منطقه ای جهت مهار گسترش انقلاب اسلامی و نیز جبران شکست های پی در پی خویش، قصد داشت در مسائل مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی و همه ابعاد که ایران را به انزوا بکشاند.

لیکن همه راهها را به نوعی امتحان و آزمایش کرد.

اما به نتیجه ای نرسید وقتی دیدند که از هیچکدام از این راهها نمی توانند به سرعت به اهداف خودشان برسند بحث جنگ را پیش کشیدند.

با توجه به مساحت ایران و وضعیت منطقه و بعد مسافتی، کشورهای غربی نمی توانستند به طور مستقیم درگیر شوند؛ از این رو از عراق کمک گرفتند.

با توجه به اینکه در آغاز جنگ عمده یگانهای درگیر مسائل داخلی و سرگرم خنثی کردن توطئه های مختلف وسائل جانبی بودند، از نظر دشمنان موقعیت برای حمله مناسب بود و جنگ را بر ما تحمیل کردند.

در ابتدای جنگ، عراق تبرخی از شهرهای ما ار به تصرف در آورد و وارد ایران شد و دیدگاهشان این بود که بیایند.

ظرف چند روز استان خوزستان را جدا کنند.

بعد از دو سال وقتی استکبار دید به اهداف خود نمی رسد، از روشهای مختلف عراق را ؟

کرد.

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، جنگ یک کشور علیه کشور دیگر نبود.

بلکه جنگ دنیا و یا کشورهای بزرگ با ایران بود.

اگر غیر از این بود همان ابتدای جنگ تحمیلی عراق از هم پاشیده می شد.

بعد از عملیات بیت المقدس، عراق به نوعی نیروهایش را برداشت و به خاک خودش رفت.

ولی شدیدا کشورهای بزرگ حمایت کردند.

یک سری سدها و موانع پدافندی و سیم خاردارهای و مین های قوی برای عراق پیش بینی کردند.

شرکت های بزرگ عراق را حمایت کردند.

و مدرن ترین وسایل جنگی را به این کشور دادند.

روز کار ادامه پیدا کرد تا این که ایران در سال 67 قطعنامه را پذیرفت مسیر تاریخ جنگ ایران و عراق را می توان انجام عملیات های مهم و تاثیر گذار در داخل خاک ایران بسیج نیروهای مردمی و قطعنامه ذکر کرد.

آنچه چیزی که ما در طول جنگ تجربه کردیم در استثنایی ترین شرایط تاریخ یک ملت بود در نظر بگیرید که آیا یک ملت بیشتر از این می توانست در معرض فشار باشد که ؟

آن را ببندند، هر لحظه در معرض تهدید و بمباران باشد، پایتخت آن در معرض موشک باران باشد، اقتصاد آن در معرض فشار باشد و حسابهای آن در جهان خارج بسته بشود یا وقتی که به او کالا می فروشند، نرخ بیمه ها برای آن بالاتر باشد، کشتیهای نفتی اش که ؟

غرق چند کشتی، نفت را به نقطه ای دور مثل تنگه هرمز انتقال می دهند،‌ در معرض بمباران باشد، به تلمبه خانه های نفتی آن حمله بکنند یا جوانهای کشور را بکشند و همه جهان علیه او متفق باشند.

ولی ملت ما در زمینه اقتصادی، سیاسی و مذهبی روی پای خود ایستاد و این تجربیات مربوط به کل تاریخ ملت ماست و مربوط به همین روزهایی است که در آن زندگی می کنیم و نمی توانیم از کارکردها و پیامدهای مثبت جنگ به راحتی بگذریم.

1- امام خمینی (ره) دستاورد بزرگ جنگ عراق علیه ایران را استقلال و غیر متعهد بودن در مقابل قدرتهای بزرگ و نترسیدن از آنها می دانست.

2- یکی از کارکردهای مثبت جنگ عراق علیه ایران ما همچنان باید حفظش کنیم این است که آن ترس در این جنگ فرومی ریزد: ترس از مرگ، ترس از شهادت و جان دادن در راه عقیده و ارزشهایی که ارزش آنها بیشتر از حیات و زندگی است.

در واقع زندگی انسان ها هم به همین دلیل اهمیت پیدا می کند.

یعنی اگر فضیلت و برجستگی ای برای انسان هست، به این خاطر است که او می تواند از جان و تمام امکانات خود به نفع اهداف و آرمانهایی والاتر صرف نظر کند و این مقوله ای است که نباید آن را دست کم بگیریم شاید این یکی از بزرگترین مسائل دفاعی ما در جهان پرآشوب باشد.

3- بعد از جنگ در صحنه های اندیشه ای طوری مطرح می شود که ما دیگر با خطری روبرو نیستیم و در این زمینه احساس آرامش می شود ولی باید بگویم که دلیل این احساس آرامش در فرو ریختن ترس از مرگ واین امر از شجاعت است.

به این دلیل است که ملت غبارها و ترس و ذلت را از رخ و قامت خود به کناری زده است وگرنه جهان، جهانی پرمخاطره است.

4- امام خمینی می فرمایند: شما شیعه همان هستید که می فرمود اگر همه عالم در مقابل من بایستند تنها در مقابل می ایستم آن ایمان است که او را آن طور در مقابل همه چیز می ایستاند.

ملت ما چنین تحولی را پیدا کرده، این خصوصیت در جان تمام ملت ما وجود دارد، اگر امروز در داخل کشور امنیت دارمی و کسی مستقیم با ما درگیر نمی شود، چون دنیا تجربه کرده که با یک ملت زنده و بیدار و شجاع روبرو هستند.

ملتی که از مرگ به خاطر آرمانهایش نمی هراسد.

5- امام در سال 1367 فرمودند: (از آخرین پیامهای امام خمینی): هر روز ما در جنگ برکتی داشتیم که در همه صحنه ها از آن بهره جسته ایم، انقلابمان را در جنگ به جهان صادر کردیم.

امروز اگر در جهان اسلام تحولی هست به برکت این جنگ است.

البته نه این که ما جنگ خواسته باشیم بلکه همین دفاع مقدس و جنگی که به ما تحمیل شد و ایستادگی ملت ما بزرگترین عامل برای صدور انقلاب ما به جهان بود.

ما مظلومیت خویش و ستم متجاوزان را در جنگ ثابت نمودیم.

ما در جنگ پرده از چهره تزویر جهانخواران کنار زدیم.

6- ما در جنگ یاد گرفتیم که روی پای خودمان بایستی و ابهت دو ابر قدرت شرق و غرب را شکستیم و دوست و دشمن خود را خوب شناختیم.

7- ریشه های انقلاب پربار اسلامی خود را در جنگ محکم کردیم.

اگر این دفاع مقدس را که ما ناخواسته و تنها به خاطر وظیفه وارد آن شدیم نداشتیم ریشه های انقلاب نمی توانست در این کشور استوار شود.

8- کشور از یک سیستم ایمنی پایدار برخوردار شد، چرا که در گذشته ایران بخ خاطر عدم تامین امنیت و ندتشن سیستم ایمنی نمی توانست پیشرفت کند و هسته دفاع در کشور شکل گرفت و همه مردم احساس کردند میتوانند از هویت دینی، ایرانی و اسلامی خودا دفاع کند.

9- ما در جنگ حس برادری و وطن دوستی را در نهاد یک یک مدمان بارور کردیم.

این جنگ یکی زا سرنوشت سازترین جنگهای تاریخ ملت ما در مقایسه با جنگهایی که در گذشته داشتیم بوده و شاید بتوان آن را تنها با جنگهایی که در اوایل اسلام داشتیم و مردم ما به اسلام روی آوردند مقایسه کرد.

10- پی بردن به این قضیه که در مواقع دشواری و سختی ودر مواقعی که مسائل سرنوشت ساز برای یک ملت پیش می آید و خطر کردن لازم است چنین نیست که همه اقشاری که در این کشور هست به طرز یکسان خطر کنند در طول جنگ آنهایی که جنگیدند و در کلام امام خمینی هست همین زاغه نشینان، طبقات ضعیف و مستضعف بود.

از محلات جنوب شهر و قشرهای ضعیف و شهرهای دور افتاده.

نه اینکه از کسانی که ثروتمند بودند در جبهه شرکت نکرد بلکه آنها استثنا بودند.

امام خمینی فرمودند: این به برکت زاغه نشینان این قشر محروم ؟

بوده است، آنکه این همه جوانان را داد، این قشر محروم است.

بیایند بشمارند، چند نفر از آن مرفه ها چند نفر از آنهایی که الان نشسته اند بدگویی می کنند برای جمهوری اسلامی، چند نفر از آنها به جبهه رفته اند؟

آنها چند شهید داده اند؟

مگر یکی که از آنا منفصل شده باشد ممکن است که یک نفر از آن خانه مرفه منفصل شده باشد و حزب ا...

شده باشد.

او برود.

اما این که است، هر چه شهید است می بینید که مال این قشر مظلوم است.

ادبیات تحقیق ویژگی جوامع انسانی آن است که همواره در انتظار جنگند اما این بدان معنا نیست که آنها همواره جنگ را می طلبند کسی که دیروز جنگجو بود امروز شاید صلح را ترجیح دهد و البته بعید نیست که مدتی بعد پرخاشگر ؟

را که موقتا فروکش کرده باز یابد (گاستون بوتول) رشته تحقیقاتی که در ایالات متحده انجام شده، می تواند نقطه شروع تفحص ما باشد.

این تحقیقات نشان می دهد که رابطه نزدیکی بین پرخاشگری و سرخوردگی وجود دارد.

احساس سرخوردگی موقعی ایجاد می شود که مانعی ما را از ارضای یک تمایل یا رسیدن به یک هدف باز دارد.

خشم و غضب ناشی از سرخوردگی، که به صورت پرخاشگری بروز می کند، هموار، متوجه عامل اصلی سرخوردگی نیست.

برخی کوشیده اند تا انگیزه ستیزه جویی را به عقده هایی مرتبط کنند که اساس روش روانکاوی است و در میان این عقده ها به عقده شکست، گناهکاری و احساس حقارت در اشکال مختلف آن اشاره کرده اند.

منشا رفتارهای روانی هر نسل در عقده هایی است که از امور اجتماعی وتاریخی نشات گرفته و عمیقا ایام کودکی شخصی را تحت تاثیر قرار داده اند.

به همین جهت است که هر نسل جدید متاثر از حوادثی است که به سن بلوغ یا پختگی نسل قبل مربوط می شود ونیز به همین سبب است که واکنشهای انفعالی ایجاد می شود.

این واکنشها از عقده هایی ناشی می شوند که ضربات روحی ناشی از حوادث دوران کودکی آنها را تشدید کرده اند.

در طی قرون مولفینی بسیار، ؟

گوناگونی درباره جنگ ارائه و جنگ را به صورتهایی چند مورد نظر قرار داده اند از جمله: 1- نیروی طبیعت یا قانون الهی: یا خدایان را الهام بخش آن دانسته اند- نظیر مارس در روم و مروتان در آلمان- و یا آنکه آن را همچون بلایی آسمای، یا مظهر امتحان خداوند تلفی کرده اند.

2- نتیجه ای منبعث از هیجانات انسانها، قدرت طلبی و غرور انسان: از این دیدگاه جنگ به عنوان بیماری روانی همه گیر و و یا بیماری اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است.

3- شکلی از مبارزه برای بقا و گزینش طبیعی بهترین و مناسب ترین افراد (قوی ترین) 4- نتیجه استبداد و جاه طلبی انسانها در مسند قدرت.

5- نتیجه اجتناب ناپذیر روابط تولیدی و ؟

طبقه ای توسط طبقه دیگر با این همه جنگ را دارای نقشی جبران کننده به هنگام رشد بسیار زیاد جمعیتی داشته اند، یا آنکه آن را وسیله ای در تزکیه ی انسانی تلقی کرده اند و یا جنگ را همچون وسیله ای دانسته اند که با آن تهاجم جویی درون زاد انسانی بر روی دشمنهایی دور دست تخلیه می شود، گفته اند که جنگ در سطح جمعی مظهر یک نیاز و شور و هیجان است همانطور که عشق در سطح فردی چنین است.

جنگ از شوم ترین پدیده ها و اختراعات انسانی است.

گرچه از بعد روانکاوی، ریشه های جنگ را در غریزه خشونت طلبی یا قوای غضبیه و شهویه انسان می دانند، اما جامعه شناسان آن را بیشتر یک پدیده اجتماعی و ابداع فرهنگی می شناسند.

جامعه رشد یافته و سازمان ؟

می تواند غرایز فسردی را مهار کند و مانع از تبدیل آن به دوزخی برای اجتماع شود.

از بعد جامعه شناسی و معرفت شناختی می توان گفت: یکی از علل و دلایل جنگ، فقدان باور به کرامت انسان است.

به میزانی که ارزش و کرامت انسان در جامعه ای به رسمیت شناخته شود صدای جنگ، انگیزه وتمایل به جنگ به خاموشی می رود.

به میزانی که احترام به انسانیت افزون شود منحنی جنگ نزولی خواهد شد.

در عین حال باید با این پدیده شوم برخورد پیشگیرانه کرد.

همانطور که گاستون بوتون نیز توجه دارد با ورود به موقعیت جنگ فضای روانی جامعه دگرگون می شود انسانهایی که تا پیش از آن تحمل جراحتی برای خود و یا دیگران را ندارند، به سادگی آمادگی جان باختن و جان ستاندن می یابند.

زمین، کشور، ملت، آرمان، مذهب، آنیده و امنیت برای همگان، الویت فوریت وتقدس پیدا می کند و انسانها جان خویش را با آن معامله می نمایند.

در همه ادیان به ویژه اسلام اصل بر صلح و زندگی مسالمت آمیز است و تنها به کسب آمادگی دفاعی توصیه می شود.

آمارها نشان می دهند که در روزگار جنگ طولانی عراق علیه ایران عمده شهدانه از میان ثروتمندان و نه از میان روشنفکران بودند و به قشر متوسط جامعه به پائین تعلق داشتند.

در همه جهان شهدا تقدس دارند.

در جوامع مذهبی و غیر مذهبی برای شهدای ملی بنای یاد بود می سازند.

در برخی کشورها نام سربازان را روی بناهای یاد بود حک می کنند.

آنان برای همه مردم مورد احترام هستند، اما به باور ما باید شهدای زنده را دریابیم و آنان که فرهنگ و مرام دگر خواهانه را قدر شناسیم.

مبانی نظری: جنگ یک پدیده اجتماعی است چرا که کلیه ویژگیهای یک پدیده اجتماعی (سروکار داشتن با واقعیات روزمره اجتماعی و...) را داراست.

جنگ شگفت انگیزترین پدیده اجتماعی است ودر عین حال نیرومندترین وموثرترین شکل تماس تمدنهاست که تمام نهادهای داخلی یک کشور و دیگر کشورهای درگیر را دستخوش تغییر قرار میدهد.

عده ای معتقدند جنگ از بدو تاریخ وجود داشته است.

عده ای نیز معتقدند از وقتی که انسان پای در تمدن و اجتماع نهاد و فرم قرارداد اجتماع را امضا نمود و برای اینکه بتواند پایدار بمانند، فرمانروایی برگزیدند تا حکومت کند، جنگ شروع شده است.

عده ای نیز معتقدند از وقتی انسان پای به تمدن نهاد، جنگها نیز شروع شد.

به هر حال از دید جامعه شناسی انسان از وقتی پای در جامعه و تمدن نهاد.

جنگهای اجتماعی او نیز شروع شد.

اما هر زمانی، متناسب با مقتضیات زمانی و مکانی جنگهای خود را می طلبیده است.

گاستون بوتول و کلوزپتیس از صاحب نظران اصلی این رشته هستند.

جامعه شناسی جنگ یکی از شاخه های جامعه شناسی است.

علمی که جنگ را بررسی می کند.

پولمرلوژی (جنگ شناسی) است.

گاستون بوتول این واژه را در سال 1946 به پیشنهاد نمود و آن را تحت عنوان ستیزه شناس (پولمولوژی) معرفی نمود.

پولمولوژی علمی است که درصدد آن است خود را به صورت دستگاه فکری مستقلی درآورد.

از نظر پولمولوگ پدیده جنگ تابع قوانینی است که در درجه اول بر خود جنگ تعلق دارند.

می توان دخالت عوامل تاریخی، سیاسی، اقتصادی، روانی، فرهنگی و غیره را در برافروختن آتش جنگها، تحریک خشونتها و برانگیختن تجاوز گرایی قبول داشت.

حتی می توان از تشابهات بی شمار ریاضی و خصوصا بیولوژی یکی برای تفهیم نقطه نظرهای ستیزه شناسی کمک گرفت.

پولمولوگ بیان می کند که جنگ عبارت است از حالت ابتلای بشری هب نوعی بمیاری واگیری است.

به عبارت دیگر جنگ تجاوز و خشونت و غیرعادی بودن وضع جامعه ها را معرفی می کند.

(گاستون بوتول تتبعی در ستیزه شناسی) درباره علل شروع جنگ نمی توان به طور قطع سخن گفت، زیرا جنگ در حکم متغیر وابسته ای است که چند سببی است و چندین متغیر مستقل در پیدایش آن نقش دارند، اما خود جنگ که به عنوان معلول علل دیگر شناخته میشود خود می تواند پیامدهایی برجای بگذارد.

به طوری که می توان گفت: جنگ متغیری مستقل است و علت پدیده های مختلف در جوامع است.

گروهی ؟

را وابسته ای برای متوقف کردن تحولات می دانند و برخی جنگ را وسیله ای برای عملی شدن دگرگونی ها می شمارند.

جنگ به همان اندازه که برای حفظ یک وضعیت نیز به کار می آیدا، میتواند برای واژگون کردن یک وضعیت نیز به کار آید هر کسی آرزو دارد جنگ حقانیت او را ثابت کند و آمال او را براورده سازد.

هر گروه اجتماعی یا ملی مقاصد بر زبان نیاورده ای را از جنگ در سر می پروراند.

هیچ چیز مانند یک جنگ پیروزمندانه از عهده برآوردن تمام امیال آدمیان برنمی آید.

حتی یک جنگ به فرجام هم احساس رضایت بخش سبکبار شدن را به ارمغان می آورد اجازه میدهد که طرف شکست خورده پوست نو بیاورد (گاستون بوتول- تتبعی در ستیزه شناسی، ترجمه حسین پویان) گاستون بوتول جامعه شناس فرانسوی، جنگ را انتقامی می داند که از عقلانیت بشر گرفته می شود (گاستون بوتول تبعی در ستیزه شناسی، ترجمه حسین پویان ص 64) و در کتابی دیگر می گوید که جنگ آفریننده تاریخ است.

در واقع تاریخ با شرح کشمکش های سلمانه آغاز شده وبعید است که این پرونده زمانی کاملا از بین برود، زیرا جنگها به هر حال مشخص ترین مبادی تاریخ و در عین حال مرزهایی هستند که مراحل مهم حوادث را از یکدیگر متمایز می کنند، تقریبا تمام تمدن های معروف در اثر جنگ از بین رفته اند وتمام تمدن های جدید نیز با جنگ پا به عرصه وجود نهاده اند.

(گاستون بوتول جامعه شناسی جنگ، ترجمه هوشنگ فرخجسته ص 1) ؟

در عین حال یکی از عوامل اصلی تقلید جمعی است که در تغییرات اجتماعی نقش بسیار مهمی ایفا می کند.

جنگ بسته ترین جوامع را وا می دارد تا دیر یا زود دروازه های خود را بگشایند، جنگ احتمالا نیرومندترین و موثرترین شکل تماس تمدنهاست.

جنگ انزوای روانی را به زور از بین می برد و حتی در نوع پوشش نیز تاثیر می گذارد.

خلاصه اینکه جنگ از تمام شکل های تمدن حیات ااجتماعی مهمتر و نوعی تحول شتابان است (گاستون بوتول جامعه شناسی جنگ، ص 64) بشر در تمام دوره ها با درگیری های مسلمانه خود گرفته است ولی این بدان معنا نیست که ما جنگ را به درستی درک کرده باشیم.

جنگ همچنان غریب ترین پدیده اجتماع است هر کس به نوعی تصوری از جنگ دارد، بعضی به سبب آنکه شاهد آن بوده اند، جمعی به علت ارتباطهای گسترده و قوی ای که با جنگ داشته اند و گروهی نیز به دلیل آنکه خود به طور مستقیم در جنگ شرکت کرده اند- گاستون بوتول معتقد است که وقتی پای جنگ در میان باشد معرفت و شناخت را با عادتهای خود مشتبه می کنیم.

(گاستون بوتول تتبعی در ستیزشناسی، ص 38) طبق الگوی پارسونز به محض وقوع جنگ عراق علیه ایران که متغیری ناخواسته برای جامعه ایران بود، انرژی عظیمی در محیط ایجاد شد و به سمت خرده نظامهای جامعه حرکت کرد.

این انرژی عظیم در ابتدا خرده نظام زیستی ونهادهای اقتصادی را تحت الشعاع قرار داد و آنگاه خرده نظام های دیگر به فراخور شدت و دامنه جنگ از آن تاثیر پذیرفتند.

سوال اصلی حال سوال اصلی این است که این جنگ تحمیلی عراق علیه ایران چه کارکردها و پیامدهای مثبتی را داشته است؟

روشهای جمع آوری اطلاعات (کتابخانه ای و اینترنتی و غیره) الف) روش گردآوری اطلاعات: روش تحقیق تئوریک جنگ ایجاب می نماید که از منابع و اسناد استفاده گردد.

سعی شده است تا با مروری بر منابع اجتماعی، کتابها ومقالات تحقیقی و انیترنتی وحتی منابعی که مربوط به ادبیات وهنر دفاع مقدس بودند، نکات برجسته ای که بیانگر کارکردها و پیامدهای مثبت جنگ بوده اند، از این منابع استخراج، گردآوری و ارزیابی شوند.

ب) ابزار گردآوری اطلاعات: در این تحقیق از روشهای حمایت کامپیوتری، فیش برداری، ثبت مطالعه اسنادی استفاده گردیده است.

نتیجه بندی و نتیجه گیری: تجاوز عراق به ایران که در سپتامبر 1980 (شهریور 1359) آغاز شد.

وبه مدت 8 سال ادامه یافت، طولانی ترین و بی سابقه ترین جنگ متعارف قرن به شمار می رود.

چرا که جنگ جهانی اول و دوم مدتی کمتر از 8 سال ادامه یافتند و جنگهای دیگر مانند جنگ ویتنام شمالی و جنوبی نیز به عنوان یک جنگ متعارف همانند جنگ ایران وعراق شناخته شده است.

تاریخ از هشت سال جنگ برای ایران، شرف و آزادگی و مقاومت و ایمان به خدا را در صفحات خود ثبت کرد.

اما از متجاوز و متحدان او که طی هشت سال او را یاری و تشویق کردند، جز به زشتی یاد نخواهد کرد.

جنگ تحمیلی درس بسیار بزرگی برای نیروهای ما داشت، به قول فرمایش حضرت آمام خمینی: جنگ یک دانشگاه برای ما بود.

ما در این جنگ نیروی نظامی خودمان را بازسازی کردیم.

سلاحهای جدید ساختیم، به تاکتیکها و روش های جنگی تازه ای پی بردیم.بسیج مردم، تابع بودن علت و بعد ایمان مردم و پشتیبانی مردم را به طور کامل احساس کردیم.

ضمن اینکه اکنون از همان پیامدهای مثبت جنگ استفاده می کنیم.

هر کشور یک وحدت منسجم و هر قدرتمند داشته باشد می تواند روی پایش بایستد.

این باور تا به حال در کشورهای خاورمیانه نبود و ایرا ن اسلامی یا این استقامت و با انی تلاش و پیروزی این باور را به وجود آورد که اگر رهبر و وحدت ملی خوبی داشته باشیم می توان از استقلال، تمامیت ارضی خود، دفاع و با حمله متجاوزان و دشمنان برخورد کرد.

پیشنهادات: محدود بودن منابع و پراکندگی آنها و تعارض بنیادینی که پدید آورندگان آثار مختلف از نظر شیوه نگارش مثبت و منفی از جنگ و پیامدهای آن داشته اند از مشکلات دستیابی به منابع مناسب در این زمینه است.

در مورد نحوه دفاع بدون ادوات نظامی، ضرورت دفاع، معرفی شهدا، نقش قشرهای مختلف مردم در حضور در خط حمله و پشتیبانی از رزمندگان و اینکه همه مردم با اتحاد و وحدت وهمچنین پیروی از رهبری در دوران دفاع مقدس صحنه هایی خلق کردند که موجب عزت و سربلندی ایران اسلامی گردید، همچنین کارکردهای مثبت جنگ ضرورت دارد که تحقیقات مناسبی انجام شود.

چرا که نتیجه این گونه تحقیقات و بررسیها، افتخارات و تجربیات کل تاریخ ملت ماست.

منابع و مأخذ: 1.

گاستون بوتول- تتبعی در ستیزه شناسی- ترجمه حسین پویان- تهران: چاپخش 1364 2.

گاستون بوتول- جامعه شناسی جنگ- ترجمه هوشنگ فرخجسته- تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی 1368 3.

حسین بشیریه- انقلاب و بسیج سیاسی- تهران: انتشارات دانشگاه تهران: 1372 4.

فرامرز رفیع پور- توسعه و تضاد- کوشش در جهت تحمیل انقلاب اسلامی و مسائل اجتماعی ایران- تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی 1376 5.

اکبر هاشمی رفسنجانی- انقلاب در بحران- کارنامه و خاطرات سال 1359 6.

اکبر هاشمی رفسنجانی- انقلاب و دفاع مقدس- ناشر:‌ بیناد پانزده خرداد 1368 7.

اکبر هاشمی رفسنجانی- خطبه های نماز جمعه و مصاحبه های مختلف 8.

موسوی میرحسین- درسهای دفاع مقدس- نشریه کیهان هوایی 9.

پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس- دانشگاهی به نام جنگ تحمیلی- تابستان 84