اکسپرسیونیسم
اکسپرسیون (Expression) در لغت به معنای «بیان ، عبارت ، حالت و چهره» است و اکسپرسیونیسم دراصطلاح به مکتبی اطلاق می شود که در هنرهای مجسمه سازی ، نقاشی ، ادبیات و … روشی را به کار می گیرد تا حالات، طرزتفکر واحساسات درونی هنرمند و خالق اثر را بیان کند.
ایران:اکسپرسیون (Expression) در لغت به معنای «بیان ، عبارت ، حالت و چهره» است و اکسپرسیونیسم دراصطلاح به مکتبی اطلاق می شود که در هنرهای مجسمه سازی ، نقاشی ، ادبیات و … روشی را به کار می گیرد تا حالات، طرزتفکر واحساسات درونی هنرمند و خالق اثر را بیان کند.
اکسپرسیونیسم زبانی برای بیان افکار، احساسات درونی ، غرایز انسانی وزبانی تند برای برخورد با قوانین و اصول موجود در قالبهای هنری است و اکسپرسیونیستها با طغیان اندیشه ، قدرت کلمات ونیروی هنر که همراه با سرکشی و نافرمانی از اصول سنتی است اثر خود را ارائه می دهند.
• عقاید اکسپرسیونیستها:
.۱نفی جامعه سرمایه داری و مدرنیته: اکسپرسیونیستها می خواهند جامعه سرمایه داری و زندگی های پرتجمل، منظم و حساب شده بورژوازی را از بین ببرند و کلاً با زندگی مدرنیته ، از خودبیگانگی و اختلاف طبقاتی درجامعه مخالف هستند.
.۲ نفی قالبهای سنتی : این مکتب، سنت، نظم ، قوانین و قراردادهای موجود در قالبهای هنری گذشته را نفی می کند. درواقع اکسپرسیونیستها به دنبال از بین بردن ارزشهای پیشین و به وجود آوردن ارزشهای جدید هستند و دراین امر گاهی نیز زیاده روی و افراط می کنند.
.۳ تغییر وضعیت موجود : اکسپرسیونیستها نگاهی نو به زندگی دارند که با نوعی عصیان و طغیان همراه است. آنان خود را از یک طرف تحت فشار زندگی درحال پیشرفت ومدرن شهری می بینند واز طرف دیگر تحت فشار نوعی احساس خطر پیش از وقوع حادثه هستند و همین احساس خطر و اضطراب درونی ، آنان را به فکر تغییر وضعیت موجود می اندازد.
.۴ هنر انتزاعی : اکسپرسیونیسم دوران هنر آبستره است . پیروان این مکتب ، تقلید و پیروی از طبیعت را در ادبیات وهنر اکسپرسیونیست جایز نمی دانند. چون به عقیده آنان تقلید مستقیم از طبیعت به دلیل اینکه مانع خلاقیت هنرمند می شود، دیگر جایی درهنر مدرن ندارد. بلکه هنر در دنیای جدید بیشتر با انتزاع (Abstration) خلق می شود و به این وسیله هنرمند، فریادهای درونی ، اسرار، دلتنگی ها ، رنج ها ، فشارهای ناشی از این دنیای مدرن را در هنرخود بیان می کند.
• قالبهای ادبی وهنری:
.۱ نقاشی : اکسپرسیونیستها در وهله اول افکار وعقاید خود را در قالب نقاشی به تصویر می کشند. نقاش سبک اکسپرسیونیسم باا لهام و تأثیری که از طبیعت می گیرد، انگیزه و احساسی درونی دراو برانگیخته می شود که آن را بطور غیرمستقیم دراثر خود منتقل می کند. برخلاف امپرسیونیستها که بطور مستقیم از طبیعت الهام می گیرند.
.۲ شعر: اشعار اکسپرسیونیستها «بیان واقعیت » و «تصویرسازی » است و هدف آنان از ایجاد این تصویر در ذهن خواننده این است که می خواهند از واقعیت برای خواننده دنیای رؤیایی بسازند. آنان دراین زمینه از ترجمه اشعار رمبو و بودلر فرانسوی نیز بسیاربهره برده اند.
.۳ تئاتر: بعد از نقاشی و شعر، اکسپرسیونیستها قالب تئاتر را برای ارائه کارها و تفکرات خود ترجیح می دهند. درواقع تئاتر اکسپرسیونیستی پایانی برای تئاتر روانشناختی و طبیعت گرا یا ناتورالیستی است. نمایشنامه نویسان این سبک به مسائل روز جامعه مانند جنگ، خشونت، انقلاب و مشکلات نسل جدید می پردازند. آنان می خواهند تماشاگر را بادیدی که از دنیا و جامعه خود دارند آشنا کنند. اغلب این نمایشنامه نویسان تحت تأثیر کارهای اوگوست استریندبرگ (August Strindberg) هستند . این نویسنده سوئدی اولین نمایشنامه های سبک اکسپرسیونیستی را ارائه داده است.
رمان ، موسیقی ، سینما، معماری ، هنرهای تزیینی و تبلیغاتی از دیگر قالبهایی است که هنرمند اکسپرسیونیسم از طریق آنها ، مخاطبان را با تفکر، عقاید و احساسات خود آشنا می کند.
• موضوع و مضمون آثار اکسپرسیونیستی :
مرگ و پایان زندگی ، بی هدفی و پوچی دنیا، بروز احساسات درونی، بیان عقاید مذهبی و اخلاقی ازجمله مضامین اشعار اکسپرسیونیستها است . تغییروضعیت، بازگشت، شورش و انقلاب از اصطلاحهای رایج درآثار نویسندگان وشعرای این مکتب است. که طرح این موضوعها اغلب با شدت بیان، صحنه پردازی های خیالی و بازگوکردن واقعیتهای ذهنی نویسنده همراه باکمی افراط بیان می شود.
اکسپرسیونیستها معمولاً صحنه های دلخراش وحوادث زندگی را به تصویر می کشند ودرآثار خود عذاب، دلزدگی و بحران زندگی و تمدن مدرن را بیان می کنند.
منبع : اینترنت مترجم : لیدا فخری
هیجاننمایی
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
مارکه: باله روسی (۱۹۱۲)
اکسپرسیونیسم یا هیجاننمایی (Expressionism) نام یک مکتب هنری است. اکسپرسیونیسم شیوهای نوین از بیان تجسمی است که در آن هنرمند برای القای هیجانات شدید خود از رنگهای تند و اشکال کَجوَش (معوج) و خطوط زمخت بهره میگیرد. دوره شکل گیری این مکتب از حدود سال ۱۹۱۰ تا ۱۹۳۵ میلادی بود ولی در کل این شیوه از گذشتههای دور باهنرهای تجسمی همراه بوده و در دورههای گوناگون به گونههایی نمود یافتهاست. برای نمونه مکتب تبریزدر نگارگری ایرانی و مکتب سونگ در هنر چین را اکسپرسیونیست هنر ایران و چین مینامند.
فهرست مندرجات
[نهفتن]
۱HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C"پیشینه
۲HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C"هنرمندان
۳HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C"اکسپرسیونیسم در فرانسه
۴HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C"اکسپرسیونیسم در انگلستان
۵HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C"پیکره سازی
۶HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C"جنگهای جهانی
۷HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C"جستارهای وابسته
۸HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" HYPERLINK "http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C"منابع
[ویرایش]پیشینه
عنوان «اکسپرسیونیسم» در سال ۱۹۱۱ برای متمایز ساختن گروه بزرگی از نقاشان به کار رفت که در دههٔ اول سدهٔ بیستم بنای کار خود را بر باز نمایی حالات تند عاطفی، و عصیان گری علیه نظامات ستم گرانه و ریاکارانهٔ حکومتها، و مقررات غیر انسانی کارخانهها، و عفونت زدگی شهرها و اجتماعات نهاده بودند. این هنرمندان برای رسیدن به اهداف خود رنگهای تند و تشویش انگیز، و ضربات مکرر و هیجان زدهٔ قلم مو، و شکلهای اعوجاج یافته و خارج از چارچوب را با ژرفا نمایی به دور از قرار و سامان ایجاد میکردند و هرآنچه آرامش بخش و چشم نواز و متعادل بود از صحنهٔ کار خود بیرون میگذاشتند. بدین ترتیب بین سالهای ۱۹۰۵ تا ۱۹۱۳ مکتب اکسپرسیونیسم با درکی خاص از هنر خاص ونسان ونگوگ و به پیشتازی نقاشانی چون کوکوشکا، امیل نولده و کرشنر در شهر درسدن و با عنوان «گروه پل» به وجود آمد.
[ویرایش]هنرمندان
جیمز انسور در ۱۸۶۰در بلژیک به دنیا آمد و در ۱۹۴۹ در همان شهر درگذشت.
ادوارد مونک نروژی که پردهٔ معروفش جیغ در سال به تنهایی مفهوم کامل شیوهٔ اکسپرسیونیسم را در نظر بیننده روشن میسازد.
امیل نولده در ۱۸۶۷در شلزویگ،ناحیهای در شمال غربی آلمان متولد شد و در۱۹۵۶ در سیبول درگذشت.
وی با تجسم بخشیدن به پندارهای دینی و صور کابوسی ذهن آشفتهاش یکی از نقطههای اوج این شیوه را در وجود میآورد.
ژرژ روئو در ۱۸۷۱ در پاریس متولد شد و ۱۹۵۸ در همان شهر از دنیا رفت.
وی در بیشتر آثارش الهامات دینی و تلخ کامیهای خود را با شکلهای زمخت و چهرههای سرد و عبوس (که از جهاتی یادآور تصویر سازی قرون وسطایی و تنگ افتاده در فضایی فشردهاند)مجسم میسازد. او همچنین در آثارش رنگهای تند و تیره و خطوط سیاه بسیار کلفت(همانند بند کشی سربی در شیشههای منقوش کلیساهای گوتیک) به کار میبرد.
کته اشمیت کلویتز متولد کالینینگراد(Kaliningrad)در ۱۸۶۷ و در درسند (Dresden) در سال ۱۹۴۵ درگذشت.
[ویرایش]اکسپرسیونیسم در فرانسه
در فرانسه میتوان دو مکتب اکپرسیونیسم و فوویسم را از برخی جهات فنی و صوری چون،رنگهای به نهایت تند، شکلهای ساده شده،جزییات از قلم افتاده،با هم قرین و مشابه دانست. ولی فوویستها از رنگهای تند و خطوط ضخیم برای ایجاد نمای دیداری استفاده میکردند حال آنکه اکپرسیونیستها از این خصوصیات برای بیان حالات درونی سود میجستند.
[ویرایش]اکسپرسیونیسم در انگلستان
انگلستان از این نهضت های هنری برکناری ماند و تنها ماتیو اسمیث با آثار فوویستها آشنایی یافت و به شیوهٔ آنان رنگهای گرم و تابان بر پردههای خود نشاند. اکسپرسیونیسم با سجیهٔ عصیانگری و مهار گسیختگی خود اصولا از پسند خوی خوددار و سنت پرست انگلیسیها به دور بود.
[ویرایش]پیکره سازی