شبکه های احتمالی، روش و مسیر بحرانی و نمودار گانت
قبل ار تلاش جهت استفاده از این ابزار (Pert، CPM و Gantt) اطاعات پروژه باید از طریق معینی جمع آوری شده باشند. لذا لازم است یک توضیح پایه ای و اساسی در مورد قدم های ارتباطی ابتدایی کار داده شود.
فرایند طراحی یک پروژه شامل مراحل زیر است:
1-مشخص کردن تاریخ شروع پروژه
2-مشخص کردن روز تکمیل پروژه
3-انتخاب کردن روش و شیوه های اجرای پروژه و طول عمر استفاده از پروژه.
4-مشخص کردن حوزه و میزان وسعت پروژه در دوره و مرحله انتخاب شده روش اجرای پروژه و طول عمر پروژه
5-مشخص کردن با انتخاب روش هایی که جهت مرور پروژه مورد استفاده قرار می گیرند.
6-مشخص کردن و از پیش تعیین کردن نقاط عطف یا تاریخ های بحرانی پروژه که باید به آنها پرداخت و رسیدگی کرد.
7-لیست کردن فعالیتها، با دوره پروژه، در رابطه با اینکه هرکدام از آنها باید سر موقع به پایان رسند.
8-برآورده کردن تعداد پرسنل لازم برای به پایان رساندن هر فعالیت
9-برآورد کردن پرسنل آماده به کار جهت به پایان رسانیدن هر فعالیت
10-مشخص کردن سطح مهارت مورد نیاز جهت تشکیل دادن هر فعالیت.
11-مشخص کردن وابستگی ها و پیش نیازی های هر پروژه.
-کدام فعالیت ها می توانند بطور موازی و هم زمان انجام شوند؟
-شروع کدام فعالیتها مستلزم تکمیل فعالیتهای دیگر است:
12-نقاط کنترلی و نقاط بازدید و مورد مرور پروژه
13-تشکیل دادن برآورد هزینه اجرای پروژه و تحلیل هزینه – منافع.
توسعه طرح یک پروژه مستلزم داشتن دقت بالا و درک جزئیات همه فعالیتهایی است که شامل می شودو مقدار زمانی که برای مدت زمان طول انجام هر فعالیت تخمین زده است، وابستگی های میان این فعالیتها، و توالی زمانی که این فعالیتها باید به اجرا درایند به علاوه، آماده بودن منابع باید مشخص گردد تا هر فعالیت با مجموعه فعالیتها جهت اختصاص به کار گرفته شود.
یک روش مورد استفاده برای توسعه لیست فعالیتها، خلق کردن چیزی است که به تجزیه ساختار کار معروف است.
یک تعریف:
تفکیک ساختار (WBS): یک انحلال و متلاشی کردن سلسله مراتب و یا تجزیه یک پروژه یا فعالیت اصلی به مراحل متوالی است که در آن هر مرحله یک تجزیه کاملتر از قبلی است. در شکل نهایی یک WSB در ساختار و چیدمان بسیار شبیه طرح اصلی است. هر مورد در یک مرحله خاص از WBS متوالیاً شماره گذاری شده است (برای مثال: 10 و 10 و 30 و 40 و 50) هر مورد در مرحله بعدی در طی شماره منشاء اصلی خود شماره گذاری شده است. (برای مثال 1/10 و 2/10 و 3/10 و 4/10) WBS ممکن است در شکل یک دیاگرام کشیده شود. (چنانچه ابزارهای خودکار آماده باشند.) یا در یک نمودار شبیه کشیدن یک طرح.
WBS با دو فعالیت رو یهم رفته شروع می شود که نماینده کلیت کارهایی هستند که پروژه را تشکیل می دهند. این نام طرح پروژه WBS می شود. استفاده از روش کار یا طول عمر مسیستم (تحلیل، طراحی و اسباب تکمیل) بعنوان یک راهنما قدم می گذارد پروژه به قدم های اصلی اش تقسیم شده است. اولین مرحله پروژه وارد کردن اطلاعات است. مرحله دوم اصلی تحلیلی است که پیرو طراحی، ترسیم، تست کردن، تکمیل و پیگیری دقیق انجام وظایف است. هرکدام از این مراحل باید به مرحله بعدی جزئیاتش شکسته شوند و هرکدام از آنها، بازهم به مراحل کاملتر جزئیات، تا به یک فعالیت قابل مدیریت برسد. اولین WBS برای طول عمر پروژه به این صورت خواهد بود.
فعالیت های هر مرحله کاملتر متوالی از جزئیات شماره گذاری شده اند تا فعالیتی که از آن سرچشمه می گیرند را منعکس کنند. لذا اولین مرحله هر فعالیت بصورت 0/1 و 0/2 و 0/3 و الی آخر شماره گذاری می شوند. هرکدام از این «زیرفعالیتها» دارای یک شماره دوقسمتی هستند: قسمت اول نشان دهنده فعالیت سرمنشاء است و قسمت دوم شماره خود زیرفعالیت است. مانند 1/1 و 2/1 یا 3/1 و مانند اینها، به نوبت، متلاشی شده یا تجزیه شده به فعالیت های ترکیب کننده (اجزاء فعالیت)، هر جزء یک شماره را دریافت می کند که شامل شماره منشاء اصلی آن بعلاوه شماره فردی خودش است.
یک تعریف:
یک فعالیت قابل مدیریت، فعالیتی است که در آن نتایج مورد انتظار به راحتی قابل تشخیص باشند.
موفقیت، مردود شدن و یا کامل شدن فعالیت به راحتی قابل تعیین و تحقق بخشیدن باشند. زمان تکمیل فعالیت بسادگی قابل تعیین باشد و منابع مورد نیاز فعالیت به راحتی قابل تعیین و تعریف شده باشند.
PERT
نمودارهای تکنیک مورد ارزیابی برنامه (TERT)، کارها، مدت زمان، و اطلاعات وابستگی را رسم می نمایند. هر نمودار با وارد کردن یک گره که اولین کار یا کارها از آن سرچشمه می گیرند شروع می شود. اگر کارهای متعدد در یک زمان شروع شوند همه آنها از گره یا شاخه شروع می شوند، تا از نقطه شروع منشعب می شوند. هر فعالیت با یک خط که نام و یا معرف، طول دوره آن، تعداد افراد استخدام شده برای آن، و در برخی موارد امضای مختصر پرسنلی که استخدام شده اند را معین می کند، نشان داده می شود. انتهای دیگر خط فعالیت به یک گروه دیگر، یا شروع یک زمان شناور که وقت انتظار بین کارها است را تعیین می کند، منتهی می شود.
هر فعالیت مرتبط است با کارهای جانشین، و بدین طریق تشکیل یک شبکه از گروه ها و خطوط مرتبط می دهند. نمودار زماین تکمیل خواهد شد که همه کارهای نهایی در گره تکمیلی یک جا بیایند. هنگامیکه زمان شناوری بین انتهای یک کار و شروع کار دیگر وجود دارد، روش معمول این است که خط شکسته یا نقطه چین مابین انتهای فعالیت اول و ابتدای فعالیت وابسته بعدی رسم شود.
یک نمودار PERT ممکن است چندین کار موازی و هم زمان یا اتصال شبکههای فعالیت ها داشته باشد. اگر جداول پروژه دارای نقاط عطف، نقاط کنترل مروری (بازنویسی) باشند (همه اینها قویاً در یک جدول پروژه معرفی شده اند)، نمودار PERT خاطرنشان می کند که همه کارهایی که به این نقطه می آیند، به گروه مروری منتهی می شوند. باید در اینجا متذکر شد که مرورهای پروژه، تصویبها، مرورهای استفاده کننده و غیره همه وقت می برند. این وقت هرگز نباید هنگام ترسیم طرح پروژه دست کم گرفته شود. صرف یک یا دو هفته برای یک مرور امری غیرعادی نیست. فراهم آوردن مدیریت و تصویبهای مصرف کننده شاید حتی وقت بیشتری بگیرد.
هنگام ترسیم نقشه مطمئن شوید که شامل کارها برای مستند کردن نوشته ها، مستند کردن ویرایش، نوشتن گزارش پروژه و ویرایش و دوباره ایجاد کردن گزارش می شود. این کارها معمولاً وقت گیر هستند،لذا دست کم نگیرید که چقدر طول می کشد تا اینها تکمیل شوند.
نمودار های PERT معمولاً بطور قاعده روی کاغذ طوری کشیده می شود که محور افقی نشان دهنده تقسیمات پریود زمانی به روزها، هفته ها و ماه ها و غیره است. اگرچه این امکان پذیر است که یک نمودار PERT برای یک پروژه دست نخورده رسم شود، تجزیه معمول این است که نقشه ها به کوچکتر و بخش های معنی دار بیشتر شکسته شوند. این بسیار مثمر ثمر است که نمودارها از نو کشیده شوند به علل مختلف مانند کارهای حذف شده و تخمین های نادرست.
بسیاری از نمودارهای PERT در نقاط مرور اصلی خاتمه پیدا می کنند، مانند پایان تحلیل، بسیاری از سازمانها شامل مرورهای اوراق مشارکت در مورد دوره عمر پروژه هستند. وقتی چنین موردی است هر نمودار در مورد اوراق مشارکت گره خاتمه پیدا می کند.
عرضه اوراق مشارکت، می تواند موجب انعکاس پروژه شود که طی آن آنها ممکن است هم مشارکت را افزایش دهند. در چنین موردی اکثر مردم باید آگاه باشند، یا آنها مشارکت را کاهش می دهند، در چنین موردی مردم کمتری ممکن است آکاده باشند، بدیهی است که بیشتر یا کمتر مردم بر طول زمانی که می گیرد تا پروژه کامل شود تأثیر می گذارد.
CPM:
نمودارهای روش مسیر بحرانی (CPM) شبیه نمودارهای PERT هستند و گاهی اوقات به PERT/CPM معروف هستند. در یک نمودار CPM، مسیر بحرانی مشخص است. یک مسیر بحرانی مشخص است. یک مسیر بحرانی شامل یک سری کارهای وابسته بهم است. (هر وابستگی به یک پیش نیاز) که با هم وقت بیشتری می گیرند تا تکمیل شوند.
اگرچه این بطور نرمال نشده است، یک CPM می تواند چندین مسیر بحرانی مساوی تعریف کند. کارهایی که روی مسیر بحرانی می افتند باید بعضی طرق مورد توجه قرار گیرند، پس باید توجه ویژه به آنها صورت گیرد.یک راه حل این است که کارهای مسیر بحرانی با دو خط کشیده شوند و بجای یک خط.
فعالیت هایی که روی مسیر بحرانی افتاده اند باید توجه ویژه ای دریافت کنند، چه از طرف مدیر پروژه و چه از سوی پرسنل تحت استخدام آنها. مسیر بحرانی برای یک روش اتخاذ شده، ممکن است طی پیشرفت پروژه تغییر مکان دهند. این می تواند زمانی رخ دهد که کارها یا زودتر یا دیرتر از جدول تکمیل شده اند. و این باعث می شود که سایر کارها که ممکن است هنوز در جدول باشند روی مسیر بحرانی بیافتند.