بدغذایی کودکان مشکل مشترک بسیاری از پدر و مادرهایی است که نگران نرسیدن مواد غذایی لازم و کافی به فرزندانشان هستند. کودکانی که با وسواس و دیرپسندی غذا می خورند به ۲ گروه تقسیم می شوند:
عده ای میل ندارند غذاهای ناآشنا را تست کنند
عده ای دیگر حتی با خوردن بسیاری از غذاهای معمولی مشکل دارند.
کودکانی که به امتحان غذاهای جدید تمایل ندارند و به عبارت دیگر نوگریز هستند، معمولاً به درجات بالاتری از اضطراب دچارند. اغلب مادران این بچه ها هم میل چندانی به امتحان غذاهای جدید ندارند.
محققان معتقدند که این نوگریزی غذایی،یا یک ویژگی شخصیتی نسبتاً ثابت است و یا تا حدودی جزو خصیصه های طبیعی دوران کودکی است که کودکان با بزرگ شدن و مواجهه با غذاهای متنوع از آن دست برمیدارند، اما گروه دیگر،مشکل پسندان هستند که نسبت به خوردن بسیاری از غذاهای آشنا هم بی میلند. معمولاً این ویژگی از خصوصیات شخصیتی آنها نیست و با افزایش تجارب زندگی امکان تعدیل آن وجود دارد.مشکل پسندی در غذا میتواند بازتابی از یک دلزدگی و بی علاقگی دیرین نسبت به غذا باشد.
خوارشدن غذا نزد این گروه می تواند مقاومتی در برابر تلاشهای کنترل کننده والدین تلقی شود. این دسته کودکان معمولاً مادرانی دارند که احساس میکنند زمان کافی برای صرف غذای کامل ندارند و در رژیم غذایی شان مواد غذایی گیاهی به اندازه کافی وجود ندارد.
پدر و مادرها نباید تصور کنند که با افزایش سن کودکان،عادت بدغذایی از سر آنها می افتد. از سنین 2 و 3 سالگی تا 8 سالگی،تعداد غذاهایی که کودک به خوردن آنها تمایل ندارد، تغییر نمی کند.در واقع، غذاهای جدید در سنین پایین تر بسیار راحت تر از سنین 4 تا 8 سالگی پذیرفته میشوند.پس با گمان اینکه فرزندانتان هنوز خیلی کوچک هستند، نباید آنها را از خوردن گستره وسیعی از غذاها بازدارید.
برای این که بتوانید عادت خوب خوردن را در فرزندتان پایه گذاری کنید، باید، غذاهای سالم گوناگونی برای او آماده کنید. شگفت آور این که نوزادان معمولاً سبزیها و موادغذایی گیاهی بیشتری نسبت به کودکان نوپا دریافت می کنند. همین طور که نوزاد بزرگتر می شود، میزان سبزیهای دریافتی او نیز بسته به علایق مادر و سایر افراد خانواده دستخوش تغییر می شود. اگر تهیه سبزیها دشوار و زمان بر باشد و یا مورد علاقه دیگر اعضای خانواده نباشد، از چرخه غذایی حذف می شود.
در نتیجه مصرف برخی غذاهای ضروری برای کودک محدود و محدودتر می شود. یافتن راههای سریع طبخ و آماده سازی سبزیها برای همه سودمند است و باید به عنوان اولویت در برنامه و رژیم غذایی قرار گیرد.
برای اینکه بتوانید ذائقه کودکتان را نسبت به غذاهای متنوع علاقه مند کنید، باید به او نشان دهید که چقدر از خوردن غذاهای سالم و گوناگون لذت می برید. کودکان معمولاً غذاهایی را انتخاب می کنند که نزدیکانشان آن غذاها را با شور و شوق می خورند. مادرانی که در سکوت محض و بدون هیچ توضیحی به کودک غذا می دهند، نسبت به آنها که با شور و شوق و علاقه به کودک غذا میدهند، اثر بسیار کمتری بر نوع تغذیه فرزندشان دارند. برای اینکه بتوانید اخلاق بد غذایی را کاهش دهید، هرگز غذا خوردن را به صحنه جنگ قدرت تبدیل نکنید، پزشکان و متخصصان تغذیه معتقدند پیامد چنین رفتار خشک و کنترل مآبانه ای باعث تشدید بدغذایی خواهد بود.
در زمینه تغذیه کودک کمی با او راه بیایید. بهتر است والدین و پرستار تصمیم بگیرند چه غذایی و در چه زمانی صرف شود و از سوی دیگر به کودک نیز چنین اجازه ای داده شود که خودش تصمیم بگیرد چه اندازه غذا بخورد. به این ترتیب، کودک یاد می گیرد چگونه به پیامهای گرسنگی داخلی بدن، برای خوردن مقدار مورد نیازش پاسخ دهد. قانون باید ته بشقابت را پاک کنی را کنار بگذارید. با به کار بستن همه این تدابیر و کمی بردباری می توانید امیدوار باشید که بر بدغذایی فرزندتان غلبه خواهید کرد.
نوشته شده توسط سمیرا اسلامیه | موضوع: تغذیه در کودکان | لینک ثابت | آرشیو نظرات
تغذیه در کودکان چهارشنبه بیست و چهارم خرداد 1385 6:29 بعد از ظهر
استقلال کودک با غذا خوردن آزاد رشد می کند
والدین باید از تغذیه اجباری کودک خودداری کنند و کودک را هنگام غذا خوردن آزاد بگذارند تا احساس استقلال کودک رشد کند و با احساس رضایت از تعذیه ، از آن لذت ببرد.
به مادران توصیه می شود:
غذاهای متنوعی برای کودک تهیه کنند و به او اجازه امتحان تمام غذاها را بدهند تا کودک از بین آنها غذای مورد علاقه خود را انتخاب کند و از تحمیل سلیقه خود در انتخاب غذا به کودک بپرهیزند.
یک برنامه غذایی متعادل :
شامل غذاهایی باشد که علاوه بر رفع گرسنگی ، مقدار لازم و کافی از هر یک از عناصر غذایی و مواد مغذی برای وصول به تندرستی کامل را در بر داشته باشد ، یکی از مهمترین راهها برای اطمینان از تامین نیازمندی های تغذیه ای کودک ، استفاده از چهار گروه اصلی غذایی ، شامل گروه شیر و لبنیات ، گروه نان و غلات ، گروه گوشت و تخم مرغ ، حبوبات و مغزها و گروه میوه و سبزی است.
غذای دلخواه کودک را تهیه کنید و اگر به دلایلی کودک میل به خوردن غذا ندارد، از یک اسباب بازی مورد علاقه کودک برای تشویق او به غذا خوردن استفاده کنید.مواد غذایی مقوی و مورد نیاز کودک را به غذای او اضافه کنید )مثل اضافه کردن گوشت گوساله به ماکارونی ( البته این کار باید با احتیاط صورت گیرد؛ به طوری که کودک به تدریج به غذای جدید علاقه مند شود.
برای کم کردن حساسیت کودک نسبت به غذا، او را در تهیه غذا دخالت دهید، مانند پختن و مخلوط کردن مواد غذایی با یکدیگر و یا دادن غذا به عروسک و یا حیوانات.
فاصله بین وعده های غذایی کودک را کنترل کنید، چون کودک گرسنه برای خوردن غذای جدید نسبت به کودکی که در فواصل غذا با خوردن تنقلات سیر شده است ، تمایل بیشتری نشان می دهد؛ در ضمن فاصله زمانی دادن تنقلات تا وعده های اصلی غذا (ناهار و شام) را نیز کنترل کنید.
برای تشویق کودک به غذا خوردن ، از ظرف غذای مخصوص کودکان استفاده کنید.اگر کودک شما در مرحله ای از رشد (سال اول زندگی ) است که از بازیهای دهانی لذت می برد (مثل فوت کردن ، قلقل کردن ، صدا درآوردن و گاز گرفتن )5 دقیقه قبل از خوردن غذا به او اجازه انجام این بازیها را بدهید. این کار موجب حساس و فعال شدن ناحیه دهان کودک میشود.
از تغذیه اجباری کودک خودداری کنید. گاهی اوقات به نظر می رسد مادران به هنگام بی اشتهایی کودک نسبت به مساله رشد و نمو کودک حساس می شوند. آنان در مورد نقش مادری خود احساس ناتوانی می کنند و در نتیجه سطح اضطراب آنان بالا می رود و قادر به تغییر درست علایم بی اشتهایی در کودکشان نیستند و هنگام غذا دادن به کودک وقتی با امتناع کودک از غذا خوردن مواجه میشوند، احساس ناکامی می کنند.
تغذیه شیرخواران
کودک در ابتدا در مرحله نوزادی از شیر مادر تغذیه میکند. با بزرگتر شدن او مواد خوراکی دیگر نیز به فهرست غذایی او اضافه میشود تا زمانیکه او هم مانند دیگر افراد خانواده تغذیه کند.
برخی مادران به راستی نمیدانند چه زمان میتوان کودک را با موادی غیر از شیر تغذیه کرد و حتی گاهی نوع مواد غذایی و مقدار مصرف آنها را بخوبی نمیشناسند. در این مبحث سعی شده است در مورد غذاهای کمکی در سنین معین اطلاعاتی داده شود.
شروع غذای کمکی از 6 ماه به بعد است که با فرنی آغاز میشود. بعد از فرنی، تغذیه کمکی کودک حریره بادام و پوره سیب زمینی و … است. کم کم تا یک سالگی، تنوع غذایی باعث رشد قوه چشایی کودک و کشف رنگها و مزهها و بوهای مختلف توسط او میشود. با این کار کودک قدرت انتخاب پیدا میکند و این مرحله از رشد، اهمیت بسیار زیادی دارد.
شیر مادر بهترین و کاملترین غذا برای شیرخواران زیر 6 ماه میباشد و در این دوران شیر مادر به تنهایی به علاوه قطره مولتی ویتامین (از 15 روزگی) کلیه نیازهای تغذیهای شیرخوار را تامین میکند.
غذای کمکی برای شیرخوار باید پس از 6 ماهگی شروع شود، زیرا بعد از 6 ماهگی نیازهای غذایی شیرخوار به تنهایی با شیر برآورده نمیشود و لازم است علاوه بر شیر مادر، تغذیه کودک با غذاهای نیمه جامد نیز شروع شود.
تغذیه تکمیلی علاوه بر تامین انرژی، دوران بسیار حساسی برای ایجاد عادات صحیح غذایی و استفاده از غذای سفره خانواده است. شروع تغذیه تکمیلی قبل از 6 ماهگی به دلیل آماده نبودن دستگاه گوارش شیرخوار برای پذیرش غذاهای دیگر غیر از شیر، اقدام نادرستی است.
چون دستگاه گوارش کودک هنوز تکامل نیافته و با کوچکترین آلودگی به علت عدم رعایت بهداشت امکان ابتلا به عفونتها از جمله اسهال افزایش مییابد و باعث کاهش یا توقف رشد شیرخوار میشود.
از طرف دیگر شروع زودرس تغذیه تکمیلی سبب کاهش مدت زمان مکیدن پستان مادر میشود. بعلاوه ممکن است غذای کمکی در مقایسه با شیر مادر، انرژی و مواد مغذی کمتری به کودک برساند که موجب اختلال رشد کودک و در نهایت سوءتغذیه او میشود.
همچنین زود شروع کردن تغذیه تکمیلی احتمال بروز حساسیت به بعضی از مواد غذایی را در کودک افزایش میدهد. نتیجه این که بهترین سن شروع غذای کمکی بعد از پایان ماه ششم زندگی است.