نمونه برداری جهت ارزیابی تازگی ماهی:
نمونه برداری از ماهیان (جهت ارزیابی تازگی آنها)، در محلهای تخلیه صید یا در طی عمده فروشی آنها صورت می گیرد که در جدول یک آورده شده است. همچنین نمونه برداری از ماهی قبل از تخلیه آن در کارگاه (بویژه به عنوان قسمتی از برنامه تضمین ایمنی (HACCP) می تواند بر اساس برنامه نمونه برداری ارائه شده در جدول 2 صورت پذیرد. بدیهی است ارزیابی حسی مورد نیاز باید در محل صورت گرفته و در صورت مشکوک بودن به فساد، ارسال نمونه ها به آزمایشگاه برای آزمایشهای تکمیلی بلامانع است.
بهره برداری از جدول 2 نیاز به تخمین تعداد ماهی در یک بهر می باشد. این عمل می تواند با توزین 10 ماهی از یک بهر که به طور تصادفی برداشته شده و ارزیابی میانگین وزن یک ماهی صورت گیرد. در این صورت تعداد ماهی در بهر معادل با وزن بهر تقسیم بر میانگین وزن یک ماهی خواهد بود.
2- نمونه برداری جهت انجام آزمایشات میکروب شناسی
جهت کنترل میکروبیولوژیکی ماهی و فرآورده های آن نیاز به اخذ 5 نمونه (5= n) به ازای هر بهر در شرایط بهداشتی و آسپتیک می باشد که خوب است از روش نمونه برداری دو مرحله ای (0=c و 5 = n) ای (2 یا 1= c و 5 = n) استفاده کنیم. جهت توضیح بایستی ذکر کرد که c حداکثر تعداد نتایج مثبت می باشد که می تواند میزان آن از میزان m (حداقل میزان قابل قبول) بیشتر باشد.
3- نمونه برداری از ماهی جهت اندازه گیری هیستامین
برای این منظور از روش نمونه برداری سه مرحله ای استفاده می شود:
2=C و 9=N
g100mg/10= m
g100/mg20= m
(تعداد نمونه اخذ شده 9 عدد می باشد که نتیجه مربوط به 7 نمونه بایستی کمتر از g100/mg10 و دو نمونه می تواند حداکثر تا g100/mg20 نیز باشد در هر صورت میزان هیستامین در هیچ یک از نمونه ها نبایستی بیش از g100/mg20 گوشت ماهی باشد.)
در مواردی که ماهیان با آنزیم، آماده سازی شده باشند مقادیر m و M تا دو برابر بیشتر مورد قبول می باشد.
4- نمونه برداری از ماهی جهت آزمایش جیوه
جهت آزمایش جیوه 5 نمونه از هرگونه ماهی تخلیه شده گرفته می شود. آزمایش آنالیز جیوه با مخلوط کردن 5 نمونه اخذ شده با همدیگر انجام خواهد شد که در این صورت نتیجه حاصله نماینده میانگین میزان جیوه خواهد بود.
5- نمونه برداری از محصولات فرآوری شده جهت ارزیابی کیفیت، نشانه گذاری و توزین آنها
نمونه برداری از ماهی و محصولات آن جهت ارزیابی کیفیت، نشانه گذاری، توزین یا سایر آزمایشاتی که نیاز به تخریب و صدمه زدن به محصول نیست بر اساس روشهای نمونه برداری دستورالعمل کدکس غذا و بر اساس میزان کیفیت مورد قبول 5/6 درصد (%5/6= AQL) صورت می گیرد. این روشها در جداول 3 و 4 آورده شده است. جدول 3 جهت بازرسی های اولیه (سطح بازرسی) بهرها صورت می گیرد. در حالی که جدول 4 جهت بازرسی های مجدد و یا در موارد وجود اختلاف و دعوی حقوقی (سطح بازرسی!!) استفاده می شود.
نمونه برداری ماهی و میگو
تعیین ویژگی های باکتریولوژیکی برای تمامی انواع غذای تهیه شده از ماهی و میگو به دلیل متفاوت بودن، محل و زمان صید و همچنین چگونگی مصرف آنها در نقاط مختلف دنیا بسیار مشکل است. معهذا اطلاعات و حدود باکتریائی مجاز مندرج در این استاندارد، دستیابی به یک روش عملی آزمون این فرآورده و تفسیر نتایج آنها را آسان می سازد و مطابقت ویژگی های باکتریولوژیکی ماهی و میگو با حدود مندرج در این استاندارد، جهت تأمین سلامت مصرف کننده ضروری است.
1- هدف
هدف از تدوین این استاندارد: تعیین ویژگی های باکتریولوژیکی انواع ماهی و میگو می باشد.
2- دامنه کاربرد
این استاندارد در مورد انواع ماهی و میگو به صورت خام و فرآوری شده کاربرد دارد.
3- واژه ها و تعاریف
در این استاندارد واژه ها و اصطلاحات با تعاریف زیر به کار می روند.
3- 1- n
عبارت است از تعداد واحد نمونه ای که مورد آزمایش قرار می گیرد.
3-2-c
حداکثر واحدهای معیوب (نقص دار) قابل اغماض می باشد. در مورد میکروارگانیسم هائی که وجود آنها در ماده غذایی یا فرآورده خطرآفرین است c برابر صفر می باشد. این فاکتور بسته به تعداد کل نمونه ها، نوع عیب و سطح کیفیت قابل پذیرش تعیین می گردد.
3-3- m
معیار میکروبیولوژیکی است که هر ویژگی با ارزش برابر یا کمتر از آن قابل قبول است. در مورد میکروارگانیسم های مضر برای سلامتی m برابر صفر است.
3- 4- M
معیار میکروبیولوژیکی است که حداکثر آستانه پذیرش هر ویژگی میکربی را نشان می دهد. هر ارزش برابر یا بالاتر از M غیرقابل قبول می باشد. این معیار در مورد میکروارگانیسم هائی که وجود تعداد کمی از آنها در غذا برای سلامتی مخاطره آمیز نمی باشد به کار می رود و برای این میکرب ها ارزش های مابین M و m قابل قبول می باشند.
(جداول و نمودار در فایل اصلی موجود است)