دانلود تحقیق اثرات زباله به محیط زیست

تعریف زباله و انواع آن

به مجموعه مواد ناشی از فعالیت‌هایی که در محیط سکونت انسان تولید می‌شود و دست کم از نظر مالکین آن مواد، به صورت جامد بوده و ناخواسته غیر فعال استفاده و دور ریختنی شده اند، زباله یا مواد زاید جامد، گفته می‌شود. هر چند که سکونتگاههای انسانی حوزه فعالیت انسان هستند، انسان هستند، اما در بستر طبیعی این حوزه سایر جانوران اعم از گیاهان و جانوران نیز به حیات خود ادامه می‌دهند. زندگی، ادامه‌ی حیات و مرگ این جانوران، همیشه منجر به تولید مواد ناخواسته‌ای می‌شود که در محیط انسانی زاید تلقی می‌شوند. اگر چه در محیطی غیر از سکونت‌گاه انسان، مانند برگهای ریخته‌ی درختان در جنگل، ماده زاید تلقی نشوند، بر اساس تعریف بالا زباله دامنه‌ای بسیار وسیع دارد، اما از آنجا که در برنامه‌ریزیها و تصمیم‌گیری‌های مربوط به مواد زاید، نوع، اندازه، میزان خطر و ... این مواد اهمین زیادی قبلی از توضیح درباره ی هر بحث دیگری، این مواد را طبقه بندی کرده، انواع آن را شناسایی می‌کنیم. به طور کلی در زباله‌های شهری مواد زیر وجود دارند :

پس‌مانده‌های مواد غذایی

این نوع از زباله ها، زایدات غذایی باقی مانده از میوه‌ها، سبزیجات، فرآورده‌های حیوانی و سایر خوراکی‌ها هستند که در اثر جابه جایی، آماده‌سازی، پخت و پز و مصرف غذا تولید می‌شوند. در مواد زاید شهری ایران، پس مانده‌های مواد غذایی درصدی زیاد از زباله ها را تشکیل می‌دهند- اما کمیت و کیفیت این مواد در طول سال، همواره متغییر است و در ماه‌های تابستان که مصرف میوه و سبزی بیشتر است به شهری و نظافت معابر و فضاهای عمومی ( نظیر بوستان‌های شهری ) هم چنان به عهده شهرداریها باقی ماند.

آشغال

به کلیه مواد فاسد نشدنی- جز خاکستر- آشغال می‌گویند. آشغال شامل : کاغذ پلاستیک، قطعات پلاستیک، قطعات فلزی، شیشه، چوب و موادی از این قبیل می‌شود و آن را به دو بخش قابل اشتغال و غیر قابل اشتغال تقسیم می‌کنند. مواد قابل اشتغال شامل : شیشه، فلز و مواردی از این قبیل است. این مواد از فعالیت‌های خانگی و فعالیت‌های مؤسسات اداری، تجاری، صنعتی و مانند اینها به دست می‌آیند.

خاکستر

به مواد باقی مانده از سوختن چوب، زغال سنگ که از فعالیت‌های صنعتی، پخت و پز یا گرم کردن منازل حاصل می‌شود خاکستر می‌گویند. امروزه با رویکرد مردم به مصرف گاز، نفت و گازوئیل، مورد استفاده و مقدار آن کاهش یافته است. مقدار خاکستر با توجه به موقعیت جغرافیایی محل و در ماه‌های گوناگون سال متغیر است. خاکسترها اغلب نرم، سبک و

5- مسائلی فرهنگی : آداب و رسوم، میزان توجه شهروندان به حفظ منابع ملی، نگرش آنها بر مسائل بهداشتی، آگاهی به امکان و لزوم بازیافت، وجود تعلیمات مذهبی مانند جلوگیری از اسراف و تببذیر ****و قناعت، در میزان تولید زباله مؤثر است.

کنترل تولید مواد زاید جامد

آژانس حفاظت محیط زیست ( E. P. A )، کاهش از مبدأ را چنین تعریف کرده است: طراحی تولید و استفاده از محصولات به طوری که وقتی این تولیدات به پایان عمر خود می‌رسند، به کاهش کمیت و سمیت زایدات تولید شده بیانجامد. اکنون کنترل مواد زاید توسط مدیریت مواد زاید جامد چندان عملی نیست به همین دلیل اغلب تولید را یک عضو موظف نمی‌شناسند. کنترل تولید مواد زاید در کوتاه مدت و با اعمال مدیریت در سطح شهر عملی نیست، ولی در دراز مدت می‌توان برنامه‌هایی را در سطح ملی اجرا کرد که تولید مواد زاید تا حدودی درکنترل قرار گیرند.

تولید کالالی مرغوب و متناسب یا نیازهای جامعه : در صورتی که کالاهای تولیدی، مرغوب و با دوام باشند، سالها مورد استفاده قرار می‌گیرند دیرتر به مواد زاید بدل می‌شوند، همچنین تولید کالاهایی که قابل تعمیر یا قابل استفاده مجدد باشند، در کاهش تولید مواد زاید بسیار اثر دارند.

بازیافت : حجم فراوانی از زباله های شهری را موادی نظیر کاغذ، شیشه و پلاستیک تشکیل می‌دهند که بالقوه قابل بازیافتند. اگر همه‌ی شهروندارن، تمام مواد موجود در زباله را مواد زاید تلقی نکند، قطعاً تولید این مواد کاهش می‌یابد.

کاهش مصرف : تغییر الگوی مصرف و جلوگیری از اصراف و تبذیر***، شعار زیست محیطی روز، در سطح جهانی‌ست. در جامعه‌ی ما که اصراف و تبذیر و مصرف همواره مورد نکوهش بوده است، می توان به مصرف کمتر تأکید کرد تا مواد زاید کمتری تولید می‌شوند.

روش‌های جمع‌آوری و محل زباله

جمع‌آوری و محل مواد زاید بنا به ضرورت‌ها و امکانات به شیوه‌هایی متفاوت انجام می‌گیرد که در زیر، شیوه‌های رایج در کشور و نکات مثبت و منفی این روش ها مشخص می‌گردد :

جمع‌آوری زباله از مراکز تولید و انتقال مستقیم آنها به مرکز دفع : در این روش تولید کننده‌ها، زباله را در داخل کیسه‌ی پلاستیکی و یا درون سطل‌های پلاستیکی یا پیتهای حلبی ریخته، جلوی در منازل قرار می‌دهند. سپس کارگران، جمع‌آوری و محتویات سطل‌ها و پیت‌ها و یا کیسه‌های پلاستیکی را در وسایل نقلیه می‌ریزند و آنها را به محل دفع زباله منتقل می‌کنند. از این روش در شهرهای کوچک- که فاصله‌ی مکان دفع به شهر نزدیک است. استفاده می‌شود و در این شهرها، روشی مناسب به شمار می‌رود.

جمع‌آوری زباله از منازل و مراکز تولید و انتقال آنها به جایگاه‌های موقت شهری :

تعداد زیای از شهرهای کشور که با**** قدیمی و ارگانیک دارند، همچون سایر مزینه‌های خدمات رسانی، در جمع‌آوری مواد زاید نیز با مشکلاتی مواجه‌اند. کوچه‌های باریک و پر پیچ و خم، مانع ورود ماشین‌های جمع‌آوری به داخل بافت هستند و کارگران مجبورند زباله ها را با چرخ‌های دستی از سطح محلات جمع‌آوری کرده، به جایگاه‌های موقت انباشت زباله منتقل می‌کنند. زباله‌ها از این جایگاه‌ها مجدداً در ماشینهای دیگری بارگیری می‌شوند و به محل دفع نهایی محل می‌گردند. اما چنان که گفته شد استفاده از چرخهای دستی، اغلب غیر بهداشتی است. جایگاه‌های موقت نیز عموماً غیر بهداشتی بوده، محلی مناسب برای رشد و تغذیه‌ی حشرات، جوندگان و انواع حیوانات فراهم محسوب می‌شوند. اگر چه به علت بافت فیزیکی محلات قدیمی، استفاده از چرخهای دستی و همچنین انتقال زباله به ایستگاه های سخت و بارگیری مجدد آنها اجتناب ناپذیر است در این شرایط نیز می‌توان با استفاده از ابزارهای مناسب و رعایت بهداشت، جمع‌آوری را در حالتی مطلوب‌تر انجام داد.

این ابزارها و روش‌های مناسب در بخش‌های دیگر مصرفی خواهند شد.

استفاده از ایستگاه‌های انتقال : مشخصات شبکه‌های ارتباطی، استفاده از ماشین‌های کوچک برای جمع آوری زباله از سطح محلات را اجتناب ناپذیر کرده‌اند. از طرفی رفت و آمد ماشین‌های کوچک از سطح محلات به محل نهایی دفن، بر کند شدن عملیات جمع‌آوری می‌انجامد و با توجه به فاصله‌ی دفع تا شهر، اقتصادی انگاشته نمی‌شوند. در چنین شرایطی ایستگاه‌های انتقال شکل می‌گیرند. در این روش ماشین‌های کوچک، زباله ها را از سطح محلات جمع‌آوری کرد، و به ایستگاه‌های انتقال حمل می‌کنند. در این ایستگاه‌های انتقال، مواد زاید از ماشین‌های کوچک به ماشین‌های بزرگ منتقل می‌شوند تا سرانجام به محل دفع حمل شوند. البته اگر ایستگاهها به خوبی مکان‌یابی شده باشند. ( اصول مکانیکی و شرایط بهداشتی ایستگاه‌های انتقال در همین بخش تشریح شده است. )

استفاده از کانتینرها و ظرفهای غلتان

در مجتمع‌های مسکونی بزرگ، مناطق تجاری و یا نقاط شلوغ، از کانتینرها و ظرفها غلتان برای انتقال مواد زاید استفاده می‌شود. این ظرفها در جایی مناسب قرار داده می‌شوند و زباله ها توسط تولید کنندگان و یا کارگران مخصوصی که گاه از طرز، تولید کنندگان استخدام شده‌اند، به این کانتینرها حمل می‌شود.و کانتینرها یا ظرفهای بزرگ پس از پر شدن، توسط تویلی‌های ***مخصوص به ایستگاه انتقال و یا محل نهایی دفع شده ، پس از تخلیه به محل اولیه عودت داده می‌شوند. به این روش سیستم با ظرفهای متحرک نیز گفته می‌شود. زیرا همان ظرفها مورد استفاده برای ذخیره محلی مواد، به مکان دفع زباله حمی شده، پس از تخلیه‌ی مواد، دوباره به جای اصلی و یا جای مناسب دیگر برگردانده می‌شوند.

روش های غیر بهداشتی دفع زباله

دفع زباله باید به گونه‌ای صورت گیرد که بروز آلودگی ( آب، هوا، خاک، چشم‌انداز ) هر نوع روش دفعی که خصوصیت فوق را نداشته باشد، غیر بهداشتی است. به بیانی دیگر عدم رعایت نکات بهداشتی در روش‌هایی که در اینجا تحت عنوان روش‌های بهداشتی تشریح شده اند، موجب غیر بهداشتی تلقی شدن آنها می‌گردد. روش‌هایی که در زیر به عنوان روش‌های غیر بهداشتی معرفی می‌شوند .

و در هیچ شرایطی نباید به عنوان روش دفع مورد استفاده قرار گیرند. سوزاندن زباله در فضای باز و تلنبار کردن از متداول‌ترین روش‌های دفع غیر بهداشتی است.

تلنبار کردن زباله : روش تلنبار کردن زباله، قدیمی‌ترین روش برای دفع زباله به شمار می‌رود. از آنجا که گاه سطح زباله را بالا ***از خاک می‌پوشانند به این روش دفع یا دفن سطحی نیز گفته می‌شود. در این روش هدف آن است که زباله صرفاً از محیط سکونت شهروندان دور شود. به همین منظور مثالی در خارج از شهر مشخص می‌شود و زباله‌ها در آنجا تخلیه می‌شوند. در طرح جامع بازیافت و دفع مواد زاید شهری، با در نظر گرفتن مسائل تکنولوژی، اقتصادی و وجود زمین کافی و مناسب در پیرامون شهرهای کشور، روش دفن بهداشتی برای تعدادی در شهرها پیبش‌بینی شده است. تنها در شهرهایی که به علت بالا بودن سطح آبهای زیر زمینی، دفن بهداشتی در آنها به سهولت امکان‌پذیر نیست، روش کمپوست در اولویت قرار گرفته است.

« کمپوست »

کمپوست ( تولید کود از  زباله ) عبارت است از تجربه مواد آلی موجود در زباله های فسادپذیر، شرایط خاص و کنترل شده که از این طریق مواد آلی به موادی مفید مانند ه*** و ... تبدیل می‌شوند. تهیه ی کود از زباله، بازیافت مواد فسادپذیر و دسترس به منابع اقتصادی که از طریق این مواد حاصل می‌آید. از مهمترین عوامل توجه شهرداری‌ها به این روش در سالهای اخیر به شمار می‌رود.

مزایای کمپوست

1- از کود به دست آمده برای کمبود خاک‌های زیر کشت استفاده می‌شود و در نتیجه، مصرف کودهای شیمیایی کاهش می‌یابد.

2- منابع به دست آمده از فروش کود، به سیستم مدیریت مواد زاید عودت داده می‌شود.

3- به زمین کمتری برای دفع مواد زاید نیاز است.

4- جلوی خارج شدن مواد از چرخه‌ی طبیعی ماده و انرژی گرفته می‌شود.