چکیده مطالب تغذیه کودک : تغذیه مطلوب سر آغاز سلامتی است .
استقلال کودک با غذا خوردن آزاد رشد می کند .
یکی از مهمترین راههای برای اطمینان از تامین نیازمندیهای تغذیه کودک استفاده از چهار گروه مواد غذایی شامل 1- گروه شیر و لبنیات 2- نان و غلات 3- گوشت و تخم مرغ 4- حبوبات ومغزها 5- میوه و سبزیها .
نکته : در زمان بیماری کودک از دادن غذاهای جامد به کودک امتناع کنید .
اخلاق : نخستین نکته مهم این است که جوهر اخلاق ، احترام است ولی همه اخلاق لزوما در احترام خلاصه نمی شود .
اما بااین حال بخش مهمی از آن را تشکیل می دهد .
دروغ: ترس از عصبانی شدن پدر و مادر مهم ترین علت دروغ گویی است .
دروغ گفتن یکی از رفتارهای متداول کودکان است ولی باید به آنها بفهمانیم که از راست گویی و صداقت آنها خوشحال می شویم .
تنبیه : منظور از تنبیه بدنی در حد روی دست زدن کودک است نه تنبیه شدید جسمانی .
استقلال : نخستینوظیفه پدر و مادراین است که مانع از کنجکاوی و سیر و سیاحت و استقلال طلبی او نشوند .
فراموش نکنید که این به همه جا سر کشیدن شروع یادگیری و مستقل شدن وی است .
هنر قصه و تاثیر آن در تربیت کودکان : داستانها و اشعاری که کودکان می خواهند بشنوند اثری عمیق در فکر و روحیه آنان می گذارد و آنان را برای رویارویی با مسائل رشد و معاشرت با دیگران آماده می سازد درک و فهم مشکلات زندگی آنان را یاری می کند سخنان بزرگان در مورد کودکان : اگر به بچه ای کمی محبت نشان بدهید وی صد چندان به شما مهر خواهد ورزید (جان روسکن) نظریه بزرگان در مورد بازی: بازی مهم ترین عامل اجتماعی شدن کودک است .کودک در هنگام بازی ، درباره فرهنگ و اجتماعی شدن خویش ، آگاهی کسب می کند و از این طریق خوب یا بد بودن اعمال خود را و دیگران را می آموزد زیرا بازی فعالیتی خشنود کننده است که کودک خودش آن را تنظیم و اجرا کرده و ازآن طریق زندگی را در ک می کند .
نکات علمی : - با کودکان ارتباط شخصی مثبتی ایجاد کرده ، به زندگی خانوادگی بها دهید .
- شنونده ی خوبی باشید .
- با استدلالهای کودک محترمانه رفتار کنید .
- از قطع صحبت او بپرهیزید .
نکات پیشنهادی برای پرورش خلاقیت : - اعتدال در روابط عاطفی - عدم تکیه بر یادگیری ، حافظه ای و یادگیری کلیشه ای - فرصت اظهار نظر یا رد کردن آن مفهوم.
گفته های طنز آمیز : وقتی به دنیا آمدم چنان حیرت زده شدم تا یک سال و نیم قدرت تکلم نداشتم .
لطیفه : بچه اولی : حسن تو که پدرت خیاط است پس چرا یک دست لباس بیشتر نداری ؟
بچه دومی : مگر تو که پدرت دندان ساز است ، صد تا دندان داری !؟
خبر های کوتاه : - آوای قرآن در را تسکین می دهد - نخستسن خط تلفن قصه گو در اختیار کودکان قرار گرفت .
تغذیه کودک استقلال کودک با غذا خوردن آزاد رشد می کند.
استقلال کودک با غذا خوردن آزاد رشد می کند والدین باید از تغذیه اجباری کودک خودداری کنند و کودک را هنگام غذا خوردن آزاد بگذارند تا احساس استقلال کودک رشد کند و با احساس رضایت از امر تغذیه، از غذا خوردن لذت ببرند.
به مادران توصیه می شود، غذاهای متنوعی برای کودک تهیه کنند و به او اجازه امتحان تمام غذاها را بدهند تا کودک از بین آنها غذای مورد علاقه خود را انتخاب کند و از تحمیل سلیقه خود در انتخاب غذا به کودک بپرهیزند.
یک برنامه غذایی متعادل، شامل غذاهایی است که علاوه بر رفع گرسنگی، مقدار لازم و کافی از هر یک از عناصر غذایی و مواد مغذی برای وصول به تندرستی کامل را در برداشته باشد.
یکی از مهمترین راه ها برای اطمینان از تأمین نیازمندی های تغذیه ای کودک، استفاده از چهار گروه اصلی غذایی، شامل گروه شیر و لبنیات، گروه نان و غلات، گروه گوشت و تخم مرغ، حبوبات و مغزها و گروه میوه و سبزی است.
غذای دلخواه کودک را تهیه کنید و اگر به دلایلی کودک میل به خوردن غذا ندارد، از یک اسباب بازی مورد علاقه کودک برای تشویق او به غذا خوردن اسنفاده کنید.
مواد غذایی مقوی و مورد نیاز کودک را به غذای او اضافه کنید.
مثل : اضافه کردن گوشت گوساله به ماکارانی، البته این کار باید به احتیاط صورت گیرد.
به طوری که کودک به تدریج به غذای جدید علاقه مند شود.
برای کم کردن حساسیت کودک نسبت به غذا، او را در تهیه غذا دخالت دهید، مانند پختن و مخلوط کردن مواد غذایی با یکدیگر و یا دادن غذا به عروسک.
فاصله بین وعده های غذایی کودک را کنترل کنید، چون کودک گرسنه برای خوردن غذای جدید نسبت به کودکی که در فواصل غذا با خوردن تنقلات سیر شده است، تمایل بیشتری نشان می دهد.
ضمناً فاصله زمانی دادن تنقلات تا وعده های اصلی غذا (ناهار و شام) را نیز کنترل کنید.
برای تشویق کودک به غذا خوردن، از ظرف غذای مخصوص کودکان استفاده کنید.
اگر کودک شما در مرحله ای از رشد (سال اول زندگی) است که از بازیهای دهانی لذت می برد.
مثل: (فوت کردن، قلقل کردن، صدا درآوردن و گازگرفتن) 5 دقیقه قبل از خوردن غذا به او اجازه انجام این بازی ها را بدهید.
این کار موجب حساس و فعال شدن ناحیه دهان کودک می شود.
از تغذیه اجباری کودک خودداری کنید.
گاهی اوقات به نظر می رسد مادران به هنگام بی اشتهایی کودک نسبت به مسأله رشد و نمو کودک حساس می شوند.
آنان در مورد نقش مادری خود احساس ناتوانی می کنند و در نتیجه سطح اضطراب آنان بالا می رود و قادر به تغییر درست علایم بی اشتهایی در کودکشان نیستند و هنگام غذا دادن به کودک وقتی با امتناع کودک از غذا خوردن مواجه می شوند، احساس ناکامی می کنند.
نکات علمی در مورد تغذیه کودکان : «تغذیه مطلوب» سرآغاز سلامتی است.
تغذیه مطلوب می تواند فرد را در برابر بیماری های آینده محافظت نماید.
یک رژیم غذایی سالم باید کلیه گروههای اصلی غذاها را دربرگیرد.
این گروههای اصلی غذایی عبارتند از: غلات (نان، برنج، ماکارانی و …) ، سبزیجات، میوه ها، محصولات لبنی، گوشت و پروتئین ها (انواع گوشت ها، تخم مرغ، حبوبات) .
چربی ها در بالای هرم غذایی قرار گرفته اند و به مقدار کمتری مورد استفاده قرار می گیرند.
تحقیقات اخیر، حاکی از آن است که تنها عده اندکی از کودکان آمریکایی همه توصیه های غذایی هرم تغذیه را به کار می برند.
یکی از کمبودهای اصلی در برنامه غذایی بسیاری از کودکان، کلسیم است.
که در فرآورده های لبنی و سبزیجات دارای برگ های تیره یافت می شود.
کلسیم نقش مؤثری در کاربرد بهینه قلب، ماهیچه ها و سیستم عصبی داراست و فشار خون را در حد مطلوب نگه می دارد.
اما بیشترین کاربرد کلسیم در ساختمان استخوان هاست تا فعالیت جسمی را در طول عمر فراهم نموده و خطر شکستگی استخوان ها را در آینده کاهش دهد.
(ساخت استخوان های محکم) دانشمندان تأکید می کنند که کمبود کلسیم در رژیم غذایی در دوران کودکی احتمال ابتلاء به پوکی استخوان را افزایش می دهد که تا سنین پیری، پنهان باقی می ماند.
یک تعادل مثبت در میزان کلسیم که عبارتست از: جذب بیشتر و دفع کمتر آن در خلال کودکی، نوجوانی و جوانی باعث می شود که رشد استخوان ها با حداکثر تراکمشان صورت گیرد.
اما در طی نوجوانی است که به حداکثر رساندن میزان جذب کلسیم بسیار مهم است.
چرا که سرعت رشد و دریافت کلسیم استخوان ها در سنین صورت می گیرد.
تحقیقاتی که توسط «انستیتوی بین المللی رشد کودکان و سلامت انسان ها» انجام شده است، نشان می دهند که در سنین نوجوانی «دریچه ای به سمت فرصت ها» وجود دارد که می توان در خلال آن سالها بانک کلسیم استخوانها را افزایش بخشید.
کودکان به چه میزان کلسیم نیاز دارند؟
رهنمودهای کسب کلسیم در منابع تغذیه مصرفی، توصیه می کنند کودکان 4 تا 8 ساله بایستی هر روز 800 میلی گرم کلسیم به دست آورند.
این میزان با مصرف روزانه 2 تا 3 لیوان شیر کم چرب تأمین می گردد.
کودکان و کلسیم : چه کسی به اندازه مصرف می کند؟
متأسفانه بسیاری از کودکان به میزان توصیه شده، کلسیم به دست نمی آورند.
پیمایش های بین المللی تغذیه ای حاکی از آنند که بیش از نیمی از کودکان زیر 5 سال میزان توصیه شده مصرف کلسیم را به دست نمی آورند.
در واقع کودکان تنها حدود 800 میلی گرم در روز، کلسیم جذب می نمایند که بسیار کمتر از میزان نیاز آنها جهت رشد به هنجار است.
چنین مصرف ناکافی کلسیم، خطر ابتلاء به پوکی استخوان و شکستگی ها را در سنین بالاتر افزایش خواهد داد.
چه کسی به اندازه کلسیم مصرف می کند؟
کلسیم در کجا موجود است؟
«انستیتوی بین المللی رشد کودکان و سلامت انسان ها» بر این باورند که شیر کم چرب یا فرآورده های لبنی کم چربی بهترین منابع کلسیم هستند.
چرا که علاوه بر این که سرشار از کلسیم هستند، دارای مواد غذایی دیگری نیز می باشند که به جذب بیشتر کلسیم کمک می کند.
شیره علاوه بر کلسیم، مواد غذایی ضروری دیگری را نیز نظیر ویتامین D ، پتاسیم، منیزیم و … فراهم می آورد که در رشد سالم انسان و سلامت استخوان ها مؤثر هستند.
سبزیجاتی که دارای برگ های سبز و تیره هستند نیز، منابع سالمی جهت کسب کلسیم محسوب می گردند.
اما حداقل مصرف 5 وعده انواع کلم در روز نیاز است تا به اندازه 4ـ3 لیوان شیر، کلسیم رسانی کند.
نکاتی چند ـ در زمینه کاهش اشتها در کودکان (عامل اصلی کاهش اشتها در کودکان) 1ـ ابتلا به بیماریهای عفونی و انگلی (خصوصاً دستگاه گوارش و تنفس) 2ـ رژیم غذایی یکنواخت و فقدان مواد مغذی که بر اشتها اثر دارند (مثل روی، آهن) 3ـ سوء تغذیه 4ـ غصه، حسادت و اضطراب در کودکان 5ـ زخمهای دهانی (مثلاً به علت دندان درآوردن) علل امتناع کودک از خوردن غذاهای جامد در دوران تغذیه تکمیلی و نحوه مقابله والدین با آن ها: کودک ممکن است بیمار باشد یا کودک در اثر مبتلا به بیماریهای عفونی، انگلی، زخم در دهان یا سوزش گلو، اشتهای خود را به غذا از دست می دهد.
در این صورت کودک را باید برای معالجه نزد پزشک بُرد.
کودک ممکن است غمگین باشد اغلب کودکان به واسطه ورود نوزاد جدید، بیماری یا غیبت مادر غمگین می شوند و اشتهای خود را از دست می دهند.
در این صورت کودک غمگین نیازمند عشق و محبت بیشتر خصوصاً در هنگام غذا خوردن است.
دندان های کودک ممکن است در حال نیش زدن باشند، به کودک وسیله تمیز و سفت مثل: قاشق بدهید تا بجود.
ممکن است نحوه معرفی غذای جامد توسط مادر صحیح نبوده است.
به عنوان مثال: تأخیر در شروع تغذیه تکمیلی (اغلب شیرخوران در صورت تأخیر در شروع غذای کمکی از 9 ماهگی به بعد تمایل خود را به خوردن غذاهای دیگر و پذیرش مزه و طعم های جدید از دست می دهند.) پافشاری زیاد مادر به خوراندن غذاهایی که کودک نسبت به خوردن آن ها علاقه ای ندارد.
این امر باعث می شود که کودک از زمان غذاخوری خاطره خوشی نداشته باشد.
خوراندن مقادیر زیادی مایعات شیرین و شیرینی در فواصل وعده های غذایی، استفاده از شیشه و سرپستانک در تغذیه تکیلی کودک.
والدین چه کمکی می توانند به مشکل غذا خوردن کودکان و کاهش اشتهای آن ها بکنند؟
1ـ کودکان باید در هنگام غذا خوردن احساس گرسنگی کنند.
برای این منظور کمی فعالیت پیش از غذا و عدم مصرف شیرینی یا مایعات شیرین در بین وعده های غذایی کمک می کند.
لازم به ذکر است که کودک نباید در هنگام غذا خوردن خیلی خسته و خواب آلود باشد.
2ـ در تغذیه کودکان از غذاهای مورد علاقه آن ها استفاده کنید.
اکثر کودکان غذاهایی با طعم کمی شیرین را دوست دارند و غذاهای شور و ادویه دار را نمی پسندند.
3ـ در غذا دادن به کودک صبور باشید.
کودکان را به غذا خوردن تشویق کنید و به واسطه حرف زدن و محبت کردن به آن ها این زمان را برای کودکان لذت بخش کنید.
کودکان همچنین تمایل به استقلال دارند و اگر به آن ها اجازه به کارگیری مهارت های جدید مثل: استفاده از انگشتان برای غذا داده می شود ممکن است مقدار بیشتری غذا بخورند.
از پافشاری و اصرار زیاد در مواقعی که کودک تمایلی به خوردن ندارد، اجتناب شود.
هرگز به زور به کودک غذا ندهید.
ولی در عین حال نسبت به غذاغ خوردن او بی تفاوت نباشید.
در صورت امتناع کودک از خوردن غذا، می توان 1 یا 2 ساعت بعد مجدداً امتحان کرد و یا تا وعده بعدی غذا منتظر ماند.
4ـ در این فاصله از دادن هرگونه ماده غذایی دیگر یا مایعات شیرین خودداری کنید.
5ـ کودک را برای خوردن تمجید کنید و در این زمان به او توجه بیشتری در مقایسه با زمانی که از خوردن غذا امتناع می کند، نشان دهید.
6ـ در صورت عدم تمایل کودک به خوردن انواع غذاها، با استفاده از روش هایی چون تغییر در ترکیب، مزه، بافت و نحوه طبخ غذاها او را به خوردن تشویق کنید.
با تزیین غذاها به شکل های جالب نظیر شکل حیوانات، گل، عروسک و غیره.
بشقاب غذای کودک را برایش جالب کنید تا او به خوردن آن ها تشویق شود.
7ـ اگر کودک از خوردن ماده غذایی که برایش مفید است، امتناع می کند می توان آن ماده غذایی را با غذای مورد علاقه اش مخلوط کرد و یا به طعم و یا شکلی درآورد که مورد پذیرش کودک است.
8ـ کودکان معمولاً در کنار دیگر کودکان به غذا خوردن تشویق می شوند.
به طور کلی حضور افراد مورد علاقه کودکان، آن ها را به غذا خوردن راغب می سازد.
9ـ در سال دوم عمر از دادن شیر مادر بلافاصله قبل از غذا خوردن و یا فواصل آن اجتناب شود.
ولی در سال اول کاملاً عکس این مطلب، یعنی اول شیر مادر و سپس غذای کمکی توصیه می شود.
10ـ به تغذیه کودکان در هنگام بیماری و دوران نقاهت باید توجه بیشتری کرد.
در دوران بیماری باید به غذای کودک بیشتر توجه کرد.
چون: 1ـ نیاز کودک به مواد غذایی افزایش می یابد.
در دوران بیماری برای این که بدن بتواند با عوامل بیماری زا مقابله کند نیاز به انرژی و مواد معدنی دارد که باید از طریق غذا تأمین شود.
اگر به شخص بیمار غذا داده نشود، بدن او ضعیف شده و نمی تواند در مقابل عوامل بیماری زا مقاومت کند.
در این صورت بیماری او شدیدتر می شود و دیرتر بهبود پیدا می کند.
در طول دوران بیماری اگر غذای کافی مصرف نشود، چربی ذخیره در بدن برای تولید انرژی مصرف می شود و عضلات تحلیل می رود و در نتیجه وزن کمتر می شود.
2ـ اتلاف مواد غذایی از بدن کودک بیشتر می شود.
زیرا: اگر بیماری با علائمی مثل اسهال، استفراغ و یا تب همراه باشد.
در هر سه حالت، مواد غذایی بدن از دست می رود.
در تب نیز با /// حرارت بدن، انرژی بیش از حد عادی 3ـ دریافت مواد غذایی کمتر می شود.
معمولاً در دوران بیماری به ویژه کودک به شدت بی اشتها می شود.
اگر زخم در دهان و یا گلودرد داشته باشد، اگر اثر سرماخوردگی و گرفتگی بینی برای نفس کشیدن مشکل داشته باشد، غذا خوردن برای کودک سخت می شود.
پس می بینید که در دوران بیماری از یک طرف نیاز کودک به مواد غذایی افزایش می یابد چون می خواهد با عامل خارجی مقابله کند و هم زمان دریافت غذا به دلیل بی اشتها کم می شود.
و از طرف دیگر از طریق تب، اسهال، استفراغ، اتلاف غذا و انرژی هم پیش می آید.
همه این عوامل دست به دست هم می دهند و وزن کودک کم می شود و این آغازی است برای توقف و یا تأخیر رشد کودک که با مراقبت رشد و عتوجه به روند منحنی رشد کودک می توان آن را دید.
در این حالت به مادر توصیه کنیم تا حد امکان به کودک غذا بدهد.
چون باعث می شود وزن کودک کم نشود و یا وزن کمتری را از دست بدهد و روند بهبودی کودک سریعتر شود.
تغذیه کودک در زمان بیماری1 : روش غذا دادن به کودک : ـ قبل از غذا دادن به کودک دست و صورتش را بشوید تا احساس آرامش کند.
ـ غذا دادن به کودک بیمار مشکل و خسته کننده است و باید سعی کنید با صبر و حوصله زیادی به کودک غذا بدهید.
ـ در طول بیماری، کودک را به خوردن غذا تشویق کنید.
حتی اگر مقدار کمی غذا بخورد بهتر از آن است که چیزی نخورَد.
ـ در حالتی که کودک خواب آلود است به او غذا ندهید.
ـ از غذاهایی که در حالت سلامت، کودک به آن ها علاقه بیشتری دارد به او بدهید.
ـ غذاهای نرم مثل: سوپ، فرنی و پوره به او بدهید.
ـ برای نرم کردن غذا از شیر یا روغن مایع استفاده کنید.
ـ اگر کودک تب دارد وقتی تب او پایین آمد به او غذا بدهید.
ـ کودک را مجبور به خوردن غذا نکنید.
چون باعث تهوع در او می شود.
ـ در صورت گرفتگی بینی قبل از دادن غذا به او ، بینی اش را تمیز کنید.
ـ به کودک بیشتر از قبل غذا بدهید و دفعات وعده غذایی را زیاد کنید.
روش تغذیه کودک اسهالی : ـ در صورتی که شیرخوار دچار اسهال شده، دفعات شیردهی را زیاد کنید.
ـ غذاهای آبکی و سوپ به کودک بدهید.
ـ برای جبران آبی از دست رفته، مایعاتی مثل: دوغ، اُ.
آر.
اس.
و لعاب برنج و … بدهید.
ـ علاوه بر غذاهای آبکی، کته، گوشت ماهیچه و مرغ به او بدهید.
ـ موز، اسفناج و … را که دارای پتاسیم هستند به کودک بدهید.
ـ از دادن نوشابه و آب میوه سنتی بره کودک اسهال خودداری کنید.
باید توجه داشت که کودکان مبتلا به اسهال به علت دفعات اجابت مزاج، آب بدنشان را به همراه سدیم و پتاسیم از دست می دهند.
برای جلوگیری از خطر کم آبی و مرگ در آنان باید غذایشان بیشتر شود تا سریعتر بهبود یابند.
تغذیه کودکی که استفراغ می کند : ـ در صورتی که کودک تهوع دارد، دادن غذا را تا چند ساعت قطع کنید.
ولی هر 10 دقیقه 2ـ3 قاشق به او مایعات سرد بدهید.
ـ بعد از این چند ساعت از قطع شدن استفراغ در او گذشت، 6ـ8 قاشق غذا شیر یا پوره رقیق به او بدهید.
ـ اگر بعد از شیر یا پوره استفراغ نکرد، بعد از دو ساعت به همان میزان به او شیر یا پوره بدهید.
تغذیه دوران نقاهت : برخلاف دوران بیماری که کودک بسیار بی اشتها است.
در دوران نقاهت، به طور واضح اشتها کودک بیشتر می شود.
این زمان بهترین فرصت برای جبران وزن از دست رفته کودک در دوران بیماری است.
باید حتماً به مادر آموزش داده شود که از این فرصت استفاده کند و همواره پیامهای زیر را به خاطر داشته باشد: ـ تعداد وعده های غذای کودک را بیشتر کند.
(به جای 5 وعده 6 وعده غذا به کودک بدهد.) ـ در هر وعده غذا، نسبت به قبل مقدار غذای بیشتری به کودک بدهد.
ـ غذای کودک را نسبت به قبل مقوی تر تهیه کنید.
ـ پیش از شروع تغذیه کودکان بیمار، می توان دست و صورت آن ها را شست تا احساس راحتی کنند.
به علاوه تمیز کردن بینی گرفته کودکان بیمار پیش از تغذیه، عمل غذا خوردن را برایشان آسانتر می کند.
ـ در تغذیه کودکان بیمار، از غذاهایی که خوردن آن ها برای این نوع کودکان آسانتر است.
مثل: شیر، فرنی، سوپ و انواع پوره جات و … استفاده کرد.
گرمازدگی1 : گرمازدگی، اکثراً شرایطی که فرد در محیطی گرم بوده و گرمای بدن نتواند دفع شود، به خصوص در مواردی که فرد فعالیت بدنی زیادی دارد روی می دهد.
علائم : فرد گرمازده اغلب خسته و گیج می شود و ممکن است دچار برخی علائم از قبیل: سرددر، گرفتگی عضلات، پوست خشک داغ، آهسته و در موارد پیشرفته عدم هوشیاری شود که در صورت عدم رسیدگی به بیمار می تواند کشنده باشد.
اقدامات اولیه : برای کمک به فردی که دچار گرمازدگی شده است باید وی را به مکانی خنک مثل: زیر سایه بان یا اتاق برده لباس های وی را از بدن خارج نمود.
یک ملحفه نازک مرطوب روی بدن وی کشیده شود و هرچند دقیقه یک بار ملحفه را مرطوب کرد تا به تدریج بدنش خنک شود.
به او مایعات خنک خورانده شود تا رسیدن دمای بدن به حدود دمای طبیعی، مرطوب کردن ملحفه و بدن را باید ادامه داد.
پس از انجام کمک های اولیه باید فرد مصدوم را به مرکز فوریت پزشکی رساند.
برای جلوگیری از گرمازدگی، باید موارد زیر را رعایت کرد: 1ـ پوشیدن لباس ضخیم و غیرقابل نفوذ در فصول گرما، که مانع تبخیر عرق و دفع گرما می شود، خودداری کرد.
2ـ هنگام فعالیت شدید بدنی به قدر کافی مایعات نوشیدنی مصرف شود.
3ـ فعالیت بدنی را در مناطق دارای آب و هوای گرم به تدریج طی 3 تا 4 هفته برای عادت کردن بدن به گرما باید افزایش داد.
4ـ در فعالیت ورزشی گروهی، گرمازده شدن یکی از افراد به معنای در خطر بودن دیگران است و باید اقدامات احتیاطی را برای بقیه افراد در نظر داشت.
خوردن و مصونیت غذایی : آلرژی هایی از قبیل خارش گلو، خارش پوست و مشکلات تنفسی از جمله موارد رایج در کودکان هستند که با تغذیه صحیحی قابل پیشگیری می باشند.
متأسفانه پدر و مادرانی که به آلرژی مبتلا هستند این عارضه را تا حدود 20 الی 30 درصد به فرزندانشان منتقل می کنند.
اما آنها می توانند با کنترل تغذیه کودکانشان از همان روزهای نخستین مانع از انتقال آلرژی به آن ها شوند.
به اعتقاد یکی از متخصصین تغذیه کودکان در آلمان شیرمادر، کودک را در مقابل آلرژی مصون می کند.
مواد تشکیل دهنده شیرمادر دارای خاصیت حفاظتی ضدآلرژی هستند.
پروتئین های موجود در تخم مرغ، شیرگاو و یا دانه های سویا به علت متفاوت بودن با هم نوعان خود در شیرمادر قادر به ایجاد عکس العمل در ارگانیسم کودک می باشند که این عکس العمل همراه با خارش پوست، گلو و یا حتی مشکلات تنفسی است.
سیستم مصون نگهدار بدن قادر به تشخیص /// خطرساز و بی خطر نیست.
شیرمادر به گونه ای است که ترکیبات پروتئین های آن برای سیستم ایمنی بدن کودک شما پروتئین های هم نوع تلقی می شود و بدن در مقابل آن مقاومتی نمی کند.
به همین لحاظ شیرمادر در 6 ماه اول زندگی کودک توصیه می شود و یکی دیگر از مزایای شیرمادر این است که دارای عناصر بنیادی است و باعث می شود سیستم دفاعی بدن کودک را بسازد تا در مقابل آلرژی قوی شوند.
اخـلاق روش تکامل اخلاق: 1ـ اخلاق یعنی احترام : نخستین نکته مهم این است که جوهر اخلاق احترام است.
احترام به خود، احترام به دیگران، احترام به همه اشکال حیات و محیطی که آنها را دربرگرفته است.
لازمه احتران به خویشتن این است که برای زندگی و شخص خود ارزشی قایل باشیم.
«با دیگران چنان رفتار کن که می خواهی با تو رفتار کنند و به عبارتی آنچه برای خود نمی پسندی برای دیگران مپسند» یک اصل اخلاقی است که در تمامی مذاهب و فرهنگهای دنیا توصیه شده است.
برای ترتبیت فرزندان شایسته به چیزی بیش از اخلاق احترام نیاز دارید.
ایجاد اخلاق احترام گام مؤثری برای رسانیدن فرزندانمان به بلوغ اخلاقی است.
2ـ تکامل اخلاقی فرآیندی تدریجی است : نکته بسیار مهمی است که اخلاق احترام ناگهان و تمام و کمال در هیچ سن به خصوصی دیده نمی شود.
تکامل اخلاق فرآیند تدریجی است که مرحله به مرحله به دست می آید.
زیرا پایه های تکامل اخلاق از بدو تولد تا پایان سه سالگی استوار می باشد.
بخش دوم به مراحل استدلالی اخلاقی مربوط است و این مرحله ای است که با دخالت پدر و مادر و سایرین از زمان پیش از مدرسه تا بلوغ صورت خارجی می گیرد.
آنها می توانند در کنار خواسته های خود توجه به خواسته های دیگران را هم یاد بگیرند و در جاده دور و دراز منتهی به بلوغ اخلاقی قدم بردارند.
تجربه نشان می دهد که مراحل استدلالی شبیه نردبانی است که کودک برای صعود از آن باید از پله ها به ترتیب و تدریج بالا رود.
به تدریج و به دنبال هر صعود، احترام کودک به دیگران بیشتر می شود.
توجه داشته باشید که بچه ها هم مثل بالغها گاه به پایین سر می خورند و موقتاً در مرحله پایین تری قرار می گیرند.
بعضی از بچه ها سریعتر از دیگران پله های تکامل را می پیمایند.
اما تکامل اخلاقی مسابقه نیست، یک جریان و فرآیند است.
مهم این است که به ادامه حرکت او در مسیر تکامل کمک کنیم.
3ـ به کودکان احترام بگذارید و از آنها احترام بخواهید : یکی از اصولی ترین راههای ایجاد احترام در کودکان تا به خود و دیگران احترام بگذارند، احترام گذاشتن به آنها و تقاضای احترام متقابل از آنهاست.
دکتر کابرگ می گوید: «قدم نخست برای تربیت اخلاقی کودک برخورد اخلاقی با اوست.» برخورد محترمانه با کودکان مستلزم رفتار انسانی با آنهاست.
به گفته یک مادر: «آویزه گوشم کرده ام که بچه های من انسانهایی هستند که حق و حقوقی دارند، عروسک خیمه شب بازی نیستند که با آنها هر طور که بخواهم رفتار کنم.» رفتار انسانی با کودکان و رعایت انسان بودن آنها مستلزم برخورد منصفانه است، و به حکم همین انصاف باید با کودک به اقتضای سن و سال او رفتار کرد و بالغ نبودن او را در نظر گرفت.
باید با کودک چنان رفتار کرد که احساس کند آراء و نظراتش را به حساب می آورید.
با این وجود، تصور باطلی است اگر خیال کنیم چون به بچه ها احترام می گذاریم، آنها هم به ما احترام خواهند گذاشت.
مطمئناً شما هم بسیاری از بالغها را می شناسید که احترام با احترام پاسخ نمی دهند.
با این حساب چه جای تعجب که بچه ها، که در مرحله تکامل نیافته اخلاقی خود هستند، احترام را با احترام متقابل پاسخ ندهند.
بنابراین، برای ایجاد حس احترام باید ضمن آنکه به فرزندانمان احترام می گذاریم، از آنها احترام متقابل بخواهیم.
احترام خیابان دوطرفه است.
تا احترام نگذارید، احترام نمی بینید.
در ارتباط با فرزندان، احترام متقابل را فراموش نکنید.
4ـ سرمشق شوید و درس بدهید : یکی از مطمئن ترین راههای تربیت فرزند برای رسیدن به استدلال اخلاقی مثبت، سرمشق شدن پدر و مادر است.
با احترام گذاشتن به فرزندان خود الگو و سرمشق می شویم.
وقتی به فرزندانمان احترام می گذاریم، در اصل عقیده خود را درباره برخورد درست با اشخاص منتقل می کنیم و به توصیه های خویش عمل می نماییم.
با رفتار خود می توانیم سرمشق دیگران و از همه مهمتر سرمشق فرزندانمان باشیم.
5ـ آموزش کلامی : سرمشق شدن و آموزش دادن با آنکه بسیار مهم است، کافی نیست.
فرزندان ما را سرمشق های بد احاطه کرده اند.
آموزشهای کلامی به قدر آموزش های رفتاری حائز اهمیت است.
کودک هم باید رفتارهای خوب را ببیند و هم دلایل را از زبان ما بشنود.
برای اینکه سرمشق شدن تأثیر لازم را داشته باشد، بچه ها باید از ارزشها و باورهایی که در پس منطق پیشنهادی ما نهفته است مطلع شوند.
این پنجمین نکته مهم روش تکامل اخلاقی است.
با کلام به طور مستقیم درس می دهیم.
هم باید به موعظه ها عمل کنیم و هم درباره اعمال خود حرف بزینم.
برای آموزش کلامی نیازی به کامل بودن پدر و مادر نیست.
می توانند به فرزندانشان بگویند: «بیشترین تلاشم را می کنم، اما من انسان همه چیزدان نیستم.
من هم اشتباه می کنم، شما هم اشتباه می کنید، اما می خواهم تجربه هایم را با شما در میان بگذارم.» پدر و مادر می توانند بی آنکه در نقش خداوند همه چیزدان ظاهر شوند، نظرات خود را با فرزندانشان در میان گذارند، می توانند راهنمایی کنند، گوش کنند و اندرز بدهند.
با آموزشهای مستقیم ارزشهای مثبت اخلاقی، نظیر ادب، نزاکت، صداقت، محبت و دوستی صادقانه و قبول مسئولیت و غیره ، به فرزندانمان کمک می کنیم به کمک استدلال اخلاقی، اعمال خوب را انتخاب کنند.
6ـ به فرزندان خود فکر کردن را بیاموزید : به فرزندان باید یاد داد که: الف) وقت خودشان را صرف فکر کردن کنند.
ب) خودشان را جای دیگران بگذارند.
کودک به خودی خود به این طرز تلقی نمی رسد.
به کمک ما احتیاج دارد تا با تشویق دائم او به فکر کردن و از دریچه چشم دیگران قضاوت کردن او را در راه تکامل کمک کنیم.
دسترسی به استدلال اخلاقی مستلزم تمرین است.
7ـ فرزندان خود را به قبول مسئولیت تشویق کنید : آموزش قبول مسئولیت به فرزندان، اقدامی است که آنها را به جانب دستیابی به استدلال اخلاقی سوق دهد.
خواسته هر پدر و مادری است که فرزندان خود را انسانهایی مسئول و شایسته تربیت کنند.
اما لازمه تربیت فرزندان مسئول و متعهد واگذاری مسئولیت به آنهاست و از جمله این مسئولیت ها، مسئول شناختن آنها در قبال خودشان است.
مواظبت از خود و اموالشان، کسب درآمد برای مصارف شخصی با توجه به اقتضای سن و سال، افزایش احساس مسئولیت در قبال دیگران و کمک به رفاه سایر انسانها و بسیاری از مقولات مشابه دیگر را می توان به بچه ها واگذار کرد.
آموزش قبول مسئولیت باید خیلی زود شروع شود.
حتی کودک دو ساله هم می تواند در چیدن میز و سفره غذا و یا پهن و جمع کردن دستمال سفره و غیره، کمک کردن را یاد بگیرد.
هر چه بچه ها بیشتر کمک کنند به کمک کردن بیشتر عادت می کنند.
وقتی استدلال اخلاقی شان ابعاد وسیع تری می گیرد، وقتی دلیل کافی برای کمک به دیگران پیدا می کنند، عادت کمک و توجه به سایرین در آنها تقویت می شود.
8ـ تعادل استقلال و کنترل : دادن آزادی کلیدی است که درهای زندگی مسالمت آمیز میان پدر و مادر و نوجوان را می گشاید.
در تمام مدت رشد از آغاز تولد تا پایان نوجوانی بچه ها هم به استقلال نیاز دارند و هم به کنترل و این یکی از آموزنده ترین توصیه های تربیتی برای بچه ها است.
بچه ها هم در کودکی و هم در نوجوانی به راهنمایی شما احتیاج دارند.
هدف نهایی تعلیم و تربیت فرزند کنترل او نیست.
هدف این است که به فرزندان خود کمک کنیم تا بالغهای عاقلی بشوند و گلیم خود را از آب بیرون بکشند.
می دانیم که بچه ها خواهان استقلال هستند.
بچه های دو ساله هم استقلال می خواهند.
فراموش نکنید که فرزند شما به کنترل هم احتیاج دارد.
ایمنی و سلامت کودک کم سن و سال مستلزم کنترل اوست.
بسیاری از بچه ها به قدر کافی مورد مراقبت و کنترل قرار نمی گیرند.
استقلال و کنترل در موضوع مهم هستند که برای پرورش و تربیت فرزندان سالم ضرورت دارند.