دانلود مقاله دستیابی به الگو های پیشرفته در سازمان و تشکیلات

پیشگفتار: جریان کاربرد و تکامل تکنولوژی در سال های پیش از 1900 بر مبنای فعالیت های فردی منهدسی استوار بود.

چنانچه لئوناردو داوینچی را می توان علاوه بر هنرمندی خلاق و بزرگ مهندسی بی نظر و پیشرو دانست که قلمرو عملی و علمی دانش، تکنولوژی و تجربی را در هم آمیخته بود و در هر زمینه ای دستاورهای بی نظر برجا گذاشته است.

اما شاید بزرگترین دستاورد بشر در قرن بیستم دستبابی به الگوهای پیشرفته سازمان و تشکیلات بوده است.

یعنی انجام تقسیم کار بویژه فعالیت‌های بزرگ صنعتی، تولیدی و اجرائی در قالب سازمان و تشکیلات و انجام کار گروهی با هماهنگی و استفاده از اصول و فنون کنترل پروژه و مدیریت کیفیت.

ساختار سازمانی امکان تقسیم کار به گروه های تخصصی و بهره برداری از تخصص های مرتبط با هر کار و وظیفه را در شرایط پهنه امکان پذیر می نماید.

در کارهای مهندسی که پایه و اساس خلق وبهره برداری از تکنولوژی در ابعاد مختلف است.فرایند فعالیت مهندسی از مطالعات امکان سنجی شروع می‌شود و به ارائه گزینه‌های مختلف یا طرح های خام مهندسی می انجامد.

د رمرحله انتخاب بهترین گزینه انواع فاکتورهای موثر در هر پرونده از جمله فاکتورهای مالی و اقتصادی ، فاکتورهای امکان پذیری وزمانبندی ، امکان پذیری جا و مکان، امکانات مهندسی و دانش فنی، و بالاخره امکانات اجرائی مورد ارزیابی قرار می گیرد و با روش های علمی و مقایسه های آماری و اطلاعاتی و از جمله محاسباتی.

پروژه ای که بهترین ترکیب عواقل را نشان می دهد بعنوان پیشنهاد اجرائی دراختیار کارفرما قرار می دهد.

باتصویب طرح ها و گزینه های پیشنهادی تقسیم کار اصلی بروری پروژه مهندسی انجام می گردد و با طبقه بندی مراحل مختلف طراحی عملیات تخصصی مهندسی و طراحی شروع می گردد.

بدین ترتیب که اگر موضوع پروژه مثلا تاسیس یک کارخانه یا واجد تولیدی است.

دراینصورت مکان مناسبی که بهترین ارتباطات را با مواد اولیه، بازار فروش کالا یا مصرف کالا، بازار کار و امکانات زیر بنائی( آب ، برق، تلفن، گاز، راه آهن، راههای آبی و هوائی) امکانات شهری و زیستی و سایر عوامل داشته باشد انتخاب می گردد و مراحل نقشه برداری و زمین شناسی برای تهیه نقشه های توپولوژی و ژئودزی انجام می پذیرد که این نقشه ها و اطلاعات بصورت داده های مهندسی در طراحی های ساختمان ها و سازه ها و سطوح هموار اجرای ساختمان ها (خاکبرداری و خاکریزی) و بالاخره نقشه هایی راهها و خیابانهای دسترسی، استقرار و طرح جا و مکان تاسیسات، ساختمان ها و سالن های تولید و ارتباطات داخلی و سیستم های پشتیبانی تولید مورد استفاده قرار می گردد درمراحل بعدی طرحی کارهای تخصصی تر مانند طراحی ساختمان ها، سازه ها، سیستم های تاسیساتی مانند آب‌رسانی، برق رسانی، توزیع برقی، ایستگاهای تبدیل فشار برق ( مثلا 63 کیلوات یا 6 کیلو وات به سه فاز، 220 و 110 بر حسب نوع مصرف) و در ادامه کار تهیه نقشه‌های اجرائی طرح مسیر و ایستگاه های تولید و استقرار تجهیزات خطر تولید انجام می پذیرد.

در ادامه با استفاده از اطلاعات سازنده تجهیزات خطوط تولید فونداسیون ها و راهگاه های ورودی و خروجی مواد، آب ، برق، گاز، فاضلاب بصورت اجرائی دویز Detouz طراحی و نقشه های اجرائی آن تهیه می‌شود.

در این مرحله کلیه اجزاء و انتخاب ها یا به سفارش صاحب تکنولوژی ویا برحسب استانداردهای حرفه ای بین المللی انتخاب و طراحی می‌شود و بر حسب اینکه اطلاعات موجود در چه سطحی باشد.

مهندس مشاور و مسئول، طراحی تکمیلی رابرعهده می گیرد و انجام می دهد.مثلا اگر دستگاهها بصورت خط تولید در کارخانه سازنده و صاحب تکنولوژی طراحی شده است.

مشاور تنها مکان و نحوه نصبت ومونتاژ تابلوها و دستکاها را تهیه می کند و تاگر خطوطی فاقد سیستم یپارچگی فرمان و قطع و وصل برق باشد، مبادرت به طراحی تابلوهای فرمان می نماید.

باپایان گرفتن این مرحله مراحل مربوط به تهیه نقشه های اجرائی که معروف به Prawings Shop است انجام می پذیرد.

این نقشه ها بنحوی است که در آن مارک.

ابعاد اندازه ها و نحوه قرار گرفتن، فاصله ها و اتصالات بنحوی که درخود کارگاه و یا در کارگاه سازنده قابل اجرا باشد و کارگران و استاد کاران بدون محاسبه مهندسی بتوانند موضوع نقشه را بسازند تهیه می‌شود.

مثلا در یک سازه فلزی علاوه بر خطوط هندسی، مقطع پروفیل ها، طول هر پروفیل مکان استقرار، نوع اتصال (طول و اندازه جوش، سوراخ یا پیچ و مهره ها) با دقت و تلرانس های حرفه ای تعیین می‌شود.

در این نقشه ها وزن اجزاء حجم ها و نوع جنس و حتی مارک اجزاء با دقت بسیار زیادی تعیین درجه اول مربوطه ذکر می‌شود.

نقشه ها شامل گروه های مختلف مانند سازه های فلزی، خاک برداری ، خاکریزی کارهای تبنی، کارهای برقی، کارهای تاسیساتی و لوله کشی، کارهای مکانیکی و تجهیزاتی کارهای الکترونیکی یا ابزار دقیق و کارهای مهندسی مانند کنترل پروژه ها و راهنمایی نجهیزاتی مانند جرا؟؟؟

های مورد نظر و در صورت لزوم روش های مهندسی برای نصب و مونتاژ و حجم از مدارک مالی و نظارتی است که شامل جداول فهرست اقلام و فهرتس کار است که حجم فیزیکی، حجم اجرائی (ساعت کار یا دستمزد حجمی کارها) و سایر مشخصات مالی مانند فهرست بهای کارها می باشد.

این مدارک نشان دهنده وضعیت مالی پروژه است که معمولاً مورد استفاده قراردادی کارفرما قرار می گیرد.

برای معنی که در مراحل مناقصه یا استعلام و مذاکره برای عقد قرارداد اجرائی با پیمانکاران مختلف پیشنهاد قیمت به زیر فهسرت های تهیه شده برکارفرما ارائه می‌شود که بین از عقد و امضای قرار داد با پیمانکاران در مراحل اجرائی ، با اجرا و انجام هر بخش کار میزان دستمزد یا کارمزد پیمانکار با دقت قابل محاسبه و پرداخت خواهد بود.

مرحله اساسی درجریان اجرا مرحله نظارت است که توسط مهندسین ناظر صاحب صلاحیت و برحسب مدارک طراحی و مهندسی دار بصورت لزوم نظارت کارگاهی و مقیم به اجرا در می آید.

مهندسین ناظر علاوه بر کنترل کیفیت انجام می پذیرد با دقت نظارت و تاکیید می کنند.

مثلا در اجرای سازه ها علاوه بر کنترل کیفیت مواد اولیه (نو و سالم و بی عیب و درست بودن مصالح) ممکن است کنترل هائی برروی جوشکاری یا آزمایشاتی برروی بتن ها انجام پذیرد که سازه بدست آمده دقیقا استانداردهای حرفه ایی مورد توافق را دراجرای مراعات کرده باشند.

مرحله نهائی، مرحله بهره برداری و راه اندازی پروژه است که شرایط طراحی و قراردادی فرایند آنرا تعیین می کند و معمولاً هر پروژه پس از رسیدن به بهره برداری یک دوره آزمایشی را طی می کند تا هر گونه اشکال، ایراد و کمبودی که ناشی از طراحی و مهندسی ناقص یا اجرای بد پیش آید رفع اشکال شود و در پایان تحویل قطعی انجام می پذیرد که در این مرحله معمولاً وظایف مشاورین و پیمانکاران خاتمه پیدا می کند.

مراحل شرح داده شده در یک گروه مهندسی بشرح فوق بستگی به حدود وشرح وظایف مشاور در پیمانکاران و بزرگی دراندازه پروژه مهندسی و نوع کار دارد.

مثلا مراحل و محتوای کار مهندسی یک کارخانه تولید پنج ومهره با یک واحد کشت و صنعت نیشکر کلا متفائت و متناسب با قرارداد است.

همچنین یک پروژه ممکن است چندین مشاور مهندسی و یا چندین پیمانکار اجرائی داشته باشد.

در پروژه های بزرگ معمولاً یک مشاور مادروپک پیمانکار اصلی پروژه را اداره و هدایت می نمایند و هرکدام با چندین مشاور تخصصی و یا پیمانکار تخصصی سروکار دارند.

در این فرایند منسجم و ساختار سازمانی از پیش طراحی شده است که جایگاه تخصصی مهندسی مختلف تاکنسین ها و اجزاء خدماتی و پشتیبانی مختلف استقرار داشته و برحسب تقسیم کار با هماهنگی دقیق فعالیت های خدماتی خود را ارائه می‌دهند.

مقدمه: نظام مهندسی مشاور و نظارت ایران بر دو پایه شکل گرفته و از طریق دوساختار و سازمان مختلف مورد تایید و نظارت قراردارد.

ساختار ارزیابی و طبقه بندی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.

این سازمان که قبلا بعنوان وزارت برنامه بودجه و بعدا بنام سازمان برنامه و بودجه فعالیت داشت و اخیرا با نام سازمان مدیرت و برنامه ریزی کشور فعالیت های خود را تجدید سازمان داده است در شاخه معاونت فنی خود ساختار طبقه بندی تایید صلاحیت و نظارت بر فعالیت مهندسی مشاور را اداره می کند.

آئین نامه تشخیص صلاحیت این سازمان که به تایید کمیسیون فنی هیأت دولت رسیده است ساختار مسئول و قانونی برای تشخیص صلاحیت مهندسین مشاور و پیمانکاران کشور است که طبق الگوهای‌ائین نامه مشاورین و پیمانکاران و سازندگاتن متقاضی کار کشوررا برحسب نیروی کار ماهر و تخصصی تاسیسات و امکانات اجرائی و سازمانی ، سوابق اجرائی حقوقی و حقیقی و بالاخره تجهیزات تخصصی که دراختیار دارند، ارزیابی و طبقه بندی مینمایند و صلاحیت هر واحد را بر حسب نوع و میزان کار اجرائی تعیین می نماید.

همچنین بصورت مستمر فعالیت وحسن اجرای کار و مزاعات ضوابط مورد کنترل و نظارت قرار می دهد.

علاوه براین سازمان مذکور بعنان حکم قانونی و مرضی الطرفین ومورد اعتقاد اختلافات ناشی از طراحی و مهندسی، قیمت و فهرست کار و ختلافات ناشی از تورم و یا تغییر حجم و میزان و نوع کار را بین کارفرا وطرفهای مختلف قرارداد بررسی و قضاوت می کند.

نقش سازمان برنامه وبوجه بویژه از طرف روکت تعیین می وشد بسیار اساسی است بطوری که هیچ دستگاه دولتی نمی تواند بدون نظر ونظارت این سازمان از خدماتمشاورین و پیمانکاران طبقه بندی نشده استفاده نماید و پرداخت هر گونه وجی برای این قرار دادها خارج از ضوابط مذکور غیر قانونی است.

علاوه بر این سازمان مذکور در زمینه مدارک فنی انواع مختلف قراردادهای تیپ و دستورالعمل ها و روش های اجرائی مهندسی و استاندارد های اجرائی راجهت بهره‌برداری کارفرمایان، مشاورین و پیمانکاران اجرائی تهیه و بصورت نشریات مختلف دراختیار علاقمندان قرار داده است.

مهندسین مشاور لزها که بعنوان محل کار آموزی اینجانب انتخاب ومورد توافق قرار گرفته است نیز یکی از مشاورین تأیید صلاحیت شده از طرف سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور است که بصورت حقوقی و بصورت شرکت مهندس مشاور ارزیابی و تأیید شده است.

2 -سازمان نظام مهندسی کشور این سازمان زیر نظر وزارت و شهرداری اداره می‌شود و سازمانی است که از طریق انتخابات و بر حسب‌ آئین نامه ها و قوانین مربوط به خود تشکیل شده است و اداره می‌شود.

اعضای رسمی این نظام مهندسی برحسب آئین نامه و قانون تأسیس نسبت به انتخاب هیأت رئیس نظام از بین خود اقدام می نمایند.

سازمان نظام مهندسی نسبت به تایید صلاحیت حرفه ای افراد حقیقی، عضو اقدام می کند.

این تأیید صلاحیت مورد استفاده و قبول عمدتا شهرداری ها وطیق ضوابط ویژه خود برقرار کننده حق امضای حرفه ای مهندسین در امور ارائه خدمات مشاوره وبازرسی و نظارت می باشد.

تذکر: ذکر این نکته جائز اهمیت است که علاوه بر این وارگان رسمی و اصلی فوق ، دستگاه‌ قضائی کشور نیز ساختاری بعنوان کارشناسان رمسی دادگستری را اداره می کند که اعضای تشخیص صلاحیت شده آن معمولاً بصورت حکم برای حل اختلافات بصورت حقیقی مأموریت پیدا می کنند و بیشتر در امور مختلف حقوقی از جمله رشته های مختلف مهندسی انتخاب و تأیید صلاحیت شده اند.

علاوه بر آن خود سازمان مدیریت و برنامه ریزی نیز بصورت کاشناس منفرد و حقیقی مهندسین دسته ها و رشته های مختلف را برای ارائه خدمات مشاوره و مهندسی تأیید صلاحیت می نماید.

در عمل اعضای کادر مهندسین مشاور بصورت انفرادی در یک یا چند سازمان حرفه ای عضو هستند و توسط آنها تأیید صلاحیت شده اند شرح کار‌آموز: ساختار اجرائی فعالیت: با مراجعه به نمودار سازمانی شرکت مهندسین مشاور نوها (Know How) ملاحظه می‌شود که در بالاترین سطح مدیریتی این مهندسین مشاور مدیران اجرائی شرکت قرار دارند که با استفاده از دو ساختار سازمانی حساس و مهم: الف: کنترل پروژه (ProJect Cantrol) ب: بخش کنترل کیفیت و مدیریت کیفیت AC/ QA بر فعالیت های اجرائی شرکت نظارت و مدیریت می نمایند.

فعالیت های شرکت در قالب پنج بخش یا (Department ) اداره و اجرا می‌شود.

بخش های طراحی شامل: الف: طراحی سیویل، سازه ها، معماری ب: طراحی مکانیکی، برقی و صنعتی بخش نظارت و اجرا: اعم از نظارت کارگاهی ومقیم و نظارت عالی بخش مدیریت پروژه:؛ در این بخش پروژه ها از لحاظ مدیریت و هماهنگی تحت کنترل و برنامه ریزی قرار می گیرد و فرایند پیشنهادات و برنامه های CPM و کنترل پروژه و تهیه گزارشات پیشرفت کار را انجام می دهد.

بخش مدیریت پروژه:؛ در این بخش پروژه ها از لحاظ مدیریت و هماهنگی تحت کنترل و برنامه ریزی قرار می گیرد و فرایند پیشنهادات و برنامه های CPM و کنترل پروژه و تهیه گزارشات پیشرفت کار را انجام می دهد.

بخش حسابداری و مالی شرکت : در رابطه با تنظیم دفاتر مالی و مدارک مالی اعم از هزینه و حقوق و دستمزد و دریافت حق الزحمه فعال است.

همچنین امور اداری شرکت نیز در این قسمت مستمر است.

مذاکرات و قراردادها در امورمالی و ادارات راکت نگهداری می‌شود.

مکاتبات اداری در سطوح تعهد آور از طریق دفتر مدیر عامل و مکاتبات اجرائی توسط مدیرات پروژه ها انجام می گیرد.

نقش استاندارها در فعالیت مهندسین مشاور علاوه بر علوم ودانش فنی تخصصی مهندسی و کارشناسان شاغل در مشاور که پایه و اساس فعالیت های تحقیق و طراحی شرکت و ارائه خدمات است.

بزرگترین مرجع و منبع اطلاعات مهندسی مورد استفاده استاندارد های تخصصی مرجع است.

اشنائی دقیق و حرفه ای این استاندار های مرجع بین المللی علاوه بر استانداردهای تدوین شده از طرف مؤسسه استاندارد و تحقیقات کشور برحسب نیاز و عملکرد و نوع فعالیت کارفرمایان مختلف متفاوت است.

مثلا برخی از شرکت های بزرگ کشور مانند شکرت نفت ایران بعلت اینکه در گذشته اغلب طرحهای آن توسط شرکتهای آمریکائی و انگلیسی طراحی و اجار شده و اغلب تجهیزات وتاسیسات آن برخسب مقیاسهای اینچ طراحی شده از استاندارد های آمریکائی وانگلیسی مانند BSI و ASTM و AISC و حتی سیستم های انیجی دراندازه گذاری و تلرانس ها استفاده می کنند.

اما شرکت‌های بزرگی مثل شرکت ملی فولاد از سیستم متریک واستاندارد های ISO و IEEC و DIN و گوست (روسی) GOST استفاده می کند.

لذا دسترسی به انواع استانداردهائی که برحسب پروژه های مختلف مورد استفاده دارد بسیار حائز اهمتی است.

مثلا اخیرا شرکت ملی نفت ایران مبادرت به تدوین مجموعه ای از استانداردهای کاربردی نموده است که نیازهای اجرائی آنرا پویش می دهد و مخلوطی از چند استاندارد مختلف جهانی است.

اوین مرحله کارآوزی اینجانب که برای من جنبه کاربردی و بسیار جالب داشت آشنائی با استانداردهای مرجع، خصوصا در رابطه با اجزآئ و طرحهای مهندسی برق و الکتریک والکترونیک بود.

مثلا از اینکه بدانیم حتی جعبه های تقسیم و کنترل در چندگروه مختلف از لحاظ نفوذ پذیر ( آب و گرد وغبار) وایمنی و کاربردی تقسیم بندی و استاندارد شده اند که با توجه به حساسیت های مختلف کاربردهای متفاوتی دارند بسیار جالب است.

در این مرحله با راهنمائی استاد کار آموزی علاوه بر آشنائی با استاندارهای مختلف و مدارک و مستندات مرجع، اعم از متون فارسی که توسط مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ، مراجع و سازمان های دولتی و خصوصی تهیه شده است.

استاندارد های مرجع بین المللی نیز مورد مطالعه قرارگرفت و نمونه های اجرائی مختلفی که بصورت تمرین تعیین گردید و بصورت عملی در طراحی نقشه ها مورد بهره برداری قرارگرفته بود عملا از استانداردها و جداول مربوط استخراج گردید.

مراجع مورد استفاده در مشاورین نوها.

بصورت فارسی و انگلیسی در کتابخانه و بخش های اجرائی موجود است و بصورت ابزارکار مهندسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3 – آشنائی با طبقات مختلف فعالیت مشاور فعالیت های مهندسی درمشاور نوها را می توان بصورت زیر طبقه بندی کرد.

1-3—پروژه ها که عمدتا مربوط به پروژه های صنعتی و معدنی است بصورت های مختلف و بحسب نیاز مشتری و کارفرما و طبق شرح وظایف مشاور تنظیم و اجرا می‌شود.

منابع اطلاعاتی مختلفی بای تنظیم و اجرای پروژه های مطالعاتی مورد استفاده قرار می گیرد ه پاره ای از آنها بقرار زیر است: مطالعات مربوط به وضع موجود تکنولوژی در جهان، این مطالعات به انواع روش ها و تکنولوژی های موجود .

بویژه در رابطه با تولید، تجهیزات و تکنولوژی می پردازد.

سطح مکانیزاسیون واتوماسیون، قیمت تمام شده درهر روش ، مواد اولیه و ضایعات، مصرف انرژی و ارتباط تکنولوژی با محیط و آلودگی، هزینه های تقلیل آلودگی هر تکنولژی ، هزینه های دسترسی به دانش فنی و امکان پذیریی هر تکنولوژی ، آینده‌نگری هر تکنولوژی ، منبع وقابلیت دسترسی از جمه مباحث مهم این نوع از تحقیقات است.

مطالعات بازار و بازاریابی به اعمم از بازار داخلی و بین المللی برای محصول و استانداردهای مورد مطالعه بازار، ارزیابی رقبا و واردات وصادرات و نیاز بازار و دسترسی به بازارهای بالقوه و مشتری های بالقوه بخشهائی از این قسمت از مطالعات است.

سناریو های مختلف طرحهای اجرائی.

در این مرحله بررسی و تحقیقات اقتصادی است و با استفاده از شیوه های والگوهای اقتصادی هزینه و درآمد هر گزینه اجرائی و ارتباط آن باظرفیت تولید مورد بررسی قرار می گیرد.

می دانیم که علاوه بر نوع تکنولوژی و سطخ و دانظ فنی کار ظرفیت تولید برحسب شرایط و محل تولید و فاکتورها، مختلف دخیل در آن در طیفی قرار می گیرد که انتخابی از آن بصورت بهینه و اقتصاد ترین و درعین حال اجرائی ترین وجه خود قابل دسترسی است.

هر پروژه علاوه بر نقش بهره وری و سود آوری مرتبط با کارفرما دررابطه با اقتصاد کاران وبهره وری ملی و کارآفرینی و اشتغال ملی و تولید سرانه نیز حائز اهمیت است.

از جمله اثرات پروژه های بزرگ بر منابع طبیعی مانند طرح های کلات زیر بنائی، مصرف انرژی (آب، برق، گاز، سوخت فسیلی) راه، راه‌ آهن، سکونت وحمل و نقل و تجارت از جمله فاکتورهای حساس برای انتخاب هرطرح صنعتی است.

علاوه بر این دسترسی بر تخصصی های موردنیاز هر طرح و نیازهای آموزشی برای دوره بهره برداری خود عوامل مهمی است که مطالعه و گزینه های عملی در گزارشات پیشنهادی می‌شود.

طرح جا و مکان یکی از حساس ترین مراحل مطالعه و پیشنهاد مشاور است.

هزینه ‌های بسیار مختلفی در یک طرح اجرائی بویژه بزرگ بسیار مهم است.

فاکتروهای مهمی مانند دسترسی بهینه به آب ، برق گاز ، زمین، مواد اولیه، رفع ضایعات، اثرات زیست محیطی، دسترسی به تخصصی ها و بازارکار، دسترسی به راه و راه آهن و ترمینال های هوائی و دریائی و آبی، درجه حرارت و رطوبت وسایر فاکتور ها و ترکیب بهینه هم گزینه ها بالاخره منجر به جانمائی ویژه می‌شود که مشاور را قادر می‌سازد بهترین پیشنهادات علمی را به کارفرما ارائه نماید.

پروژه مطالعاتی می‌تواند شامل یک یا ترکیبی ازموارد مورد اشاره فوق باشد .

اجرای پروژه مطالعاتی نیاز به سوابق کاری و اجرائی بسیار عمیق و دانش علمی وعملی سیار بالا و تسلط بر داده ها و رویش های محاسبات آمار ها و ؟؟

دارد و نقش ارقام و آمار در تهیه یک گزارش مطالعاتی خوب بسیار بالااست.

معمولاً مسئولیت اجرائی طرحهای مطالعاتی با مهندسین و مدیران پروژه با سابقه و آگاه عملی است وکاربرد در قالب گروهی بصورت مطالعات میدانی و کتابخانه ای ومارجعه به مستندات وحتی اطلاعات اینترنتی و مراجع حرفه ای انجام می پذیرد.

2-3- پروژه های اجرائی این بخش از فعالیت از مجموع فعالیت های طراخحی کلان، طراخی های پایه مهتدسی، تهیه و نقش های اجرائی ، تهیه نقشه های کارگاهی و در کنار آن تهیه فهرست مقادیر کارها و پیشنهاد استانداردهای اجرائی برای کنترل ونظارت و سطخح تلرانس ها است.

عمده کارهای می‌بابست مهندسی اعمم از عمران، ساراه به مکانیک ، تاسیسات (حرارت، ؟

؟

آبرسانی، برق رسانی ، روشنائی ، فاضلاب ،گاز رسانی، اطفاء حریق، حفاظت محیط زیست، تصفیه فاضلاب ، دفع گرد و خاک، بخارات و گازهای رسمی، مخابرات) ، تجهیزات ایمنی، الکترونیک، معمای، شمیائی و فرایندی، طراحی و تجهیزات فرایندی، طراحی توید، طراحی خط تولید، انتخاب تکنولوژی ، طراحی مهندسی تولید در این بخش انجام می پذیرد.

فعالیت نقشه کشی و بویژه استفاده از نرم افبزارهای محاسبات مهندسی و نقشه کشی مانند SAR و اتوکد و استفاده از کامپیوتر جزء لاینفک این بخش ای مهندسی و مشاوره است.

تقریبا می توان گفت قلب ومحور اصلی فعالیت مشاور در این بخش از فعالیت می طپد و دراین قسمت استفاده از فنون مهندسی که دردانشکده های مهندسی آموخته می‌شود بیشترین کاربرد دارد ونقش استانداردها واستفاده بهینه از آنها دراین بخش از فعالیت ها بسیار حساس است.

از جمله فعالیت های این بخش اطلاح نقشه ها و طرح ها در ضمن اجرای کار است.

زیرا بعلت شرط جدیدی درموقع اجزا پیش می آید برخورد با شرایط تازه زمین، تغییر در برق رسانی تغییر نیازهای کارفرما، اعلام کار و خاسته جدید، (اضافی یا کم شدن)، تغییر طراخی صاحب تکنولوژی یا ارائه پیشنهاد جدید عدم دسترسی به مواد و مصالح و نیاز به جایگزینی اجرای متفاوت ، تغییر درطرح بعلت برخورد با موانع و مشکلات پیش بینی نشده.

این تغییرات و اصلاحات ممکن است به پیشنهاد کارفرمات، پیمانکار و یا تصمیم مشاور اصلی یا صاحب دانش فنی انجام شود و در نتیجه باعث تغییر کلی یا جزئی در بخش یا قسمتی از طرح یا تخصص ویژه معماری یا عمران و یا سازه وبرق ….

باشد.

3-3 نظارت بر اجرا بخش مهی از کار در اجرای یک پروژه برزک نظارت بر اجرا است، زیرا اغلب کارفرما امکان و تخصص کادر لازم را برای نظارت دقیق برای اجرای کار ندارد.

نظارت بر اجرا در بسیاری از مواد لازم است درحین اجرای کار انجام شود.

مثل مراحل خاکریزی، خاکبرداری و شن ریزی یا ساخت تجهیزات و ماشین آلات و یا کابل کشی و اجرای صحیح اتصالات و تقسیم ها.

یا در رابطه با لوله کشی و کانال کشی و اجرای بخش ها و قسمت که در مراحل بعد مد؟؟

می‌شود و یا برای کنترل و نظارت قابل دسترسی نخواهد بود.

بدین لحاظ عملیات نظارت شامل دو بخش و در پاره ای موارد شامل سه بخش است.

الف – نظارت کارگاهی نظارت کارگاهی که بصورت اقامت دائمی در محل اجرا مستقری می شوند عملیات بازرس (مشاور) (کنترل کیفیت) و حجمی و انطباق با نقشه هایی اجرائی را در کلیه مراحل اجرا با دقت دنبال و در صورتجلسات مربوطه تایید می کنند.

مثلا نقشه برداری موقعیت مکانی و توپوگرافی اجزای اجرائی خود یک فعالیت است که ممکن است توسط ناظرین مقیم یا گروه نقشه برداری مستقل انتجام شود.

ب – نظارت تخصصی توسط هیأت نظارت حرفه ای با تجهیزات و یژه انجام می‌شود .

مثل آزمایش و تایید صلاحیت جوشکاران و یا آزمایش جوش اعم از مخرب یا عکس برداری و تهیه گزارشات مربوط انطباق اجرا با استانداردها یا آزمایش نمونه های بتن و یا رنگ و امثالهم.

در برخی موارد تایید مرغوبیت مواد مصالح از موسسات معتبر مثل موسسات بازرسی یا موسسه استاندارد مورد استناد قرار می گیرد.

کالیبراسیون و سایل کار و اندازه گیری و آزمایشگاهی یکی از نکات بسیار مهم و حساس فرایند نظارت است.

در فرایند نظارت نقشه های اجرائی و طراحی و استانداردهای مورد توافق د و مرجع مقایسه بسیار مهم برای هیأت نظارت است.

ج – نظارت عالیه این وظیفه در اغلب موارد به خود مهندس مشاور طراحی واگذار می‌شود و مسئول نظارت عالیه درکلان اجرا را زیر نظر دارد و در زمان اجرا و شر.وع و خاتمه مراحل مختلف با حضور در کارگاه بر انطباق اجرا با طرح و نقشه و استاندارد های مربوطه نظارت می کند.

مستندای مورد مراجعه ناظر عالی استاندارد.

گزارشات ناظرین مقیم و نقشه و طراحی مشاور است.

4-3- مدیریت پروژه در فعالیت مدیرت پروژه یک کارشناس جامع الشرایط بعنوان مدیر پروژه ومسئول پروژه تعیین و مستقر است.

یکی از فعالیت های مدیریت پروژه تهیه و نظارت بر LCPNM برنامه اجرائی پروژه بروش علمی PERT است.

در این فعالیت طرح زمان بندی تقسیم بندی و اولیت بندی اجرا تهیه و به کلیه عوامل اجرائی اعمم از عوامل مشاور و پیمانکار ابلاغ می‌شود و هر مقطع زمانی اجرا دقیقا کنترل شده و عقب یا جلو یا منطبق بودن آن با برنامه اجرائی نظارت و کنترل می‌شود.

حجم کارها ورفع اشکالات و ارائه راه حل های عملی درکارگاه برعهده مدیریت پروژه است.

مدیریت پروژه معمولاً انواع گزارشات و از جمله گزارش پیشرفت اجرائی ، حجمی ، مالی پروژه و تأیید سیتواسیون یا فهرست دستمزد مورد مطالعه پیمانکاران برحسب پیشرفت کار و اجرای کار بر عهده مدیریت پروژه است.

درصورت بروز هر اشکال اعمم از کیفیتی و ای اجرائی یا مالی مدیر پروژه وگروه کاری مکلف به رفع نقایص و اشکالات بصورت عملی با کمترین هزینه و سریتا ترین زمان است بنحوی که در مجموع بر فرایند اجرا اثر منفی نداشته باشد.

5-3- تهیه و ارائه گزارشات بخش تهیه و ارائخه گزارشات کارفرمائی اعمم از تنظیم گزارشات تخقیقاتی، فنی اقتسادی مطالعاتی ، پیشرفت کار و نظازیر آن بصورت یک فرایند تخصصی از فعالیت‌های شرکت است.

شیوه عملی تهیه گزارشات خود تخصص ویژه ای است که کلیه داده های مهنسی بصورت یک کلیت یا پروژه منسجم تنظیم و ارائه می نماید.

گاهر داده های بخش مهندسی و طرحی شامل مجموعه ای از جداول ونقشه ها است که برای کاربردی کردن و انطباق با الگویهای تیپ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نیاز به فعالیت های اضافی است که بصورت حرفه ای توسط متخصصین تهیه گزارشات تنظیم در نسخته های متعدد مورد نیاز کارفرما و بایگانی شرکت تهیه می‌شود.

کادر اجرائی مشاور کادر اجرائی مشاور را می توان چهار قسمت کادر استخدام دائمی و استخدام پروژه‌ای وکارفردی و ساعیت یا پاره وقت تقسیم کرد.

کادر دائمی – در استخدام دائم شرکت قرار دارند مانند کادر حسابداری و مدیران و پاره ای از کادر مهندسی و کارشناسی کادر استخدام پروژه ای – افرادی هستند که فقط برای عهده دارشدن فعالیت و مسئولیت حامی مثل نظارت کارگاه یک پروژه و طی قرار داد استخدام می شوند و با پایان یافتن پروژه در صورت نیاز قرارداد جدیدی با شرکت امضا کنند.

استخدام کارمزدی – برای انجام یک فعالیت یا کارمشخص مثل فعالیت آزمایشگاهی یا محاسباتی و طراحی یک موضوع معین از پروژه طی قرارداد یا فاکتور کار با شرکت قرارداد مقطوع داردند و فقط کار بخصوص موضوع قرارداد را انجام می دهد و دستمزد معینی را دریافت می نمایند.

استخدام پاره وقت – پاره ای از کارشناسان شرکت که معمولاً در کار و حرفه معینی تخصص دارند بصورت پاره وقت و ساعتی با شرکت قرارداد فعالیت دارند و در ازاء ساعت کار معینی که انجام می دهند و مورد تایید مدیران پروژه ها قرار می گیرد دستمزد دریافت می کنند.

دستمزد این افراد متناسب با ساعت کاری است که انجام می‌دهند.

نتیجه فرایند کارآموزی کارآموزی اینجانب د رمراحل مختلف زیر در بخش های مختلف انجام پذیرفت و درآشنائی علمی با فرایند کاربردی مهندسی بسیارموثر بوده است.

آشنائی با بخش های مختلف و نوع فعالیت ها.

در این فرآیند آشنائی طبق برنامه تعیین شده و در چندین هفته و روز متوالی با کلیه بخش های اجرائی و طراحی مانند معماری ، عمران، سازه ، مکانیک، تاسیسات، نظارت و مدیریت پروژه وهمچنین اسناد ومدارک متفصیل فعالیت های خود را از مراحل طراحی اولیه ، طراحی مهندسی ، نقشه‌ کشی، تهیه اسناد ومدارک و نحوه برخورد با مسائل و از جمله گردآوری داده ها و اطلاعات طراحی برمبنای داده ها واستانداردها و نهائی کردن طرح و سپس اجرائی کردن طرح درتهیه نقشه، گزارش ، جدول ونمودار و فهرست) شرح داده و نکات حساس و فرمها و سوابقی که برای هر مرحله تنظیم و مراحل بازبینی و تایید نهائی را می گذارند شرح داده شد.

آشنائی با استانداردها و مراجع طی آشنائی با بخش ها وکارشناسان و فعالیت های کارشناسی نکته حساس اهمیت و وئقش استانداردهای حرفه ای برای اینجانب کاملا روشن شده و یاد گرفتم که هیج فعالیت مهندسی درستی بدون مراجعه به استاندارد ها ی معتبر مربوطه امکان پذیر نیست.

مثلا انتخاب روشنائی و لامپ و نوع آن در یک محیط اداری یا کاری یا درسی نیاز به مراجعه به استانداردهای مربوطه به شدت نور نوع لامپ و فاصله ها و محاسبات مربوطه را پی می آورد که در کتابهای مرجع مربوطه قابل دسترسی است و این اطلاعات یا از Hamol book مرجع یا استاندارد بین المللی قابل استخراج است.

اینجانب طبق برنامه برای مدت 32 روز متوالی مامور بررسی و مطالعه و استخراج موضوع و مطلب از متن استاندارها و مراجع بوده ام.

لازم به یادآوی است که راهنماها و استانداردهای اجرائی ، کاربردی ، محاسباتی و حتی کنترل کیفیت مختلفی برای هر موضوع وجود دارد و در دسترس بودن این منابع حرفه ای بسیار ؟؟؟

و حائز اهمیت است.

تسلط و آشنائی دقیق با این استانداردهای حرفه ایت و در عین حال حساس نیاز به زمان هر کار طولانی دقیق دارد و درمدت کوتاه امکان پذیر نیست.

- آشنائی با فعالیت نظارتی در این مرحله از کار با راهنمائی مشاور یکی از کارگاههای ساختمانی نزدیک تهران در یک برنامه یک روزه مورد بازدید قرار گرفت عملا نوع و نحوه فعالیت نظارت کارگاهی و عالی مورد مشاهده قرار گرفت .

نحوه گزارشات نظارتی و جدول های مختلف مورد استفاده در کارگاه بسیار جالب و مورد توجه بود.

هیأت های نظارت کارگاهی تسلط و آشنائی حرفه ای با استانداردهای علمی و اجارئی کار دارند و اغلب بحث ها و گفتگوهای تخصصی فراوان بین عوامل پیمانکار و نظارت کارگاهی پیش می آید که با نظر ناظر عالی و مشاوره و راهنمائی اوحل و فصل می‌شود.

آشنایی تخصصی با بخش برق و الکترونیک در این مرحله بصورت تخصصی با سنجش طرحی برق الکترونیک آشنائی حاصل شد.

در این بخش فعالیت های طراحی متمرکز است بر: طراحی انتقال و توزیع شامل تأمین برق تبدیل تبدیل برق، انتقال فشار قوی، پست های تبیدل تابلوهای اصلی برق، کابل کشی (زمینی ، هوائی) ، طراحی های ویژه نور و روشنائی شامل نور و روشائی محوطه، نور روشنائی تزئینی ، نور و روشنائی داخل کارگاهی ، نور وروشنائی صنعتی، نور و روشنائی اداری و مسکونی برق صنعتی: شامل برق رسانی تجهیزاتی ، تابلوهای برق صنعتی، برق رسانی ویژه منابع تغذیه، UPS ها، برق رسانی تاسیساتی و مراکز کامپیوتری کنترف و ابزار دقیق عمدتا فعالیت این طبقه از کار بصورت طراحی اتوماسیون و تابلوهای کنترلف اعم از کنترل طرح ها و بهسازی طرحها و ارائه طرح های جدید را شامل می‌شود.

مثلا دریک طرح تجهیز معدن طلا که تجهیزات آن از یک کشور بلوک شرق خریداری شده و کنترل ها از نوع رله ایی و قدیمی است.

کارفرما تصمیم گرفته شده است که جزء به جزء سیستم های کنترل در قالب PLC بازسازی و جایگزینی خواهد شد.

آشنائی با نقشه کشی و نرم افزارهای مهندسی از بخش های بسیا رمهم کار مشاوره، استفاده از نرم افزارها وبرنامه های کامپیوتری باری طراحی و تبدیل طراحی بر نقشه های اجرائی است.

در حال حاضر عملا مشاورین تخته رسم را برای نقشه کشی حذف کرده اند و از نرم افزارهای پیشرفته و کامیپوتر برای نقشه کشی و تهیه مدارک اجرائی استفاده می کنند و با پرینت گرفتن از کارهای کامپیوتری مدارک و مستندات را‌ آماده برای تحویل به کار فرما و پیمانکار می‌نمایند.

زمان لازم برای آشنائی و تسلط بر هریک از نرم افزارهای مهندسی مانند اتوکد نیاز به ماهها متوالی کارفعالیت عملی دارد و کارآموزی اینجانب تنها جنبه آشنائی کلی با فعالیت مربوطه داشته است.

در خاتمه دو نمونه از نقشه های علمی اتوماسیون تخلیه مراحل ای فاضلاب در حوضچه های مربوطه که از سیستم قدیمی رله و کنتاکتور استفاده شده صرفا جهت ارائه نمونه کار ارائه میگردد و پیشنهاد شده است که بجای این سیستم های مکانیکی کنترل که در طرح نیشکر مورد استفاده قرار گرفته از سیستم های پیشرفته تر PLC استفاده می‌شود.