دانلود تحقیق استان بوشهر

استان بوشهر درجنوب غربی ایران ودرمرکز خلیج فارس حدفاصل 27 درجه و14 دقیقه تا 30 درجه و16 دقیقه عرض جغرافیایی و50 درجه و6دقیقه تا 52 درجه و58 دقیقه طول جغرافیایی واقع گردیده است .از شمال به استان خوزستان وقسمتی از استان کهگیلویه وبویراحمدازجنوب به خلیج فارس وقسمتی از استان هرمزگان از مشرق به استان فارس واز مغرب به خلیج فارس محدوداست.این استان با دارا بودن حدود 625 کیلومتر طول مرزآبی به نحوی درسواحل خلیج فارس قرار گرفته که کلیه نه شهرستان آن سهمی از این سواحل ارزشمند را به خود اختصاص داده اند.

براساس آخرین تقسیمات کشوری استان بوشهر دارای 9 شهرستان به نامهای بوشهر – تنگستان - دشتستان – دشتی - دیر – دیلم -گناوه– کنگان وجم می باشد ومجموعاً 22 بخش ،29 شهر،43دهستان و878 آبادی دراین استان قراردارد .استان بوشهر با 7/23167کیلومترمربع وسعت حدود 42/1 درصد ازمساحت کل کشور را دارا است وازنظر وسعت هفدهمین استان کشور است .آب وهوای استان از نوع گرم وصحرایی است بنحوی که درمجاورت دریا،هوا گرم ومرطوب ودرمناطق دور از دریا ،گرم وخشک است .

ریزش باران کم ومتوسط آن در ده ساله اخیر 200 الی 250 میلیمتر بوده است.این استان دارای 3 رود دائمی و5 رود فصلی است که از مهمترین آنها می توان از رودخانه های موند،دالکی ،شاپور، حله اهرم ورودخانه شور نام برد .

براساس نتایج آمارگیری نفوس ومسکن درسال 1385 جمعیت استان 886267 نفر وتراکم نسبی جمعیت برابر 25/38 نفر در هر کیلومترمربع است.16/65 درصد از این جمعیت ساکنین نقاط شهری،23/34درصد درمناطق روستایی ومابقی افراد غیر ساکن می باشند .طی دهه 75 – 65 نرخ رشد جمعیت استان برابر با 77/1 درصد بوده است .میزان اشتغال در مناطق شهری استان 79/90 درصد و میزان بیکاری 21/9 درصد میباشد .

در مناطق روستایی استان میزان اشتغال 20/91 درصد ومیزان بیکاری 80/8 درصد است .گفتنی است درسال 1385 نرخ بیکاری دراستان بوشهر 06/9 درصد ثبت گردیده است.

@ جنگل ومراتع استان دریک نگاه : 2316هزار هکتار عرصه استان را می توان دریک نگاه به صورت زیر طبقه بندی نمود.

الف) منابع طبیعی تجدیدشونده 81% از کل خاک استان به شرح زیر: 1- جنگلها با مساحتی درحدود 55/187 هزارهکتار 09/8 درصد سطح استان را می پوشاند.

2- مراتع که با مساحتی درحدود 7/1300 هزار هکتار 1/56 درصد مساحت استان را تحت پوشش دارند.

3- اراضی بیابانی با سطحی درحدود 682/331 هزارهکتار31/14 درصد مساحت استان را قلمرو خود دارند.

گرچه منابع طبیعی تجدیدشونده به صورت یک پیکره واحداست اما به لحاظ بهره برداری ونظامهای مدیریتی درکشور درچهار بخش متفاوت مورد توجه وارزیابی قرار می گیرند .

این بخش عبارتنداز: الف : جنگل ب: مرتع ج: بیابان د: آبخیزداری @ الف- جنگلهای استان : جنگلهای استان با سطحی بالغ بر 187550 هکتار معادل 09/8 درصد مساحت استان و32/1 درصد از سطح جنگلهای کشور می باشد وهمچنین از لحاظ نوع گونه وتنوع آن حائز اهمیت خاصی است .وجود گونه هایی نظیر آکاسیا آلبیدا که یک گونه منحصر به فرد بمساحت 27 هکتارمی باشد وبیانگر اهمیت پوشش جنگلی استان است جنگلهای موجود بیشتر جنبه حفاظتی دارند ولی چوب بعضی از درختان نظیر بابل(کرت) ، کنار وکهورایرانی درصنعت لنج سازی مصرف میگردد .همچنین در زمینه استحصال محصولات فرعی جنگلی مانند زدو ،بخورک ،سقز ،صمغ عربی و...

کم وبیش بهره برداری انجام می گیرد ودرصورت تأمین اعتبار لازم می توان درقالب طرحهای مدیریت منابع جنگلی تعداد زیادی فرصت شغلی ایجاد نمود.

جوامع جنگلی استان به شرح ذیل می باشند: جوامع جنگلی استان: 1- جوامع بادام وبنه : این جوامع در مناطق کوهستانی وارتفاعات به صورت جنگلهای یک دست دیده می شود ودربعضی از نقاط به علت قطع بی رویه وچرای سنگین دامها از بین رفته است وبه صورت تک درخت مشاهده می گردد وجزء ذخایر جنگلی محسوب می شود.

@ 2- جامعه رویشگاه خلیج عمانی : این جامعه غالباً در اراضی هموار ونزدیک به دریا مشاهده می شود.

عمده ترین درختان آن عبارتند از: کنار ، کهور ،انجیر معابد ،انار شیطان ،بابل (کرت ) واستبرق @ 3- جامعه گز Tamarix Sp این جامعه گیاهی به علت شور پسند وشن دوست بودن تقریباً درسراسر استان مشاهده می گردد .

@4- ذخیره گاههای استان مراتع استان : مراتع استان 1300700 هکتار می باشد که 56 % درصد از سطح استان را می پوشاند ودرواقع به عنوان منبع اصلی تأمین کننده علوفه دامهای استان ودرنتیجه گوشت قرمز ومواد لبنی به حساب می آید ونقش بسیار ارزنده ای درکنترل فرسایش خاک،جلوگیری از به هدر رفتن روان آبهای حاصل از نزولات آسمانی وافزایش آبهای زیرزمینی وهمچنین بستر تشکیل دهنده گیاهان دارویی دارد.

از مراتع استان درحال حاضر 1250000 واحد دامی عشایری مدت شش ماه و 1200000 واحددامی روستایی برای مدت 12 ماه ازسال تعلیف می نماید.

علوفه خشک تولیدشده درمراتع با احتساب هرهکتار علوفه مجاز قابل برداشت مراتع متوسط (839150 هکتار) 100 کیلوگرم ومراتع فقیر (760850 هکتار) 50 کیلوگرم مجموعاً 121000 تن خواهدبود که چنانچه علوفه مجاز قابل برداشت از جنگلهای استان واراضی بیابانی به ترتیب 150 کیلوگرم محاسبه وبه آن اضافه شود کل علوفه تولیدی از عرصه های منابع استان 181953 تن خواهدبود وبا احتساب ارزش علوفه تولیدی حداقل کیلویی 700 ریال محاسبه گردد.مراتع استان درآمدی معادل 127میلیارد منحصراً از علوفه دارد ازطرفی میزان علوفه خشک تولیدشده درمرتع قادر به تولید 14296 تن گوشت قرمز می باشد که اگر هر کیلوی گوشت 60000 ریال محاسبه گردد درامدی بالغ بر 857 میلیارد ریال خواهدداشت.

1-2-2- ویژگی عمده پوشش گیاهی و تنوع ژنتیکی و وضعیت خاک استان بوشهر خاکهای استان عمدتاً دارای ساختار تحول نیافته ، شکننده و ناپایدار بوده و از درجه فرسایش و از دست رفتگی زیادی برخوردارند که براساس مطالعات انجام شده و براساس استاندارد موجود مصوب تحقیقات آب و خاک در استان هرمزگان تعداد 8 تیپ اصلی خاک و یک مجموعه واحدها و نیز اراضی متفرقه مشخص و تعیین شده است .

وجه غالب خاکهای استان شور و قلیایی می باشد که تحت تاثیر عوامل متعدد و از جمله سازندهای شور کننده و تشکیلات خاص زمین شناسی است که کمتر از 2 درصد وسعت کل و حدود یک سوم از منابع خاک را قابل آبیاری نموده است در عین حال سقف محدودیت توسعه را در استان آب تشکیل داده و فقط بصورت قطعی در بعضی نواحی محدودیت خاک غالب می گردد - پوشش گیاهی هر منطقه ، از جمله عوامل موثر در حفظ و تکامل خاک و ممانعت از فرسایش در آن منطقه به شمار می رود .

پوشش گیاهی نه تنها در تعدیل آب و هوای منطقه نقش انکار ناپذیری دارد ، بلکه در تثبیت خاک ، کاهش سرعت حرکت رواناب و نفوذپذیر ساختن خاک نیز نقش اساسی ایفا می کند .

با توجه به مطالب ذکر شده می توان گفت که استان هرمزگان دارای سه تیپ عمده از نظر پوشش گیاهی است .

الف ) پوشش گیاهی نوع اول که در مناطق ساحلی جزر و مدی ، مصب رودخانه ها و دهانه خلیج ها رشد می کند و تاثیر چندانی بر حفظ خاک و بر سیلاب نمی تواند داشته باشد .اما در رسوب گذاری مواد حاصل از فرسایش تاثیر گذار است .

ب ) پوشش گیاهی نوع دوم گرمسیری ( دور از ساحل ) که از نظر تراکم به رغم کمبود بارندگی و گرمای زیاد معمولا" از تراکم خوبی برخوردار است و در تعدیل سیلاب نقش مهمی دارد ولی به علت پراکندگی نا منظم در بعضی نقاط استان نقش چندان بارزی از لحاظ حفظ خاک ایفا نمی کند .

ج ) پوشش گیاهی نوع سوم ( مناطق مرتفع کوهستانی ) که عمدتاً از مناطق مرتفع هماگ ، جنوب شرقی حاجی آباد گرفته تا کوه شب ( شو ) در نزدیکی بستک و کوه گنو دیده می شود که نقش موثری در جذب آب و حفظ و تکامل خاک ایفا می کند .

استان هرمزگان از نظر پوشش گیاهی به دو بخش تقسیم می شود .

بخش اول که عمدتاً نوار ساحلی و مناطق پست جلگه ای را شامل می شود و جزء جامعه گیاهی منطقه بلوچی است این منطقه از مرز پاکستان در جنوب شرقی ایران شروع شده ، به صورت نوار ساحلی دریای عمان و خلیج فارس را می پوشاند .

منطقه بلوچی، 5 درصد خاک ایران را شامل می شود و عناصر رویشی این منطقه متعلق به نواحی نیمه گرمسیری و سند - سودانی است از لحاظ بارندگی منطقه بلوچی در قسمت جنوب شرقی ایران و مکران بین 100 تا 200 میلیمتر بارندگی دارد و در نواحی جنوب غربی ایران تا 300 میلی متر می رسد و بارندگیها عموماً در فصل زمستان است .

رطوبت نسبی هوا بالا و بین 60 تا 80درصد متغیر است ، منطقه بلوچی دارای خاکهای قهوه ای است ولی در سواحل دریای عمان و خلیج فارس دارای خاکهای شور است .

با وجود قلت بارندگی ، فلور منطقه بلوچی بسیار غنی است به طوری که رستنی های آن انبوهتر از حد انتظار است .

از درختان و درختچه های ویژه این منطقه می توان انواع آکاسیا .

Acacia sp ، کهور ایرانی Prosopis cenraria ، کنار ( Ziziphus Spina-Christi ) ، استبرق ( Calotropes Procera ) ، انواع گز ، خرزه ، کتور ، پرخ و خرما را نام برد .

در این منطقه گونه های یکساله فراوان بوده که معمولا" زیر پوشش درختان و درختچه های فوق رشد می کنند گونه Stipa Capenis که در فصل زمستان رشد و نمو می کند از گندمیان یکساله مهم این منطقه است و گندمیان چند ساله مهم منطقه عبارتند از : Pennisetum onriental ، Cencbras ciliaris , Panicum anticum و در اراضی شور Aelurofus repens .

بقولات این منطقه معمولاً گرمسیری است و جنسهایRhynchosia ، Cajuns ،Crotolaria و غیره را شامل می گردند .

بخش دوم جامعه گیاهی منطقه که در نواحی شمالی و ارتفاعات استان مستقر است عرصه رویش ایران _ تورانی کوهستانی است که با افزایش ارتفاع میزان نزولات جوی افزایش و دما نیز کاهش می یابد .

بنابر این با دور شدن از ساحل و افزایش ارتفاع از سطح دریا عرصه رویشی بلوچی جای خود را به عرصه رویشی ایران _ تورانی وکوهستانی می دهد که این عرصه سطح زیادی را دربر می گیرد .

از گیاهان این منطقه می توان به موارد زیر اشاره کرد : Andrachna aspera Astragaus calliphys Calligonum amoenam Caparis spinosa Conrolrulus leio .Caiycinus Puphne micronata Myrtus communis Pistacia khinjuK Populus euphvatica Prosopis stephaniana به طور کلی پوشش گیاهی منطقه به سه دسته تقسیم می شود : الف ) پوشش گیاهای ماندابی ( منطقه بلوچی ( ب ) پوشش گیاهی گرمسیری ( بلوچی) ج ) پوشش گیاهی مناطق کوهستانی( ایرانی – تورانی ( الف ) پوشش گیاهی ماندابی : این پوشش شامل گونه های حرا Avicenia marina و چندل Rizophora است که معمولا " در سواحل مناطق گرمسیری و مناطق واقع بین جزر و مدی دریا ، مصب رودخانه ها و دهانه خلیج ها رشد می کنند .

ماندابها گونه هایی هستند همیشه سبز و مقاوم در برابر شوری .

ب ) پوشش گیاهی گرمسیری : علیرغم شرایط نا مطلوب محیطی ، کمبود نزولات و نحوه پراکندگی آن ، شوری خاک ، کمی مواد آلی و وجود فرسایش به اشکال گوناگون ، بهره گیریهای بی رویه از پوشش نباتی توسط انسان و دام ، طی اعصار و قرون گذشته و به ویژه دهه های اخیر که بر مجموعه اکوسیستم استان حاکم بوده است ، هنوز منطقه استان هرمزگان از پوشش گیاهی نسبتا" خوب و تنوع گونه ای خوبی برخوردار است .

مهمترین محدودیت توسعه پوشش گیاهی استان آب ، بخصوص آب شیرین بوده و این عامل محدود کننده مهمترین تاثیرات خود را بر پوشش گیاهی گذاشته است .

ولی رطوبت حاصل از تبخیر آب دریای عمان و خلیج فارس آثار موثر و تعیین کننده ای بر بخشی از مناطق استان و بخصوص نوار ساحلی و تا ارتفاع 700 متری از سطح دریا و نباتات این مناطق گذاشته است.

ج ) جنگلهای کوهستانی : مناطق کوهستانی استان عبارتند از مناطق کوه هماگ با ارتفاع 3267 متر واقع در شمال بندرعباس و جنوب شرقی حاجی آباد ، کوه شب در نزدیکی بستک با ارتفاع 2681 متر و کوه گنو در شمال بندرعباس با ارتفاع 2347 متر .

علاوه براینها رشته کوههای دیگری که از غرب به شرق امتداد داشته و ادامه سلسله جبال زاگرسند از جمله مناطق کوهستانی استان به شمار می روند که در این مناطق می توان گونه های مختلف مناطق معتدل و سرد سیری را مشاهده کرد .

کوههای استان به دلیل ارتفاع از سطح دریا و فاصله از خط ساحلی ، دارای آب و هوای خشک بوده و پوشش آنها مشخصا" گیاهان مقاوم به آب و هوای خشک است .

گونه های موجود گیاهی در این مناطق عبارتند از بادام کوهی Amygdalus scoparia , Acer monspessulanum , Pistacia khinjuk همراه با سایر گونه ها از جمله ارس یا سرو کوهی در قلل کوههای گنو و هماگ دیده می شود .

- گونه های مختلف گیاهی حائز اهمیت استان : تعداد کل گونه های گیاهی استان بالغ بر 900 گونه می باشد که گونه های گیاهی مهم و در معرض خطر انقراض استان 73 گونه می باشد که در 24 خانواده جای دارند .

براساس مطالعات انجام شده و براساس استاندارد موجود مصوب تحقیقات آب و خاک در استان تعداد 8 تیپ اصلی خاک و یک مجموعه واحدها و نیز اراضی متفرقه مشخص و تعیین شده است بطور کلی خاکهای استان هرمزگان از نوع جوان ، نیمه تکامل یافته و تکامل یافته است وجود حدوداً 70 گنبد نمکی در سطح استان هرمزگان مشکل شوری خاک را در اکثر نقاط استان بوجود آورده است .

بهترین مثال در این رابطه شوره زار مهرگان با مساحتی بالغ بر 60000 هکتار است .

خاکهای استان شور و قلیایی بوده که تحت تاثیر عوامل متعدد از جمله تبخیر زیاد ، سازندهای شور کننده و تشکیلات خاص زمین شناسی است سطح محدودیت توسعه را در استان نه تنها خاک بلکه آب تشکیل داده است و فقط بصورت قطعی در بعضی نقاط خاک غالب می گردد .با توجه به موارد فوق سطح بیابانهای استان در حال افزایش می باشد .

که اقداماتی از سوی اداره کل منابع طبیعی جهت تثبیت شنهای روان و جلوگیری از افزایش سطح صورت گرفته است از جمله مالچ پاشی .

بالغ بر 900 گونه گیاهی در استان شناسایی شده است که 292 گونه آن جزء گونه های دارای مصرف دارویی می باشد .

از این مقدار 11 گونه بطور سنتی صادر می شود .

ذخایر ژنتیکی حائز اهمیت استان شامل گونه های مهر خوش ، انار شیطان ، مهرتلخ ، درمنه ، آویشن و 000 می باشند .

گندم آبی و دیم ، جو آبی و دیم ، سیب زمینی ، گوجه فرنگی ، پیاز ، بادمجان ، هندوانه ، خیار ، خربزه ، کدو ، توتون و تنباکو ، یونجه ، دانه های روغنی و حبوبات گیاهان زراعی یکساله و لیمو ترش ، پرتقال ، نارنگی ، لیمو شیرین ، نارنج ، گریپ فروت ، خرما ، انگور ، بادام ، انجیر ، انبه ، موز ، نباتات دائمی استان می باشند که لیمو ترش ، انبه ، خرما جزء نباتات ویژه و ارای ارزش اقتصادی استان می باشند - نواحی جنگلی استان : از کل مساحت 5/66709 کیلومتر مربعی استان معادل 1100000 هکتار جنگل و اراضی جنگلی می باشد که تقریباً 48/16 درصد کل مساحت استان و 8/8 درصد مساحت جنگلی کشور می باشد .

بیشتر مساحت جنگلی استان جزء مناطق ساحلی ( خلیج عمانی ) است که بیشتر گونه های درختی آن را جوامع آکاسیا ، کهور ، کرت ، و 000 تشکیل می دهد که از تراکم پائین برخوردار می باشند و صرفاً جزء اراضی جنگلی محسوب می شوند تا جنگل به معنای واقعی .

کلیه مساحتهای جنگلی استان جزء جنگلهای حفاظت شده بوده که قابل بهره برداری نمی باشند .

- مراتع استان : مراتع استان شامل بوته ای و بیابانی است که سطح مراتع بوته ای ( متوسط ) 1250000 هکتار با تولید متوسط 92 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار و سطح مراتع بیابانی و شور پسند ) فقیر ) 2550000 هکتار با متوسط تولید 50 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار می باشد که میزان متوسط تولید در سالهای خشک نیز کاهش می یابد .

مراتع استان در سالهای اخیر به دلیل خشکسالی از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشند .

تعداد واحد دامی ساکن استان یک میلیون و صد و سی و دو هزار و ششصد و شصت واحد بوده که به همراه تعداد واحدهای دام عشایری ( غیرساکن ) مجموع 27400000 می باشد .

معمولاً واحدهای دامی عشایری حدود 6 ماه در سال از مراتع استفاده می کنند .

میزان کل تولید علوفه مراتع استان 242500 هزار تن در سال بوده که این مقدار جهت تعلیف 542851 واحد دامی کفایت می کند ، بنابراین بیش از دو میلیون واحد دام اضافی در مراتع وجود دارد که کمبود علوفه به مقدار 1011500 تن یا از خارج از استان تامین می شود و یا به طرق مختلف همراه با فشار مضاعف بر مراتع تامین می شود .

( تغذیه از زباله و زائدات کشاورزی و استفاده از سرشاخه های درختان (.

سطح کل مراتع استان 3800000 هکتار معادل 9/56 درصد مساحت استان را در بر می گیرد .

سطح مراتع استان نسبت به مراتع کل کشور 042/0 درصد می باشد 20 هزار هکتار جنگل مانگرو (حرا) در کشور وجود دارد جنگل‌های مانگرو (حرا) را که به دلیل دارا بودن نقش ارزنده در حفظ اکوسیستم‌های ساحلی، اکوسیستم‌های حیاتی می‌گویند، حلقه اصلی و اولیه زنجیره حیات در دریا محسوب می‌شود که با قطع این حلقه، این زنجیره از هم گسسته و نابود می‌شود.

جنگل‌های مانگرو در شرایط سخت و حساس استمرار می‌یابند و محیطی مغزی و آرام برای تولید مثل گونه‌های دریایی، خشکی و هوایی هستند.

حیات این شاهکار خلقت وابسته به جزر و مد دریاست و برای تکثیر نیز از طریق زنده‌زایی عمل کرده و روی خود درخت، جوانه زنی انجام می‌شود.

در حال حاضر 20 هزار هکتار مانگرو در کشور وجود دارد که البته در گذشته این میزان بیش از این بوده و تخریب‌های صورت گرفته به مرور زمان باعث کاهش این گونه نادر شده است.

ردیفعنوان گونهمحل جغرافیاییمساحت هکتار1آکاسیا آلبیدارزم آباد دشتی272کهور ایرانیجنوب شرقی کنگان303انار شیطانشهرستان تنگستان64انار شیطانمنطقه جم روستای پشتو35حراکنگان نای بند3306حرادمیگز دیر35