دانلود مقاله کارگاه رنگ کاری

  رنگ‌کاری   

رنگ کاری چوب به دلایل مختلفی انجام می‌شود ، که مهمترین آنها عبارتند از: زیبایی ، پنهان شدن معایب ، قسمت‌های خراب و زشت ، جلوگیری از نفوذ حشرات موذی ، رطوبت ، حفاظت در مقابل صدمات و … .

برای رنگ آمیزی ، رنگ‌های مختلفی وجود دارند که بسته به نوع رنگ آمیزی انتخاب می‌شوند . برای مثال اگر چوبی که می‌خواهیم رنگ کنیم خوش نقش باشد و بخواهیم نقوش آن به چشم بیاید باید از رنگ‌های روشن که زیر آن دیده می‌شود استفاده کرد و اگر بخواهیم چوبی که نقوش جالبی ندارد و بتونه هم شده است را رنگ کنیم باید از رنگ‌هایی استفاده کنیم که سطح کار را طوری بپوشانند که زیر کار دیده نشود .

اگر در طبیعت رنگی وجود نداشت استحکام و قدرت بینایی انسان از بین می رفت و یکنواختی و کسالت ایجاد شده و از تماشای طبیعت لذتی نمی بردیم .

رنسانس در اواسط قرن پانزدهم باعث ایجاد تحولات بسیاری در عرصه پرسپکتیو رشته های مختلف معماری ، نقاشی ، علم مناظر و مزایا گردید . در گذشته به همهء‌افراد اجازه داده نمی شد تا وارد حرفه نقاشی شوند و فرد باید حتماً مراحل و مراتبی را طی می کرد تا بتواند به این حرفه وارد شود و ازمحضر اساتید بهره برد. یکی از آن سلسله مراتب مبحث آناتومی و دیگری مبحث رنگ است . بیشترین کاربرد رنگ در طبیعت قابل رؤیت نمودن اشیاء‌می باشد . وقتی دو شیء یا دو فرم هم رنگ یا دارای نهایت کنتراست یا دوشیء دارای حالت مکمل و یا دو شیء دارای رنگهای ملایم را کنار هم قرار می دهیم چیزی که از لحاظ بصری می بینیم یکسان نیست. اگر در مکانی از نهایت کنتراست هااستفاده شود در آن مکان اغتشاش بوجود می آید . اصولاً کنتراست های شدیدباعث ایجاد اغتشاش ذهنی می گردند و باید رابطی در جهت تعدیل و هماهنگی آنها وجود داشته باشد .

در امور گرافیکی بیشتر از فرم های هندسی بهره گرفته و فضاهای مثبت و منفی را مد نظر قرار می دهند . در چیدمان ومعماری داخلی منزل ، چون افراد از کار روزمره به خانه باز می گردند و نیاز به آرامش و تسکین خاطر دارند کاربرد رنگهای گرم و تند و فرمهای با برشهای تند و تیز باعث ایجاد آزار واذیت بصری و گرفتن آرامش از افراد می شوند . به عبارت دیگر در فضاهای داخل منزل و طراحی دکوراسیون داخلی باید سعی شود که از فرمهای تیز و خشن و رنگهای خیلی گرم به مقدار زیاد استفاده نشود. معمولاً برای چیدمان داخلی رنگ های ملایم واز نظر ارزشی زیر شصت درصد بکار برده می شود .

همان طورکه در جلسات قبل اشاره کردیم کاربرد رنگهای سرد احساس سرما و در خود فرو رفتن را به افراد القاء می کنند و کاربرد رنگهای گرم احساس وجد و هیجان را تشدید می کنند .

گاهی مشاهده می شودکه وقتی رنگهای سرد و گرم را درکنار هم قرار می دهیم این توازن و بالانس در دید بصری به خوبی مشاهده نمی شود . به همین دلیل برای از بین بردن فاصله و شکاف میان رنگهای گرم و سرد احتیاج به یک رابطی داریم تا احساس ملایم تری بوجود آید .

کارهایی که قبل از رنگ کاری باید انجام داد :

بتونه کاری:

ابتدا سطوح چوب را با انواع بتونه ، بتونه کاری می‌کنیم . انتخاب بتونه به نوع رنگی که استفاده می‌کنیم بستگی دارد . با این کار تمام خلل و فرج و ترک‌های سطحی را پر می‌کند و سطحی صاف و هموار را بوجود می‌آورد .

سنباده زنی: 

    در این قسمت بتونه هایی که به چوب زده‌ایم را سنباده می‌زنیم تا به سطح چوب برسیم . هدف از این کار این است که فقط بر میان خلل و فرج و ترک‌ها و شیارها بتونه بماند و روی سطح بتونه‌ای باقی نماند ، چون باعث افزایش اندازه قطعه چوبی می‌شود .

رنگ زدن:

در این قسمت ، عمل اصلی که همان رنگ زدن است با انواع وسایل ( قلمو ، پارچه پرزدار و … ) انجام می‌شود . این قسمت مهمترین قسمت است که باید به دقت انجام شود. مثلاً نباید به یک قسمت آنقدر رنگ بزنیم که شرّه کند و در قسمتی کمتر رنگ بزنیم که زیر رنگ دیده شود . معمولاً رنگ را در دو نوع نوبت ( دو دست ) به قطعه چوب می‌زنند . دست اول برای رنگ‌آمیزی کلی کار و دست دوم نیز که به کل زده می‌شود کاستی‌های رنگ را در قسمت‌های مختلف برطرف می‌کند .

طبقه بندی رنگ‌ها

رنگهای خنثی:

این رابطها همان رنگهای خنثی هستند . رنگهای خنثی درست مثل یک پل، از زمستان به بهار یا از رنگهای گرم به رنگهای سرد عمل می کنند . رنگهای خنثی مثل رنگ خاکستری به محض اینکه در کنار رنگهای دیگر قرار می گیرند باعث ایجادوجد و هیجان می شوند . مثلاً وقتی رنگ خاکستری در کنار رنگ قرمز می آید باعث ایجاد هیجان می شود. اما این هیجان ایجاد شده به اندازه ء‌رنگ قرمز نیست بلکه تعدیل شده آن است .

به طور خلاصه رنگهای خنثی تعدیل کننده رنگهای گرم بوده و از شدت آنها می‌کاهند. همچنین این رنگها تعدیل کننده رنگهای سرد نیز بوده و ا زشدت سرما و بی حس و حالی آنها می کاهند . به عبارت دیگر رنگهای خنثی پلی هستند بین رنگهای سرد و گرم و هر زمانی که در کنار رنگهای دیگر قرار بگیرند باعث تعدیل آنها می شوند . رنگ های خاکستری خیلی سریع با تضاد های شدید و خشن خو گرفته و نیروی آنها را جذب می کنند. به طوری که این تضادها دیگر آن پختگی سابق راندارند و متعادل تر می شوند.

رنگهای دوران کلاسیک با رنگهای امروزی کاملاً متفاوت هستند چون زمان ومکان ، علم و تکنولوژی، ابداعات و اختراعات بشر و شناخت او نسبت به زبان و مسایل علمی، هنری تغییر پیدا کرده است. درکارهای گرافیکی عامل جذابیت رنگ و خالص بودن آن اهمیت فراوانی دارد . بنابراین در کارهای گرافیکی کاربرد رنگهای اصلی و خالص حسن کار محسوب می شود. اما در چیدمان داخلی منزل کاربرد رنگهای پخته و خنثی مناسب تر است . مثلاً‌در رنگ آمیزی مبلمان معمولاً رنگ سبز اصلی بکار نمی رود بلکه این سبز مایل به حنایی و به صورت ترکیب با رنگ قرمز است .

به نظر دلاکروا رنگ های خنثی (خاکستری) تخریب کنندهء‌رنگهای دیگر محسوب می شوند .

مناسب ترین تمرین برای شروع کار در زمینه کاربرد رنگها ، پر نمودن فاصله دو رنگ با دوازده درجه مختلف رنگی است . در دایره رنگ هر چه به طرف داخل پیش می رویم می بینیم که رنگها دیگر آن شفافیت و خلوص اولیه را ندارند و کم کم پخته تر و متعادل تر می شود .در آثارنقاشان سبک امپرسیونیسم ، کاربرد رنگهای خنثی و ترکیب آنها با رنگهای اصلی را می توان به وفور مشاهده نمود. استفاده از ضربه های قلم مو بر روی بوم ،وسیله ای است که با آن نقاشان امپرسیونیست به صورت مداوم نور را بر روی اجسام خلق می کند .

ترکیبات رنگهای خنثی و اصلی در آثار نقاشان :

در بسیاری از آثار نقاشان بزرگ همچون ماتیس ، سورا ، مونه و … می توان ترکیبات بدیع رنگهای اصلی و خنثی را مشاهده نمود .

هر گاه رنگهای خالص با رنگهای سفید و سیاه ترکیب شوند از روشنی و شفافیت آنها کاسته می شوند. نقاشان کنتستراکتیویسم ازترکیب رنگهای سیاه و سفید که باعث تولید رنگ خاکستری می شوند به صورت آبستراکت (گردش رنگ در فضا) استفاده نموده اند .

اگر به حجمهای بسیار تزیینی و کاربردی منزل نگاه کنیم متوجه می شویم که از جمله این حجمها درب و پنجره است . امروزه برای ارزانتر کردن هزینه ها درب و پنجره ها را از فیبر و نئوپان و تخته های سه لایی می باشد و روی آنها را با چوب می‌پوشانند .

رنگهای شفاف :

از انواع رنگهای شفاف ، کیلر روغنی می باشد که حلال آن تینر روغنی است و در معرض هوا خشک می شود و با پیستوله و با قلم مو رنگ آمیزی می شود .

سیلر و کیلر از انواع سخت و با دوام رنگهای شفاف هستند و مخصوص پر کردن منافذ چوب می باشند به وسیله قلم مو و اسپری پرداخت می شود با تینر رقیق می شود و با هوا خشک می‌شود.

پلی استر و نیم پلی استر نیز از انواع رنگهای روغنی می باشند که در مقابل ضربه ، حرارت و مواد شیمیایی بسیار سخت و مقاوم و نیز گران قیمت می باشند . و در معرض هوا خشک می شوند .رنگها برای سلامتی انسان زیان آور هستند و در کاربرد آنها باید مسائل بهداشتی را رعایت نمود .

هر عنصری در طبیعت دارای یک بافت فشرده است ، که پس از تابیدن نور خورشید بر آن این شیء و بافت مولکولی آن تمام نورها را جذب می کنندو یکی را منعکس می کنند ، که این همان رنگ شیء است . لذا هر چه سطح آن روشن تر باشد انعکاس آن تا زمان جذب بیشتر است . نور بعد از گذشت از منشور به هفت رنگ قرمز ، نارنجی ، زرد ، سبز ، آبی ، ارغوانی و بنفش تجزیه می شود . زمان دیده شدن یک جسم بوسیله چشم برابر با سرعت نور (30000 کلیومتردر ثانیه ) می باشد . برای شناخت رنگها باید آنها را از زوایای مختلف فیزیکی و روانی و جامعه شناسی و غیره مورد بررسی قرار داد . مثلاً حالت رنگ قرمز دارای انحنا است و لذابه صورت منحنی حرکت می کند .تاباندن نور از زوایای مختلف به شیء ای که دارای بافت ، حجم و رنگ است باعث ایجاد بعد در آن می شود . اما تابش مستقیم نور باعث مسطح دیده شدن سطح اشیاء می گردد . رنگ به عنوان وسیله ای برای زیبا جلوه دادن حجم نیز بکار می رود.

رنگهای اصلی از جنب و جوش، قدرت دیداری و جذابیت برخوردارند .لازم به ذکر است که ترکیب رنگهای مختلف با هم باعث از بین رفتن شفافیت آنها می گردد .

رنگهای اصلی :

رنگهای اصلی شامل سه رنگ قرمز ، آبی و زرد می باشندکه دارای قدرت و هیجان بیشتری نسبت به سایر رنگها هستند .کودکان به رنگهای اصلی بسیار علاقمندند . بنابراین رنگ اتاق کودک باید شاد و با نشاط باشد و با رنگ سایر نقاط خانه متفاوت باشد.

رنگ در گذشته ، نقشی در زیبایی نداشت و تنها بر اساس نظر عرفا و فلاسفه برای مباحث مذهبی بکار می رفت . دانشمندان ، فلاسفه و اندیشمندان هر یک نظرات متفاوتی در تعریف رنگ دارند . مثلاً دیدگاه نیوتن در مورد رنگ بر اساس انرژی خورشیدی است. سنت اگوستین رنگ را بعنوان یک انعکاس افلاطونی (گرایش به سوی خدا) تعریف می کند .

تنوع دیداری رنگ :

انسان به تنوع دیداری رنگها نیازمند است . در طبیعت هیچ شیءای را نمی توان یافت که رنگ نداشته باشد در غیر این صورت در اشیاء یکنواختی بوجود می آید .

ویژگی های رنگ :

مبحث رنگ دارای ویژگی های اساسی است . نخستین ویژگی پاسخ به این سئوال است که رنگ چیست ؟

با ترکیب رنگهای اصلی زرد ، قرمز ، آبی رنگهای بیشماری بوجود می آید . هنرمندان در گذشته با استفاده از نور طبیعی و سه رنگ اصلی ، ترکیبات زیبایی از رنگها را ایجاد می‌کردند . رنگهای استعمال شده در نقاشی یا هنر کلاسیک ،رنگهای تزیینی نبوده است بلکه رنگهای پخته ترکیبی بوده که ازترکیب رنگهای اصلی بوجود آمده است .

ارزش رنگ :

دومین ویژگی مبحث رنگ ، ارزش رنگهاست که به تیرگی و روشنی آنها مربوط است. ارزش رنگهای تیره نسبت به رنگهای روشن بیشتر است .

اشباع و خلوص رنگ:

در صورت استفاده از رنگ بصورت طبیعی مسئله خلوص رنگ مطرح می شود، زیرا باترکیب رنگ از درجه خلوص آن کاسته می شود .هر رنگ به عنوان سنبل و نماد خاصی مورد استفاده قرار می گیرد . مثلاً در مخازن شرکت نفت از رنگ سفید استفاده می کنند . لذا در صورت تابش نور خورشید به آن ، نور منعکس می شود و از تبخیر یک سوم بنزین جلوگیری می‌شود.گاهی رنگ بر وزن نیز تأثیرمی گذارد . رنگها در ایجاد آرامش و هیجان نیزمؤثرند. مانند رنگهای آبی و قرمز . رنگها در درمان بیماریهای روحی و روانی نیز تأثیربه سزایی دارند.به طور کلی برخی افراد معتقدند که منشاء‌زیبایی ارتباط ارگانیک بین اشکال و رابطه احجام با فضا و مبانی تجسمی می باشد و برخی دیگر لذت بردن از یک اثر هنری را زیبایی می دانند. شناخت ما از طبیعت بر اساس فرم و رنگ بدست می آید . در طبیعت ابتدا رنگ را می بینیم و بعد فرم را .ولی در وجود انسان و اشیاء‌ابتدا فرم را می بینیم و بعد رنگ را .

تأثیرات رنگ :

هر گونه تحرکات رنگی باعث می شوند در وجود ما انعکاس و تحرکات بصری خاصی به وجود آید که این واکنشهای احساسی و روانی واکنشهای فیزیکی را هم در بر دارد .

علاقه افراد به فضاهای روشن و نورانی نسبی است و در افرادمختلف متفاوت است . اثرات رنگ هم بر افراد مختلف نسبی است و محیط زندگی نیز در این امرتأثیر گذار است . امروزه حتی در علوم پزشکی نیز سعی می شود برای ایجاد آرامش در بیماران از ترکیب رنگها استفاده کرد ه و فضاهای آرام بخشی را ایجاد کنند.اصولاً نور پس از گذشت از منشور رنگ به شکل یک طیف هفت رنگ مشاهده می شود .جایگیری رنگهای اصلی در مثلث رنگها به این ترتیب است که رنگ زرد در قسمت بالای مثلث و رنگ آبی در گوشه سمت چپ مثلث و رنگ قرمز در گوشه سمت راست مثلث است . دایره رنگهای سرد و گرم از سه رنگ اصلی زرد ،قرمز و آبی تشکیل شده است . باید دانست که تشخیص درجات رنگهای سرد و گرم بسیار مشکل است . یکی از مباحث اساسی رنگ ،حجم است . به بیان دیگر هر چه ابعاد جسم بیشتر باشد آن جسم نرمتر و زیبا تر خواهد بود .

ارزش رنگ :

رنگها دارای ارزشهای متفاوتی هستند که این ارزش ها از طریق مقایسه بدست می‌آیند . اصولاً واقعیت رنگها از طریق رنگهای 4 بدست می آید .درمبحث ارزش رنگ باید جنبه های فیزیکی و شیمیایی رنگها مورد تجزیه وتحلیل قرار بگیرد . بهترین مقیاس دراین زمینه،مقایسه دو رنگ سیاه و سفید می باشد که دارای بیشترین کنتراست نسبت به هم هستند .

اگر به حجمهای بسیار تزیینی و کاربردی منزل نگاه کنیم متوجه می شویم که از جمله این حجمها درب و پنجره است . امروزه برای ارزانتر کردن هزینه ها درب و پنجره ها را از فیبر و نئوپان و تخته های سه لایی می باشد و روی آنها را با چوب می‌پوشانند . یکی از راههای حفاظت از درب و پنجره رنگ آمیزی آنهاست . رنگ آمیزی چوب به منظور مقاوم کردن ن در برابر رطوبت ، حشرات ، جلوگیری از لق شدن و رعایت مسائل بهداشتی صورت می گیرد .

رنگ آمیزی به دو گونه انجام می شود :

1 به وسیله مداد جوهری شفاف که در آنها نقش چوب مشهود است .

2 رنگهای پوششی که فقط رنگ دیده می شود :

رنگهای شفاف :

از انواع رنگهای شفاف ، کیلر روغنی می باشد که حلال آن تینر روغنی است و در معرض هوا خشک می شود و با پیستوله و با قلم مو رنگ آمیزی می شود .

         سیلر و کیلر از انواع سخت و با دوام رنگهای شفاف هستند و مخصوص پر کردن منافذ چوب می باشند به وسیله قلم مو و اسپری پرداخت می شود با تینر رقیق می شود و با هوا خشک می شود .

پلی استر و نیم پلی استر نیز از انواع رنگهای روغنی می باشند که در مقابل ضربه ، حرارت و مواد شیمیایی بسیار سخت و مقاوم و نیز گران قیمت می باشند . و در معرض هوا خشک می شوند .رنگها برای سلامتی انسان زیان آور هستند و در کاربرد آنها باید مسائل بهداشتی را رعایت نمود .

لاک الکل که با ترکیب 10% لاک و 90% الکل بدست می آید و در مقابل حرارت، اسیدها و الکل مقاوم نیست . استعمال آنها صرفاً برای جلا دادن چوب است. روغن جلا که صرفاً نوعی براق کننده چوب است و معمولاً برای وسایلی بکار می روند که زیاد در دسترس نیستند و حلال آن تینر روغنی است و مقاومت خیلی کمی دارند .

روغن بزرک نوعی براق کننده است که برای جلادادن به چوب از آن استفاده می‌شود.رنگهای شفاف به غیر از تینر روغنی ، حلالهای دیگری دارند که علاوه بر رقیق کردن خاصیتهای دیگری هم دارند مثل تری بانتین نوعی حلال رنگ طبیعی است که درخت کاج گرفته می شود . از انواع دیگر حلالها می توان به روغن الیف اشاره کرد . استعمال روغن الیف برای شفاف کردن چوب و زیر بتونه کاری است که باعث مقاوم بودن چوب می شود .روغن اسکایتو حلال دیگری است که مخلوط کردن آن با رنگ باعث می شود که رنگ زودتر خشک شود .

رنگ های پوششی :

معمولاً استعمال رنگهای پوششی برای چوب هایی است که نقش زیبایی یا اعتبار چندانی ندارند . این رنگ‌ها رنگهایی هستند که وقتی روی چوب زده می شوند خود چوب و نقش یا رنگ آن دیده نمی‌شود. رنگ آمیزی چوب به سه روش قلم مو ، پاشیدن رنگ روی چوب و غوطه ور کردن قطعات چوب در رنگ انجام می گیرد .

 از انواع آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

رنگ های روغنی :‌

یعنی رنگهایی که حلال آنها از روغن ساخته شده است . خود رنگ را هم در ابتدا یک مایع سفید رنگ است با اضافه کردن رنگدانه ، جوهره رنگ می گیرد. در مایع سفید رنگ اسکایتو حلالها و روغنها در پایه رنگ وجود دارد .

این رنگها در معرض هوا خشک می شوند و به دوصورت براق و مات یافت می‌شوند . استفاده از این رنگها برای چوب مناسب تر است زیرا به آسانی قابل نظافت و شستشو می باشند. ماتکن ، ماده ای است که با اضافه کردن آن به رنگهای براق از شفافیت و براقی آنها کاسته می شود . حلال بیشتر این رنگها تینر روغنی است . همچنین برای رقیق کردن این رنگها یا شستشوی قلم مو می توان از تینر و بنزین هم استفاده نمود.