خراطی یا هنر طراحی وایجاد فرم ونقش بر روی چوب ازجمله رشته های متنوع صنایع دستی است که قرنهاست در اکثر نقاط کشور جزو مشاغل رایج در شهرها وروستاها است.
این هنر از جمله مشاغلی بوده که توانسته، درمیان هنرهای مختلف دستی که در حجره های کوچک بازارهای قدیمی در حال فراموشی است از خاستگاه ویژه ای در میان شهرهای مختلف ازجمله شهرستان دزفول برخوردار باشد .
این هنر زیبا وظریف ، بسیار زمان بر و پرمشغله است . از طرفی دستگاههای خراطی که سالها قبل از آن استفاده می شد از چوب بوده وبا حرکات دست وپا کار می کرد اما با پیشرفت علم ، دستگاههای خراطی نیز تکامل یافت و درحال حاضراز جنس آهن و با نیروی برق کار می کند که کار برروی چوب را آسان کرده است.
عبدالرحیم فروتن از جمله خراطان دزفولی است که با ۲۷ سال سابقه شغلی، هنوز هم به این کار مشغول است . او در مورد محصولات مختلف خراطی می گوید؛ محصولات خراطی دونوع است؛ کارهای دکوری و تزیینی که بیشتر برای بردن سوغاتی و دادن هدیه ساخته می شود و دیگری کارهایی است که برای استفاده روزمره به کار می رود. چوبی که در ساختن این نوع محصولات به کار می رود بیشتر از درخت «جغ» است که در زبان محلی به آن «پنجم یا ششم » می گویند. هدف از استفاده ازاین نوع چوب، استحکام بالا وقابل انعطاف آن است که در هیچ شرایطی ترک برنمی دارد. دراین هنر علاوه براین نوع چوب می توان از چوب درختان نارنج، ونو، چنار ، کنار که در اطراف باغهای دزفول به وفور یافت می شود نیز استفاده کرد.
این هنرمنددزفولی توضیح داد، با پیشرفت کار سطح کار را با روغن «سیلر کیلر » به خوبی صیقل می دهند تا نقاشی با گواش وخطاطی روی آن به آسانی انجام شود. در هنر خراطی گاهی به کارهایی با دونوع رنگ برمی خوریم که به آن «کارهای ترکیبی » می گویند. دراین نوع کارها معمولاً پنج برابر نسبت به کارهای دیگر چوب مصرف شده واز نوع خاصی از چوب نیز استفاده می شود. به عبارت دیگر کارهای ترکیبی دقت، ظرافت وتلاش بیشتری را نسبت به دیگر کارهامی طلبد.
فروتن در پاسخ به بازار کارهای ترکیبی هنر خراطی گفت؛ بازار این نوع کارها خوب است ما بیشتر این نوع کارها را در نمایشگاههای مختلف در معرض عموم قرار می دهیم. باتوجه به اینکه ذائقه مردم نسبت به سالهای قبل تغییر کرده است سعی کرده ایم از نمایشگاههای مختلفی که درشهرهای اصفهان وتهران برگزار شده است . از محصولات وکارهای جدید استفاده کنیم که خوشبختانه با استقبال خوب مردم روبرو شدیم.
استاد فروتن تأکیدکرد باتوجه به تلاشهای انجام شده در صورتی که نسبت به شناسایی بیشتر این هنر اقدام جدی صورت نگیرد، بتدریج این هنر اصیل نیز همانند سایر هنرها از ذهن مردم خارج شده ومورد بی مهری قرار خواهد گرفت.
وی پیشنهاد کرد با قرار گرفتن هنر خراطی در بین رشته های فنی وحرفه ای، ایجاد کلاسهای آموزشی و نیزهمکاری رسانه ها بخصوص رادیو وتلویزیون در تفکیک خراطی قدیم با جدید بتوان علاقه مندان بیشتری را به این هنر جلب کرد که این امر بدون مساعدت، برنامه ریزی دقیق وجامع مسؤولان شهری ، استانی وکشوری میسر نخواهد شد.