گوگرد: Smffmr
قدیمی ترین سم است. ماده ای است معدنی، در آب نامحلول و در سولفور دو کربن بنحوی حل میشود. درجه ذوب 58/114 و درجه و درجه خویش 48/448 است. در حد است پایین 358-208 به کندی تصعید می شود. و در 358-258 بهترین دمای تصعید است و گاز So2 و H2S تولید می کند که کنه کش، قارچکش و حشره کش است.
به صور مختلف است:
1- گل گوگرد: از گوگرد معدنی بطریق تصعید با حرارت و سپس کردن بدست می آید. بصورت کریستالهای کوچک است.
2- گوگرد آسیایی: برای تهیه گوگرد معدنی را بدون تصفیه آسیاب میکند و بصورت پودر نرم در می آورد. برای گردپاشی بکار می رود. در داخل سمپاش و گردپاش عبورش ایجاد اشکال میکند و به این دلیل 3% وزن آن مشتقات کلسیم اضافه میکنند.
3- گوگرد و قابل: پودر گوگرد را با مقداری امولسیون کننده یا خیس کننده به نسبت 500/1 وزن آن مخلوط میکنند و برای محلول پاشی بکار میرود. به نسبت 1% تا 1 در 300 روی گیاه می پاشند. برعلیه سفیدک حقیقی
4- گوگرد کلونیدال یا رسوبی: این حالت گوگردی است که قطر ذراتش کوچک است کمتر از N10 و نرمترین گوگرد است.
5- محلول کالیفرنی یا پلی سولفور: این فرم از ترکیب گوگرد و آهک در آب است که به نسبت kg10 آهک زنه + kg20 گوگرد + 100 لیتر آب حرارت می دهند تا سولفور ایجاد شود. پس محلول کالیفرنی مخلوطی است از سولفور ها، سولفیت ها و سولفاتها- برعلیه کنه ها و شپشک ها بخصوص در سمپاش های زمستانه و گاهی بهاره بکار میرود.
نحوه اثر گوگرد بیشتر بخاطر گاز است که از تصعید شدن حاصل می شود. گاز از طریق اسپیراکل وارد دستگاه تنفسی می شود با علاحقگی میشود. بعضی ترکیبات گوگرد مثل محلول کالیفرنی علاوه بر تاثیر تنفسی از طریق گوارش نیز موجب مرگ وسیر می شوند.
امروزه این طبقه بندی مورد قبول نیست زیرا ترکیباتی ارائه شده که ممکن است بیش از یک خاصیت داشته باشد.
بر مبنای ساختمان شیمیایی:
1- ترکیبات غیرآلی(معدنی): در مولکول آنها که بن نیست به دو گروه تقسیم می شوند:
الف) ترکیبات معدنی طبیعی: گوگرد
ب) ترکیبات معدنی مصنوعی: فلوره و آرسنیکی
2- ترکیبات آلی: در مولکول آنها که بن است- به دو گروه تقسیم می شوند:
الف) ترکیبات آلی طبیعی: روغنی و ترکیبات گیاهی
ب) ترکیبات آلی مصنوعی: توسط انسان فرموله شدند: سوم کلره، سموم مستقر با کار با مات، نیتروفنل ها، پتوسیافیدها، سولفائیدها، سولفیت ها و سولفن ها، دور کننده ها، تشدید کننده ها، جلب کننده ها، خورمونهای مختل کننده های رشد و نمو، عقیم کننده های شیمیایی، ترکیبات متفرقه.
- براساس نحوه اثر:
1- سموم عصبی: روی سیم اعصاب اثر دارند مثل کلره، فسفره، پیروترئید
2- سموم تنفسی: مثل سموم تدفینی، روکندن
3- سموم پروتوپلاسمی: روی سلول اثر دارند مثل سموم آرسنیکی، جیوه ای و فلور.
4- سموم فیزیکی: موجب اختلالات در ساختمان فیزیکی بدل میشود و مثل روغنهای معدنی، پودر بی اثر مثل اکسید آلومینیوم و پودر بوراکس و جاذب الرطوبه.
بطور کلی آفت کشهای معدنی دو خصوصیت نامناسب دارند که مصرف محدود است:
1- عموما حسمیت زیادی برای حشرات ندارند و به همین لحاظ دز مصرفی بالا است(حجم یا وزن در واحد سطح بالا است)
2- باقیمانده آنها در طبیعت طولانی است به همین لحاظ پس از جنگ جهانی دوم و توسعه سموم آلی این ترکیبات کم شدند. بطوریکه امروزه محدود مصرف میشوند.
ارسنیکی Arsenical
خاصیت حشره کشی آنها به درصد ارسنیک بستگی دارد هر چه ارسنیک فلزی بیشتر شود قدرت حشره کشی بیشتر است و همچنین به درصد ارسنیک نامحلول بستگی دارد اگر حلالیت کم باشد سوختگی کم و به این دلیل کاربرد کم است.
املاح ارسنیک از دو اکسید ایندرید ارسینم و ایندریداسنیک تولید میشوند که بترتیب تولید اسید ارسینم و ارسنیک میکند به نسبت حلالیت به دو گروه تقسیم میشوند:
- ترکیبات محلول در آب:
ارسنیک سفید یا ایندریدارسینم: این ترکیب از تصعید زرینج تولید میشود که یک نوع سولفور ارسنیک است ابروزه هیچ کاربردی ندارد زیرا گیاهسوزی شدید ایجاد میکند. در قدیم بخصوص برای مبارزه با ملخ و حشراتیکه جونده داشتند بکار میبردند مثل شب پره های زمستانه، روشها- در آب سرد بکندی حل میشوند در قلیا بسرعت حل میشود.
- ایندریک ارسنیک یا پنتااکسید ارسنیک: از اختلاط ارسنیک سفید و اسید نیتریک تولید می شوند و مقدار آن 65% است. گیاهسوزی دارد و کاربرد ندارد.
- ارسنیک سدیم NaAsO2: از ترکیب ارسنیک سفید و کربنات سدیم است. 57% ارسنیک دارد و کاربرد مثل قبلی است برای تهیه طعمه مسموم مصرف می شده است.
- ارسینات سدیم NaAsO4: از ترکیب ارسنیک سفید با کربنات سدیم در مجاورت اسید نیتریک تولید میشود و %40-31% ارسنیک دارد برای تهیه طعمه مسموم و مبارزه با آنان بهداشتی مصرف می شد.
2- ترکیبات نامحلول در آب:
- سبز پاریس Paris Green: از ترکیب ارسنیک سدیم و سولفات مس و اسید استیک بدست می آید به آن استوارسیت مس نیز میگویند (Cl3coo)2CN(Aso2)2- مقدار ارسنیک آن %40-30% است. %2 قدرت حلالیت دارد حین مقداری گیاهسوزی دارد. لذا با مقداری آهک مخلوط میکنند به نسبت 4 در هزار کاربرد برای مبارزه بالا پروانه ها- نسبتا پایدار است و مشکل آن پایداری در طبیعت است.
- ارسینات کلسیم یا ارسنیت دوشو Ca3(Aso2)2: جانشین سبز پاریس است زیرا هم ارزانتر است و هم تهیه آن آسانتر است. %37 ارسنیک دارند خاصیت حشره کشی خوب است خیلی کمتر حل میشوند لذا ممکن است گیاهسوزی تولید کند رعایت احتیار هم بصورت پودر %25 و طعمه سموم %15 و پودر و قابل %70 عرضه شد. برعلیه آفات پنبه بخصوص دارد پروانه ها و آفات درختان میوه و زراعتهای مختلف بکار میروند.
- ارسینات سرب Pb3(Asso2)2: دو صورت اسیدی و خنثی است. اسیدی آن تاثیر بسته دارد پس مصرف بیشتر است. %20 ارسنیک دارد و قابلیت حل %25/0 است و لذا در بین ترکیبات ارسنیکی کمترین سوختگی را دارد.
ترکیبات بالا برای زراعتهایی و درختانی که فورا مصرف نمیشوند و یا اصلا مصرف غذایی ندارند بکار میرود.
- تاثیر سموم ارسنیکی گوارشی است. جدار را خراب میکند.