هالوژن عناصر گروه ۱۷ (گروه ۷ اصلی) جدول تناوبی هستند یعنی: فلوئور ،کلر، برم، ید و آستاتین.
هالوژنها در حالت طبیعی خود مولکول‌های دواتمی هستند.
واژهٔ هالوژن از زبان یونانی گرفته شده و به معنی نمکزا است.
هالوژن
جرم اتمی
نقطه ذوب
نقطه جوش
الکترونگاتیویته
فلوئور
۱۹
۵۳/۵۳
۸۵/۰۳
۳/۹۸
کلر
۳۵/۵
۱۷۱/۶
۲۳۹/۱۱
۳/۱۶
برم
۸۰
۲۶۵/۸
۳۳۲/۰
۲/۹۶
ید
۱۲۷
۳۹۶/۸۵
۴۵۷/۴
۲/۶۶
آستاتین
۲۱۰
۵۷۵
۶۱۰
۲/۲
- هالوژن ها نافلزند و واکنش پذیری زیادی دارند.
- هالوژن ها از نظر خواص شیمیایی شباهت زیادی به یکدیگر دارند. در این گروه ، نظام های معینی با افزایش عدد اتمی مشاهده می شود؛ مثلا، واکنش پذیری آنها با افزایش عدد اتمی کم می شود
- هالوژن ها در طبیعت به حالت آزاد وجود ندارند و این نشانه ی واکنش پذیری زیاد آنهاست.
- هالوژن ها توسط اکسایش یون هالید مربوط تهیه می شوند.
- اتم هالوژن دارای هفت الکترون ظرفیت است.از این رو ، هالوژن ها تمایل به کسب الکترون و هالید ، دارند.پایدارترین حا لت اکسایش هالوژن ها 1- است.
- فلوئور به طور مستقیم با اکسیژن ترکیب می شود، اما سه هالوژن دیگر واکنش نمی دهند.در واکنش با آب فلوئور و کلر آب را اکسید می کنند، اما برم و ید این کار را انجام نمی دهند.
- قدرت اکسید کنندگی هالوژن ها از فلوئور به سمت ید کاهش می یابد.
- بجز فلوئور ، سایر هالوژن ها می توانند در ترکیب های خود حالت های اکسایش مثبت اختیار کنند. بیشترین حالت اکسایش مثبت برای اتم هالوژن 7+ است.
- در واکنش هالوژن با محلول بازی ، تسهیم نامتناسب صورت می گیرد.اتم هالوژن همزمان به یونX-کاهش می یابدو به یون XO- اکسایش می یابد
اکسی اسیدهای کلر در حالت های اکسایش 1+ ، 3+ ، 5+ ، 7+ شناخته شده اند. قدرت اسیدی آنها با افزایش تعداد اتم های اکسیژن متصل به اتم کلر زیاد می شودو قدرت اکسید کنندگی این اکسی اسید ها از پر کلریک اسید به سمت هیپو کلرواسید افزایش
می یابد.
هالوژن ها:
شناخت عناصر و مهم تر از آن تسلط بر روی نوع دسته بندی و علم به مکان آنها در جدول تناوبی کمک می کند تا بتوان مشخصات و ویژگی های آنها را حدس زد و به خوبی از آنها استفاده کرد .
دسته بندی های کلی ای را برای جدول سحر آمیز مندلیف آورده اند که از جالب ترین دسته هایی که نیز خواصی جالب دارند می توان به گروه 17 یا همان هالوژن ها اشاره کرد. ابتدا در این قسمت به دسته بندی عناصر بر اساس آرایش الکترونی می پردازیم سپس به خواص عمومی هالوژنها اشاره می کنیم بعد از آن به سراغ آشنایی کامل از عناصر تشکیل دهنده ی این گروه می رویم.
عناصر را می توان بر اساس آرایش الکترونی آنها طبقه بندی کرد:
1.گاز های نجیب: در جدول تناوبی ، گازهای نجیب در انتهای هر تناوب در گروه 0 (صفر) جای دارند. این عناصر گازهای بی رنگ، تک اتمی ، دیا مغناطیسی و از نظر شیمیایی غیر فعالند. بجز هلیم (که آرایش الکترونی 1s2 دارند) تمام گازهای نجیب آرایش الکترونی ns2np6 که نظمی بسیار پایدار است، دارند.
2. عناصر نماینده: این عناصر گروههای A جدول تناوبی را تشکیل می دهند و شامل فلزات و نافلزات هستند . خواص شیمیایی این عناصر بسیار متنوع است . بعضی از آنها دیامغناطیس و بعضی دیگر پارامغناطیس هستند. ولی ترکیبات این عناصر دیا مغناطیس و بی رنگ اند. پوسته های الکترونی درونی تمام این عناصر ، کامل یا پایدارند(ns2np6). اما بیرونی ترین پوسته در این عناصر ، از عنصری به عنصر بعدی در حال افزایش الکترون و پر شدن است. این پوسته بیرونی پوسته والانس و الکترونهای آن، الکترونهای والانس نامیده می شوند. تعداد الکترونهای والانس هر اتم ، برابر شماره گروه است که عنصر در آن قرار گرفته است. خواص شیمیایی این عناصر به الکترونهای والانس آنها بستگی دارد.
3.عناصر واسطه: این عناصر در گروههای B جدول تناوبی دیده می شوند. از ویژگیهای این عناصر درون سازی آنهاست. یعنی الکترون متمایز کننده در آنها ، به روش نامگذاری، یک الکترون d درونی است. در عناصر واسطه ، الکترونهای دو پوسته ی آخری در واکنشهای شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرند. تمام این عناصر فلز بوده ، بیشتر آنها پارا مغناطیس اند و ترکیبات شدیداً رنگین و پارا مغناطیس به وجود می آورند.