مقدمه بافندگی حلقوی روشی از تهیهی پارچه است.
که در این روش، با خمیده کردن طولی از نخ به شکل حلقه، و عبور حلقهها از داخل یکدیگر با شیوههای مختلف، پارچه تولید میشود.
هنر بافتنی دستی و اتصال و درگیری نخها با یکدیگر از هنرهای بسیار قدیمی است که به قرنها قبل از میلاد مسیح باز میگردد.
آثار به دست آمده در مصر که متعلق به قرن پنجم قبل از میلاد میباشد، پیشرفته بودن این هنر دستی را، در آن زمان، نشان میدهد.
اولین دستگاه بافندگی حلقوی پودی را در سال 1589، شخصی به نام ویلیاملی[1] در انگلستان اختراع کرد.
سرعت این دستگاه ده برابر بیشتر از سرعت تولید بافت با روش بافتنی دستی بود.
اختراع این دستگاه باعث پیشرفت و تکامل بافندگی حلقوی شد.
ساخت اولین دستگاه بافندگی حلقوی تاری نیز در سال 1775 انجام گرفت.
صنعت بافندگی حلقوی به دو قسمت مجزای بافندگی حلقوی تاری و بافندگی حلقوی پودی تقسیم شده است.
سازندگان ماشینآلات نیز هر یک، فناوری خاص خود را دارند و غالباً خصوصیات بافتها و موارد مصرف تولیدات آنها نیز با هم متفاوت است.
در بخش بافندگی حلقوی پودی، در این کتاب، سعی شده است هنرجویان عزیز با اصول اولیهی بافندگی حلقوی پودی آشنا شوند.
لذا در مورد هر یک، توضیحات مختصری به شرح زیر داده شده است.
در فصل اول: تعاریف بافندگی حلقوی پودی و تاری، تفاوت و مصارف هر یک، تعاریف اصطلاحات متداول، انواع سوزن، انواع حلقه و چگونگی تشکیل هر یک توسط سوزن زبانهدار در ماشینهای حلقوی ارائه شده است.
و فصل دوم به معرفی انواع ماشینهای بافندگی حلقوی پودی و توضیح مختصری راجع به هر یک، عوامل اصلی بافت، عملیات بافندگی، بافتهای پایه و محاسبهی تولید و وزن اختصاص یافته است.
بافندگی حلقوی پودی در بافندگی حلقوی پودی حلقهها در جهت افقی (یک رج) تشکیل میشوند به طوری که اتصال یک حلقه به حلقهی بعدی در یک سطر افقی انجام میشود (شکل 9-1).
همچنین امکان تولید پارچه با استفاده از یک بسته نخ وجود دارد، اگرچه روی پارهای از ماشینها امروزه تا 192 بسته نخ، برای تولید پارچه، به کار میرود.
صنعت بافندگی حلقوی پودی در ایران به نام های «کشبافی» و «تریکوبافی» مصطلح است.
شکل (9-1)- ساختمان بافت سادهی حلقوی پودی بافندگی حلقوی تاری به روشی از تولید پارچه که اتصال یک حلقه به حلقهی بعدی در دو رج متفاوت و در جهت طولی انجام میشود، بافندگی حلقوی تاری میگویند.
شکل (9-2) - ساختمان بافت سادهی حلقوی تاری مقایسهی بافندگی حلقوی پودی و تاری و مصارف هر یک در بافندگی حلقوی پودی امکان تولید پارچه حتی با یک بسته نخ وجود دارد، بنابراین روش سادهتری برای تبدیل نخ به پارچه است.
1- در بافندگی حلقوی تاری، برای هر سوزن حداقل یک نخ در هر رج وجود دارد.
بنابراین به دلیل وجود تعداد سوزن بسیار روی ماشینها، به چله پیچی نخها بر روی قرقرهها نیاز است که این باعث افزایش عملیات مقدماتی برای تولید پارچه، در مقایسه با بافندگی حلقوی پودی، میشود.
2- در بافندگی حلقوی، پودی، امکان تولید بافتهای متنوعتر و استفاده از انواع نخها، نسبت به حلقوی تاری، بیشتر است.
3- سرعت تولید بافت در بافندگی حلقوی تاری در مقایسه با حلقوی پودی و بافندگی تار و پودی بیشتر است.
اگرچه در حال حاضر عملیات بافت و سرعت تولید در بسیاری از ماشینهای جدید حلقوی پودی به گونهای است که اختلاف بسیار کمی بین بافندگی حلقوی پودی و تاری وجود دارد.
4- سرعت تغییر نقشه در حلقوی پودی بیشتر و هزینههای تولید در این شیوه بسیار پایینتر است.
5- در شرایط معمول بافندگی، پارچههای تولیدی حلقوی تاری، ثبات ابعادی بیشتری نسبت به حلقوی پودی دارند، زیرا در صورت پاره شدن نخ یک حلقه و تحت کشش قرار گرفتن ساختمان بافت حلقوی پودی، یک خط معیوب در رفتگی عمودی در پارچه ایجاد میگردد، در حالی که ساختمان بافت حلقوی تاری به گونهای است که دررفتگی طولی به راحتی به وجود نمیآید.
6- بافتهای حلقوی پودی غالباً دارای قابلیت کشش بیشتری نسبت به بافت حلقوی تاری میباشند.
7- منسوجات حلقوی پودی معمولاً به مصرف تهیهی لباس زیر، بلوز، ژاکت، کت و دامن، کت و شلوار، لباسهای ورزشی و دریا، گرمکن، جوراب، دستکش، شال گردن، کلاه، پتو، رومبلی، پرده، منسوجات صنعتی، پزشکی، خانگی و تزئینات میرسند.
اما تولیدات حلقوی تاری دارای مصارفی چون تهیهی لباس رو، لباس زیر، لباس ورزشی، تورپردهای، تور ورزشی، تور ماهیگیری، رومیزی، ملحفه، رومبلی، و روکش صندلی اتومبیل، پتو، پارچههای صنعتی، پزشکی، تزئینی و مصارف خاص میباشند.
سوزن و انواع آن سوزن که قطعهای فلزی و قلابدار است یکی از مهمترین عناصر اصلی بافت در ماشینهای بافندگی حلقوی به شمار میرود.
سوزنها به مرور زمان تکامل یافته و انواع مختلف آن، به شرح زیر، ساخته شده است.
- سوزن فنری (کتن) - سوزن زبانهدار (ماهکدار) یک سر و دوسر - سوزن مرکب - سوزن نواربافی 1- سوزن فنری اولین سوزنی که اختراع شد، سوزن فنری بود که امروزه ارزانترین و سادهترین نوع سوزن به شمار میرود و با ظرافتهای متفاوت ساخته میشود.
شکل (9-3 نشاندهندهی سوزن فنری با قسمتهای مختلف است.
این قسمتها عبارتند از: سر (2)، قلاب فنری (3) که در هنگام عملیات بافندگی توسط قطعهی فشاردهنده، باز و بسته میشود، فرورفتگی بر روی ساق سوزن (4) که نوک قلاب فنری، در هنگام بسته شدن سر سوزن، در آن قرار میگیرد.
ساق (میله) سوزن (1) که برای قرار گرفتن حلقه و نخ بر روی آن میباشد و پایه (5) که برای استقرار یافتن سوزن در محل تعبیه شده بر روی ماشین است.
شکل (9-3) – سوزن فنری 2- سوزن زبانهدار سوزن زبانهدار را در سال 1806 پیر ژاندیو اختراع کرد اما حدوداً چهل سال بعد، یعنی در سال 1847 توسط ماتیو تاونزند در عمل مورد استفاده قرار گرفت.
مزیت سوزن زبانهدار سادهتر شدن تشکیل حلقه و انتخاب سوزنها به طور مجزا برای تولید پارچههای مختلف است.
امروزه بسیاری از ماشینهای حلقوی پودی و تاری مجهز به سوزن زبانهدار میباشند.
سوزن زبانهدار (شکل 4-1) دارای قسمتهای اصلی زیر است: 1- قلاب، که عمل کشیدن نخ و نگه داشتن حلقهی جدید را به عهده دارد.
2- میخ پرچ، که باعث نگه داشتن زبانه بر روی ساقهی سوزن میشود.
3- زبانهی سوزن، که دارای حرکت نوسانی است و از آن برای بستن یا باز نگه داشتن قلاب سوزن، در هنگام تشکیل حلقه، استفاده میشود.
4- قاشقک زبانه، که در انتهای زبانه قرار دارد.
با بسته شدن زبانه، قلاب سوزن توسط آن کاملاً مسدود میشود.
این موقعیت در شکل (9-4) به صورت خطچین مشخص شده است.
5- ساق یا میلهی سوزن، که حلقه و یا نخ، هنگام لغزیدن از روی زبانه بر روی آن قرار میگیرد شکل (9-4) – سوزن یک سر زبانهدار - سوزن دو سر زبانهدار 6- پایهی سوزن، که حرکت سوزن به منظور تشکیل حلقه به سمت بالا و پایین و یا جلو و عقب توسط مسیر بادامکها و به وسیلهی آن (پایهی سوزن) انجام میشود.
7- دنبالهی سوزن، بعضی از سوزنها دارای دنبالهای هستند که کار آن بهتر نگه داشتن سوزن درون شیار صفحه است.
نوعی از سوزن زبانهدار که به نام سوزن دوسر زبانهدار میباشد (شکل 9-5) بدون پایه بوده و دو قلاب و زبانه در دو سر خود دارد.
این نوع سوزن میتواند توسط هر یک از قلابها تشکیل حلقه بدهد و بر روی ماشینهای دوبله سیلندر تختباف، گردباف و جوراببافی مورد استفاده قرار گیرد.
3- سوزن مرکب سوزن مرکب را در سال 1856 در انگلستان شخصی به نام جیکوک اختراع کرد.
این سوزن دارای دو قسمت مجزا به صورت «قلاب همراه با ساق» و «زبانه» است،که هر یک از آنها بر روی ماشین به طور جداگانه قابل کنترل میباشد.
سوزن مرکب از جهت ساخت دو نوع است.
یک نوع آن دارای بدنهای لولهای شکل است که زبانهی داخل لولهی ساق سوزن به منظور بستن قلاب سوزن جابهجا میشود که در شکل (9-6) به صورت خطچین نشان داده شده است.
نوع دیگر، به صورت ساق دارای شیار طولی باز است که زبانه داخل شیار قرار میگیرد (در شکل 9-7 به صورت خطچین مشخص شده است).
این سوزن روی نوعی از ماشینهای بافندگی حلقوی تاری، و در سالهای اخیر نوعی از ماشینهای گردباف و تختباف (حلقوی پودی) مورد استفاده قرار گرفته است.
شکل (9-6) شکل (9-7) عملیات سوزن مرکب برای انجام تشکیل حلقه، سادهتر، ملایمتر و کوتاهتر است.
به همین دلیل برای تولید بافتهای ظریف و با سرعت بالا مناسب میباشد.
هزینهی ساخت این سوزن بیشتر از دو سوزن قبلی است و حرکت هر دو قسمت آن نیاز به کنترل دقیق دارد.
4- سوزن نواربافی سوزن نواربافی تقریباً مشابه سوزن فنری است، با این تفاوت که سر سوزن بسته است و نخ از یک سمت داخل قلاب سوزن میشود (شکل 9-8).
عملیات بافت در ماشینهایی که مجهز به سوزن نواربافی میباشند به صورت حلقوی تاری بوده و از این نوع بافت غالباً برای تولید نوارهای تزئینی و یا نوارهای کش استفاده میشود.
گیج ماشین اصطلاح گیج برای بیان ظراف بافت یک ماشین به کار میرود و عبارت است از فاصلهی بین مرکزیک سوزن با مرکز سوزن مجاور.
در ماشینهای حلقوی پودی که مجهز به سوزن زبانهدار میباشند، معمولاً تعداد سوزنها در طول یک اینچ را گیچ ماشین مینامند، به طوری که بیشتر بودن تعداد سوزن در یک اینچ تعیین کنندهی ظرافت بیشتر بافت است.
اما در برخی از ماشینها مانند فولی فشن (راست باف) تعداد سوزنها در 5/1 اینچ، گیج است، و در ماشینهای راشل در بافندگی حلقوی تاری، تعداد سوزنها در دو اینچ را گیج مینامند.
شکل (9-8) سوزن نواربافی انواع حلقه در بافندگی حلقوی پودی سه نوع حلقهی اصلی وجود دارد، - حلقهی بافت - حلقهی نیمبافت - حلقهی نبافت استفاده از انواع حلقه باعث ایجاد طرح و تغییر خصوصیات فیزیکی یک ساختمان بافت میشود.
هر یک از انواع حلقهها در یک دوره از مراحل بافندگی به وجود میآید.
طرز تشکیل حلقهی بافت به وسیلهی سوزن زبانهدار شکل (9-9) مراحل تشکیل حلقهی بافت را نشان میدهد، 1- مرحلهای استراحت، سوزن در موقعیت استراحت و سر سوزن همسطح با لبهی شیار صفحه (لبهای که حلقه روی آن آزاد میگردد) قرار دارد.
2- مرحلهی نیمبافت (باز شدن زبانه)، سوزن از طریق پایهی خود درون شیار باامکی، توسط بادامک بالا برندهی سوزن به سمت بالا حرکت کرده به طوری که زبانه به وسیلهی حلقه باز میشود.
شکل (9-9) – مراحل تشکیل حلقهی بافت توسط سوزن زبانهدار 3- مرحلهی قرار گرفتن حلقه روی ساق سوزن، سوزن توسط بادامک بالابرنده حداکثر حرکت خود را به سمت بالا انجام داده و حلقه از روی زبانه عبور کرده و روی ساق سوزن قرار میگیرد.
4- مرحلهی تغذیهی نخ و بسته شدن زبانه، سوزن به وسیلهی بادامک تعیین طول حلقه به سمت پایین حرکت کرده و نخ جدید را که در حال تغذیه شدن است با قلاب خود میگیرد و در این هنگام، حلقه باعث بستن زبانه میشود.
بنابراین نخ جدید درون قلاب بستهی سوزن محبوس میشود.
5- مرحلهی آزاد کردن حلقه و تعیین طول حلقه، سوزن حداکثر حرکت را به سمت پایین، از طریق هدایت بادامک تعیین طول حلقه، انجام داده است.
در این موقعیت حلقه از روی سر سوزن بسته شده عبور میکند و نخ از داخل حلقهای که در حال آزاد شدن است کشیده شده و حلقهی جدید تشکیل میشود.
میزان پایین آمدن سوزن در این مرحله، که توسط بادامک تعیین طول حلقه قابل تنظیم میباشد، طول حلقهی جدید خواهد بود.
ساختمان حلقهی بافت یک حلقهی بافت از سه قسمت تشکیل شده است: سر حلقه (a)، دو بازوی حلقه (b) و پای حلقه و یا نخ اتصال بین دو حلقه (c) (شکل 9-10).
شکل (9-10) اصطلاحات متداول در بافندگی حلقوی پودی به منظور توضیح در مورد ساختمان بافتهای متفاوت دانستن اصطلاحات رایج ضروری است.
1- رج حلقههایی را که در جهت عرض پارچه توسط سوزنهای مجاور یکدیگر در یک دوره از عملیات بافندگی بافته شدهاند، رج مینامند.
برای به دست آوردن ابعاد پارچه، تعداد رجهای بافته شده روی یکدیگر، طول یک پارچه را تعیین میکند.
خط (b) در شکل 9-11 مشخص کنندهی یک رج از سادهترین ساختمان بافت حلقوی پودی است.
2- ردیف یک ردیف تشکیل شده است از حلقههایی که روی یکدیگر در یک خط طولی بافته شدهاند.
تعداد ردیفها، تعیین کنندهی عرض پارچه است و در صورت لزوم (به منظور محاسبات تولید و ابعاد پارچه) تعداد ردیف در یک سانتیمتر اندازهگیری و به صورت «W.P.C.» نشان داده میشوند.
خط a در شکل 9-11 یک ردیف از ساختمان بافت ساده را مشخص میکند.
شکل (9-11) 3- تراکم حلقه اصطلاح تراکم حلقه در بافندگی حلقوی پودی به معنای تعداد حلقهها در واحد سطح مربع است و غالباً از حاصلضرب تعداد رج و ردیف در یک سانتیمتر به دست میآید.
4- طول حلقه طول نخی که در یک حلقهی بافته شده به کار رفته است طول حلقه نام دارد و به میلیمتر اندازهگیری میشود.
طول حلقه از مهمترین عوامل کنترل خصوصیات پارچههای بافته شده است.
اندازهی طول یک حلقه به وسیلهی شکافتن نخ یک رج از بافت و تقسیم نمودن طول آن به تعداد سوزنهایی که حلقهی آنها شکافته شده است، به دست میآید و غالباً با حروف (1) نمایش داده میشود.
معمولاً بزرگتر بودن طول حلقه باعث ایجاد بافت بازتر و پارچهی سبکتر میشود در حالی که حلقهی کوچکتر موجب متراکمتر و سنگینتر شدن پارچه خواهد شد.
5- حلقهی فنیرو هنگامی که حلقهی بافت جدید از میان و از روی سر حلقهی قبلی عبور کند به اسم حلقهی فنیرو نامیده میشود (شکل 9-12).
این نوع حلقه در روی فنی پارچه به شکل (V) نمایان میشود.
علامت مشخصکنندهی حلقهی فنی رو را در نمایش سوزنی به شکل ( ) و در نمایش شطرنجی به شکل (X) نشان میدهند.
(این دو علامت در شکل 9-12 مشاهده میگردد).
6- حلقهی فنی پشت در صورتی که حلقهی بافت جدید از میان حلقهی قبلی و از پشت سر آن کشیده شده باشد به اسم حلقهی فنی پشت نامیده میشود (شکل 9-13).
این حلقه در پشت پارچه (یکرو سیلندر) به شکل نیمدایره است و علامت آن در نمایش سوزنی به شکل ( ) و شطرنجی به شکل (O) میباشد.
ماشینهای گردباف یک سیلندر مجهز به سوزن زبانهدار ماشینهای گردباف غالباً دارای سیلندر چرخان و ابزارهای ثابت هستند (کلیدی قطعاتی که بتواند یک دوره از عملیات بافندگی را توسط سوزنها ایجاد کند ابزار نامیده میشود.) و تعداد کمی از آنها ابزارهای چرخان و سیلندر ثابت دارند (تعداد از ماشینهای گردباف قدیمی).
سوزنهای زبانهدار در ماشینهای گردباف، در درون شیارهای سیلندر و یا صفحه، دارای حرکت مجزا و بالا و پایین و یا جلو و عقب هستند.
انجام این حرکات توسط شیاری میسر میشود که بادامکها، به منظور عبور پایهی سوزن، ایجاد نمودهاند.
بیشتر بادامکهای بالا برندهی سوزن از یک یا چند قطعه تشکیل شدهاند و برای ایجاد حلقهی بافت، نبافت و یا نیمبافت قابل تنظیماند.
1- عوامل اصلی بافت در ماشینهای گردباف یک سیلندر مجهز به سوزن زبانهدار شکل (10-9) عوامل اصلی بافت در این نوع ماشینها را نشان میدهد.
این عوامل عبارتند از: 1- سوزن زبانهدار، گرفتن نخ و تشکیل حلقه توسط سوزن انجام میشود 2- سنیکر، در هنگام تشکیل حلقه، پارچه توسط مکانیزم کشش دهنده، به سمت پایین تحت کشش قرار دارد.
در ماشینهای قدیمی کشیدن پارچه تنها به وسیلهی مکانیزم کشش خود پارچه انجام میگرفت، اما بسیاری از ماشینهای جدیدتر مجهز به قطعهای به نام سنیکر (لبهگیر) میباشند که پارچه را تحت کشش قرار میدهد.
این ماشینها دارای یک سری سوزن بر روی سیلندر به طور عمودی هستند و سنیکرها به صورت افقی بین سوزنها قرار گرفتهاند (در نوعی از ماشینهای جدید گردباف، سنیکرها به طور عمودی در کنار سوزن درون شیارهای سیلندر قرار گرفتهاند) بنابراین سنیکرها نسبت به سوزن، زاویهی تقریباً 90 درجه دارند.
در چنین ماشینهایی سنیکر دو وظیفهی به عهده دارد، که نگه داشتن حلقههای آخرین رجه پارچه در هنگام بالا رفتن سوزن و ایجاد سطح مناسب برای کشیدن نخ جدید از داخل حلقهی قبلی میباشد.
3- بادامکهای عمل کننده روی سنیکر، عمل هدایت سنیکرها به سمت جلو و عقب توسط بادامکهای سنیکر انجام میشود.
این بادامکها در قالبهای دور محیط بیرونی سیلندر به صورت حلقهای شکل قرار دارند.
شکل 10-10 نشاندهندهی مسیر بادامکهای سنیکر است و طبق عملیات بافندگی شمارهگذاری شده است.
4- بادامکهای عمل کننده روی سوزن، این بادامکها هدایت سوزن را در انجام حلقههای بافت، نبافت و نیمبافت به عهده دارند و بادامک تعیین طول حلقه به منظور تعیین طول حلقهی مناسب بافت به کار میرود.
5- نخبر، عمل تغذیهی نخ به سوزنها توسط نخ بر انجام میشود.
نخبرها در بسیاری از ماشینها دارای تنظیمات مختلف هستند و در تعداد کمی از آنها نیز ثابتاند.
شکل (10-9) 2- طرز تشکیل حلقهی بافت در ماشینهای گردباف یک سیلندر مجهز به سوزن زبانهدار شکل (10-11) مراحل 1 تا 8، تشکیل حلقهی بافت در این نوع ماشینها ر نشان میدهد.
اصول تشکیل این حلقه مشابه با شیوهای است که قبلاً توضیح داده شد، اما در این روش سنیکرها به تشیکل حلقه کمک میکنند.
(شکل 10-10) 1- مرحلهی نیمبافت؛ سوزن توسط بادامک بالابرنده به سمت بالا هدایت شده و با این عمل زبانهی سوزن باز میشود.
2- مرحلهی قرار گرفتن حلقه روی ساق سوزن؛ سوزن به طور کامل به سمت بالا هدایت شده به طوری که حلقه از روی زبانه عبور کرده و بر روی ساق سوزن قرار گرفته است، در حالی که سنیکر توسط بادامک به سمت عقب کشیده میشود.
3- مرحلهی تغذیهی نخ؛ با عمل برگشت سوزن به سمت پایین، که به وسیلهی بادامک تعیین طول حلقه انجام میگیرد، نخ توسط نخبر به سوزن تغذیه میشود و سنیکر همچنان عقب کشیده خواهد شد.
4- مرحلهی بسته شدن زبانه؛ ادامهی حرکت سوزن به سمت پایین، باعث بسته شدن زبانه و گرفتن نخ توسط قلاب سوزن میشود.
5- مرحلهی عبور حلقهی قبلی از روی سوزن؛ در این موقعیت سوزن همچنان پایین رفته به طوری که زبانه کاملاً بسته شده و حلقه در حال عبور از روی سربستهی سوزن است.
سنیکر همچنان عقب قرار دارد.
شکل (10-11)- مراحل تشکیل حلقهی بافت در ماشینهای گردباف یک سیلندر مجهز به سوزن زبانهدار 6- مرحلهی آزاد شدن حلقه؛ با ادامهی حرکت سوزن به سمت پایین حلقهی قبلی آزاد میگردد و نخ گرفته شده از میان حلقهی قبلی آزاد شده و به سمت پایین کشیده میشود.
در حالی که با آغاز حرکت سنیکر به سمت جلو، سطح مناسبی برای حلقهی آزاد شده ایجاد خواهد شد.
7- مرحلهی تشکیل حلقهی جدید؛ سنیکر حرکت خود را به سمت جلو ادامه میدهد و با ادامهی هدایت سوزن به سمت پایین، حلقهی جدید تشکیل میگردد.
8- مرحلهی تعیین طول حلقه؛ در این موقعیت طول حلقهی جدید تعیین میگردد و سوزن دوباره آمادهی شروع عملیات بافندگی دورهی بعد (رج بعد) میشود.
ماشینهای گردباف دو سیلندر مجهز به سوزن زبانهدار ماشینهای گردباف دو سیلندر (سیلندر و صفحه) دارای دو سری سوزن هستند که یک سری از آنها درون شیارهای سیلندر، به طور عمودی، و سری دیگر درون شیارهای صفحه، به طور افقی، چیده شدهاند (شکل 10-18) و تعداد شیارهای صفحه و سیلندر در بیشتر ماشینها برابرند.
این دو سری سوزن تقریباً با زاویهی 90 درجه نسبت به هم قرار دارند.
تولیدات ماشینهای دو سیلندر را به اسم دور و سیلندر مینامند و این ماشینها غالباً میتوانند انواع متنوع از این نوع بافتها را تولید کنند.
1- سیلندر 2- شیارهای سیلندر (درون هر شیار یک سوزن به طور عمودی چیده شده است) 3- صفحه 4- شیارهای صفحه (درون هر شیار یک سوزن به طور افقی چیده شده است) شکل (10-18) 1- عوامل اصلی بافت در ماشینهای دو سیلندر گردباف (شکل 10-19) عبارت اند از: 1- نخبر.
که عمل تغذیهی نخ به سوزنها را به عهده دارد.
2- سوزن سیلندر، که به طور عمودی درون شیارهای سیلندر چیده شده و مهمترین عامل تشکیل حلقهی فنی روی پارچه میباشد.
شکل (10-19) عوامل اصلی بافت در ماشینهای دو سیلندر گردباف مجهز به سوزن زبانهدار 3- سوزن صفحه، که به طور افقی درون شیارهای صفحه چیده شده و مهمترین عامل تشکیل حلقهی پشت فنی پارچه میباشد.
4- سیلندر 5- صفحه 6- بادامک بالا برندهی سوزن، که قابل تنظیم است و هدایت پایهی سوزن را برای انجام حلقهی بافت، نبافت و یا نیمبافت به عهده دارد.
7- بادامک تعیین طول حلقه، که سوزنها توسط آن و از طریق پایهی خود به سمت پایین هدایت میشوند (انتهای عملیات بافندگی).
میزان پایین آمدن سوزن، تعیینکندهی طول نخی است که به وسیلهی قلاب سوزن از نخبر کشیده میشود و به صورت حلقهی جدید تشکیل میگردد.
بنابراین با تنظیم این بادامک، شلی و سفتی پارچه تغییر خواهد کرد.
8- بادامک جلوبرندهی سوزن صفحه (مشابه با قطعهی 6 عمل میکند).
9- بادامک تعیین طول حلقهی صفحه (مشابه با قطعهی 7 عمل میکند).
2- طرز تشکیل حلقهی بافت در ماشینهای گردباف دو سیلندر مجهز به سوزن زبانهدار مراحل تشکیل حلقهی بافت در این نوع ماشینها در شکل (10-20) از 1 تا 5 نشان داده شده است.
1- مرحلهی استراحت سوزن؛ در این موقعیت هر یک از دو سوزن صفحه و سیلندر دارای حلقهای در قلاب خود میباشند و حلقهها از روی لبه و بین سیلندر و صفحه توسط مکانیزم کشش پارچه به سمت پایین کشیده میشوند.
در این مرحله هر دو سوزن به ویلهی بادامک و از طریق پایهی خود به سمت بیرون از شیار هدایت میشوند.
2- مرحلهی عبور حلقه از روی زبانه؛ با حرکت سوزنهای صفحه و سیلندر به سمت بیرون از شیار، زبانهی سوزنها (در صورت بسته بودن) توسط حلقه باز میشود و از روی زبانه عبور میکند تا روی ساق سوزان قرار گیرد.
3- مرحلهی تغذیهی نخ؛ در این مرحله هر دو سوزن به سمت درون شیار هدایت میشوند و نخبر در موقعیت تغذیه نخ قرار میگیرد.
شکل (10-20)- مراحل تشکیل حلقهی بافت در ماشینهای دو سیلندر گردباف مجهز به سوزن زبانهدار 4- مرحلهی گرفتن نخ؛ با ادامهی حرکت برگشت سوزنها درون شیار صفحه و سیلندر، نخ توسط قلاب سوزنها از نخبر کشیده میشود در حالی که زبانهی سوزن تحت تأثیر فشار حلقهی روی ساق سوزن، در حال بسته شدن است.
5- مرحلهی آزاد شدن حلقهی قبلی و تشکیل حلقهی جدید؛ با ادامهی حرکت سوزنها به درون شیار خود، حلقهی قبلی زبانهی سوزن را کاملاً میبندد و از روی آن عبور کرده و آزاد میگردد.
در حالی که نخ جدید گرفته شده، توسط قلاب سوزن از میان حلقهی آزاد شده عبور کرده به حلقهی جدید تبدیل میشود.
موضوع پروژه : راه اندازی کارگاه حلقوی پودی (تریکو بافی) ترازو : 600 هزار پول پیش : 2 میلیون هزینه راه اندازی دستگاه : 250 هزار تومان دستگاه : 35 میلیون لوازم جانبی : 650 هزار پمپ هوا : 500 هزار دستگاهها : 1-چانگدای : 240 کیلو پارچه تولیدی در روز 2-کامبر : 320 کیلو پارچه تولیدی در روز 1-چانگدای : عرض پارچهی تولیدی 90 سانتی متر به صورت کیسهای مدل 1990 ساخت کره - قیمت 15 میلیون مشخصات فنی دستگاه : 120 ابزار - دهنهی 30 - ریزی 24 - ارتفاع 5/2 متر 2-کامبر : عرض پارچه 80 سانتی متر کیسه ای - مدل 1990 ، ساخت انگلیس - دو دستگاه - قیمت هر دستگاه 10 میلیون .
مشخصات فنی دستگاه : 82 ابزار - دهنهی 26 - ارتفاع 2 متر نقشه کارگاه : مساحت کل : m230 فضا برای هر دستگاه m20 متر فاصله بین هر دستگاه 1 متر هزینه های ثابت : اجاره کارگاه : 2 میلیون پول پیش ، ماهیانه 350 هزار تومان هزینه نصب و راه اندازی ماشین آلات : 250 هزار تومان روغن 30و40 : به صورت شبکه ای خریداری شده هر لیتر 1000 تومان (روزی 12 لیتر مصرف) کارگر : 4 نفر در هر شیفت 2 نفر (2 شیفت کاری 12ساعت) حقوق برای هر کارگر 140 هزار تومان حسابدار : یک نفر حقوق ماهیانه 180 هزار تومان پمپ هوا : 500 هزار تومان ترازو : 600 هزار تومان هزینه برق : 240 هزار تومان در 2 ماه (سه فاز 250 آمپر) هزینه آب : 3 هزار تومان در 2 ماه هزینه تلفن : 100 هزار تومان در 2 ماه هزینه رنگرزی هر کیلوپارچه : 300 مزد بافت برای تولید هر کیلو پارچه : 200 قیمت نخ 30 پنبه ای کیلویی 2150 تومان سود خالص به ازای تولید هر کیلو پارچه 100 تومان محاسبه مزد بافت : تلفن : 250هزار تومان روغن : 42 هزار در ماه بیمه 41400 تومان در ماه استهلاک ماشین : 300 هزار تومان در ماه اجاره کارگاه : 350 هزار تومان کرایه ماشین : 600 هزار تومان حقوق کارگر : 740 هزار تومان در ماه برق : 120 هزار تومان برای تولید هر کیلو پارچه 33 تومان افت پارچه برای تولید هر کیلو پارچه 44 هزار تومان حقوق کارگر 7 هزینه برق 3 تلفن 12 بیمه 25 اجاره کارگاه با محاسبه پول پیش 21 روغن 18 استهلاک ماشین 35 کرایه (برای محله پارچه خام از کارگاه به رنگرزی و بالعکس 2 پیش بینی نشده 200 تومان مزد بافت سود 24 ساعت 84000 = سود برای هر کیلو 150 × 560 کیلو پارچه تولیدی در 24 ساعت سود در ماه : 2184000 = 26 روز کار در ماه × 84000 سود در سال 26.208.000 = 12×2184000 در عرض 5/1 سال به نقطه سر به سر می رسیم .
منابع : 1 ـ بررسی صنعت بافندگی ، تألیف : پیتر تیرگ .
2 ـ بافندگی در چشم اندازی جامع : چاک ، وای .
گی .
دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج پروژه کارآفرینی عنوان : بافندگی حلقوی پودی و تاری استاد : جناب آقای مهندس حسینی دانشجو : سمیه مظاهری زمستان 87 فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه 1 بافندگی حلقوی پودی 3 بافندگی حلقوی تاری 4 مقایسهی بافندگی حلقوی پودی و تاری و مصارف هر یک 4 سوزن و انواع آن 6 گیج ماشین 12 انواع حلقه 13 طرز تشکیل حلقهی بافت به وسیله سوزن زبانه دار 13 ساختمان حلقه بافت 15 اصطلاحات متداول در بافندگی حلقوی پودی 16 ماشین های گردباف یک سیلندر مجهز به سوزن زبانه دار 18 ماشین های گردباف دوسیلندر مجهز به سوزن زبانه دار 25 راه اندازی کارگاه حلقوی پودی (تریکوبافی) 31 هزینه های ثابت 32 حیاط 51انبار خام : m40دفتر : m24حیاط 51پارچه رنگ شده : m 46پارچه رنگ شده : m 46سالن بافت : m 69سالن بافت : m 69سالن بافت : m 69