دانلود گزارش کارآموزی نرم افزار مالی و آموزشی

اینجانب واحد کارآموزی خود را در دانشگاه امام حسین(ع) واقع در تهران- کیلومتر 13 بزرگراه شهید بابایی- دانشکده فنی و مهندسی- معاونت پژوهش گذراندم.
این دانشگاه در سال 1365 تاسیس گردیده است.

که در ایتدا کار خود را در هفت رشته فنی و علوم انسانی آغاز نمود.

که در حال حاضر این دانشگاه در رشته های فنی و مهندسی به رشته های صنایع، کامپیوتر، عمران(معماری- نقشه کشی- عمران عمران)، برق(مخابرات الکترونیک) و علوم پایه(ریاضی- فیزیک- شیمی- زیست- مهندسی شیمی) ارتقا یافته است و رشته های علوم انسانی آن نیز ادبیات- مدیریت- ادبیات عرب- زبان و...

می باشند.

در دانشکده فنی و مهندسی حدودا 5000 نفر در مقاطع مختلف به تحصیل مشغولند و رشته های کارشناسی ارشد و دکترای آن به تایید وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری رسیده است.
شایان ذکر است که مهندسان این دانشکده در طرحهایی همچون علویه بوشهر و طرح it نیروی انتظامی و...

فعال هستند.

نکته دیگری که برای خودم هم جالب بود پذیرفتن دانشجویان میهمان در این دانشگاه از دانشگاه آزاد بود که با توجه به پایین تر بودن شهریه آن(تقریبا نصف شهریه دانشگاه آزاد) علاقه مندان خاص خود را دارد.
اگر هسته اصلی تشکیل دانشگاه را ارائه آموزشهای تکمیلی به علاقه مندان برای برطرف نمودن نیازهای جامعه بدانیم، این ماموریت بدون توجه به مسائل پشتیبانی و حمایت همچون داشتن فضای آموزشی مناسب، توجه به مسائلی همچون سرویس و غذا، داشتن سالنهای مناسب ورزش و سمینار و کتابخانه های مربوط به هر دانشکده و پرسنل کارآزموده تحقق نمی یابد.
یکی از این قبیل مسائل پشتیبانی انتخاب واحد دانشجویان است که در نگاه اول امری عادی بنظر می آید با توجه به افزایش چشمگیر دانشجویان و رشد دانشگاه مسئولان دانشکده فنی و مهندسی را بر آن داشت تا با ارائه نرم افزاری به این نیاز احساس شده پاسخ مناسب دهند تا خدمات بهتری به دانشجویان ارائه گردد، که با توجه به جایگاه دانشگاه در میان سازمانها و ارگانهای دیگر امری الگوساز به نظر می رسد.

بنابر توضیحات داده شده به بررسی کم و کیف این نرم افزار می پردازیم و برای آغاز کمی در مورد اهمیت خدمات در دنیای کنونی و نیز بررسی عصر اطلاعات توضیحاتی بیان می شود.
اهمیت خدمات در جهان امروز:
حدود 2/1 پولهایی که مصرف کنندگان خرج می کنند برای امور خدماتی صرف می شود.

میزان استفاده از خدمات و اشتغال به کارهای خدماتی رو به افزایش است.

در بسیاری از جوامع حدود 4/3 نیروی کار غیرکشاورزی در صنایع خدماتی فعالیت دارند و حدود 3/2 نیروی کار غیرکشاورزی در صنایع خدماتی فعالیت دارند و حدود 3/2 تولید ناخالص ملی را بر عهده دارند.

حدود 50% درآمد کشورهای پیشرفته از راه خدمات بوده است.

هر چه امور تجارت و فعالیتها پیچیده تر، تخصصی تر و رقابتی تر شوند، امور خدماتی رشد بیشتری می یابد.

به مسائل مطروحه افزایش روز افزون مراکز خدماتی، سازمانهای بازاریابی و سرویس دهندگان مانند نمایندگان فروش و بانکها را نیز باید اضافه کرد.

حدود 2/1 پولهایی که مصرف کنندگان خرج می کنند برای امور خدماتی صرف می شود.

کشورهای در حال توسعه برای رسیدن به کشورهای توسعه یافته در کنار بهره گیری از علوم تولید و کشاورزی به تکوین حمل و نقل و ارتباط و سایر امکانات رفاهی روی می آورند.

ویژگیهای امور خدماتی: چهار ویژگی اصلی خدمات که به 4i نیز شهرت دارد عبارتند از: 1- ناملموس بودن intanlibility: خدمات ناملموسند یعنی نمی توان آنها را پیش از خرید دید، لمس کرد یا حس نمود.

وظیفه اصلی بازاریابی خدمات این است که به گونه ای خدمات را قابل لمس نماید بعنوان مثال موسسات توریتی باید در تبلیغات خود اشتیاق مسافران را در مناطق دیدنی به دیگران نشان دهند.

2- نامشابه بودن و ناپیوستگی inconsistaney: کیفیت خدمات اغلب متفاوت و ناپیوسته است.

خدمات وابسته به افرادی است که آنرا ارائه می دهند به همین دلیل کیفیت آنها متغیر است چون افراد قابلیتهای گوناگون و حتی عملکردی متفاوت دارند امور خدماتی ممکن است خوب یا بد باشد.

با استفاده از خطوط تولیدی پیشرفته کیفیت محصولات دارای پیوستگی و تداوم بیشتری شده است، اما خدمات همیشه متغیرند، گروهی که در یک هفته بسیار خوب و تهاجمی و موفقیت آمیز عمل کرده است ممکن است چند روز بعد دچار ضعف و تنبلی و یا بی میل گردد.

3- تفکیک ناپذیری inseperability: سومین اختلاف بین خدمات و محصولات که با عامل دوم یعنی ناپیوستگی نیز ارتباط دارد تفکیک ناپذیری خدمات است.

در اغلب موارد مصرف کنندگان نه می توانند و نه می خواهند تا خدمت را از ارائه دهنده آن و وضعیت و شرایط دریافت خدمات جدا سازند مثال برای دریافت یک خدمت آموزشی، دانشجو در دانشگاه حضور می یابد.

کیفیت آموزش ممکن است بالا باشد اما اگر خدمات جانبی از جمله مشاوره ها، فعالیتهای گروهی، کتابخانه رستوران، پارکینگ و نحوه ثبت نام و کلاسها نامناسب یا ضعیف باشد، دانشجو نمی تواند از این تجربه آموزشی خرسند و راضی باشد.

4- غیرقابل ذخیره بوده inventory: ذخیره خدمات با محصولات متفاوت است.

ذخیره موجودی حتی در مورد محصولات نیز دشوار است زیرا بعضی از آنها ضایع می شود و برای حمل و نقل آنها نیز باید هزینه هایی متحمل شد.

در مورد خدمات هزینه ذخیره و نگهداری یک خدمت برابر است با هزینه کسی که خدمت ارائه می دهد بعلاوه هر نوع وسیله مورد نیاز او برای ارائه خدمت.

اگر پزشکی آماده دیدن بیماران باشد، اما کسی از او وقت نگرفته باشد هزینه ثابت مربوط به حقوق بیکاری پزشک، هزینه ذخیره خدمت بالایی را تشکیل می دهد.

آینده خدمات: همراه با پیشرفت تکنولوژی و سرعت فزاینده دگرگونیها، بسیاری از زمینه های خدماتی در حال تغییر است.

این تغییرات خود ایجاد کننده انواع خدمات تازه ای است که برای اداره آنها به مدیران کارآمد در همه زمینه ها نیاز داریم.

کیفیت خدمات در بسیاری از زمینه ها در سراسر جهان کاهش یافته است که می توان گفت این کاهش به دلیل ضعف مدیران و بازدهی ضعف آنان می باشد.

افزایش بهره وری در خدمات آثار متعددی بر اقتصاد جامعه خواهد داشت.

تقاضا برای خدمات نسبت به تقاضا برای محصولات با توجه به تغییرات اقتصادی، دارای حساسیت کمتری است.

تقاضا برای کسب و کار خدماتی در حال توسعه و گسترش است.

با گسترش و پیچیدگی خدمات روز به روز نیاز به کارشناسان و متخصصان خدماتی افزایش می یابد.

و برای افزایش روز افزون نیازها در ابعاد مختلف نیز باید به فنون و کاربردهای آنان توجه لازم را مبذول داشت.

که مطمئنا یکی از این فنون که کاربردهای فراوانی دارد، رایانه و علوم مربوط به آن است که بسیاری از نیازهای انسان امروزه را برطرف می سازد.

بطوریکه عصر حاضر را عصر فن آوری اطلاعات نام نهاده اند که البته برنامه ریزی سیستم های اطلاعات همیشه وابسته به گسترش برنامه های سیستم های کامپیوتری بوده است.

تغییر نگرش از محصول گرایی به سمت خدمت گرایی، وسیله و هدف را هم زمان تحت تاثیر قرار داده است.

حال برای بررسی کاملترین عصر به تحولات روی داده در جهان در اعصار مختلف می پردازیم: سیر تحول بشر: جوامع و سیر تحولات آنها را می توان با توجه به شیوه مدیریت حاکم بر آنها بصورت ذیل تقسیم کرد: 1) عصر شکار 2) عصر کشاورزی 3) عصر صنعتی 4) عصر فراصنعتی(اطلاعات) آشکار است که روند تحولات مدیریتی، تابعی از نحوه یادگیری و روند کسب معرفت است یادگیری در عصر شکار، در سطح پایینی قرار داشت به این ترتیب که روی پدیده ها اسم گذاری می شد تا قابل شناسایی بشوند.

در واقع این عصر را می توان مرحله ظهور داده ها دانست.

سبک مدیریت در ایده عصر آمرانه(چاقی) بود.

در این زمان شکار به کمک گرز بود و معرفت کارآموزی به دست می آمد.

این عصر هزاران سال طول کشید.

بعد از این مرحله عصر کشاورزی فرا رسید که صدها سال دوام یافت.

در این عصر، ساخت و پردازش داده ها تکامل پردا کرد و ترکیبی از داده ها ایجاد شد و این ترکیب گسترده تر از مرحله قبل بود.

در این مرحله از تکامل مدیریت از حالت چاقی به حالت شلاقی مبدل شد.

مدیریت شلاقی انعطاف و گستردگی حوزه عملکرد بیشتری نسبت به مدیریت چاقی داشت در این حالت یک متخصص عده ای را اداره می کرد.

برای آموزش و دانش اندوزی، روش پیروی از انسان بزرگ به کار گرفته می شود و تعداد کمی از افراد با استفاده از شیوه مکتب خانه ای(شیوه غیرکارآموزی) آموزش می دیدند.

این انسان بزرگ یا پبردانا که معمولا در گروه روشنفکران قرار داشت، همه موضوعات را تفسیر می کرد و فرض بر این بود که همه چیز را درک می کند.

در ابتدای قرن نوزدهم برخی از کشورها وارد مرحله ای شدند که بعدها عصر صنعتی نام گرفت در این دوران که یکصد و پنجاه سال طول کشید نیروی کار و مدیریت بر همه چیز چیرگی داشت و عناصر تولید تکامل بیشتری پیدا کردند.

تولید اطلاعات نیز رو به فزونی گذاشت، بطوریکه با تلاش بیشتر اطلاعات به دانش میسر می شد.

به این ترتیب هم از حجم آن کاسته می شود هم کارتر می گشت.

به همین دلیل کارکنان مجبور بودند، علاوه بر استفاده از نیروی جسمانی خود از فکرشان نیز برای انجام کارها بهره بگیرند.

در این عصر ابتدا نظریه مدیریت حماری شکل گرفت که براساس آن برای ایجاد انگیزه در افراد به وعده و وعید بسنده می شد.

البته این امر چندان دوامی نداشت و زمانی که کارکنان متوجه می شدند که در ازای کوشش بیشتر بهبود چندانی در وضعشان حاصل نمی شود، دیگر همکامی نمی کردند.

تاکید بر سرپرستی یکی از پیامدها یا تبعات مدیریت توام با درد و رنج جسمانی کارکنان بود.

در اواسط قرن بیستم(دهه 1950) کشورهای صنعتی به مرحله جدیدی پا می نهادند که طی آن به جوامعی خدمتگرا تبدیل شدند.

در این دوره جاذبه استخدام بیشتر مبتنی بر ارائه خدمات بوده ولی اکنون این کشورها در عصر اطلاعات به سر می برند، یعنی عصری که در آن حاکمیت به کامپیوتر، تکنولوژی ارتباطات و متخصصان و افراد بسیار ماهر تعلق دارد و به جای تلاش فیزیکی بر لزوم استفاده از قدرت فکر تاکید می شود.

در عصر صنعتی سرمایه منبع استراتژیک به شمار می آمد، در حالیکه در عصر اطلاعات، دانش منبع استراتژیک است.

صاحبنظران، عمری پنجاه ساله را برای عصر اطلاعات تخمین زده اند.

کوتاه شدن فاصله ها به واسطه کاهش زمان برقراری ارتباطات این امکان را به مدیر می دهد تا از طریق تماس فوری با سایر سازمانها یا کشورها، اطلاعات تجاری را بسیار زود و به موقع دریافت کند و بطور روزافزونی بر نیاز وی به تحلیلگران و طراحان سیستم افزوده می شود.

طراحی سیستم علاوه بر دانش طراحی، دانشهای دیگری را نیز می طلبد: کاربرد کامپیوتر، برنامه نویسی اصول مدیریتی(و تجزیه آن) و انتقال اطلاعات، بانک اطلاعاتی و دانش تولید(برحسب نوع صنعت) و اصول حسابدرای و مالی.

در عصر اطلاعات ارزش افزوده از طریق تبدیل اطلاعات به دانش و همچنین سرعت انتقال آن حاصل می شود.

جریان اصلی اطلاعات مبتنی بر اطلاعات است.

بنابراین اگر شبکه انتقال اطلاعات سرعت کافی نداشته باشد، ارزش سیستمی که طراحی می شود صفر است.

اکثریت جامعه در کشورمان صنعتی دست اندرکار تولید محصولی بنام اطلاعات می باشند.

انتقال از عصر صنعتی به عصر اطلاعات مستلزم کسب مهارتهای زیادی است که بر تکنولوژیهای جدید مبتنی هستند، افراد به جای متخصص شدن و کار کردن تا پایان عمر در یک زمینه ناچارند که پیوسته دانش خود را با موقعیت زمانی جدید تطبیق دهند.

نرم افزار: software به برنامه ای گفته می شود که برای اجرا با رایانه آماده شده باشد و شامل دستورالعملهایی است که برای انجام کار خاصی براساس نیازهای کاربر تهیه شده باشد.

در واقع سخت افزار Hardware خواسته ها و دستورالعملهای نرم افزار را انجام می دهد.

برنامه در صورتی برای رایانه قابل فهم است که به زبان خودش(زبان ماشین machine language) یعنی کدهای قابل قبول با نیروی نوشته شود.

نوشتن برنامه به زبان ماشین بسیار مشکل است اما نیازی نیست که برنامه نویس از این زبان استفاده کند.

نرم افزارهایی وجود دارد که برنامه های نوشته شده از سوی برنامه نویس را ترجمه کرده به زبان ماشین تبدیل می نماید.

انواع نرم افزار: بطور کلی نرم افزارها به دو گروه نرم افزارهای سیستم و نرم افزارهای کاربردی تقسیم می شوند؛ (A نرم افزارهای سیستم: که خود به سه گروه سیستم عامل، برنامه های کمکی(utility) و مترجم ها تقسیم می شوند.

که در ذیل شرح مختصری درباره هر یک ارائه شده است: الف) سیستم عامل operating system: مهمترین نرم افزارهای سیستمی است که این سیستم مجموعه ای از برنامه هاست که وظیفه ایجاد ارتباط بین کاربرد، سخت افزار و نرم افزار را بر عهده دارد.

سیستم عامل کنترل کننده و هماهنگی کلیه عملیات درون یک سیستم رایانه را به دست می گیرد به عنوان مثال فرض کنید فرمانی را برای اجرای یک برنامه که به صورت فایل روی دیسک است را صادر می کنید.

کلیه عملیاتی که در سیستم سخت افزاری انجام می پذیرد، مانند تشخیص دستگاه ورودی، یافتن برنامه مورد نظر از روی حافظه جانبی(دیسک)، تخصیص حافظه و انتقال برنامه از دیسک به حافظه اصلی و...

توسط سیستم عامل صورت می گیرد.

انواع سیستم عامل: 1- سیستم تک کاره single user- single task: در هر زمان فقط یک برنامه را بر روی رایانه اجرا می نماید.

بعبارت دیگر فقط یک کار را در هر زمان برای یک کاربر انجام می دهد.

که از آن جمله می توان به سیستم عامل Ms-Dos و نمونه جدیدتر آن یعنی Palm Os اشاره نمود اما به دلیل اینکه اولین و ساده ترین سیستم عامل برای رایانه های PC و شناخته تر بودن DOS به توضیح دادن آن اکتفا می شود.

شروع کار با DOS: این سیستم عامل از تعدادی فایل تشکیل شده است که هنگام راه اندازی سیستم(booting) به حافظه اصلی بار(load) می شود و کارهای مربوط به راه اندازی و عملیات کنترل وسایل ابتدایی سیستم را بر عهده دارند.

فایل command.com که کاربر با آن در ارتباط است مسئول آوردن اعلان DOS(Command prompt) روی صفحه نمایش است اگر سیستم را روشن کنیم و این فایل ها روی دیسک نباشد پیغام خطایی ظاهر می شود و عملیات بوت ناتمام می ماند.

اگر سیستم از طریق دیسک گردان A بوت شود معمولا بعد از اتمام عملیات بوت عبارت A:\> بر روی صفحه نمایش ظاهر می گردد.

به این عبارت اعلان یا پرامبت Prompt می گویند.

اعلان معمولا دیسک گردان و مسیر جاری را نشان می دهد.

در مقابل اعلان، خط چشمک زنی که به آن مکان نما(cursor) می گوییم، ظاهر می شود که در صورت تحریر کردن دستورهای DOS و فشار دادن Enter، آن دستور اجرا می شود و اگر دستور را به طور صحیح تحریر نکرده باشیم پیغام خطای زیر ظاهر خواهد شد: Bad command or file name فرمانهای سیستم عامل به دو گروه، فرمانهای داخلی و فرمانهای خارجی تقسیم می شوند.

فرمانهای داخلی، درون فایل Command.

Com قرار دارند و پس از راه اندازی درون حافظه اصل قرار می گیرند.

هر فرمان خارجی بصورت یک فایل اجرایی به طور جداگانه با پسوند com یا EXE می تواند روی دیسک قرار داشته باشد.

فرمانهای خارجی معمولا کاربرد کمتری دارند و در صورت نیاز به اجرا کردن، به حافظه اصلی انتقال می یابند و تا پایان اجرای دستور در حافظه اصلی باقی می مانند.

2- سیستم عامل چند کاره- تک کاربر single user- malqitasking: سیستم عاملهای window های خانواده (millennium Edition) ME, 98, 95 و خانواده NT(New Technology) و 2000 و (experience)XP نیز سیستم عامل Linux در کامپیوترهای شخصی از این نوع هستند.

این سیستم عامل ها می توانند چند برنامه را بطور هم زمان اجرا کنند.

3- سیستم عامل چند کاره- چند کاربره: multi user- multi tasking این سیستم عامل امکان دسترسی به منابع مختلف را بطور همزمان برای کاربران مختلف فراهم می کند.

Unix و VMS و سیستم عامل های رایانه های بزرگ(mainframe) مثل MVS از این نوع سیستم عامل هستند.

شایان ذکر است که مابین سیستم عامل چندکاربره و سیستم عاملهایی که تک کاربرده هستند و شبکه را نیز پشتیبانی می کنند تفاوت زیادی وجود دارد.

سیستم عاملهای خدمات دهنده ی شبکه مانند window 2000 server و Novell Netware که می توانند صدها یا هزاران کاربر شبکه را پشتیبانی کنند از نوع دوم هستند.

در واقع این ها چند کاربره نیستند و مدیر سیستم system Administ rator تنها کاربر برای این سیستم عامل محسوب می شود.

4- سیستم عاملهای بلادرنگ/ زمان واقعی Real time: این نوع سیستم عاملها معمولا در رایانه هایی که برای کنترل ماشین آلات و وسایل پزشکی و سیستم های صنعتی استفاده می شوند کاربرد دارند.

نکته مهم در چنین سیستم هایی Real time بودن آنهاست یعنی هر جزء برنامه دقیقا در زمان مخصوص خودش باید اجرا شود و نباید به دلیل بی کار بودن CPU تندتر و یا به علت مشغول بودن CPU دیرتر اجرا گردد.

(ب) سیستم برنامه های سودمند یا کمکی utilities: این برنامه ها، بسیاری از کارهای تکراری کاربر را انجام می دهند و استفاده از رایانه را ساده تر می کنند.

برای مثال پیدا کردن یک برنامه در میان برنامه های دیگر، فشرده سازی یک فایل بهینه سازی فضای دیسک، از بین بردن ویروس های رایانه ای، ایجاد نسخه پشتیبان از برنامه ها، مرتب سازی فایلها و...

از جمله وظایف نرم افزارهای یوتیلیتی هستند که خود زیر مجموعه نرم افزار سیستم می باشند.

بعضی از این نرم افزارها، کم یا بیش، همراه با سیستم عامل ها ارائه می شوند Nortion utilizes مجموعه ای از برنامه های سودمند می باشد.

(ج) مترجم ها: برنامه نویس معمولا برنامه های خود را با زبانهای سطح بالا(High- level language) مثل بیسیک می نویسد.

البته زبان سطح بالا به زبانی گفته می شود که به زبان محاوره ای انسان نزدیک باشد.

در ضمن این زبان برای رایانه قابل فهم نیست و باید به زبان ماشین که زبان سطح پایین به شمار می آید تبدیل شود تا بصورت یک فایل اجرایی Executable file درآید.

برای هر زبان سطح بالا یک یا چند مترجم با قابلیتهای متفاوت وجود دارد.

مترجم ها خود بر دو گونه اند: 1- کامپایلر Compiler: تمام برنامه را یکباره به زبان ماشین تبدیل می کند و در صورت وجود خطای نوشتاری ysntax Error، فهرست آنها را در آخر کار اراده می دهد.

2- مفسر interpreter: هر دستور را بطور جداگانه مورد تجزیه و تحلیل و اجرا قرار می دهد.

و در صورت وجود خطای نوشتاری پیغام مناسبی اراده می کند.

مفسرها معمولا قدرت خطایای(Debuging) بیشتر و سرعتی کمتر نسبت به کامپایلرها دارند.

آنها فایل قابل اجرا ایجاد نمی کنند.

اگر بخواهیم قابل اجرایی داشته باشیم باید بوسیله کامپایلر آن را کامپایل نماییم، دقت کنید که همه زبانهای سطح بالا دارای مفسر نیستند.

B) برنامه های کاربردی Application Program: به برنامه هایی که در جهت خاص برای برآورده کردن نیازهای گوناگون کاری در امور مختلف تهیه می شوند و مورد استفاده قرار می گیرند، برنامه های کاربردی می گویند.

مانند نرم افزارهای واژه پرداز word processing، مدیریت پایگاه داده ها Data bass، گرافیکی، آموزشی، تخصصی و...

نرم افزارهای کاربردی را می توان به سه دسته تقسیم نمود: الف) نرم افزارهای عمومی(نرم افزارهای همه منظوره) که در هر نوع شغل و سازمانی استفاده می شود مثل بسته نرم افزاری Microsoft office ب) نرم افزارهای تک منظوره که برای انجام کار خاصی مورد استفاده قرار می گیرند مثل نرم افزارهای مدل سازی، طراحی(CAD) و حقوق و دستمزد.

ج) نرم افزار ساده ای که بوسیله ی کاربر برای کاربرد خاصی نوشته می شود.

شکل زیر نحوه ارتباط مابین سخت افزار را با نرم افزارهای سیستمی و کاربردی را نمایان می سازد: تهیه نرم افزار به دو سورت امکانپذیر است، روش اول، نوشتن برنامه است که می توانیم خودمان بنویسیم و یا از برنامه نویسی آنرا همانطور که مدنظر ماست تهیه نماید.

این نوع برنامه را سفارشی customized می گوییم.

روش دوم استفاده از بسته های نرم افزاری آماده است این بسته ها کاربرد زیادتری دارند در زمینه های مختلف بکار می روند.

نرم افزارهای مرورگر وب Web Browser همانند Internet Explorer و Netscape، واژه پرداز مانند word، بانک اطلاعاتی مانند Access و صصفحه گسترده مانند Excel از آن جمله اند: زبان های برنامه سازی یا برنامه نویسی Programming Languages نرم افزار به کمک زبانهای برنامه سازی تهیه می شود.

انواع مختلفی از زبانهای برنامه نویسی و در سطوح مختلف وجود دارند: 1- زبان ماشین: پایین ترین یعنی نزدیکترین زبان به زبان رایانه است.

داده ها و دستورالعملها در آن بصورت مدهای قابل قبول با نیروی نوشته می شود و تنها زبانی است که رایانه درک می کند.

هر برنامه قبل از پردازش بوسیله cpu ، باید به شکل زبان ماشین درآید.

هر نوع رایانه زبان ماشین خاص خودش را دارد.

از این زبان برای نوشتن برنامه ها استفاده نمی شود.

2- زبان اسمبل languages Assembly: زبان سطح پایینی است که بجای کدهای با نیروی از کلمات مخففی استفاده می کند.

برنامه نویسی به زبان اسمبل مشکل است برای تبدیل برنامه اسمبلی به زبان ماشین از مترجمی بنام اسمبلر Assembler استفاده می شود.

3- زبانهای سطح بالا: High- Level Language: به زبان محاوره ای انسان نزدیکتر هستند.

برنامه ها در این زبان می توانند بصورت ساختار یافته Structured نوشته شوند.

مترجم های این زبانها، برای هر دستورالعمل چندین دستورالعمل به زبان ماشین جایگزین می کنند.

امروزه، زبانهای سطح بالای Basic و Pascal و Lava و...

کاربرد بیشتری دارند.

4- زبانهای نسل چهارم Foarth Generation Languages(4GL) یا زبانهای خیلی سطح بالا Very High- Level Languages: زبان نسل چهارم برای نوشتن برنامه هایی با کاربردهای خاص بکار می روند.

حجم برنامه در این زبانها بسیار کمتر از زبانهای سطح بالاست هر چند که مرز مشخص بین آنها(و حتی بین نسل چهارم و برنامه های کاربردی) وجود ندارد.

نرم افزار آموزش و مالی: بنابر توضیحات داده شده در مورد نرم افزار و با توجه به گسترش روز افزون این قسمت از رایانه که در مقایسه با قسمت سخت افزار از سرعت بسیار بالاتری برخوردار می باشد، این دانشگاه نیاز با وجود یک سیستم نرم افزاری کارآمد را برای مرتفع نمودن نیازهای آموزشی و مالی دانشجویان و اساتید و کارکنان را احساس نمود، در ذیل به برخی از دلایل مربوط به طرح و انجام این پروژه کاری اشاره می شود: فراهم آوردن زمینه ای برای انتخاب واحد چندین نفر بطور همزمان: با توجه به تعداد دانشجویان موجود در زمان مقرر برای انتخاب واحد که با ازدحام جمعیت و صرف زمان زیادی همراه می شد، ضرورت ایجاد این سیستم احساس می شد که با انجام آن هم خدمات بهتری ارائه می شود و هم از برخی مسائل حاشیه ای کاسته شده است بطوریکه شرایط انتخاب واحد 105 نفر بطور همزمان فراهم شده است.

اطلاع رسانی دقیقتر: در کنار مسائل مربوط به انتخاب واحد بسیاری از قوانین اطلاعیه های آموزشی، مالی، علمی، ورزشی، هنری و...

اطلاعات ترمهای گذشته دانشجویان همچون بدهیها بدین وسیله در اختیار افراد قرار می گیرد که از برخی اضافه کاریها جلوگیری بعمل می آورد.

حذف کاربران زیاد و انجام امور بوسیله خود دانشجویان: بکارگیری پرسنل در زمان انتخاب واحد یکی از مشکلات موجود بر سر راه مسئولان امر بود که باعث ناهماهنگیهایی نیز می گردید.

نبود کاربران مکفی با توجه به تعداد مراجعه کنندگان، ناآشنا بودن برخی از این کاربران به نحوه کار با دستگاه رایانه و ناآگاهی به برخی قوانین موجود(کارکنانی که از قسمتهای دیگر بصورت کمکی بکار گرفته می شدند)، خستگی مفرط- پرسنل به دلیل حجم کار در ساعتهای پایانی و...

باعث کاهش سرعت انجام کار می گردید.

کاهش اشتباه با 3 بار فرصت انتخاب واحد: در سیستم قبلی موجود بعد از انتخاب واحد تنها مرحله حذف و اضافه برای ایجاد تغییرات دلخواه دانشجویان وجود داشت که در مواردی(مثلا دیر اعلام شدن نمرات توسط استادان مخصوصا در ترم دوم تخصیلی) باعث بروز مشکلاتی می گردید که این امر با دادن یک فرصت دیگر در سیستم جدید به حداقل رسیده است.

نگاهی کلی به نحوه عملکرد نرم افزار آموزشی و مالی: در سیستم جدید 3 فرصت انتخاب واحد و یکبار فرصت برای حذف تکدرس به دانشجویان ارائه گردیده است.

آغاز انتخاب واحد قبل از پایان ترم جاری انجام می گیرد(قبل از انتحانات پایان ترم) که در آن آزادی کاملی به دانشجو بصورت انتخاب واحد تا سقف 24 واحد داده می شود و محدودیتی اعمال نمی شود البته این بدان معنا نیست که هر واحدی را بتوان انتخاب نمود و در واقع به نفع دانشجویان است که مقررات آموزشی مانند پیش نیاز و پس نیاز را رعایت نماید تا در زمان انتخاب واحد اصلی با مشکل پر شدن کلاسها و...

برخورد ننمایند.

البته در سیستم بصورت اطلاعیه هایی واحدهای ارائه شده به اطلاع دانشجویان می رسد و معمولا سه هفته مانده به پایان ترم جاری را برای پیش انتخاب واحد در نظر می گیرند.

مرحله دوم زمان انتخاب واحد اصلی می باشد.

اوایل هر ترم زمان انجام آن بوده و در واقع مرحله جایگزین نمودن واحدهای افتاده و واحدهایی که دانشجویان به هر دلیلی همچون کاهش تعداد واحد خود یا عوض شدن استاد مورد نظر و بروز مشکلات شخصی و...

می باشد.

در این مرحله آن دسته از دانشجویان که در مرحله پیش دقت کافی را مبذول داشته اند و با برنامه اقدام به انتخاب دروس نموده اند نیاز کمتری به اعمال تغییرات در آن دارند و حتی در مواردی همان انتخاب واحد اولیه را ثبت می نمایند.

مرحله سوم حذف و اضافه است که معمولا تجربه ثابت نموده است در ترم پاییز زمستان کمتر انجام می شود که شاید دلیل عمده آن رد شدن تمامی نمرات در زمان انتخاب واحد اصل باشد معمولا 2 هفته بعد از انتخاب واحد اصلی صورت می گیرد و در ضمن اگر دانشجویانی گواستنرین این مرحله را انجام دهند هم باید تادیه آموزش را دریافت نمایند.

مرحله چهارم حذف تک درس می باشد که نکته قابل ذکر در مورد این مرحله که توسط عده کمی از دانشجویان انجام می گردد ثبت این حذف در کارنامه فرد مورد نظر می باشد امری که در ماقبل حذف صورت نمی گرفت.

معمولا در اواخر ترم اجرا می شود.

قبل از پرداختن به جزئیات مراحل کار نرم افزار مورد بحث نگاهی مختصر به اجزاء رایانه می اندازیم؛ می دانیم که یک سیستم از اجزایی تشکیل می گردد که براساس قانونمندی خاصی انتخاب شده اند و هر یک از اجزا وظیفه ای معین و تعریف شده دارند و باید براساس ضابطه تعریف شده با اجزاء دیگر سیستم در تعامل باشند.

رایانه خود نمونه ای از یک سیستم اجزایی وجود دارند که هر کدام کاری را انجام می دهند و عملکرد رایانه حاصل کار این اجزا می باشد.

1- دستگاههای ورودی Input Device: وظیفه وارد کردن داده های اولیه را بر عهده دارند.

برخی از متداولترین آنها نیز صفحه کلید Key board و ماوس Mouse می باشند.

2- واحد پردازش مرکزی(CPU): مخفف کلمه Central Processing می باشد و یکی از مهمترین اجزا رایانه محسوب می شود، در واقع می توان آنرا متر رایانه نامید و قدرت پردازش یک رایانه بسیار زیادی به سرعت پردازش CPU دارد، برحسب مگاهرتز نشان داده می شود که البته با توجه به انجام دستورالعملهای زیاد در زمان گرمای زیادی ایجاد می شود که لازم است بوسیله fan خنک شود.

از آنجاییکه CPU براساس یک سیستم رقمی کار خود را انجام می دهد، دستورالعملهایی که به آن داده می شود به شکل 100 هستند، در واقع زبان ماشین زبان زیر پردازنده آن می باشد.

از سوی دیگر CPU باید سایر اجزای سیستم سخت افزاری را هدایت نماید.

برای انجام این کار میان CPU و سایر اجزا راههایی وجود دارند که به گذرگاه BUS مشهورند که بوسیله آنها سیگنالهای لازم را بسوی قطعات دیگر می فرستند و وظیفه مدیریتی خود را انجام می دهد.

ریز پردازنده از اجزای زیر تشکیل یافته است: الف) واحد محاسبه و منطق(ALU): مخفف کلمه Arithmatic/logic unit می باشد که انجام عملیات ریاضی و منطقی مطابق دستورالعملهای تعیین شده صورت می پذیرد.

ب) واحد کنترل(CU): مخفف کلمه Control Unit می باشد که این واحد با انتخاب و ترجمه دستورالعمل و پیگیری برای اجرای دستورالعملها و نظم ورود و خروج داده های CPU، مدیریت CPU را بر عهده دارد.

3- حافظه Memory یا Storage: کلیه دستورالعملها و داده ها قبل از پردازش بوسیله CPU از دستگاههای ورودی به حافظه منتقل می شوند.

هم چنین نتایج پردازش نیز به حافظه انتقال می یابد.

به دو بخش تقسیم می شود: بخش اول حافظه اصلی یا اولیه که از جنس نیمه هادی(الکترونیکی) بوده و در نتیجه سرعت دسترسی به اطلاعات موجود در آنها در مقایسه با انواع دیگر حافظه بالاست و قیمت آن نیز گرانتر می باشد به دو دسته تقسیم می گردند: الف) حافظه فقط خواندنی(ROM): مخفف کلمه Read Only Memory می باشد که CPU معمولا اطلاعات موجود را در این نوع حافظه تغییر نمی دهد بلکه فقط می تواند این اطلاعات را بخواند هنگام خاموش کردن نیز اطلاعات از بین نمی رود و ثابت می ماند.

در ضمن برنامه BIOS(Basic Input Output System ) که وظیفه آزمایش و راه اندازی قسمتهای مختلف رایانه را به هنگام روشن شدن سیستم را بر عهده دارد در این نوع حافظه قرار دارد.

این نوع حافظه انواعی دارد که صرفا به نام آنها اشاره می شود: PROM(Programmable Rom) EPROM(Erasable P Rom) ب) حافظه خواندنی/ نوشتنی RAM یا R/WM: که مخفف Random Access Memory می باشد.

واحد پردازشگر می تواند هم در این نوع حافظه ها بنویسد و هم از آنها بخواند.

بطور کلی برنامه و دستورالعملهایی در این حافظه قرار می گیرد.

که پردازشگر بخواهد کاری روی آنها انجام دهد.

به این نوع حافظه ها، حافظه های فرار نیز می گویند زیرا با قطع برق محتویات آن نیز از بین می رود بنارباین قبل از خاموش کردن باید اطلاعات و داده های مورد نیاز را در حافظه های کمکی ذخیره نمود.

RAMها اغلب به دو نوع تقسیم می شوند: 1) پویا یا دینامیک Dynamic RAM: باید بطور مرتب تجدید شود که البته خود رایانه بصورت اتوماتیک این کار را انجام می دهد در ضمن به دلیل چگالی(تعداد سلول حافظه در واحد سطح نیمه هادی) بیشتر داده ها و ارزان تر بودن آن از این نوع RAM بعنوان حافظه اصلی استفاده می شود.

2) ایستا و استاتیک Static RAM: از آن در حافظه پنهان یا کش Cache که بین حافظه اصلی و CPU قرار دارد به منظور بالا بردن سرعت انتقال داده ها و دستورالعملها استفاده می کنند.

بخش دوم حافظه های ثانویه یا کمکی که حجم این حافظه تقریبا نامحدود و قیمت آن در مقایسه با حافظه اصلی مناسبتر است.

معمولا بر روی برد اصلی Mother board یا خارج از رایامخ قرار دارند.

این نوع حافظه ها مستقیما نمی توانند با CPU کار کنند و همانطور که بیان شد اطلاعات مورد پردازش و استفاده CPU باید اول به حافظه اصلی RAM منتقل شود.

اطلاعات را در این نوع حافظه می توان بدون هیچ گونه انرژی به مدت طولانی برای استفاده های مجدد نگهداری کرد.

البته برای ثبت اطلاعات در این حافظه ها نیاز به انرژی داریم به همین علت است که قطع برق موجب از بین رفتن اطلاعات موجود نمی شود.

حافظه های کمکی به دو دسته مغناطیسی که از پدیده مغناطیسی برای ذخیره کردن اطلاعات استفاده می نمایند مانند فلاپی دیسک- هارد دیسک و حافظه های غیر مغناطیسی مانند دیسک نوری شامل دیسک CD یا DVD تقسیم می شوند.