نگاهی کوتاه به روزنامه نگاری،به مناسبت 400 ساله شدن نخستین روزنامه چاپی جهان
به مناسبت گذشت چهارصد سال از انتشار نخستین روزنامه چاپی جهان که دارای همه گونه مطلب بود و اختصاص به یک طبقه و گروه نداشت (و طبق تعاریف تازه، عمومی و جامع بود) نگاهی کوتاه داریم به تاریخچه، و وضعیت روزنامه ها در جهان امروز که درعین حال پاسخی است به پرسشهای متعدد از نگارنده روزنامک در این زمینه.
روزنامه ارتباط و یا «ریلیشن» در ماه ژوئن سال 1605 در شهر استراسبورگ آلمان آن زمان و فرانسه امروز پا به عرصه وجود نهاد.
ریلیشن نخستین روزنامه جهان نبوده است، ولی اولین نشریه عمومی است که اختصاص به اخبار دربار پادشاه، دولت محلی و مدح این و آن نداشت، و همه گونه مطلب درباره هرکس را که احساس می کرد کاری کرده و یا این می توانسته کاری بکند ولی نکرده بود منتشر می ساخت و نشریه ای بود فروشی و با بهای معین.
تاریخچه انتشار روزنامه در جهان خیلی قدیمی تر از «ریلیشن» است.
در زمان حکومت ژولیوس سزار (دوهزار و اندی سال پیش) به ابتکار او روزنامه ای در شهر رم منتشر می شد به نام «اکتا دیوما» که در آن در آغاز کار، تنها کارها و تصمیمات سزار درج می شد که بعدا فعالیت های سنا و دولت هم بر آنها اضافه شد.
این نشریه دستنویس برای مطالعه باسوادها در چند نقطه عمومی شهر و در جایی محفوظ از باد و باران نصب می شد.
در سده سوم میلادی، به ابتکار اردشیر پاپکان شاه وقت ایران، کارنامه ای تحت نام «روزنامک (ک = ه)» فعالیت های انجام شده دربار، دولت و موبدان موبد (روحانی ارشد آیین زرتشت که این آیین، از سوی اردشیر دین رسمی ایران اعلام و وارد امور دولت شده بود) را درج و برای مقامات و رجال خاصی ارسال می شد (بمانند نشریه ویژه خبرگزاری های دولتی).
این کار تا اواسط حکومت خسرو پرویز ادامه داشت.
در سال 713 میلادی (نزدیک به یک قرن پس از توقف روزنامک دولتی ایران) در پکن (شهر بیژینگ پایتخت چین) روزنامه ای به همان شکل روزنامک ساسانیان انتشار یافت.
با این تفاوت که گاهی هم مطلبی مربوط به مردم عادی داشت.
این نشریه که نخست دستنویس بود بعدا به صورت چاپ بلوکی (مهر) منتشر می شد.
به این ترتیب که مطالب بر تخته نوشته می شد و اطراف نوشته را خالی می کردند و به صورت مهر در می آوردند، آن را به مرکب آغشته می کردند و روی کاغذ می زدند و تکثیر می کردند.
چینی ها قبل از آن با ساخت کاغذ و مرکب آشنا بودند.
در دائره المعارف کتاب و چاپ، نام این روزنامه «کای یووان» نوشته شده است که گویا از نام ماه انتشار آن گرفته شده است.
به مناسبت گذشت چهارصد سال از انتشار نخستین روزنامه چاپی جهان که دارای همه گونه مطلب بود و اختصاص به یک طبقه و گروه نداشت (و طبق تعاریف تازه، عمومی و جامع بود) نگاهی کوتاه داریم به تاریخچه، و وضعیت روزنامه ها در جهان امروز که درعین حال پاسخی است به پرسشهای متعدد از نگارنده روزنامک در این زمینه.
روزنامه ارتباط و یا «ریلیشن» در ماه ژوئن سال 1605 در شهر استراسبورگ آلمان آن زمان و فرانسه امروز پا به عرصه وجود نهاد.
تاریخچه انتشار روزنامه در جهان خیلی قدیمی تر از «ریلیشن» است.
در زمان حکومت ژولیوس سزار (دوهزار و اندی سال پیش) به ابتکار او روزنامه ای در شهر رم منتشر می شد به نام «اکتا دیوما» که در آن در آغاز کار، تنها کارها و تصمیمات سزار درج می شد که بعدا فعالیت های سنا و دولت هم بر آنها اضافه شد.
در سده سوم میلادی، به ابتکار اردشیر پاپکان شاه وقت ایران، کارنامه ای تحت نام «روزنامک (ک = ه)» فعالیت های انجام شده دربار، دولت و موبدان موبد (روحانی ارشد آیین زرتشت که این آیین، از سوی اردشیر دین رسمی ایران اعلام و وارد امور دولت شده بود) را درج و برای مقامات و رجال خاصی ارسال می شد (بمانند نشریه ویژه خبرگزاری های دولتی).
در دائره المعارف کتاب و چاپ، نام این روزنامه «کای یووان» نوشته شده است که گویا از نام ماه انتشار آن گرفته شده است.
سپس نوبت به «ریلیشن» رسید که «یوهان کارولوس» آن را در نخستین هفته از ماه ژوئن سال 1605 در استراسبورگ به دست چاپ سپرد و مادر روزنامه های امروز بشمار می رود.
در سال 1621 در لندن نشریه عمومی «کورنت» به چاپ رسید.
نخستین روزنامه به زبان فرانسه «گازت» بود که در سال 1631 کار انتشار آن آغاز شده بود.
در سال 1646 در سوئد روزنامه ای به نام « پست اینریکس تیدنینگار» انتشار یافت که پس از 359 سال، همچنان منظما منتشر می شود.
از سال 1701 روزنامه نگاری امر عادی و به تدریج به صورت یک حرفه درآمد و دارای اصول و قاعده شد و بعدا عنوان قوه چهارم دمکراسی را به خود اختصاص داد که یکی از تکالیف آن دفاع عمومی از ملت و وطن است.
سالهاست که انجمن جهانی روزنامه ها ( اختصارا: وان) کنوانسیون سالانه خود را به مناسبت ولادت روزنامه «ریلیشن» در شهر استاسبورگ برگذار می کند.
در جلسات این کنوانسیون آمار و مشکلات و پیشرفتهای روزنامه نگاری چاپی در سال پیش از آن بررسی و مورد بحث قرار می گیرد.
در کنوانسیون امسال 1300 ناشر و مدیر روزنامه از 81 کشور شرکت کرده اند.
طبق آمار رسمی این انجمن، در سال گذشته (2004) در سراسر جهان شش هزار و 580 روزنامه (یومیه که دست کم هفته ای شش شماره منتشر کنند) ادامه حیات می دادند و هر روز اندکی بیش از 395 میلیون نسخه فروش داشتند (تعداد چاپ مورد نظر نیست).
این انجمن، متوسط حداقل تیراژ هر روزنامه را در آن سال اندکی بیش از 60 هزار ذکر کرده که کمتر از آن، مگر در نقاطی که جمعیت بالغ و باسواد کمتر از سیصد هزار تن باشد، علامت بیماری روزنامه اعلام شده است.
طبق این آمار، درصد روزنامه خوان در ژاپن بیش از هر کشور دیگر و برابر 64 درصد کل بزرگسالان است و پر تیراژترین روزنامه های جهان نیز در همین کشور منتشر می شوند.
در مقایسه، این درصد در آمریکا 23 است.
در هر روز 85 میلیون چینی، 72 میلیون هندی، نزدیک به هفتاد میلیون ژاپنی و 57 میلیون آمریکایی روزنامه می خرند.
در سال گذشته، روزنامه ها در اروپا یک و چهار دهم درصد و در آمریکا دو دهم در صد تیراژ خود را از دست داده بودند.
رقابت وبلاگها و رادیو ـ تلویزیون باعث این شکست بوده است.
کنگره پنجاه و هفتم ژورنالیست ها (ژورنال به معنای محل ثبت رویدادهای جاری و تاریخ محل ثبت وقایع گذشته و این دو حرفه، قلمرو واحد دارند) که سال گذشته در استانبول برگذار شده بود توصیه کرده بود که روزنامه ها بکوشند که مکمل رادیو ـ تلویزیون و وبلاگها باشند و مطالبی منتشر کنند که آن رسانه ها قادر به انتشار نباشند و رقابت را شدیدتر کنند که برخی روزنامه ها در این مسابقه شکست خوردند.
سال گذشته به مفسران و مقاله نگاران و اصحاب ستونهای ثابت (روزنامه نگاران قدیمی) توصیه شد که مطالب خود را نخست به روزنامه بدهند و بعد در سایت (وبلاگ خود) درج کنند، ولی این تدبیر هم زیاد موثر واقع نشد زیرا که یکی دو روز صبر کردن برای درج مطلب در وبلاگ مسئله را حل نمی کند.
تنها راهی که برای روزنامه ها باقی مانده ابتکار تازه و از دست ندادن روزنامه نگاران ماهر و با تجربه است.
در واحد چاپخانه با انواع دستگاه های چاپ از جمله افست و ملخی و غیره آشنا و زیر نظر سرپرست محترم باز و بسته نمودیم در چاپخانه با سایزهای مختلف کاغذ و انواع رنگها و رنگدانه ها و پیکمنت ها آشنا گردیدیم ماحل چاپ را در سه مرحله آموختیم 1- قبل از چاپ 2- چاپ 3- بعد از چاپ یکی از خطر ناک ترین دستگاه های در چاپخانه دستگاه برش کاغذ است که با یک تیغه تیز کاغذها را با تعداد و اندازه های مختلف برش می زند و نیز در چاپخانه با نواع پلیت ها زینگ ها نوردهای مرکب رسان و نبردهای آب رسان آشنا و باز و بسته نمودیم با حروف چینی های مختلف از جمله حروفک های سربی پیوسته و جدا جدا آشنا شدیم و طرز استفاده آنها را در کار آموختیم و بکار بستیم.
چارت چاپخانه کامپیوتر از ابتدا تاکنون بشر اولیه شمارش را باانگشتان دست و اندازگیری کمیت ها رابا بعضی از اعضای بدن مانند دست و پا انجام میداد و بدین ترتیب واحدهای اندازه گیری مانند وجب و قدم بوجود آمد .
سیستم دهدهی امروزه که برای بیان کمیتها بکار میرود از بکار بردن انگشتان دست برای انجام شمارش نتیجه شده است .
قدیمی ترین دستگاهی که برای شمارش و انجام محاسبات عددی بکار میرفت چرتکه بود که در حدود 610 سال قبل از میلاد در خاور دور ساخته شد .
پیشرفت مهم بعدی در زمینه محاسبات عددی در سال 1614 صورت گرفت که درآن موقع نپر (Nepeir) جدولهای لگاریتم را تهیه و چاپ کرد.
در سال 1642 پاسگال (Pascal) اولین نوع ماشین حساب را تهیه نمود که نوع اولیه آن فقط عملهای جمع و تفریق را انجام میداد و بعدها توسط دانشمندان دیگری تکمیل شد و عمل ضرب را نیزممکن ساخت .
دراواخر قرن هفدهم لایبنیتز(Leibnitz) ماشین حساب ساخت که عمل نگهداشتن رقمها را از یک مرتبه به مرتبه دیگر انجام میداد و این یک قدم مهم بسوی تکمیل ماشینهای حساب بشمار میرفت .
در اوائل قرن نوزدهم بابج (Babbage) ماشین حساب طرح کرد که میتوانست محاسبات عددی را انجام دهد و جوابها را چاپ نماید .
درطرح بابج پیش بینی شده بود که ماشین بطور خودکاراز دستورهای ذخیره شده معینی پیروی کند و محاسبات لازم را انجام دهد .
ماشین بابج هرگز ساخته نشده زیرا ابزارهای فنی آن زمان لازم برای ساختن اجزائ چنین ماشینی را نداشتند و در واقع طرح بابج پیشرفته تر از تکنولوژی آن زمان بود .
نخستین کامپیوتر الکترونیکی در سال 1940 توسط آزمایشگهای تلفن بل Bell) (Telephone Laboratories ساخته شد که فقط می توانست در مورد محاسبات عددی بکار رود .
در نیمه اول دهه 1940 دکترهاوردآیکن (Howard Aiken) از دانشگاه هاروارد کامپیوتری که بنام Mark I معروف است ساخت که بارله های الکنرومغناطیسی و کارتهای منگنه شده بکار میکرد .
شاید بزرگترین پیشرفت در کامپیوترهای خود کار زمانی صورت گرفت که درسال 1945 دکتر جان فن نویمن (John Von Neumann) نظریه ذخیره کردن برنامه رادر درون کامپیوتر بیان نمود .
سیستم کنترل در کامپیوترهای پیشین بوسیله صفحه های سیم پیچی شده خاص یا دستورهائی که در برخی وسایل بیرونی مانند نوار کاغذی منگنه شده یا کارت منگنه شده ذخیره می گشتند انجام می گرفت .
اولین کامپیوتر با برنامه ذخیره شده (Stored Program Computre) بنام EDV AC معروف است که درسال 1964بوسیله دانشگاه پنسیلوانیا برای استفاده نیروی زمینی آمریکا ساخته شده .
در این ماشین برنامه مستقیما درون حافظه قرار داده میشد بطریقی که یکایک دستورها بلافاصله پس از آنکه دستور پیشین انجام می گرفت آماده اجرا بود .
کامپیوتر ENIAC که در دانشگاه پنسیلوانیا برای قسمت اردنانس نیروی زمینی در ایالات متحد شاخته و در سال 1946 تکمیل شد ، یک قدم بزرگ در راه ترقی و در عین حال یک گام نزولی از نقطه نظر تکنولوژی نسبت به EDVAC می باشد.
ENIAC نخستین کامپیوتری بود که همه کارهای دررونی را آن بصورت الکترونیکی انجام می گرفت اما دارای هیچگونه برنامه ذخیره شده نبود و در نتیجه ترتیب اتصال بیرونی بسیار یچیده ای در آن بکار می رفت .
این کامپیوترها بدنبال کامپیوترهای دیگری که پیشرفتهای بسیاری در زمینه های سرعت ، حافظه وقابلیت اعتماد بوجود آوردند تکمیل شدند .
پس از پایان جنگ جهانی دوم ، پیشگامان صنعت ماشینهای کامپیوتر مانند IBM ، CDC،، NCR،، SRC،N، کامپیوترهای الکنرونیکی همه منظوره بوجود آوردند .
کامپیوتر UNIVACI که در سال 1951 بوسیله SRC تهیه گشت نخستین کامپیوتر الکترونیکی بود که برای فروش در بازار ساخته می شد .
در کامپیوترهای مدرن امروزه برای فشردگی و قابلیت اعتماد ، بیشتر از ترانزیستورها ز مدارهای یک پارچه و عناصر مغناطیسی مینیاتوری اسستفاده میشود .
این کامپیوترها محاسبات پیچیده را با چنان سرعت و دقتی انجام میدهند که توانائی انسان در مقایسه با آنها براستی بسیار ضعیف میباشد .
مثلا کامپیوترهای بزرگ امروزه می توانند در حدود 10 میلیون عمل جمع یا تفریق را در ظرف یک ثانیه انجام دهند .
در حال حاضر کامپیوترهای الکترونیکی نه تنها انسان را از انجام کارهای تکراری بسیار کننده آسوده ساخته اند ، بلکه برای درک بهتر محیط به او کمک شایانی کرده اند.
رایانه رایانه، رایانگر، یا کامپیوتر (به انگلیسی: Computer) ماشینی است که برای پردازش اطلاعات استفاده میشود.
نام در زبان انگلیسی «کامپیوتر» به کسی میگفتند که محاسبات ریاضی را (بدون ابزارهای کمکی مکانیکی) انجام میداد.
بر اساس «واژهنامه ریشهیابی Barnhart Concise» واژه کامپیوتر در سال ۱۶۴۶ به زبان انگلیسی وارد گردید که به معنی «شخصی که محاسبه میکند» بوده است و سپس از سال ۱۸۹۷ به ماشینهای محاسبه مکانیکی گفته میشد.
در هنگام جنگ جهانی دوم «کامپیوتر» به زنان نظامی انگلیسی و آمریکایی که کارشان محاسبه مسیرهای شلیک توپهای بزرگ جنگی توسط ابزار مشابهی بود، اشاره میکرد.
در اوایل دهه ۵۰ میلادی هنوز اصطلاح ماشین حساب (computing machines) برای معرفی این ماشینها بهکار میرفت.
پس از آن عبارت کوتاهتر کامپیوتر (computer) بهجای آن بهکار گرفته شد.
ورود این ماشین به ایران در اوائل دهه ۱۳۴۰ بود و در فارسی از آن زمان به آن «کامپیوتر» میگفتند.
واژه رایانه در دو دهه اخیر در فارسی رایج شده و بهتدریج جای «کامپیوتر» را گرفت.
برابر این واژه در زبانهای دیگر حتما همان واژه زبان انگلیسی نیست.
در زبان فرانسوی واژه "ordinateur"، که معادل "سازمانده" یا "ماشین مرتبساز" میباشد بهکار میرود.
در اسپانیایی "ordenador" با معنایی مشابه استفاده میشود، همچنین در دیگر کشورهای اسپانیایی زبان computadora بصورت انگلیسیمآبانهای ادا میشود.
در پرتغالی واژه computador بهکار میرود که از واژه computar گرفته شده و به معنای "محاسبه کردن" میباشد.
در ایتالیایی واژه "calcolatore" که معنای ماشین حساب بکار میرود که بیشتر روی ویژگی حسابگری منطقی آن تاکید دارد.
در سوئدی رایانه "dator" خوانده میشود که از "data" (دادهها) برگرفته شده است.
به فنلاندی "tietokone" خوانده میشود که به معنی "ماشین اطلاعات" میباشد.
اما در زبان ایسلندی توصیف شاعرانهتری بکار میرود، "tölva" که واژهایست مرکب و به معنای "زن پیشگوی شمارشگر" میباشد.
در چینی رایانه "dian nao" یا "مغز برقی" خوانده میشود.
در انگلیسی واژهها و تعابیر گوناگونی استفاده میشود، بهعنوان مثال دستگاه دادهپرداز ("data processing machine").
تاریخچه لایبنیتز (leibniz) ریاضیدان آلمانی از نخستین کسانی است که در ساختن یک دستگاه خودکار محاسبه کوشش کرد.
او که به پدر حسابدارش در تنظیم حسابها کمک میکرد، از زمانی که برای انجام محاسبات صرف میکرد ناراحت بود.
چارلز بابیج (Charles Babbage) یکی از اولین ماشینهای محاسبه مکانیکی را که به آن ماشین تحلیلی گفته میشد، طراحی نمود، اما بخاطر مشکلات فنی فراوان مورد استفاده قرار نگرفت.
در گذشته دستگاههای مختلف مکانیکی سادهای مثل خطکش محاسبه و چرتکه نیز کامپیوتر خوانده میشدند.
در برخی موارد از آنها بهعنوان کامپیوترهای آنالوگ نام برده میشود.
چراکه برخلاف کامپیوترهای رقمی، اعداد را نه بهصورت اعداد در پایه دو بلکه بهصورت کمیتهای فیزیکی متناظر با آن اعداد نمایش میدهند.
چیزی که امروزه از آن بهعنوان "کامپیوتر" یاد میشود در گذشته به عنوان "کامپیوترهای رقمی (دیجیتال)" یاد میشد تا آنها را از انواع "کامپیوترهای آنالوگ" جدا سازد(که هنوز در برخی موارد استفاده میشود مثلاً نشانک پرداز آنالوگ (analog signal processing).( بر گرفته از مقاله ای مندرج توسط دانشجو حامد حاج سعیدی ) تاریخچه کامپیوتر - آغاز تا امروز ENIAC = Electronic Numeric Integrator and Computer سال ساخت : 1945 (شصت سال پیش) قیمت: تقریبا 500 هزار دلار تکنولوژی: لامپ در بخش محاسباتی ، دستگاههای ورودی-خروجی الکترومکانیکی ،کارت خوان و کارت پانچ ، پرینتر ، بافرها با رله تلفن!
مشخصات فنی: 18000 لامپ ، 1500 رله ، 80 سطح ولتاژ مختلف از منفی 920 ولت تا 500 ولت ، تغذیه 240 ولت 60 هرتز ، توان مصرفی 150 کیلووات شامل 80 کیلووات برای لامپها - 45 کیلووات مابقی مدارات الکترونیک - 5 کیلووات دستگاههای ورودی خروجی - 20 کیلووات تهویه و فن ها معماری: طول هر کلمه 10 رقم دهدهی با علامت ، اعداد منفی بشکل مکمل 10 ، نقطه اعشار ثابت قابل تعریف توسط سوییچ ، جمع و تفریق در آکومولاتور ، ضرب با استفاده از جدول ضرب و همراه با تقسیم و جذر در واحد مستقل حافظه: 20 عدد در آکومولاتورها (رجیسترها) ، 100 عدد در حافظه فقط خواندنی ، 10 عدد ثابت سرعت: کلاک 100 کیلوهرتز ، عمل جمع در 20 سیکل یا 200 میکروثانیه یعنی 5000 جمع در ثانیه ، ضرب در 280 سیکل یا 2800 میکروثانیه معادل 357 عمل ضرب در ثانیه، تقسیم متغیر حداکثر 38 تقسیم در ثانیه!
برنامه ریزی: از طریق سیم بندی و سوییچ ، قابلیت کنترل برنامه و زیرروال ، تا حدی هم پردازش موازی ورودی: کارت خوان با سرعت 2 عدد در ثانیه خروجی: پرینتر ، لامپهای نئون برای هر آکومولاتور تعریف ارتباط: ارتباط به معنی عمومی کردن یا در معرض عموم قرار دادن می باشد.
یعنی مفهومی از درون فردی برخاسته و به میان دیگران راه یافته.
در واقع ارتباطات برخی از مفاهیم و تفکرات و معانی و پیامها را به دیگران و یا عموم گسترش می دهد و به عبارتی ارتباط یعنی انتقال معانی.
ارتباطات تسهیم تجارت است یعنی هر موجود زنده آنچه تجارب در درون خود دارد با دیگران در میان می گذارد.
ارتباطات واژه بسیار پیچیده و سریعی می باشد که حیات و ترقی انسان به آن بستگی دارد.
اجزاء عناصر ارتباطات: 1.
منبعی که پیام را می فرستد.
2.
پیام: چیزی که به دیگران باید منتقل شود.
3.
مجرا یا وسیله ای که این پیام بایستی ارسال گردد چون پیام خود به خود ارسال نمی گردد.
4.
گیرنده پیام که پیام به آن فرستاده می شود.
نظام ارتباطی بین افراد: عبارت است از ارتباط یک انسان با تمام پیچیدگی هایش در ارتباط با دیگران و پیوستگی هایش با آنان که در ابعاد جسمی، روانی مورد توجه قرار می گیرد.
این اجزاء و عناصر جسمی و روانی سازمان یافته بوده و مبتنی بر روش می باشد.
نظامی را که در ارتباطات بیشتر با آن مواجه هستیم نظام اجتماعی است که فراگرد ارتباطی در آن شکل گرفته و انجام می پذیرد.
مانند نظام اجتماعی ازدواج، خانواده یا سازمانی که در آن فعالیت می نماییم.
فراگرد ارتباطی میان کنشی است: هنگامی که می گوییم فراگرد ارتباطی مبتنی بر میان کنش است ما خود به خود بر این باور گرایش خواهیم داشت که این فراگرد بر پویایی رابطه میان انسانها استوار است.
اکثر جامعه شناسان به معنی وسیع کلمه میان کنش یا کنش متقابل را در مورد ارتباطات مبادله دو سوی پیامها بین دو انسانی که به عمل ارتباطی پرداخته اند می دانند که به دگرگونی و تغییر در یکی از آنها یا هر دوی آنها بیانجامد.
میان کنش زمانی رخ می دهد که یک جریان و رابطه داد و ستدی در بین اجزای آن فراگرد به وجود می آیند.
میان کنش در ارتباطات عموما به تبادل پیامها اطلاق می شود که میان دو نفر در جریان است که این خود ممکن است منجر به تغییر در پیامها گردد به گونه ای روشن وقتی دو نفر در یک فراگرد ارتباطی درگیر می شوند در تمامی لحظه های تبادل و میان کنش هر یک دگرگون می شود و این دگرگونی خود ناشی از دگرگونی در نگرشها و تمایلات هر یک از آنها است.
گاه به نظر می رسد یکی فقط از طرفین دگرگون شده اما پژوهشهای دقیق نشان داده اند که هر دو طرف فراگرد تغییر می یابند گاه دگرگونی در باورها و نگرشها است.
گاه در احساسات و زمانی در رفتار.
به هر حالت توجه نمایید که پیام فقط به نوشتار و گفتار خاتمه نمی یابد و بیشتر اعمالی هستند که انجام می دهند و حرکاتی که از آنها بروز نمی نماید.
طرز لباس پوشیدن، وسیله نقلیه، وضع ظاهری، طرز زندگی کردن همه پیامهایی هستند که از فرد به دیگری منتقل و یا به او تفهیم می گردد که طرف مقابل چگونه آدمی است و چگونه احساسی دارد و می اندیشد.
در حقیقت پیام چیزی است که می تواند معنی خاصی را در دیگری برانگیزد.
ارتباطات ارادی و غیرارادی: فراگرد ارتباط ارادی به گونه ای است که فرستنده پیام به صورت ارادی پیام را برای گیرنده ای می فرستد که او نیز به گونه ای ارادی پیام را دریافت می نماید در چنین وضعی فراگرد ارتباطی به درستی کار خود را انجام داده و به گونه ای موثر نسبت به انواع دیگر فراگردها ارتباطی عمل می نماید.
فراگرد ارتباطی غیرارادی پیام به گونه ای غیرارادی به گیرنده پیام ارسال می گردد و او به صورت ارادی پیام را دریافت می نماید نمونه این گونه ارتباط می تواند گوش دادن به مکالمه دو نفر باشد که هیچ یک از آن دو نمی خواهند دیگری به مکالمه آنها گوش بدهد.
نوع دیگر آن فردی که پیام را می فرستد آگاهانه نه پیام را بفرستد اما پیام گیرنده به صورت ناخودآگاه یا غیرارادی از خود واکنش نشان دهد مانند کلاسهای درس و یا سخنرانی ها.
که فرستنده به روشنی می داند که چه می گوید و چه می خواهد گیرد اما گیرنده پیام به لحاظ عوامل فراوان از فراگیرد دلخواه ارتباطی خارج شده و در دنیای خود به تفکر و ادراک قلبی می پردازد.
وظیفه ارتباطات: 1.
وظیفه پیوستگی: یکی از وظایف ارتباطات استقرار، ابقاء و دگرگونی اجتماعی است.
ارتباطات موجب ایجاد یا افزایش و یا برعکس موجب از بین رفتن و یا کاهش پیوستگی میان طرفین ارتباط است.
وظیفه اطلاعاتی: استدراکی اکثر دانشمندان ارتباطات بر ای باورند که یکی از مهم ترین وظایف ارتباطات وظیفه اطلاعاتی و استدراکی است که موجب افزایش استدراک از طرف مقابل فراگرد ارتباطات و افزایش اطلاعات می شود.
اگر ارتباطات را فراگرد ارسال و دریافت پیام های نوشتاری، گفتاری، و غیرکلامی یا حرکتی بدانیم که به منظور انتقال معنی و مفهوم از فردی به فرد دیگر و یا تاثیر و تاثر بر روی دیگران یا نفوذ در آنها بر کار می رود در آن صورت ما برین خاطر با دیگران ارتباط برقرار می کنم که تغییری در اطلاعات آنها به وجود آورد و یا خود با آنها سفارش داده و به سوی انطباق با خویش 3.
وظیفه تاثیرگذاری: ارتباط به ارتباطات همواره از سوی فرستنده پیام در پی مقصود و منظوری برقرار می شود.
یکی از رایج ترین و شایع ترین منظورها برای انجام ارتباط تغییر در نگرش ها، باورها، ارزشها و یا رفتار اشخاص است که ما روزها با چنین منظوری با افراد ارتباط برقرار می کنیم که بر آنها اثر بگذارد.
وظیفه تصمیم گیری: ارتباطات علاوه بر وظایف فوق وظیفه تصمیم گیری نیز دارد یکی از عمده ترین پیامدهای ارتباطاتی رسیدن به یک تیم ویژه است.
اغلب ما با دیگران از آن دو ارتباط برقرار می کنیم که به ما کمک کند تا بتوانم تصمیم درستی بگیریم.
5.
وظیفه تصدیق: وظیفه نهایی ارتباط دربرگیرنده پذیرشی مداوم یا غیر مداوم یک تفکر رفتار تصمیم می باشد.
از طریق ارتباطات سعی در منطقی کردن تداوم با توجیح در گسستگی برخی از دگرگونی ها که قبلا مورد پذیرش ما قرار گرفتن می نماییم.
تعریف ارتباط موثر: ارتباطات موثر آن است که فرستنده بتواند منظور خود را به گیرنده پیام می رساند.
اما این فقط یکی از معیارهای موثر بوده است ارتباط زمانی موثر است که محرکی را به عنوان آغازگر و مورد نظر فرستنده با محرک مشهود گیرنده که از خود بروز می دهد در یک راستا قرار دهد و آن دو گونه ای نزدیک به هم مورد توجه قرار می گیرد.
معنی مورد نظر فرستنده R 1= معنی مشهود گیرنده S تعریف درک: درک در مرحله اول دریافت صحیحی محرک مورد نظر است به این اساس می توان گفت که کسی از نظر ارتباطاتی دارای محرک است و به گونه ای موثر عمل می کند که دریافت کننده درک پیام درستی از آنچه او احساس می کند و می خواهد به دیگری منتقل کند داشته باشد اولین محرکی که از نظر ارتباطی از این نظر حاصل می شود این است که محتوای پیام درک نمی گردد.
ارتباط با لذت و یا مسرت آمیز: ارتباطی که بخواهم رابطه بهتری با دیگران داشته باشیم و زندگی خوش تر را داشته باشد.
مانند شرکت در عروسی ها و یا مهمانی ها درجه لذت ارتباط بستگی به احساس دارد که ما از فرد مقابل داریم هر چقدر فرد مقابل را بیشتر دوست داشته باشیم کسب لذت بیشتر است.
نوع گسترش روابط چنین باوری وجود دارد که اگر شخص بتواند کلمات مناسب دارد و زمان مناسب و یا حالتی مختصر و مفید اساس نماید و اثر بخش باشد.
قابل اعتماد بوده و بهترین پیام است ارسال پیام و انتخاب ارسال شده عامل دیگری که به شرکت فراگرد ارتباطی می انجامد دشواری هایی است که در روایط انسان ها پدید می آید و خود نتیجه سوء تفاهم هایی هستند که گاه پیش می آیند این دشواریها ریشه در عوامل گوناگون از جمله خستگی مفرد، عصبانیت و اختشاش روانی انسانها دارد.
کنش یا عمل تمام ارتباطات و فراگرد حاکم به آن بی مصرف خواهد بود مگر آنکه به عمل و یا کنشی مطلوب بیانجامد مگر آنکه تمامی ارتباطاتی که تاکنون بدان ها پرداخته ایم در صورتی حائز اهمیت است که در زمان و یا مکان معین به کار گرفته شده است.
باید توجه داشت مورد و حالاتی وجود دارد که عمل و عامل مهمی برای موقعیت و اثربخشی ارتباطات است عمل از طرف شخص مقابل دشوارترین وظیفه ارتباطی است.
تعریف مدل ارتباطی مدل همواره چیز دیگری بجز واقعیت بوده است و اکثرا چیزی ساده تر با پیچیدگی کم تر از واقعیت اصلی می باشد.
مدلها تمام جنبه های واقعیت و مدل احیا کننده نیازهای طراحان آن می باشد نه بیانگر تمام واقعیت های موجود پیرامون پدیده مورد نظر.
1.
در صحبت کردن با کارمندان چه زمانی از گفتگو خصوصی و چه زمانی از نوشته باید استفاده نماییم؟
چگونه می توانم به بهترین وجه پیام خود را به همه انتقال دهم؟
با یک کارمند عصبی چگونه رو به رو شویم؟
به اهمیت زبان بدن در برقراری ارتباط چیست؟
چگونه به درخواست یک کارمند پاسخ دهیم؟
6.
چگونه می توانیم خبرهای واقعا بد را برسانیم؟
فواید مدلهای ارتباطی 1.
اجازه می دهند که به تجزیه و تحلیل و نیز تجربه شرایط پیچیده که به اندازه حقیقی آن، انجام آن ممکن نمی باشد دسترسی پیدا نماییم.
از نظر اقتصادی سبب صرفه جویی می گردد.
از نظر وقت صرفه جویی می گردد.
تحقق اهداف تسهیل می گردد.
تفهیم مطالب آسان می شود.
توجه اساسی مصروف هدفهای عمده و اساسی می گردد.
7.
خط و مشی کلیه سطوح پروژه دارای هماهنگی خاص می گردد.
انواع مدلها الف) مدلهای فیزیکی: که خود به 2 گروه مدلهای: 1- تمثیلی 2- ترسیمی تقسیم می شوند.
مدلهای تمثیلی: اندازه کوچک شده یک شی می باشند که شباهت زیادی به آن دارند.
مدلهای ترسیمی: که تصویر فنی یا طرح یک شیء می باشند.
ب) مدلهای ذهنی: تصاویر ذهنی یا مفاهیمی که در ذهن انسانها جاگزین یک پدید یا شیء می گردد مثل تصویر ذهنی فرستنده پیام در مورد پیام.
ج) مدلهای نمادین: که مدل پیچیده ای می باشد به مدل کلامی و ریاضی تقسیم می شود که کلامی از طریق زبان یا تکلم و ریاضی مانند فرمولهای ریاضی.
عملکرد مدلها 1.
توصیفی 2.
پیش بینی کننده 3.
هنجاری 1.
مدلهای توصیفی: این مدلها یک واقعه گذشته یا آن را بدون پیش بینی و اظهار نظر توصیف می نماید کار این مدل فقط توصیفی است که با پردازش این مدل توصیفی فعالیت پروژه یا طرح انجام می شود.
مدلهای پیش بینی کننده: این مدلها با توجه به اطلاعاتی که از گذشته، حال و آینده دارند به پیش بینی وقایع گوناگون می پردازند استخاره از این مدلهای تبلیغی همیشه با حدس و گمان مواجه بوده و کمتر با قطعیت می توان از آن استفاده نمود.
مدلهای هنجاری: مدلها از دو جهت مورد ارزیابی قرار می گیرند: الف) آنکه مدل مورد نظر به چه میزان به گونه ای اثر بخش به ما اجازه می دهد که اطلاعات مورد نظر را سازماندهی نمائیم و براساس آن پیش بینی های لازم و توام با موفقیت را انجام دهیم.
ب) دوم آنکه چه میزان مطالعات برسد آن شکل گرفته است.
بهترین شکل ارتباط: ارتباطی است که صد در صد محتوای پیام، پیام دهنده را پیام گینده درک نموده باشد هر چه قدر سطح گیرنده پایین تر باشد ارتباط کمتری صورت گرفته است.
سه شیوه ای که از طریق آن تمام رفتارهای ارتباطی آموخته می شود: 1.
شیوه یا نظریه شرطی 2.
یادگیری وسیله ای یا ابزاری 3.
یادگیری اجتماعی نظریه شرطی در یادگیری را توضیح دهید: در این نظریه آموزش و یادگیری با یک شرط انجام می شود که می تواند شرط مثبت یا منفی باشد مانند ترشح بزاق سگ در نظریه شرطی.
در نظریه شرطی در مقابل هر اقدامی پاداشت یا تشبیهی اعمال می شود که با توجه به آن شرط(پاداش یا تنبیه) فرد مقابل پاسخ مثبت یا منفی می دهد.
نظریه یادگیری وسیله ای یا ابزاری: بخش ارزشمند یادگیری که موجب تغییرات در محیط ارتباطی و واکنشهایی که از دیگران دریافت می نمائیم یادگیری وسیله ای یا ابزاری است که پایه اصول پشتیبانی یا تقویت شکل می گیرد.
گروهی از پژوهشگران که بر روی تعدادی نوزاد کار می کند دریافتند که کودکان به گونه ای فزاینده و صدا راه می اندازند(آوای کودکانه) که اگر با پاداشت یا تقویت و پشتیبانی که به صورت نوازش از سوی بزرگترها با لبخند باشد تقویت و اگر نباشد خاموش می شود در این پژوهش ابتدا با این سر و صداها آنها مورد نوازش و لبخند بزرگترها قرار گرفتند که سر و صدا و آوای کودکانه آنها افزایش یافت به محض اینکه بزرگترها و پرستاران به آنها بی توجه شدند صدای آنها خاموش شد.
انواع تقویت تقویت اشکال گوناگون دارد مانند لبخند، نوازش و صدای ملایم بزرگترها برای آوای کودکانه، لبخند، تماس چشمی، تمجید و ستایش، پول، پذیرش اجتماعی و ترفیع شغلی برای بزرگترها و شنیدن حذف ما برای افرادی که دوستشان داریم عامل تقویت است.
والدینی که به حرف ما را شنیدن در بین چهار عامل تقویت مهمترین عامل سخن گفتن مهمترین تقویت می باشد.
چهار عامل مهم تقویت: گفتن، شنیدن، نوشتن و خواندن است.
یادگیری اجتماعی: بسیاری از نظریه پردازان بر این باور هستند که به گونه ای چشمگیر کلیه رفتارهای انسانی را به اعتبار یادگیری وسیله ای مورد بررسی قرار دارد.
نظریه یادگیری اجتماعی نظریه ای با مبانی گسترده تری است و بر این نکته تاکید دارد که لزوما نباید رفتارهای ما تقویت شود تا ما آنها را تکرار کنیم بلکه ما می توانیم بسیاری از رفتارها را فقط به سادگی با مشاهده آنها از دیگران فرا بگیریم.
از این رو می توان گفت در این نظریه نقش مشاهده و اثر دیگران بسیار زیاد است.
براساس نظریه یادگیری اجتماعی بسیاری از روشهای ارتباطی از زمانی که بسیار خردسال بوده ایم شکل گرفته اند این شکل از طریق الگو برداری یا تقلید می باشد.
والدین عموما اولین و بهترین الگوی ما می باشند.
رفتارهای مبتنی بر جنسیت: مردان و زنان در رفتارهای ارتباطی خود با دیگران به چه میزان براساس ساعقه های عاطفی یا درونی و و غریزی رفتار می نمایند و چه اندازه براساس یادگیری خود رفتارها را شکل می دهند.
نظریه پردازان یادگیری اجتماعی بانوان چنین بحث می کنند که بسیاری از تفاوتهای روانی بین این دو جنس فرا گرفتنی است و در سالهای اول زندگی آنان شکل می گیرد.
این شکل گیری براساس تقویت و الگوبرداری است.
از این رو آنان بیشتر از رفتارهای ویژه زنانه یا مردانه بحث می نمایند.
آموزش جرات ورزی: آموزش جسارت و جرات ورزی برای طلب و احقاق حق خود از ضروریات جامعه است اما نبایستی جسارت و جرات ورزی برای احقاق حق خود را با زیر پا گذاشتن احقاق حق دیگران انجام دهید.
آموزی جرات ورزی با رعایت حقوق دیگران از ضروریات جامعه توسعه یافته است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته دوره های بلند مدت و دانشگاهی برای آموزش فوق تاسیس کرده اند.
روشهای آموزش جرات ورزی روشهای مختلفی را در آموزش جرات ورزی نام برده اند.
برخی از روشها متکی به خود و برخی تعدیل و اصلاح رفتار(رفتار درمانی) است.
هدف اساسی از بکارگیری روشها برطرف کردن عدم جرات ورزی و ایجاد جرات است این روشها بیشتر به آموزش روشهای جدید مهارتهای ارتباطی می پردازند که در بر گیرنده ترغیب و رویارویی می باشند.
آموزش جرات ورزی به رفتارهای غیرکلامی اصلاح آنها توجیه دارند.