دانلود گزارش کارآموزی کارخانه ماشین سازی اراک

شرکت ماشین سازی اراک
با اهداف پشتیبانی از صنایع بنیادین ، انجام پروژه های گوناگون و تولید فرآورده های متنوع صنعتی در سال در زمینی به مساحت  هکتار در جوار شهر اراک تأسیس و در سال  به عنوان اولین هسته صنعت سنگین کشور مورد بهره برداری قرار گرفت.
این شرکت با قابلیت و توانایی های علمی ، فنی و تخصصی در زمینه های طراحی ، ساخت ، نصب و راه اندازی تجهیزات پالایشگاهی ، پتروشیمی ، نیروگاهی و تولید ماشین آلات صنعتی به مثابه یک صنعت کارخانه ساز تاکنون پروژه های عظیم و ارزنده ای را با کیفیت بسیار مطلوب به اجرا در آورده است یا در دست اجرا دارد .

این مجتمع عظیم صنعتی با بهره مندی از حدود  نفر نیروی متخصص و کار
آزموده تنها مجموعه ای است که تمامی امکانات و تجهیزات لازم در فرآیند تولید انواع محصولات صنعتی و اجرای پروژه های بزرگ ملی را به صورت یکجا در خود جای داده است .
این کارخانه شامل قسمت های مختلفی می باشد که هر یک کار و وظیفه تعریف شده خود را دارد .

در ادامه به اختصار به معرفی هریک از گروه های اجرایی کارخانه و شرح فعالیت های آنها می پردازیم .

در ادامه به اختصار به معرفی هریک از گروه های اجرایی کارخانه و شرح فعالیت های آنها می پردازیم .

فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  گروه تولیدی فلزی و سازه: این گروه با در اختیار داشتن حدود متر مربع فضای مسقف کارگاهی در زمینه تولید پل و سازه های فلزی و تجهیزات پروژه ای فعالیت می نماید .

طراحی و ساخت انواع مخازن ذخیره سقف ثابت و سقف شناور در ظرفیت های مختلف ، انواع مخازن تحت فشار کروی و استوانه ای ( ثابت ، سیار ، زیرزمینی ) از توانایی های بالقوه گروه فلزی و سازه می باشد ، که مطابق استانداردهای جهانی و بالاترین ضرایب اطمینان و دقت قابـل مقایسـه با شرکـت های معـتبر خارجـی صـورت می گیرد .

از دیگر توانمندی های این گروه ساخت انواع دیگهای بخار تا ظرفیت  پوند در ساعت با فشارهای مختلف ، دیگهای آب گرم ، تجهیزات مورد استفاده در شرکت ملی گاز از قبیل هیتر های غیر مستقیم گاز در ظرفیت های مختلف ، فیلتر های گاز فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  طبیعی ، مبدل های حرارتی ، اودورایزر ، لانچر ، ریسیور ، فیلتر ، اسکرابر ، سپریتور،ریکاوری بویلر و… می باشد.

گروه فلزی و سازه همچنین به طراحی و ساخت سازه های عظیم فلزی از قبیل آشیانه چند منظوره هواپیما ، دریچه های هیدرومکانیکال سدها و نیروگاههای آبی ، دودکش های نیروگاهی ، انواع پلها از قبیل راه آهـن ، پـل قوسـی ، پـل تـیر مـشبـک ( روستـایی ) ، پل پیـش ساخته ( بیلی ) ، پل خرپائی و پل کف فلزی پرداخته است .

واحدهای طراحی این گروه با به کارگیری آخرین امکانات رایانه ای ، نرم افزارهای گوناگون و استفاده از استانداردهای معتبر بین المللی از قبیل API , AASHTO , AD , DIN , B.S , ASME بزرگترین پروژه های صنعتی را طراحی نموده اند .

فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  گروه تولیدی ماشین و مونتاژ: این گروه قابلیتهای متنوعی را در زمینه ارائه خدمات ماشینکاری ، ساخت و مونتاژ انواع قالبها و فیکسچر ها ، طراحی و ساخت جرثقیل های هیدرولیک ، بوم ، خشک کامیونی ، موبایل و جرثقیل های ساختمانی در  مدل درتناژهای مختلف دارا می باشد .

علاوه براین ساخت قطعات صنعتی مورد نیاز سایر کارخانجات تولیدی ، ساخت و مونتاژ انواع جعبه دنده ها و انجام سفارشاتی از قبیل ماشینکاری قطعات سنگ شکن ، محور راه آهن ، شیر آلات مورد مصرف در صنایع نفت ، گاز و پتروشیمی ، توربین های نیروگاه های بادی ، واحد های فرآورش نفت خام ( M.O.T )، فلنج های تحت فشار، میز ها و غلطکهای کارخانجات نورد ، قطعات دکلهای حفاری ، تجهیزات مورد استفاده در صـنعت قنـد از قبـیل سیسـتم دیفیوزر ، تفاله فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  خشک کن و … ، ساخت ماشین آلات واحد خنک کننده شمش کارخانجات فولاد ، طراحی و ساخت تجهیزات استخراج معادل ذغال سنگ و سنگ آهن شامل : فیدر ، کانویر ، واگنهای معادن ، وینچ ، الواتور و انواع جکها در این گروه انجام گرفته است .

همچنین طراحی و ساخت انواع کوره های صنعتی تولید فولاد برای اولین بار در ایران همچون پروژه کوره های عملیات حرارتی تا ظرفیت  تن فولاد سازی اسفراین و کوره های واگنی  تنی طرح توسعه آهنگری و کوره VODC، طرح توسعه ریخته گری کارخانه ماشین سازی اراک ، طراحی و ساخت قالبهای لغزنده و گام به گام بتون ریزی مورد استفاده در پوژه های سد سازی و نیز انواع شیر آلات پروانه ای و هاول بانگر سدها از قبیل سد شهید یعقوبی و بسیاری محصولات دیگر نمایانگر توان و قابلیت های ممتاز این گروه می باشد.

فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  گروه تولیدی متالوژی: این گروه تولیدی متشکل از  کارگاه عمده : ذوب و ریخته گری  آهنگری گلوله زنی که با برخورداری از  نفر نیروی ماهر و متخصص و دارا بودن تجهیزات و ماشین آلات پیشرفته در زمینه ذوب و ریخته گری و پرسها و چکشهای آهنگری منحصر به فرد خود و همچنین تجهیزات عملیات حرارتی پیشرفته در زمینه تولید انواع قطعات ریخته گری ، قطعات آهنگری ، گلوله های فولادی با خواص ضد سایشی ، تهیه قطعات و شـمشـهای فـولادی با سـطح مقـطع دایره تا قطر میلیمتر و سطح فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  مقطع چهار گوش تا ضلع  میلیمتر ، محور ها و رینگ های فولادی ، فلنج های تحت فشار ، قطعات خودرو ، محور و بانداژ راه آهن ، غلطکها ، بلوکهای فولادی ، بوش و سیـلندر در ابعاد مختلف فعالیـت می نماید و قادر است همه نوع آلیاژ اعم از فولادهای کربنی و آلیاژی و چدن های آلیاژی را بر اساس استانداردهای شناخته شده بین المللی مانند DIN و ASTM و… مطابق نظر سفارش دهندگان تولید نماید.

در این گروه به منظور تولید فولادهای گاززدائی شده ، افزایش درجه خلوص ، بهبود خواص مکانیکی و نیز تهیه فولادهای ضد زنگ از سیستم پیشرفته VODC ریخته گری در خلاء استفاده می شود.

فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  گروه نصب و راه اندازی : این گروه با بهره مندی از کادر متخصص و مجهز توانسته است در مقیاس بسیار وسیعی نسبت به نصب و راه اندازی پروژه های پر اهمیت و استراتژیک نظیر پلهای عظیم راه آهن بافق ، بندر عباس ، پل پاکستان ، پلهای دیگر و آشیانه چند منظوره هواپیماهای بوئینگ747 ، مخازن سقف ثابت و سقف شناور در اکثر پالایشگاه ها و مجتمع های پتروشیمی ، از قبیل مخزن ذخیره // بشکه ای پالایشگاه اصفهان و // بشکه ای خارک و … ، مخازن کروی پتروشیمی اصفهان ، تبریز و پالایشگاه هشتم بندر عباس و … اقدام نماید.

در این رابطه نصب تجهیزات پروژه آروماتیک پتروشیمی اصفهان واحد های H , M , T ) ( پالایشگاه هشتم بندر عباس از مواردی است که توان تکنولوژیکی این مجموعه را به نمایش می گذارد.

فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  در جمهوری اسلامی ایران هیچ مجتمع پالایشگاهی ، پتروشیمیائی و یا صنایع گازی را نمی توان یافت کرد که این گروه در نصب و راه اندازی آن سهیم نباشد .

پروژه عظیم نصب و راه اندازی ماشین آلات و تجهیزات کارخانه نورد سنگین کاویان اهواز با حضور فعال گروه نصب ماشین سازی اراک در حومهشهر اهواز به اجرا در آمده است .

این گروه در راه اندازی کارخانه آلومینیوم المهدی بندر عباس ، آذر آب اراک ، نساجی بروجرد ، فولاد آلیاژی یزد و قند دزفول حضوری فعال داشته و از جمله پروژه های برجسته ای که اجرا نموده نصب دودکش  متری نیروگاه شهید رجائی قزوین می باشد.

کارگاههای این گروه در محل نصب و راه اندازی پروژه ها بر پا شده و پس از تکمیل طرح به کار خود خاتمه می دهند.

فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  گروه نصب و راه اندازی در خلال عملیات خود از انواع مختلف روشهای جوشکاری نظیر استیلن ، آرگون ، قوس الکتریکی ، دستگاههای آزمایشات غیر مخرب و … مطابق آخرین استانداردهای بین المللی استفاده می نماید.

کنترل کیفیت : واحد های کنترل کیفیت در ماشین سازی اراک در خصوص تحقق دستیابی مؤثر و کارآمد در جهت ثمر بخش بودن تلاش بخشهای مـختـلف اعـم از بازاریـابی ، امـور مهـندسـی ، تولیـد و خدمات پس از فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  فروش در زمینه های توسعه و حفظ اصول استانداردهای کیفی محصولات و خدمات به فعالیت اشتغال دارند.

این واحد در فضائی مناسب جهت بروز استعداد ها و کارهای گروهی با حمایت جدی و پیگیری مدیریت در زمینه های ذیل عمل می کنند: ♦تعیین استانداردهای کیفی ♦انطباق محصولات تولیدی با استانداردها ♦انجام اقدامات اصلاحی در صورت عدم انطباق با استانداردها در این شرکت دو بخش مستقل کلیه فعالیتهایی را که بر مرغوبیت محصولات تأثیر می گذارند تحت پوشش قرار می دهند: فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  کنترل کیفیت Quality Control ( QC ) این واحد در هر گروه تولیدی تحت نظارت و هدایت مستقیم مدیریت عامل گروه فعالیت نموده و در طی اجرای فرآیند تولید با نظارت مداوم و مستمر و با به کارگیری ابزار و تجهیزات دقیق کنترلی هر مرحله را مطابق با نقشه، روشهای مهندسی و برنامه کیـفی مـورد بـازرسی قرار می دهد.

اطمینان مرغوبیت Quality Assurance ( QA ) این واحد مستقیماً زیر نظر مدیریت عامل کارخانه قرار داشته و کاملاً مستقل از گروههای تولیدی عمل می نماید .

کارشناسان این واحد بر اساس Quality Control Plan در مقاطع تعیین شده با هماهنگی و همکاری QC نسبت به بازرسی محصول بر اساس قرار داد مشتری اقدام نموده و بعد از اتمام کار در صورت عـدم وجـود مغـایرت ، برگه فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  ترخیص محصول را تأیید می نمایند و برای محصول گواهینامه صادر می کنند.

توضیح اینکه در مواردی که بازرس بر اساس Q.C.P و با حضور بازرس کارفرما انجام می شود ، مدارک و سوابق بازرسی و آزمون در تمام مـراحـل تولیـد و نصـب محصـول حفـظ و نگهداری می شوند .

واحد اطمینان مرغوبیت جهت انجام وظایف خود از آزمایشگاههای مجهز بهره می برد.

گروه خدمات فنی و پشتیبانی : این گروه به عنوان یک مجتمع پشتیبانی کننده از تولید ، نقش بسیار عمده ای را جهت تحقق اهداف مجموعه تولیدی ایفا می نماید با توجه فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  به امکانات ، وسایل و پرسنل در اختیار ، اقدامات پشتیبانی از واحدهای تولیدی و نصب را بر عهده دارد.

واحدهای تشکیل دهنده این گروه عبارتند از: ♦ خدمات فنی ♦ حمل و نقل سنگین و سبک ♦ رستوران کارخانه ♦باشگاه ، میهمانسرای شماره یک و دو ♦ استخر سر پوشیده و سونا ♦ درمانگاه ♦خدمات اداری ♦ خدمات عمومی ♦ فضای سبز و پارک اختصاصی فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  مجتمع آموزش: مرکز آموزش ماشین سازی اراک در سال  و با هدف تأمین نیروی انسانی ماهر و متخصص مورد نیاز ماشین سازی اراک در سطوح کارگر ماهر و تکنسین فعالیت خود را آغاز نمود .

این مجموعه به منظور انطباق با دگرگونیهای فرآیند صنعت و برای تأمین منابع انسانی مورد نیاز ، از سال  اقدام به آموزش نیروی انسانی متخصص در مقـاطع کـاردانی ، کارشـناسی و کارشـناسی ارشــد نموده و نام آن به ( مجتمع آموزشی ماشین سازی اراک ) تغییر یافت.

این مجتمع علاوه بر پاسخگویی به نیاز های آموزشی ماشین سازی اراک ، تاکنون در حدود سی هزار نفر را برای بیش از  شرکت ، مـؤسسـه ، سازمـان و نهـاد در دوره های بلنـد مدت وکوتـاه مدت ( در فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  بیش از  رشته در زمینه های مختلف ) آموزش داده است .

مجتمع آموزشی با در اختیار داشتن امکانات اموزشی و رفاهی شامل : ♦  باب کلاس تئوری ♦ باب آزمایشگاه مجهز به وسایل اموزشی مربوطه ♦ باب کارگاه مجهز به وسایل آموزشی مربوطه ♦ کتابخانه فنی با بیش از  جلد منابع و مراجع ♦ باب مرکز کامپیوتر مجهز به وسایل آموزشی مربوطه و یک سالن اجتماعات ♦ سه ساختمان خوابگاه با گنجایش  نفر ، دو سالن غذاخوری و مجموعه ورزشی سر پوشیده و رو باز در کنار فضاهای آموزشی.

و همچنین با در اختیار داشتن مدرسین و مربیان مجرب و کار آزموده و بیـش از  سـال تجربـه در تربیـت نیـرو هـای متخصـص دررده هـای فصل اول : تاریخچه،عملکرد و فعالیت ها  مختلف ، همواره آمادگی دارد تا دوره های آموزشی کوتاه مدت و بلند مدت مورد نیاز شرکتها و سازمانهای مختلف از سراسر کشور را طراحی و اجرا نماید .

قرار گرفتن امکانات آموزشی و رفاهی در کنار هم ، برخورداری از محوطه زیبا و آرام و امکان استفاده از توانمندیهای ماشین سازی اراک ، فضا و شرایط ممتازی را در این مجموعه آموزشی ، برای آموزش مؤثر تر فراگیران فراهم ساخته است.

فصل دوم ساختار ، عملکرد و کاربرد PLC فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC در کارخانه ماشین سازی اراک جهت هدایت دستگاه ها و تجهیزات و سیستم های مورد استفاده ونیز کنترل و تصحیح خطای آنها از سیستم کنترلی PLC استفاده می شود .

بنابر این لازم است جهت آشنایی با کاربرد این سیستم کنترلی در ادامه مختصر توضیحی داده شود .

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC معرفی PLC PLC ازعبارت programmmable Logic Controler به معنای کنترل کننده منطقی قابل برنامه ریزی گرفته شده است .

P LC ، کنترل کننده ای نرم افزاری است که در قسمت ورودی ، اطلاعاتی را به صورت باینری دریافت و آنها را طبق برنامه ای که در حافظه اش ذخیره شده پردازش می نماید و نتیجه عملیات را نیز از قسمت خروجی بـه صـورت فـرمـان هـایـی بـه گـیـرنده هـا و اجـرا کنـنده هـای فـرمـان ( Actuators ) ارسال می کند.

به عبارت دیگر PLC عبارت از یک کنترل کننـده منطـقی اسـت که می توان کنترل را توسط برنامه برای آن تعریف نمود و در صورت نیاز ، به راحتی آن را تغییر داد.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC وظیفه PLC قبلاً بر عهده مدارهای فرمان رله ای بود که استفاده از آنها در محیط های صنعتی جدید منسوخ گردیده است .

اولین اشکالی که در این مدارها ظاهر می شود آن است که با افزایش تعداد رله ها حجم و وزن مدار فرمان ، بسیار بزرگ شده ، همچنین موجب افزایش قیمت آن می گردد .

برای رفع این اشکال ، مدارهای فرمان الکترونیکی ساخته شدند ولی با وجود این ، هنگامی که تغییری در روند یا عملکرد ماشین صورت می گیرد مثلاًدر یک دستگاه پرس ، ابعاد ، وزن ، سختی و زمان قرار گرفتن قطـعه زیر بـازوی پرس تغییر می کند ، لازم است تغییرات بسیاری در سخت افزار سیستم کنترل داده شود .

به عبارت دیگر اتصالات و عناصر مدار فرمان باید تغییر کند.

با استفاده از PLC تغییر در روند تولید یا عملکرد ماشین به آسانی صورت می پذیرد ، زیرا دیگر لازم نیست سیم کشی ها ( Wiring ) فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC و سخت افزار سیستم کنترل تغییر کند و تنها کافی است چند سطر برنامه نوشت و به PLC ارسال کرد تا کنترل مورد نظر تحقق یابد.

ازطرف دیگر قدرت PLC در انجام عملیات منطقی ، محاسباتی ، مقایسه ای و نگهداری اطلاعات به مراتب بیشتر از تابلوهای فرمان معمـولی اسـت .PLC به طراحـان سیسـتم های کنـترل این امـکان را می دهد که آنچه را در ذهن دارند در اسرع وقت بیازمایند و به ارتقای محصول خود بیندیشند ، کاری که در سیستم های قدیمی مستلزم صرف هزینه و به خصوص زمان است و نیاز به زمـان ، گاهـی باعث می شود که ایده مورد نظر هیچ گاه به مرحله عمل درنیاید.

هر کس که با مدارهای فرمان الکتریکی رله ای کار کرده باشد به خوبی می داند که پس از طراحی یک تابلوی فرمان ، چنانچه نکته ای از قلم افتاده باشد ، مشکلات مختلفی ظهور نموده ، هزینه ها و اتلاف فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC وقت بسیاری را به دنبال خواهد داشت .

به علاوه گاهی افزایش و کاهش چند قطعه در تابلوی فرمان به دلایل مختلف مانند محدودیت فضا ، عملاً غیر ممکن و یا مستلزم انجام سیم کشی های مجدد و پر هزینه می باشد.

اکنون برای توجه بیشتر به تفاوتها و مزایای PLC نسبت به مدارات فرمـان رلـه ای ، مزایـای مهـمPLC را نسبـت به مـدارات یاد شـده بر می شماریم.

استفاده از PLC موجب کاهش حجم تابلوی فرمان می گردد.

استفاده از PLC مخصوصاً در فرآیندهای عظیم موجب صرفه جوی قابل توجهی در هزینه ، لوازم و قطعات می گردد.

PLC  ها استهلاک مکانیکی ندارند ، بنابراین علاوه بر عمر بیشتر ، نیازی به تعمیرات و سرویس های دوره ای نخواهند داشت.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC PLC  انرژی کمتری مصرف می کند.

PLC  ها بر خلاف مدارات رله کنتاکتوری ، نویزهای الکتریکی و صوتی ایجاد نمی کنند.

استفاده از یک PLC منحصر به پروسه و فرآیند خاصی نیست و با تغییر برنامه می توان به آسانی از آن برای کنترل پروسه های دیگر استفاده نمود.

طراحی و اجرای مدارهای کنترل و فرمان با استفاده از PLC ها بسیار سریع و آسان است.

 برای عیب یابی مدارات فرمان الکترومکانیکی ، الگوریتم و منطق خاصی را نمی توان پیشنهاد نمود .

این امر بیشتر تجربی بوده ، بستگی به سابقه آشنایی فرد تعمیرکار با سیستم دارد .

در صورتی که فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC عیب یابی در مدارات فرمان کنترل شده توسطPLC به آسانی و با سرعت بیشتری انجام می گیرد.

در PLC ها می توانند با استفاده از برنامه های مخصوص ، وجود نقص و اشکال در پروسه تحت کنترل را به سرعت تعیین و اعلام نمایند.

در جدول - مزایای PLC نسبت به مدارات فرمان رله ای و همچنین مدارهای منطقی الکترونیکی و کامپیوتر بر شمرده شده است.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC جدول- : مزایای PLC نسبت به کنترل کننده های دیگر فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC سخت افزار PLC از لحاظ سخت افزاری می توان قسمت های تشکیل دهنده یک سیستم P LC را به صورت زیر تقسیم نمود: واحد منبع تغذیه ( Power Supply ) PS  واحد پردازش مرکزی(Central Processing Unit) CPU حافظه (Memory) ترمینال های ورودی (Input Module)  ترمینال های خروجی (Output Module) مدول ارتباط پروسسوری (Communication Processor) CP مدول رابط(Interface Module) فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC مدول منبع تغذیه( PS ) منبع تغذیه ولتاژهای مورد نیاز PLC را تأمین می کند .

این منبع معمولاً از ولتاژهای  ولت DC و  یا  ولتAC ، ولتاژ ولتDC را ایجاد می کند .

ماکزیمم جریان قابل دسترسی منطبق با تعداد مدول های خروجی مصرفی است .

لازم به ذکر است که ولتاژ منبع تغذیه باید کاملاً تنظیم شده ( رگوله ) باشد .

جهت دستیابی به راندمان بالا معمولاً از منابع تغذیه سوئیچینگ استفاده می شود .

ولتاژی که در اکثر PLC ها استفاده می گردد ولتاژ  یا / ولت DC است .

( در برخی موارد ، منبع تغذیه و واحد کنترل شونده در فاصله زیادی نسبت به یکدیگر قرار دارند بنابراین ولتاژ منبع ، / ولت انتخاب می شود تا افت ولتاژ حاصل از بعد مسافت بین دو واحد مذکور جبران گردد ).

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC برای تغذیه رله ها و محرک ها ( Actuator ) معمولاً از ولتاژ  ولت DC به صورت مستقیم ( بدون استفاده از هیچ کارت ارتباطی ) استفاده می شود .

در برخی موارد نیز از ولتاژهای  یا  ولت AC با استفاده از یک کارت رابط به نام Relay Board استفاده می گردد .

( در مورد تغذیه رله ها احتیاج به رگولاسیون دقیق نیست ).

در برخی شرایط کنترلی لازم است تا در صورت قطع جریان منبع تغذیه ، اطلاعات موجود در حافظه و همچنین محتویات شمارنده ها ، تایمرها و فلگ های پایدار بدون تغییر باقی بمانند .

در این موارد از یک باطری جنس‘‘ Lithium ’’ جهت حفظ برنامه در حافظه استفاده می گردد .

به این باطری ‘‘ Battery Back Up ’’ می گویند .

ولتاژ این نوع باطری معمولاً / ولت تا / ولت می باشد .

از آنجایی که این باطری نقـش مهـمی در حفـظ اطـلاعات موجود درحافظه دارد در اکثر فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC PLC ها یک چراغ نشان دهنده تعبیه شده و در صورتی که ولتاژ باطری به سطحی پایین تر از مقدار مجاز / ولت برسد روشن شده و هشدار می دهد.

این نشان دهنده به Battery Low LED معروف است .

در صورت مشاهده روشن شدن این نشان دهنده لازم است که باطری مذکور تعویض گردد .

برای تعویض باطری ابتدا باید به وسیله یک منبع تغذیه ، ولتاژ مدول مورد نظر را تأمین و سپس اقدام به تعویض باطری نمود.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC واحد پردازش مرکزی(CPU) CPU یا واحد پردازش مرکزی در حقیقت قلب PLC است .

وظیفه این واحد ، دریافت اطلاعات از ورودی ها ، پردازش این اطلاعات مطابق دستورات برنامه و صدور فرمانهایی است که به صورت فعال و یا غیر فعال نمودن خروجی ها ظاهر می شود .

واضح است که هر چه سرعت پردازش CPU بالاتر باشد زمان اجرای یک برنامه کمتر خواهد بود.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC حافظه(Memory) حافظه محلی است که اطلاعات و برنامه کنترل در آن ذخیره می شوند.

علاوه بر این ، سیستم عامل که عهده دار مدیریت کلی بر PLC است در حافظه قرار دارد .

تمایز در عملکرد PLC ها ، عمدتاً به دلیل برنامه سیستم عامل و طراحی خاصCPU آنهاست .

در حالت کلی در PLC ها دو نوع حافظه وجود دارد.

حافظه موقت( RAM ) که محل نگهداری فلگ ها ، تایمرها ، شمارنده ها و برنامه های کاربر است.

 حافظه دائم ( EPROM , EEPROM ) که جهت نگهداری و ذخیره همیشگی برنامه کاربر استفاده می گردد.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC ترمینال ورودی (Input Module) این واحد ، محل دریافت اطلاعات از فرآیند یا پروسـه تحـت کنـترل می باشد .

تعداد ورودی ها در PLC ها ی مختلف ، متفاوت است .

ورودی ها یی که در سیستم های PLC مورد استفاده قرار می گیرند در حالت کلی به صورت زیر می باشند : الف) ورودی های دیجیتال(Digital Input) ب) ورودی های آنالوگ(Analog Input) فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC الف) ورودی های دیجیتال یا گسسته این وروردی ها که معمولاً به صورت سیگنال های صفر یا  ولت DC می باشند ، گاهی برای پردازش توسط CPU به تغییر سطح ولتاژ نیاز دارند .

معمولاًبرای انجام این عمل مدول هایی خاص در PLC در نظر گرفته می شود .

جهت حفاظت مدارات داخلی PLC از خطرات ناشی از اشکالات بوجود آمده در مدار یا برای جلوگیری از ورود نویزهای مـوجـود در محیط هـای صنعـتی ارتبـاط ورودی هـا بـا مـدارات داخـلی P LC توسط کوپل کننده های نوری ( Optical Coupler ) انجام می گیرد .

به دلیل ایزوله شدن ورودی ها از بقیـه اجـزای مـدار داخـلی P LC، هر گونه اتصال کوتاه و یا اضافه ولتاژ نمی تواند آسیبی به واحد های داخلی PLC وارد آورد.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC ب) ورودی های آنالوگ یا پیوسته این گونه ورودی ها در حالت استانداردصفر تا  ولت DC ،  تا  میلی آمپر ویا صفر تا  میلی آمپر بوده ، مستقیماً به مدول های آنالوگ متصل می شوند .

مدول های ورودی آنالوگ ، سیگنال های دریافتی پیوسته (آنالوگ) را به مقادیر دیجیتال تبدیل نموده ، سپس مقادیر دیجیتال حاصل توسط CPU پردازش می شوند.

ترمینال خروجی(Output Module) ایـن واحـد ، محـل صـدور فرمانـهایPLC به پروسـه تـحـت کنـترل می باشد .

تعداد این خروجی ها در PLC های مختلف متفاوت است .

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC خروجی های استفاده شده در PLC ها به دو صورت زیر وجود دارند: الف) خروجی های دیجیتال (Digital Output) ب) خروجی های آنالوگ (Analog Output) الف) خروجی های دیجیتال یا گسسته این فرمانهای خروجی به صورت سیگنال های صفر تا  ولت DC بوده که در خروجی ظاهر می شوند ، بنابراین هر خروجی از لحاظ منطقـی می تواند مقادیر صفر (غیر فعال) یا یک (فعال) را داشته باشد .

این سیگنال ها به تقویت کننده های قدرت با مبدل های الکتریکی ارسـال می شوند تا مثلاً ماشینی را به حرکت در آورده (فعال نمایند) یا فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC آن را از حرکت باز دارند (غیر فعال نمایند) .

در برخی موارد استفاده از مدول های خروجی دیجیتال جهت رسانیدن سطوح سیگنال های داخلی PLC به سطح صفر یا  ولت DC الزامی است.

ب) خروجی های آنالوگ یا پیوسته سطوح ولتاژ و جریان استاندارد خروجی می تواند یکی از مقادیرولتاژ DC صفر تا  ولت و  تا  میلی آمپر ویا صفر تا  میلی آمپر باشد .

معمولاً مدول های خروجی آنالوگ ، مقادیر دیجیتال پردازش شده توسط CPU را به سیگنال های پیوسته ( آنالوگ ) مورد نیاز جهت پروسه تحت کنترل تبدیل می نمایند .

این خروجی ها به وسیله واحدی فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC به نام Isolatorاز سایر قسمت های داخلی PLC ایزوله می شوند .

به این ترتیب مدارات حساس داخلی PLC از خطرات ناشی از امکان بروز اتصالات ناخواسته خارجی محافظت می گردند.

مدول ارتباط پروسسوری (CP) این مدول ، ارتباط بین CPU مرکزی را با CPU های جانبی برقـرار می سازد.

در کنترل کننده های پیشرفته و قدرتمند تر از چند پروسسور در انجام محاسبات و کنترل پروسه استفاده می گردد.

بدین صورت که هر CPU کار خاصی را انجام داده و فرآیند مربوط به خود را محاسبه می کند .

به عبارت دیگر بین CPU ها تقسیم کار صـورت فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC می گیرد .

در این حال یک CPU مرکزی وجود خواهد داشت که کار آن نظارت بر روند کار CPU های دیگر است .

از مدول ارتباط پـروسسـوری برای ارتـباط بیـن چنـد CPU در یک سـیسـتم استفاده می شود.

مدول رابط( IM ) در صورت نیاز به اضافه نمودن واحد های دیگر ورودی و خـروجی به PLC یا جهت اتصال پانل اپراتوری و پروگرامر به PLC از این مدول ارتباطی استفاده می شود.در صورتی که چندین PLC به صورت فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC شبکه بـه یـکدیـگر متصـل شونـد از واحـد IM جهت ارتبـاط آنها استفـاده می گردد.

در شکل - نحوه ارتباط CPU با سایر قسمتهای PLC نشان داده شده است.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC تصویر ورودی ها (PII) قبل از اجرای برنامه ، CPU وضعیت تمام ورودی ها را بررسی و در قسمتی از حافظه به نام PII نگهداری می نماید .

جز در مورد استثنایی و تنها در بعضی از انواع PLC ، غالباًدر حین اجرای برنامه ، CPU به ورودی ها مراجعه نمی کند بلکه برای اطلاع از وضعیت هر ورودی به سلول مورد نظر در PII رجوع می کند .

در برخی موارد این قسمت از حافظه ، ( Input Image Table ) IIT نیز خوانده می شود.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC تصویر خروجی ها (PIO) هرگاه در حین اجرای برنامه یک مقدار خروجی بدست آید ، در این قسمت از حافظه نگهداری می شود .

جز در موارد استثنایی و تنها در برخی از انواع PLC ، غالبـاً در حیـن اجرای برنامه ، CPU به خروجی ها مراجعه نمی کند بلکه برای ثبت آخرین وضعیت هر خروجی به سلول مورد نظر در PLO جوع می کند و در پایان اجرا ی برنامه ، آخرین وضعیت خروجی ها از PLO به خروجی های فیزیکی منتقل می گردند .

در برخی مـوارد ایـن قسـمـت از حافـظه را Output Image Table) OIT) نیز می گویند.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC فلگ ها ، تایمر ها و شمارنده ها هر CPU جهت اجرای برنامه های کنترلی از تعدادی تایمر ، فلگ و شمارنده استفاده می کند .

فلگ ها محل هایی از حافظه اند که جهت نگهداری وضعیت برخی نتایج و یا خروجی ها استفاده می شوند .

جهت شمـارش از شـمارنـده و بـرای زمـان سنـجی از تایمر استـفاده می گردد .

فلگ ها ، تایمرها و شمارنده ها را از لحاظ پایداری و حفظ اطلاعات ذخیره شده می توان به دو دسته کلی تقسیم نمود.

پایدار ( Retentive ) به آن دسته از فلگ ها ، تایمر ها و شمارنده هایـی اطـلاق مـی گردد که در صـورت قطـع جریان الکـتریکی ( منبع تغذیه ) اطلاعات خود را از دست ندهند.

ناپایدار ( Non-Retentive ) این دسته بر خلاف عناصر پایدار ، در صورت قطع جریان الکتریکی تغذیه ، اطلاعات خـود را از فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC دسـت می دهند .

تعداد فلگ ها ، تایمر ها و شمارنده ها در PLC های مختلف متفاوت می باشد اما تقریباً در تمامی موارد قاعده ای کلی جهت تشخیص عناصر پایدار و ناپایدار وجود دارد.

فرض کنید که در یک نوع PLC خاص تعداد فلگ ها ، تایمر ها و شمارنده ها به ترتیب p,n,m باشد تعداد عناصر پایدار و ناپایدار با یکدیگر برابر است .

بنابراین تعداد این عناصر به ترتیب P /2 , n/2 , m/2 می باشد .

المان هایی که شمارنده آنها از مقادیر نصف یعنیp/2, n/2, m/2 کوچکتر باشد پایدار و بقیه عناصر ناپایدار هستند .

به طورکلی می توان گفت که نیمه اول این عناصر ، پایدار و نیمه دوم ناپایدار می باشد.فرض کنید که در یک نوع PLC، شمارنده ( C0 - C15 ) تعریف شده باشد بنابر قاعده مذکور شمارنده های C0 - C7 همگی پایدار و شمارنده های C8 - C15 ناپایدار می باشند.

فصل دوم : ساختار، عملکرد و کاربرد  PLC انبارک یا آکومولاتور(ACCUM) انبارک یا آکومولاتور یک ثبات منطقی است که جهت بارگذاری یا به عبارت دیگر لود نمودن اطلاعات استفاده می گردد .

از این ثبات جهت بار گذاری اعداد ثابت در تایمر ها ، شمارنده ها ، مقایسه گرها و … استفاده می شود.

واحد برنامه نویسی(PG) در استفاده و به کارگیری PLC علاوه برآشنایی با نحوه کار ، آشنایی با واحد برنامه نویسی آن نیز ضروری است زیرا توسط این واحد قادر خواهیم بود با PLC ارتباط برقرار نماییم .

به این ترتیب که برنامه کنترل دستگاه را نوشته ، آن را در حافظه PLC قرار داده ، اجرای آن