دانلود مقاله طب گیاهی، کهن ترین شیوه درمان

طب گیاهی قدیمی ترین شکل درمان است که از سوی بشر شناخته شده و از دیرباز مورد استفاده قرار می گرفته است.

استفاده از این روش درمانی در تمامی تمدن ها سابقه دارد و یک جز مهم در پیشرفت علم پزشکی رایج به شمار می رود.
گرایش مجدد مردم به داروهای گیاهی و تولید روزافزون این فرآورده ها از سوی شرکتهای معتبر داروسازی جهان بهانه ای است برای توجه بیشتر به درمان های گیاهی.
استفاده از گیاهان به عنوان دارو برای پیشگیری و درمان بیماری ها از روزگاران کهن مورد توجه متخصصان طب سنتی قرار داشته و تا ابتدای قرن شانزدهم معتبرترین روش برای درمان بیماری ها به شمار می رفته است.
ابوعلی سینا از نخستین دانشمندانی است که در کتاب قانون به شرح و بررسی علمی خواص درمانی گیاهان پرداخته است.
قانون ابن سینا همراه با کتاب الحاوی که از سوی رازی به رشته تحریر درآمد، منابع ارزشمند طب گیاهی بوده و قرنها به عنوان کتاب مرجع مورد استفاده دانشمندان غربی بوده اند.

قرن شانزدهم با آغاز نگرش های نوین در علم پزشکی همراه بود.
در نتیجه ظهور این دیدگاه های جدید درمان ، کم کم روشهای درمان بیماری ها با گیاهان کنار گذارده شد و استفاده از داروهای شیمیایی جانشین گیاه درمانی شد؛ اما داروهای تازه هم مشکلات خاص خود را داشت.
عوارض جانبی بسیار زیاد داروهای شیمیایی و گرانی آنها موجب گرایش مجدد مردم به طب گیاهی شد.

در قرن اخیر پیشرفت عمده ای در بهره گیری از گیاهان دارویی حاصل شده است و آزمایشگاه های مجهز در سراسر جهان برای بررسی اثرات این داروها به کار و فعالیت مشغولند.


طب سنتی در عصر تجدد
شاید برای بسیاری از مردم قابل تصور نباشد که وجود انواع داروهای شیمیایی در بسته بندی های رنگارنگ حاصل تحقیق بر روی اجزای موثر گیاهان دارویی است.

بد نیست بدانید حدود 25 درصد از داروهای تجویز شده از سوی پزشکان در ایالات متحده حداقل شامل یک جزو مشتق از گیاهان هستند.
بعضی از این داروها از عصاره گیاهان تهیه شده و گروهی دیگر از ترکیبات شیمیایی با منشائ گیاهی ساخته می شوند.

آمار استفاده از داروهای گیاهی در سالهای اخیر قابل توجه است.

بعضی از این داروها از عصاره گیاهان تهیه شده و گروهی دیگر از ترکیبات شیمیایی با منشائ گیاهی ساخته می شوند.

سازمان بهداشت جهانی تخمین می زند که در حال حاضر 80درصد جمعیت جهان یعنی حدود 4 میلیارد نفر از طب گیاهی در درمان بیماری ها استفاده می کنند.

WHO خاطرنشان می سازد که از حدود 119داروی گیاهی حدود 74مورد آن دقیقا همانند کاربرد آنها در طب سنتی مورد استفاده پزشکان قرار می گیرد.

همین موضوع موجب شده است که هم اکنون تحقیقات گسترده ای از سوی شرکتهای داروسازی روی خواص درمانی گیاهان مناطق مختلف جهان انجام گیرد.

هم اکنون مواد مشتق از گیاهان نقش عمده ای در صنعت داروسازی دارند.

چنین داروهایی برای درمان بیماری قلبی ، فشار خون بالا، انواع دردهای مزمن ، آسم و دیگر بیماری ها به کار می رود.

به عنوان مثال افدرا گیاهی است که در طب سنتی چینی بیش از 2هزار سال برای درمان بیماری های تنفسی مورد استفاده بوده است.

وافدرئین که جزو فعال این داروی گیاهی است.

سابقا در تهیه داروهایی برای تسکین آسم به کار می رفت.

مثال دیگر گیاه (Foxglove گل انگشتانه) است.

خواص درمانی آن از سال 1775شناخته شده و در طب گیاهی استفاده فراوانی دارد.

در طب رایج پودر برگ این گیاه به عنوان داروی قلبی برای میلیون ها بیمار تجویز می شود.

داروخانه طبیعت تنوع گیاهان دارویی در طبیعت به حدی است که دسته بندی علمی آنها را به کاری مهم و در عین حال دشوار بدل می کند.

یکی از روشهای طبقه بندی گیاهان دارویی براساس خواص آنهاست که به طور اختصار به آن اشاره می کنیم.

1-گیاهان مقوی: این گیاهان در شرایط خاصی برای تقویت بیمار تجویز می شود که عمدتا می توان به دوران نقاهت پس از بیماری حاد اشاره کرد.

برخی از این گیاهان حاوی انواع ویتامین ها، مواد معدنی و ترکیبات قندی هستند که در تامین انرژی مورد نیاز بدن متعاقب بیماری و برقراری تعادل در عملکرد اندامها نقش عمده ای دارند.

2-گیاهان مدر: مقدار آب موجود در بافتها تحت تاثیر عوامل گوناگون دچار تغییر می شود.

مثال واضح در این زمینه اختلال عملکرد قلب ، ریه و کلیه ها است.

علاوه بر این مواردی مثل عادت ماهیانه در خانم ها، تجمع مایعات و ادم را به همراه دارد.

یکی از موثرترین راههای تعدیل آب موجود در فضای بین سلولی و بافتهای مختلف بدن استفاده از گیاهان مدر است که موجب تسکین عوارض ناشی از این بیماری ها می شود.

3-گیاهان مسهل و ملین: این گروه از گیاهان برای رفع یبوست و تسهیل دفع سموم به کار گرفته می شوند.

گیاهان مسهل از طریق مختلف موجب برطرف شدن یبوست می شوند.

برخی از این گیاهان نظیر ریشه ریوند از طرق افزایش ترشح صفرا و تحریک حرکات دودی روده این کار را انجام می دهند و بعضی دیگر مثل ریشه شیرین بیان و روغن زیتون با تحریک جدار روده موجب برطرف شدن یبوست می شوند.

درباره سایر گروههای گیاهان دارویی باید به آرام بخش ها، گیاهان عرق آور جهت سرماخوردگی و تبها و گیاهان مهوع و قی آور برای تخلیه سریع محتویات معده اشاره کرد که همگی با مشورت و تحت نظر پزشک تجویز و استفاده می شوند.

داروی طبیعی هم گاهی مضر است نکته مهمی که باید بر آن تاکید شود تصوری است که به اشتباه بین گروهی از مردم رایج است.

بسیاری از بیماران ، طبیعی بودن دارو را دلیلی برای بی ضرر بودن آن می دانند.

مطابق این تفکر تمامی داروهای گیاهی و فرآورده های حاصل از گیاهان دارویی بی ضرر و فاقد عوارض جانبی هستند.

متخصصان داروسازی یادآوری می کنند که مصرف داروهای گیاهی همراه با سایر داروهای مورد استفاده بیمار می تواند عکس العمل و عوارض جانبی خطرناکی را به همراه داشته باشد.

بنابراین توصیه می شود همواره و قبل از استفاده از داروهای گیاهی با پزشک خود در این باره مشورت کنید.

بعضی از داروهای گیاهی موجب تداخل در قدرت جذب موادغذایی موردنیاز بدن می شوند، در حالی که انواع دیگری از داروهای مذکور موجب افزایش یا کاهش تاثیر یک داروی خاص می شوند.

در این زمینه می توان به داروی تئوفیلین اشاره کرد که برای درمان آسم استفاده می شود.

این دارو حاوی گزانتین است که در چای ، قهوه و شکلات نیز یافت می شود.

مصرف این موادغذایی به مقدار زیاد همراه با تئوفیلین ممکن است موجب ایجاد مسمومیت دارویی شود.

بعضی از ویتامین ها و موادمعدنی هم اثر داروها را تحت تاثیر قرار می دهند؛ مثلا مقدار زیاد کلم بروکلی ، اسفناج و دیگر سبزیجات حاوی ویتامین K، کاهش اثر داروهای ضدانعقادی مثل هپارین و وارفارین را به دنبال دارد.

این نکات هنگام مصرف داروها باید بدقت موردتوجه قرار گیرد.

در این خصوص سالمندان و بیماران مبتلا به بیماری های مزمن که معمولا دو یا چند دارو را به طور دایم استفاده می کنند و مبتلایان به دیابت ، فشارخون بالا، افسردگی و بیماران قلبی از جمله بیمارانی هستند که باید درباره استفاده از داروهای گیاهی حتما با پزشک خود مشورت کنند.

باز هم تاکید می کنیم که طبیعی بودن به معنای بی ضرر بودن نیست و مقدار داروهای گیاهی یا جوشانده ها و ترکیباتی که از گیاهان دارویی تهیه می شود، حتما باید به طور دقیق و تحت نظر پزشک تعیین و مصرف شود.

تعریف تریاک گیاه خشخاش تریاک عصاره در هوا خشک شده گل خشخاش است که با تیغ کشیدن به دور کاسبرگ این گل به دست می آید.

واژه تریاک با ریخت تریاق به عربی هم راه یافته است.این واژه در زبان فارسی معنای پادزهر را می‌‌رساند.

این واژه به گونه theriac وارد زبان های اروپایی نیز شده است.

خواص درمانی تریاک از ترکیبات مختلفی تشکیل می شود که عملکرد همگی آن ها در بدن همانند کار هورمون های ضد درد ( اندورفین ها ) است که از طریق تاثیر بر سلسله اعصاب مرکزی موجب تخفیف احساس درد در بدن می شوند، برای سایر استفاده‌های پزشکی تریاک و مشتقات ان می توان از کنترل کردن سرفه ، اسهال و نشانه‌های سرماخوردگی و درمان افسردگی نام برد.

سرخوشی و نشئگی که توسط این مواد ایجاد می شود همواره موجب سوء مصرف این دارو از زمان پی بردن بشر به اثرات این ماده بوده است.

تاریخچه کشت خشخاش نخستین بار ۳۴۰۰ سال پیش از میلاد در جنوب میان‌رودان صورت گرفت.

سومری‌ها آن را گیاه لذت می نامیدند، هنر کشت خشخاش بعدها به آسوریان و سپس به بابلیها منتقل شد و از آن حا به مصر راه یافت.

در سدهٔ ۱۳ پیش از میلاد دوران طلایی تریاک با کشت گسترده آن در تبس پایتخت مصر آغاز شد، بازرگانان تریاک را از مصر به کارتاژ، یونان واروپا می بردند.

پس از آن کشت خشخاش در قبرس پیشرفت قابل ملاحظه ای داشت و تریاک که یکی از مهمترین داروهای یونان در آن هنگام شمرده می شد ازطریق حمله اسکندر به ایران و هند راه یافت.

تریاک در قرن چهارم میلادی به چین هم رسید، اما فقط پس از پایان سده‌های میانه و آغاز سفرهای دریایی دولت های اروپایی بود که آنان تجارت پرسود تریاک را دریافتند.

منبع شبه‌افیونی‌ها برخی از مواد شبه‌افیونی‌ مانند مرفین و کدئین به طور طبیعی در تریاک موجودند.

مواد شبه‌افیونی‌ دیگر مانند هروئین با اضافه کردن مواد شیمیایی دیگر به مرفین ساخته می‌شوند البته امروزه بسیاری داروهای شبه‌افیونی‌ از تریاک استخراج نمی‌شوند بلکه به طور مصنوعی ساخته می‌شوند.

از جمله داروهای شبه‌افیونی‌ که شرکت‌های دارویی آنها را می‌‌سازند می‌توان به اکسی‌کدون، مپریدین، هیدروکدون و هیدرومورفین اشاره کرد.

شکل ظاهری داروهای شبه‌افیونی‌ با استفاده پزشکی به اشکال گوناگون، قرص، کپسول، شربت، محلول و شیاف وجود دارند.

تریاک ماده‌ای صمغ‌مانند است که از تخمدان گل گیاه خشخاش به دست می‌آید و معمولاً به صورت تکه‌ها یا گرد قهوه‌ای تیره عرضه می‌شود و معمولاً تدخین یا خورده می‌شود.

هروئین به صورت گردی سفید یا مایل به خرمایی ارائه می‌شود.

استفاده‌ها پزشکان و دندانپزشکان شبه‌افیونی‌ها را برای تسکین دادن دردهای حاد یا مزمن ناشی از بیماری، جراحی یا جراحت‌ها تجویز می‌کنند.

داروهای شبه‌افیونی‌ همچنین برای تخفیف دادن سرفه متوسط تا شدید و اسهال نیز به کار می‌‌روند.

شبه‌افیونی‌هایی مانند متادون و بوپرونورفین برای معالجه اعتیاد به شبه‌افیونی‌های دیگر مانند هروئین کاربرد دارند.

افراد همچنین برای نشئه شدن و ایجاد سرخوشی به سوءمصرف شبه‌افیونی‌ها می‌‌پردازند.

گرچه در این مورد معمولاً توجه به داروهای غیرقانونی مثل هروئین معطوف می‌شود، اما برخی از داروهای شبه‌افیونی‌ قانونی تجویز شده توسط پزشکان کدئین، هیدرومورفون، اکسی‌کدون، مرفین و...

نیز مورد سوءمصرف قرار می‌‌گیرند.

یک علامت هشدار دهنده در این مورد تجدید مکرر نسخه این داروها است.

افرادی که این داده‌ها را مورد سوءمصرف قرار می‌‌دهند ممکن است به پزشکان مختلف مراجعه کنند و از هر یک از آنها نسخه این داروها را بگیرند.

این داروها همچنین از دارو خانه‌ها نیز دزدیده شده و در خیابان به فروش می‌‌رسند، خود شاغلان حرف پزشکی هم که به این داروها دسترسی دارند در خطر سوءمصرف این داروها قرار دارند و ممکن است به آنها وابسته شوند.

احساس‌های پدیدآمده نحوه اثر مواد شبه‌افیونی‌ به چند عامل بستگی دارد: - مقدار مصرف - توالی بین موارد مصرف و مدت کلی مصرف - شیوه مصرف، خوراکی یا تزریقی - خلق و خوی، انتظارات و محیط زندگی - سن فرد مصرف کننده - وجود بیماری جسمی یا روانی قبلی - مصرف الکل و سایر داروها اعم از داروهای تجویز شده توسط پزشک، داروهای بدون نیاز به نسخه، داروهای گیاهی و داروهای غیرقانونی.

مقادیر کم مواد شبه‌افیونی‌ احساس درد و پاسخ عاطفی به درد را مهار می‌کند.

این مواد همچنین نشئگی و خواب آلودگی، آرمیدگی عضلانی، اشکال در تمرکز، تنگ شدن مردمک ها، اندکی کاهش یافتن در سرعت تنفس، تهوع، استفراغ، بی اشتهایی و تعریق به وجود می‌‌آورند.

با مقادیر بالاتر مصرف این مواد این آثار شدیدتر می‌شوند و مدت بیشتری به طول می‌‌انجامد.

سرعت و شدت آثار مواد شبه‌افیونی‌ بستگی به چگونگی مصرف دارو دارد.

هنگامی که این مواد به طور خوراکی مصرف می‌شوند، این آثار به تدریج ظاهر می‌شوند و معمولاً پس از ده تا بیست دقیقه احساس می‌شود هنگامی این مواد به صورت تزریق داخل وریدی مصرف می‌شوند، آثار با بیشترین شدت و در طول یک دقیقه احساس می‌شوند.

• این احساسات چه مدت به طول می‌‌انجامد هنگامی که شبه‌افیونی‌ها برای تخفیف دادن درد خورده می‌شوند، طول مدت اثر آنها تا حدی بر حسب نوع مصرف شده متفاوت است، گرچه به طور کلی یک دوز واحد بسیاری از این مواد می‌تواند برای چهار تا پنج ساعت درد را تسکین دهد.

خطرات شبه‌افیونی‌ها در صورتی که بدون نظارت پزشک مصرف شوند خطرناکند.

همه مواد شبه‌افیونی‌ به خصوص هروئین هنگامی در مقادیر زیاد مصرف شوند یا هنگامی به همراه سایر داروهای مهار کننده مغز مانند الکل یا داروهای بنزودیا زپینی مانند دیازپام مصرف شوند ممکن است باعث مرگ فرد شوند.

علت این است که مواد شبه‌افیونی‌ فعالیت بخشی از مغز که عهده دار کنترل کردن تنفس است را مهار می‌کنند و در مقادیر زیاد ممکن است باعث قطع تنفس و مرگ شوند.

علائم مسمومیت با مقادیر زیاد این مواد شامل کندشدن تنفس، کبودی پوست و بالاخره اغما است.

مرگ معمولاً به علت قطع تنفس رخ می‌‌دهد.

این افراد را اگر به موقع به بیمارستان رسانند، می‌توان با داروهایی مانند نالوکسان که آثار مواد شبه‌افیونی‌ از جمله آثار آنها در مهار کردن تنفس را برطرف می‌کنند، معالجه کرد.افرادی که به دنبال آثار نشئه زای مواد شبه‌افیونی‌ هستند، ممکن است با توجه به بی اثر شدن تدریجی این مواد برای رسیدن به حالت نشئگی مداوماً مقدار مصرف خود را افزایش دهند.

با افزایش میزان مصرف، فرد در معرض خطر مسمومیت و داروزدگی (Overdose) قرار می‌گیرد.

اگر افرادی که به علت مصرف دراز مدت دچار تحمل نسبت به این مواد شده اند، مدتی مصرف این مواد را قطع کنند و سپس همان مقداری که پیش از قطع مصرف می‌‌کرده اند، را دوباره آغاز کنند، خطر مسمومیت اوردوز شدن زیاد است.

برخی افراد برای افزایش شدت اثر نشئه‌آور مواد شبه‌افیونی‌ را تزریق می‌کنند.

تزریق این مواد در موارد غیر پزشکی خطر بالای سرایت عفونت و بیماری‌ها به علت سرنگ‌های آلوده، استفاده مشترک از سرنگ و ناخالصی‌های موجود در مواد را ایجاد می‌کند.

میزان شیوع ایدز و هپاتیت به خصوص در میان مصرف کنندگان تزریقی این مواد بالا است.

مواد مخدر خیابانی تقریباً هیچ گاه خالص نیستند و قرص‌ها و کپسول‌های دارویی، هنگامی که برای تزریق رقیق می‌شوند، حاوی موادی هستند که می‌توانند به طور دائم به وریدها یا اندام صدمه بزنند، استفاده از شبه‌افیونی‌های کوتاه اثر مانند هروئین حین بارداری می‌تواند باعث زایمان زودرس، وزن کم هنگام زایمان، بروز علائم ترک در نوزاد و مرگ نوزاد شود.

زنان بارداری که به شبه‌افیونی‌ها معتادند با متادون، یک شبه‌افیونی‌ طولانی اثر، مورد درمان قرار می‌‌گیرند تا از به وجود آمدن علائم ترک جلوگیری شود.

اعتیاد شبه‌افیونی‌ها می‌توانند اعتیاد ایجاد کنند.

هنگامی که مواد شبه‌افیونی‌ به طور گاهگاهی تحت نظارت پزشک مصرف شوند، خطر اعتیاد و خوگیری ناچیز است اما افرادی که به طور منظم به خاطر آثار لذت بخش این مواد را مورد مصرف قرار می‌‌دهند، به زودی نسبت به این آثار دچار سنگین‌شدن عمل (Tolerance) می‌شوند (به این معنا که با همان مقدار قبلی مصرفشان نشئه نمی‌شوند) این افراد برای رسیدن به همان شدت اثر مجبورند مقدار بیشتری از دارو را مصرف کنند.

مصرف مزمن یا سوءمصرف شبه‌افیونی‌ها می‌تواند به وابستگی جسمی و روانی منجر شود.

افراد هنگامی «وابستگی روانی» به یک دارو یا ماده پیدا می‌کنند که آن ماده یا دارو به محور افکار، احساسات و فعالیت‌های آنها بدل می‌شود به طوری که نیاز به مصرف آن دارو به صورت یک اجبار یا میل شدید در می‌آید.

در «وابستگی جسمی»، بدن به حضور دارو عادت می‌کند و در صورت کاهش یا قطع مصرف دارو علائم ترک بروز می‌کند.

فردی که وابستگی جسمی دارو به شبه‌افیونی‌ها دارد حدود شش تا ۱۲ ساعت پس از آخرین مصرف یک شبه‌افیونی‌ کوتاه اثر مانند هروئین و یک تا سه روز پس از آخرین مصرف یک شبه‌افیونی‌ طولانی اثر مانند متادون دچار علائم ترک خواهد شد.

علائم ترک در شبه‌افیونی‌های کوتاه اثر شدید است و به سرعت به سراغ فرد می‌آید، در شبه‌افیونی‌های طولانی اثر این علائم تدریجی تر بروز می‌کند و شدت کمتری هم دارد.

علائم ترک شامل ناآرامی، خمیازه کشیدن، اشک‌ریزش، اسهال، دردهای قولنجی شکم، دانه دانه شدن پوست و آبریزش بینی است.

این علائم با میل شدید به دارو و جست وجو برای پیدا کردن آن است.

این علائم معمولاً پس از یک هفته فروکش می‌کند، گرچه برخی علائم مانند اضطراب، بی خوابی و میل شدید برای ماده مخدر ممکن است برای مدتی طولانی ادامه پیدا کند.

علائم ترک مواد شبه‌افیونی‌، برخلاف علائم ترک الکل، ندرتاً حیات فرد را به خطر می‌‌اندازد.

• آثار درازمدت مصرف شبه‌افیونی‌ها چیست مصرف دراز مدت شبه‌افیونی‌ها می‌تواند باعث ناپایداری خلقی، تنگ شدن مردمک‌ها (اختلال در دید شبانه)، یبوست، کاهش میل جنسی و بی نظمی‌های قاعدگی شود.

اعتیاد به مواد شبه‌افیونی‌ می‌تواند به آثار مخرب درازمدت اجتماعی، مالی و عاطفی منجر شود.

کمکهای اولیه با گیاهان دارویی : ما در یک فوریت پزشکی در خانه بیشتر از آنکه به داروهای گیاهی فکر کنیم به سراغ ضد عفونی کننده ها و مسکن های رایج میرویم.

اما گیاهان را هنوز هم میتوان جانشینی موثر برای بسیاری از داروهای بدون نسخه موجود دانست و در مواردی شاید دسترسی به آنها بسیار ساده تر از دسترسی به جعبه کمکهای اولیه استاندارد باشد.

مثلا در یک منطقه روستایی،برای استفاده در منزل،فراورده های تجارتی را میتوان جانشین گیاه تازه نمود.

داروی خریدنی: داروهای گیاهی را میتوان در اشکال گوناگون،شامل کرم،عصاره روغنی وکپسول،بصورت آماده خریداری کرد.در زیر تعدادی از مفید ترین گیاهان دارویی برای نگهداری در جعبه کمکهای اولیه در منزل معرفی شده اند.

داروهای نجات بخش: داروهای حاصل از گل گنذم یا قنطوریون اثر زیادی بر احساسات و عواطف دارند.این دارو که به شکل کرم هم موجود میباشد،برای شوک ها و ناراحتی های عصبی مفید است.

کرم گل داوودی: اغلب آنرا بعنوان همیشه بهار میفروشند،یک ضد عفونی کننده و ضد قارچ است،برای انواع خراشیدگیها و بریدگیها مفید است.

پماد گوش خر: این پماد با افزایش دادن رشد سلولها سرعت ترمیم زخم را بیشتر میکند: تنها در زخمهای تمیز بکار ببرید چون سرعت ترمیم پوست ممکن است باعث باقی ماندن کثافات در زخم شود.

کرم حشیشه القزاز: یک داروی با ارزش که برای بیرون کشیدن تراشه چوب و نیش حشرات حشرات و کورک یا برای سوختگی و تاول بکار میرود.

کرم آرنیکا: موثر برای کوفتگی و کشیدگی عضلات .

در پوست مجروح بکار نبرید چون ممکن است تحریک کننده باشد.

قرصهای آرنیکا: برای شوکها یا حوادث خانگی لازم است،یکی از این قرصهای همئوپاتیک را میتوان تا هنگام ایجاد احساس آرامش ، هر 30 دقیقه یک بار مصرف کرد.

روغن اسطوخودوس: 2-3 قطره ی آنرا به یک قاشق چایخوری روغن حامل اضافه کنید و انتهای گردن و شقیقه ها را ، با بروز اولین نشانه های سزدزد یا میگرن ،ماساژ دهید.از همین مخلوط برای درمان سوختگی،تاول و آفتاب سوختگی استفاده کنید.

روغن درخت چای: فوق العاده ضد عفونی کننده و ضد قارچ برای بریدگیها و خراشها و نیز زگیل و تبخال.

کپسول مغربی: درمان کننده مناسب حالت خماری است با مقدار دوز بالا (دو تا سه گرم) در صبح مصرف شود تا به آرامش و نشاط لازم برسید.

عصاره نارون کوهی: مناسب برای درمان سوختگی سطحی و سوختگی بر اثر آفتاب ، خیسانده ریشه های طنابی نارون کوهی جریان خون را در محل زخمها و نیش حشرات تسهیل میکند و آنرا تسکین میدهد برای کوفتگی و در رفتگی عصاره منجمد نارون کوهی که قبلا آماده و با مشخصات در فریزر قرار داشته استفاده کنید.

داروهای خانگی: از مواد خام موجود در قفسه آشپز خانه ،مانند سیر،زنجبیل،چای های گیاهی،برخی از مفید ترین داروها بعنوان کمکهای اولیه ،به دست می آید،علاوه بر این،روغن دمکرده گیاهان تازه را میتوان با استفاده روشهای سرد و داغ تهیه ی دمکده فراهم آورد.

سیر: حبه های سیر را که فوق العاده ضد عفونی کننده اند ، روی جوشهای آکنه یا نقاط عفونی دیگر پوست بمالید و برای درمان میخچه از سیر له شده استفاده کنید.

صبر زرد: برای تسکین سوختگی خفیف، تاول یا آفتابسوختگی برگی از یک گیاه صبر زرد (aloe vera) بکنید ،آنرا بشکافید و ژل غلیظ درون آنرا فرا به ناحیه آسیب دیده بمالید.

پیاز: برش ها ی تازه پیاز را روی محل گزش حشرات قرار دهید تا فورا تسکین یابد.

همچنین برای از بین بردن کهیر های ناشی از مواد غذایی میتوانید از آب استفاده نمائید.

زنجبیل: یک قطعه از زنجبیل را که حالت بلوری یافته است برای رفع تهوع و پیشگری از استفراغ بجوید.

در مزرعه (طبیعت بکر): در یک مورد فوری در منطقه ای روستایی میتوانید از بومادران برای جلوگیری از خونریزی و زخم و بینی،از مینا چمنی (daisies)له شده برای کوفتگی و کشیدگی غضلات، از بارهنگ (plantain-plantago) تازه یا بادرنجبویه(lemon balm) برای گزیدگی حشرات ، و البته از dack leaves برای رفع خارشهای ناشی از تماس با گزنه ، استفاده کرد.

گیاهان خشک شده: مجموعه ای از گیاهان خشک شده ،به صورت باز یا کیسه ای را برای تهیه دمکرده ها ی گیاهی در دسترس داشته باشید.

دمکرده بابونه را برای ناراحتی ها و شوکهای عصبی ،رازیانه را (fennel) یا نعناع را برای سوء هاضمه و اسطخو دوس را برای سردرد و میگرن مصرف کنید.

روغنهای دمکرده: از روغن هو فاریقون برای سوختگی ، از روغن گل قاصدک (marigold) برای کوفتگی و کشیدگی غضلات ، و از روغن بادرنجبویه (lemon balm) برای نیش حشرات و بعنوان دافع حشرات استفاده کنید.

سعی من بیشتر بر آن است تا نحوه تهیه و شناسایی گیاهان دارویی را تقدیم نمایم و از جمله کارهایی که در پیش دارم میتوان به » ۱-» معرفی گیاهان دارویی مفید( حتی المقدور نام نمامی گیاهانی که در وبلاگ آورده ام را مفصلا سلسله وار تقدیم خواهم کرد).

۲-» ارائه مطالبی مختصر و مفید از طب سنتی و چینی و علوم مربوطه با گیاهان دارویی یا اصطلاحاً گیاه پزشکی.

۳-» ارائه نام گیاهان در جدولی با ذکر خواص دارویی آنها و نحوه تهیه و مصرف و بطور کلی مطالبی راجه به خوددرمانی بوسیله گیاهان دارویی.

از اینکه با ما همراه بودید بی نهایت متشکرم و از تمامی کسانیکه ابراز لطف کرده اند نیز کمال امتنان و سپاس را دارم و پیشاپیش حیات نوی طبیعت بخشنده را با قبای آکنده از الوان سبز و سفید برگ و گلهای آن را به پیشگاه همگان تبریک و تهنیت میگویم و برای همگان آرزوی پیروزی و سربلندی از خداوند منان مسئلت دارم.

سؤال اول ـ داروهای ضد انعقادی با کدام فرآورده های گیاهی تداخل دارند ؟

جواب ـ این سوال به طور مکرر مطرح می شود که کدامیک از فرآورده های گیاهی می توانند با داروهای ضد انعقادی ( مانند هپارین یا وارفارین ) یا داروهای ضد پلاکتی ( مانند دی پیریدامول ، آسپرین یا تیکلوپیدین ) تجویز شوند ؟

از آنجایی که تحقیقات محدودی در این زمینه وجود دارد ، جواب مشخص و واضحی به این سوال ،معمولا داده نشده است.

می دانیم که گیاهان زیر حاوی کومارین ها یا سالیسیلات های طبیعی اند و یا از هز راه ممکن ، انعقاد پلاکتی را مهار می کنند : یونجه ، شبدر ، بایونه ، آنژلیک ، انیس ، آرنیکا ، فلفل قرمز ، شنبلیله ، شاه بلوط هندی ، شیرین بیان ، ختمی ، گزنه ، جعفری ،گل ساعتی ، میخک ، جین سنگ ، بید ، هسته انگور ، سیر ، زنجبیل و جینکگو(ژینگکو).

هم چنین آویشن و سیر حاوی مواد آنتی بیوتیکی اند که ممکن است مهار کننده توانایی روده در سنتز ویتامین K باشند.

آنتی بیوتیک های رایج نیز همان اثر را نشان می دهند و اثر طولانی کنندگی زمان خونروی آن ها ، معلوم شده است.

به خاطر آن که برخی گیاهان اثر ضد انعقادی دارند ، مصرف هم زمان آن ها با داروهای مذکور ، تا زمانی که ادله محکم تری به دست نیامده ، توصیه نمی شود.

سوال دوم ـ یکی از مشتریان داروخانه من ، سوال می کند که تحقیقات جدید در مورد گیاه سیر ، آن طور که قبلا تصور می شد ، کلسترول را کاهش نمی دهد.

آیا این گفته صحت دارد و تحقیقات مذکور کدامند ؟

جواب ـ برخی بررسی ها و پژوهش های جدید نشان می دهد که سیر ، کلسترول را کاهش نمی دهد.

این مطلب بر عکس آن یافته مقبول است که سیر کاهش دهنده چربی خون می باشد.

مثلا می دانیم که مصرف یک حبه سیر در روز ، کلسترول را حدود 10 درصد کاهش می دهد.

احتمال دارد که برخی از مطالعات جدید ، از روغن ( یا اسانس ) سیر استفاده شده که دارای همه مواد موجود در سیر تازه نیست.

بنابراین به نظر می رسد که نه خود سیر ، بلکه احتمالا فرآورده های روغنی آن که در این پژوهش ها استفاده می شده ، کم اثر یا بی اثر بوده اند.

سوال سوم ـ از گل ساعتی چه استفاده های دارویی میتوان داشت؟

جواب ـ گل ساعتی اثرات ضد اسپاسم ، خواب آور و آرام بخش دارد.

از این گیاه می توان برای درمان بی خوابی استفاده کرد و معمولا خواب آرام و راحتی ایجاد کرده و بدون آن که اثر خماری باقی بگذارد.

از گل ساعتی در هنگامی که به یک ضد اسپاسم نیاز است هم می توان استفاده کرد ، مانند بیماری پارکینسون ، صرع ، هیستری و ناراحتی های تنفسی ( آسم ).این گیاه می تواند در درمان دردهای عصبی مانند نورالژی و در عفونت های ویروسی اعصاب هم موثر باشد.

گل ساعتی را می توان به عنوان کمپرس در سوختگی ها و التهابات موضعی هم استفاده کرد.

احتیاط ـ در دوزهای بالا ممکن است باعث Sedation و دپرسیون CNS شود و نیز اثر درمانی مهار کننده های MAO را تشدید نماید.

از مصرف فراوان گل ساعتی در بارداری و شیردهی باید اجتناب کرد.

مقدار مصرف ـ گیاه خشک : g 1ـ25/0 ، به صورت دم کرده ، سه بار در روز.

تنتور ( به نسبت 1 به 8 در الکل 45 درصد ) ، ml 2ـ5/0 سه بار در روز سوال چهارم ـ چای سبز چیست و چه کاربردی دارد ؟

جواب ـ خود چای معمولی به عنوان محرک ، مدر و مسکن سردرد شناخته شده است.

چای سبز حاوی دو ماده اساسی است : کافئین و تانن.

چای سبز خاصیت محافظت در مقابل مواد شیمیایی (Chemoprotective ) دارد ( احتمالا ناشی از اجزای تاننی اش ) که مثلا می تواند تشکیل انحراف کروموزومی تجربی را در سلول های مغز استخوان حیوانات متوقف نماید.

کاهش ریسک رشد و پیشرفت پولیپ های آدنوماتوی سیگموئید قولون ، با مصرف فزآینده چای سبز مرتبط است.

در ارتباط با مصرف چای سبز ، کاهش در کلسترول تام ( ولی نه در تری گلیسرید و یا در کلسترول HDL ) هم دیده می شود.

ارزیابی طول عمر 3300 زن ژاپنی که چای سبز مصرف می کرده اند ، پیشنهاد می کند که این امر در طول عمر آن ها دخالت داشته و چای سبز نوعی حفاظت در مقابل بیماری های کشنده است.

احتیاط ـ FDA پیشنهاد می کند که زنان باردار یا آن هایی که قصد باردار شدن دارند ، از فرآورده های کافئین دار اجتناب کنند.

با این حال مطالعات انسانی در مورد مقدار مصرف کافئین ، نتایج متناقضی را نشان داده است.

بیشتر مطالعات اخیر ، نتوانسته اثرات جانبی روی جنین را نشان دهد.

سوال پنجم ـ آیا گیاه بومادران ـ آن طور که معروف می باشد ـ خواص دارویی دارد ؟

گیاه بومادران خواص ضد تب ، معرق ، قابض ، مدر ، ضد عفونی کننده مجاری ادرای و کاهش دهنده پر فشاری خون را دارد.

این گیاه یکی از بهترین معرق هاست ( از طریق تعریق به پوست کمک می کند تا تتوکسین ها را دفع کند ) و نیز داروی مطمئن و مشخصی برای دفع تب از بدن است.

بومادران باعث گشادی عروق خونی شده ، در نتیجه فشار خون را کاهش می دهد.

این گیاه در ناراحتی های گوارشی ، اسهال ، نفخ و دلپیچه هم قابل استفاده است.

بومادران در عفونت هایی مثل سیستیت ، به خاطر خواص ضد عفونی کنندگی مجاری ادراری هم کاربرد دارد.همچنین می تواند موجب بهبود زخم ها شود زیرا که در استعمال روی زخم ، خونریزی را متوقف می کند.

بومادران باعث تحریک ترشحات صفراوی می شود ، پس می تواند به عنوان یک اشتهاآور معطر در کم اشتهایی مصرف شود.

احتیاط ـ بومادران می تواند در افراد حساس باعث درماتیت تماسی شود.

بنابراین اگر پس از مصرف ،خارش یا التهاب همراه با تشکیل تاول رخ داد ، مصرف آن باید فورا متوقف شود.

بومادران را نباید در دوران بارداری استفاده کرد ، زیرا که به عنوان مسقط جنین هم شهرت دارد.

از مصرف دوزهای بالای آن باید خودداری کرد زیرا ممکن است با درمان های ضد انعقادی و نیز درمان های پرفشاری خون و کم فشاری خون تداخل نماید.

دوز ـ 2 تا 4 گرم گیاه خشک یا به صورت دم کرده ، سه بار در روز ، تنتور ( به نسبت 1 به 5 در الکل 45 درصد ) 2 تا 4 میلی لیتر ، سه بار در روز.

سوال ششم ـ خواص گیاه ختمی در طب گیاهی چیست؟

جواب ـ گیاه ختمی خواص خلط آور ، نرم کننده ، تسکین دهنده ، مدر و درمان کننده زخم ها را دارد.

از آن عمدتا به عنوان ضد سرفه ( خلط آورو ملین گلو ) در سرفه های تحریکی و التهاب احتقانی گلو و دهان استفاده می شود.

در التهاب غشاهای مخاطی دستگاه گوارش هم می توان از این گیاه استفاده کرد.

ختمی برای هر گونه آسیب غشاهای مخاطی در هر نقطه بدن ، مفید و آرام بخش و مسکن است.

احتیاط ـ در تجویز هم زمان سایر داروها با ختمی ، جذب آن داروها ممکن است به تاخیر افتد.

ختمی ممکن است با درمان های هیپرگلیسمی رایج نیز تداخل نماید.

مقدار مصرف ـ 2 تا 5 گرم گیاه خشک یا عصاره گیری بدون دخالت گرما ، سه بار در روز ـ شربت ختمی : ml 10 ـ 2 ، سه بار در روز.

سوال هفتم ـ من در جستجوی اطلاعاتی در مورد فرآورده های تهیه شده ا زگیاه هوفاریقون یا علف چای هستم.

یک بیمار از من در مورد این گیاه و مورد مصرف آن سوال کرد.

لطفا اطلاعاتی در مورد این گیاه ، ارایه کنید.

جواب ـ سوال مذکور یکی از موارد متعددی که ما دریافت می کنیم و اطلاعات بیشتری در مورد گیاه رایج و معمول علف چای می خواهند.

داروسازان در این مورد سوالات ویژه ای دارند که پاسخ به آن ها ،نیاز به اطلاعات بالینی دارد.

محققین معتقدند که گیاه علف چای تنها گیاهی است که از نظر سنتی در درمان افسردگی موثر بوده و در آلمان بیشتر از همه ضد افسردگی ها به فروش می رسد.

هم چنین معتقدند که اثرات جانبی آن بسیار اندک بوده و قطعا گیاهی غیر سمی است.

سوال هشتم ـ آیا گیاهانی وجود دارند که مانند برخی از داورهای موجود ، احتمالا باعث حساسیت به نور خورشید شوند ؟

جواب ـ گیاه معروف علف چای ، ممکن است منجر به حساسیت نوری شود ، به طوری که مجاورت کوتاهی با نور خورشید ، باعث آفتاب سوختگی ، راش ، تورم و رنگی شدن پوست می گردد.

با آن که این اتفاق نادر است ، ولی بهتر است به بیماران توصیه شود که در ماه های آفتابی و در تابستان ، خود را بیشتر بپوشاند.

سایر گیاهان با پتانسیل اثر حساسیت به نور عبارتند از : داب ، دانه کرفس و آنژلیک.

به بیمار باید توصیه کرد که مجاورت کوتاهی با نور خورشید ، باعث ایجاد برخی از علایم فوق می شوند که این ها ممکن است عوارض جانبی غیر معمول باشند.

در این صورت بیماران باید خود را بیشتر بپوشانند ، از مواد محافظ ضد آفتاب استفاده کنند و تا ممکن است در سایه قرار گیرند.

سوال نهم ـ من تعدادی گزارش متضاد درباره موارد عدم مصرف گیاه علف چای شنیده ام.آیا می توانید در روشن شدن موضوع کمک کنید ؟

جواب ـ مواردی مانند نحوه تاثیر ، عدم مصرف ، عوارض جانبی ، محدودیت های غذایی و تداخلات دارویی بالقوه گیاه علف چای ، هنوز دقیقا و به طور کامل روشن نشده و مطالعات عمده رایج باید تکمیل گردیده و نتایج منتشر شوند.

با این حال کتب مختلف داروسازی مدعی اند که این گیاه میتواند اثر داروهای مهار کننده MAO را تشدید کند ، یک عامل حساس کننده به نور است و دارای مقدار زیادی تانن می باشد.

با این حال اثر مهار کننده MAO به طور in vivo در مورد خود گیاه هوفاریقون ، نشان داده نشده است .

هم چنین ایجاد حساسیت به نور در دامنه دوزهای تجویز شده ، معمولا رخ نمی دهد.

تا زمانی که بررسی های بالینی مرسوم در مورد گیاه هوفاریقون ( علف چای ) توسط موسسات پژوهشی تکمیل شوند ، داروسازان می توانند در مورد آن از اصطلاح “ ضرری مشاهده نشده است” ، استفاده کنند.

سوال دهم ـ مشتریان داروخانه من در مورد نوعی فرآورده هایی گیاهی تحت عنوان “فن ـ فن ” (phen – fen) مکررا سوال می کنند .

این فرآورده ها چیست و در چه موردی به کار می رود ؟

جواب ـ فرآورده گیاهی “ فن ـ فن ” به عنوان کاهش دهنده وزن استفاده می شود.

فرآروده های گیاهی غیر دارویی و مکمل هایی که به عنوان کاهش دهنده وزن معروفند ، شامل اجزای گیاهی ترموژیک ( سوزاننده چربی ) و نیز آمینواسیدهایی اند که روی شیمی مغز و نوروترانسمیترها اثر می کنند.

در حال حاضر ، مواد طبیعی را به عنوان جانشین های طبیعی به جای داروهای لاغر کننده مانند فن فلورامین و فن ترمین ، معرفی کرده و روی آن ها تبلیغ می نمایند.

اغلب این فرآورده های عمومی ، حاوی اجزایی از گیاهان علف چای ، افدرا ، کیتوزان ها و همراه با ویتامین ها مواد معدنی ، آنزیم ها و آمینواسیدها هستند.

علف چای مانند فن فلورامین و فلوکستین ، ممکن است روی سطح سروتونین ، اشتها را متوقف می نماید.

یکی دیگر از اجزای معمول ، یعنی کیتوزان ها ، یک آمینو پلی ساکارید است که در نوعی ماهی یافت می شود و گزارش شده که زمان عبور غذا را از دستگاه گوارش شده که زمان عبور غذا رااز دستگاه گوارش افزایش می دهد ، در نتیجه جذب چربی ها و کلسترول را کم می کند.

در بعضی غذاها ، فنیل آلانین ( پیش ساز تیروزین ) گزارش شده که در روندهای بیوشیمیایی مغز از جمله نوروترانسمیترهای اپی نفرین ، نوراپی نفرین و دوپامین دخالت داشته در نتیجه منجر به توقف اشتها می گردد.

داروسازان باید بدانند که محصولات لاغر کننده طبیعی ممکن است در بعضی افراد موثر باشند ، ولی این مواد موثر فارماکولوژیک ممکن است در شرایط خاص ،منع مصرف داشته باشند.

مشورت های دقیق و سنجیده با داروسازان ، به بیماران و مشتریان کمک خواهد کرد که با رعایت جوانب بهداشتی و سالم ، یک فرآورده لاغر کننده مناسب را انتخاب نمایند.

سوال یازدهم ـ در بین مشتریان و بیمارانی که به داروخانه من مراجعه می کنند ، در مورد MSM ، شایعات زیادی وجود دارد.

آن چیست ؟

جواب ـ MSM مخفف و علامت متیل سولفونیل متان است ، این یک ترکیب گوگری است که در برخی غذاها یافت می شود و در بدن انسان و حیوانات به طور طبیعی وجود دارد.

34 درصد وزن MSM از گوگرد است.

انسان MSM را از پیش سازهایش که در غذاهای خام وجود دارد ، می سازد.

این ماده در غذاهای انبار شده و عمل آوری شده از دست می رود.

MSM گوگرد اضافی مورد نیاز رژیم غذایی را تامین می کند و با تامین این ماده معدنی در دامنه وسیعی از روندهای طبیعی بیوشیمیایی بدن عمل می نماید.

بدن ما احتیاج به گوگرد بیشتر دارد تا جایگزین آن در بافت های از دست رفته کند.

گوگرد ترکیبی مهم در تعدادی از آنزیم ها ، انسولین ، هپارین ، بیوتین ، میتونین، فاکتور رشد انسانی ، هموگلوبین ، فیبرینوژن ، کالسیتونین و پروتئین های عضلانی است.

بنابراین ، MSM می تواند تامین کننده بخش گوگردی آمینواسیدها ، ویتامین ها و هورمون ها باشد.

همان طور که سن ما بالاتر می رود ، طبیعتا MSM کمتری می سازیم.

طرفداران MSM مدعی فواید مفید آن در التهاب ها ، واکنش های حساسیتی ، عملکرد ایمنی ، آرتریت ، خستگی و پریشانی اند.

سوال دوازدهم ـ من از یکی از مشتریان خود شنیدم که گیاه سابال ممکن است فواید دارویی واقعی درمان هیپرتروفی خوش خیم پروستات داشته باشد.

این گفته چقدر صحت داشته و نظر صحیح در این مورد کدام است ؟

جواب ـ مطالعات بالینی نشان داده که گیاه سابال (Saw palmetto) در درمان هیپرتروفی خوش خیم پروستات ،موثر است.

این گیاه باعث تسکین علامتی سریعی از نظر توانیی در کاهش اندازه پروستات می گردد و در اغلب موارد ، شب ادراری و سرعت جریان ادرار را در عرض 4 تا 6 هفته اصلاح میکند.

منابع رسمی گیاه درمانی مقدار mg 320 از عصاره گیاه را در روز ، منقسم به دو دوز mg 160 ، توصیه می کنند.

محصولات استاندارد یا تضمین شده از گیاه سابال در بازار در دسترس می باشد ( گیاه مذکور در ایران نمی روید ).

مردم و بیماران در پی فرآورده های طبیعی می باشند که موثر بوده و با عوارض کمتر و ارزان تر از درمان های مرسوم و رایج باشند.

به دلایل فوق ، سابال به نظر می آید که فواید بیشتری از درمان های مرسوم در آمریکا داشته باشد.

از این گیاه ، عوارض جانبی هورمونی ، افت فشار خون ، گیجی یا احتقان بینی که گاهی اوقات با سایر درمان های معمول مشاهده می شود ، دیده نشده است.

در یک برنامه کامل جهت داشتن یک پروستات سالم ، عوامل دیگر را هم باید مد نظر قرار داد.

باید توجه کرد که مصرف الکل و قهوه علایم هیپرتروفی پروستات را افزایش می دهد و آن ها را بیشتر ظاهر می کند.

اسیدهای چرب اساسی ، سلنیوم ، ویتامین های C و E و همچنین روی مواد مغزی اند که با کمک به محافظت پروستات در نظر گرفته میشوند.

مسلما برای داشتن یک وجهه بهداشتی مناسب ،تشخیص و ارایه مراقبت های اولیه ، همیشه لازم می باشد