براساس فرمان امام خمینی، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی در بهمن ماه 1367 اختیارات و وظایف مربوط به جانبازان مربوط به جانبازان انقلاب و جنگ تحمیلی از بنیاد شهید منتزع و به بنیاد مستضعفان واگذار گردید.
در پی این فرمان کلیه تاسیسات و سرمایههای متعلق به بخش جانبازان در بنیاد شهید، طی مراحل مختلفی به بنیاد مستعضعفان و جانبازان انتقال یافت.
در میان این تاسیسات 77 طرح، پروژه اجرایی و یا شرکت در حال بهرهبرداری نیز وجود داشت که مجموعا 43 واحد از آنها تحت پوشش واحد جدیدی با نام «گروه صنایع جانبازان» در زیر مجموعه معاونت صنایع و معادن بنیاد قرار گرفت.
واحدها و شرکتهای یاد شده در طی سالهای 1362 تا 1367 توسط واحد اشتغال معاونت اقتصادی بنیاد شهید انقلاب اسلامی ایجاد شدهاند.
هدف اصلی و اولیه در راه اندازی این واحدها که عموما کوچک هستند، تامین اشتغال و درآمد برای جانبازان بوده است.
طرحها و پروژهها در سرتاسر ایران پراکنده بوده و به جز 7 استان در بقیه استانها حداقل یکی از این طرحها پایه گذاری شده است.
در بررسیهای انجام شده هیچ مدرک مستندی یافت نشده که برنامه معینی از جهت محدوده فعالیت این شرکتها و یا سطح اشتغال مورد انتظار آنها برای جانبازان را ارائه نماید.
تمامی طرحهای یاد شده براساس استفاده از ارز دولتی- حداقل برای تجهیز و خرید ماشین آلات- طراحی شدهاند.
ارز مورد نیاز برای تامین مواد اولیه هم در پروژههای اولیه با نرخ رسمی و برای پروژههای متاخر با نرخ رقابتی محاسبه گردیده است.
منبع اصلی تامین سرمایه ریالی این طرحها نیز تبصره 3 قانون بودجه پیش بینی شده است.
اغلب طرحها و پروژهها در قالب شرکتهای مستقل بر پایه قانون تجارت راه اندازی شدهاند.
طرحهای تولید لوازم الکترونیکی همگی در قالب یک شرکت با نام «صنایع الکترونیک شاهد» قرار گرفته و سایر طرحها هرکدام به تنهایی تحت پوشش یک شرکت مستقل قرار گرفتهاند.
برخی از طرحها و کارگاهها نیز هستند که وضعیت حقوقی آنها هنوز روشن نشده است.
پس از انتقال این شرکتها به بنیاد مستضعفان، فعالیت آنها تحت پوشش گروه صنایع جانبازان که کارخود را از ابتدای سال 1368 شروع کرد، تداوم یافت.
در اوایل کار گروه با مجموع 5 نفر پرسنل صرفا فعالیتهای ستادی انجام داده و وظیفه پیگیری و نظارت بر حسن انجام کار را به عهده داشت.
همه کارهای اجرایی تحت پوشش شرکتهای ثبت شده انجام میگرفت.
کمکهای مالی اعطایی بنیاد به شرکتها هم با واسطه شرکت صنایع الکترونیک ایثار (شاهد) صورت میگرفت.
در ابتدای سال 1370 و همگام با تحولات ایجاد شده در تشکیلات بنیاد مستضعفان، در گروه صنایع جانبازان نیز تغییراتی صورت گرفت.
نام گروه به «موسسه صنایع جانبازان» تغییر یافته و به معاونت آموزش و اشتغال بنیاد منتقل گردید.
در پی این تحولاترای موسسهسابهای بانکی افتتاح شده و ارتباط مالی میان بنیاد و شرکتها مستقیما برعهده موسسهقرارداده شد.علاوه براین موسسهدر چندبخشراسا کارهایی را به عهده گرفت.
فعالیتهای مطالعاتی برای طراحی خطوط جدید تولید و یا تغییر خطوط موجود در دستور کار گذاشته شد.
اجرای چند طرح و پروژه مستقیما زیر نظر موسسه قرار گرفت.
همچنین اقداماتی هم برای بازاریابی محصولات تولید شده و خریداری ماشین آلات، تجهیزات و مواد اولیه مورد نیاز طرحها و شرکتها آغاز گردید.
به دنبال تغییرات انجام شده، فعالیتها و تلاشها در موسسه و شرکتها به میزان قابل توجهی افزایش یافته و همگام با تامین اعتبارات بیشتر از سوی بنیاد طرحهای فعال در مجموعه موسسه بیشتر شد.
به همین ترتیب موسسه برای پاسخ گویی به وظایف جدیدی که عهده دار شده و به منظور نظارت بیشتر بر چگونگی پیشرفت کار طرحها، اقدام به جذب نیروهای جدید نمود.
به نحوی که تعداد پرسنل در موسسه تا پایاندی ماه 1370 به 38 نفررسید.
به همین نسبت نیروهای ستادی شاغل در شرکت ایثار نیز بیشتر شدند.
(50 نفر) درمجموعه سالهای 1369 وبه ویژه 1370 رامیتوان زماناوج گیریفعالیت شرکتها و تحرک گروه یا موسسه دانست.
در طی این سالها مجموعا در 19 کارگاه کار اجرایی با سرعتهای مختلف شروع شده که تعدادی از آنها به مرحله بهرهبرداری رسیدهاند.به اینترتیب بااحتساب کارگاههاییکه درزمان واگذاری به بنیاد مستضعفان نیز فعال بودند، جمع شرکتها و کارگاههای درحال تولید به 12 واحد رسیده است.
در ابتدای سال 1371 سیاست بنیاد در مورد شرکتهای تابعه موسسه تغییر یافته و همگام با بروز تنگناهای مالی و اقتصادی در مجموعه بنیاد، کارها مجموعا محدود شده و بنابر برنامه اعلام شده فعالیتهای ساختمانی در تمامی پروژهها باستثنای 7 واحد درحال بهرهبرداری متوقف گردید.
متعاقب این وضعیت، موسسه و شرکت ایثار تشکیلات ستادی خود را محدود کرده و نیروهای خود را به 17 نفر در موسسه و 14 نفر در شرکت ایثار کاهش دادند.
به این ترتیب در زمان تدوین گزارشتلاش اصلی موسسه روی سامان دهی تولید کارگاههای درحال بهرهبرداری و تعیین تکلیف پروژههای نیمه تمام متمرکز شده است.
چگونه لحیم کاری کنیم؟
رمز لحیم کاری در پاکیزگی است.
هرچه وقت بیشتری برای تمیز کردن محل اتصال صرف کنید، احتمالاین که حاصل کار خوبباشد بیشتراست.
متداولترینعلت شکستن لحیم آن است که قطعاتی که باید لحیم کاری شوند، به خوبی تمیز نشده بودهاند.
دلیل مهم دیگر مناسب نبودن اندازه هویه یا سیم لحیم برای کار موردنظر است.
اگر هویه بیش از اندازه کوچک باشد، اتصال به خوبی گرم نمیشود تا چسبندگی لازم ایجاد شود.
اگر سیم لحیم بیش از حد ضخیم باشد و گرمای زیادی از هویه بکشد، نیز همین حالت پدید میآید.
در اینجا بد نیست به تفاوت دما و گرما اشاره کنیم در لحیم کاری معمولا این دو را خوب از هم تشخیص نمیدهند.
دما: دمای کار بیشتر هویههایی که خوب طراحی شدهاند در یک حدود معممولا بین 350 تا 500 درجه سانتیگراد است.
از هویههایی که در دماهای بالاتر از 500درجه سانتی گراد است یا کار میکنند نباید استفاده کرد، یا در صورت استفاده باید دمای آنها را کنترل کرد زیرا سر هویه به سرعت اکسید میشود که حاصل آن لیحم کاری بد و فرسایش بیش از حد سر هویه است.
گرما: گرماشاخص مناسبتری برای نشان دادن قدرت هویه است.
متاسفانه هیچ واحد پذیرفته شدهای برای نشان دادن گرمای هویه وجود ندارد.
از لحاظ نظری، هرچه سر هویهبزرگتر باشد،مقوای گرماییآن بیشتراست.
تنهامحدودیت، توانایی عنصر گرمایی هویهبرای تامینو جبرانگرمایی استکه بهقطعه کار انتقالیافته است.
یکیاز اشتباهات رایج در هنگام انتخاب اندازه هویه و سر آن توجه به اندازه سر، بدون در نظر گرفتن مساحت ماده اطراف محل اتصال است.
آماده شدن برای لحیم کاری: یکی از اشتباهات متداول در هنگامی که برای اولین بار کار هویه نو یا سر هویه نو آغاز میشود، ناکامی در آببندی سرهویه با قلع درحین گرم شدن آن است.
بسیاری از مردم شکایت دارند که هویه نو آن سیم لحیم را ذوب نمیکند هرچند به نظر میرسد به اندازه کافی گرم شده است.
پاسخ بسیار ساده است.
در صورتی که سر هویه نوبه خوبی آب بندی نشود و این کار در فواصل منظم تکرار نشود، قشری از اکسید سطحی آن را خواهد پوشاند.
این قشر لحیم را دفع میکند و به نظر میرسد هویه به اندازه کافی گرم نشده تا لحیم را ذوب کند.
گاهی میتوانید هویه را خاموش کنید، سر هویه را با اسفنج مرطوب تمیز کنید و بخت خود را دوباره بیازمایید.
اما این اقدام به ندرت ثمر بخش است و تنها راه چاره، سنباده زدن سر هویه است.
اگر در نتیجه سنباده زدن یا سوهان کاری به منظور آب بندی مجدد سر هویه این پوشش از بین برود دوام آن فقط به اندازه سر هویههای مسی استاندارد خواهد بود.
آب بندی سر هویه با قلع: در این مرحله صبر و حوصله زیادی لازم است زیرا به محض آن که دمای سر هویه به نقطه ذوب سیم لحیم برسد، باید آن را با قلع آب بندی کنید روش آب بندی با قلع بسیار ساده و به شرح زیر است: الف) هویه را روشن کنید تا گرم شود.
ب) اگرسیم لحیم معمولی مصرف میکنید، به سر هویه روغن لحیم بمالید.
اگر از سیم لحیم روغنی استفاده میکنید.
این کار ضرورت ندارد.
ج) سیملحیم راروی سطح تخت سر هویه بگیرید و صبر کنید و حوصله داشته باشید.
د)پس از مدتی کوتاهی به نظر میرسد که ذوب لحیم شروع شده است.
به محض مشاهده این وضعیت، سیم لحیم را دور سطح تخت هویه بپیچانید و مطمئن شوید که آن را خوب پوشانده است.
ه ( با استفاده از اسفنج مرطوب لحیم را از روی سر هویه پاک کنید.
مشاهده میکنید که سطح تخت سر هویه به طور یکواخت با لایهای نازک از لحیم پوشانده شده است.
و) اگر مرحله (ه ( را با موفقیت انجام دادهاید، حال دوباره سیم لحیم را به سر هویه بزنید اکنون برای لحیم کاری آمادهاید.
پس از آن که آببندی را با موفقیت انجامدادید باید مراقب باشید که سر هویه همواره در همین وضعیت باقی بماند.
هرگز اجازه ندهید که روغن لحیم جمع شود و هویه مدتزیادی روشنبماند بدون آنکه از آن استفاده کنید.
در نتیجه این کار، قشری روی سرهویه ایجاد میشود که پاکشدنی نیست وفقط با سوهانکاری و، در نتیجه، تخریب پوشش سطحی سر هویه میتوان آن را از بین برد.
سر هویه را باید به طور منظم با اسفنج مرطوب پاک کرد و دوباره طبق مراحل (ه( و (و) آن را قلع آبندی کرد هرچه بیشتر از هویه مراقبت کنید، عمر آن طولانیتر میشود اگر از سیم لحیم بی روغن استفاده میکنید پیش از آببندی دوباره سرهویه باید آنرا در روغن لحیم فرو ببرید.
اگر از سر هویه خوب مراقبت کنید یک سال یا بیشتر دوام میآورد ولی اگر از آن مراقبت نکنید یا بد استفاده کنید، عمر آن به یک روز هم نخواهد رسید.
تعویض سر هویه: دیر یا زود، سر هویه شما فرسوده میشود یا تصمیم میگیرید از سر هویه با اندازه متفاوتاستفاده کنید.
تعویضسر هویه کار بسیارحساسی است و موفقیت در این کار، بهنحوه مراقبت قبلی از آن بستگی دارد.
خطر اصلی آن است که سر هویه روی میله یا داخل عنصر گرمایی (المنت) چسبیده باشد و گیر کند.
برای جلوگیری از این اتفاق، باید، در فواصل منظم، سر هویه را جدا کرد و دوباره آن را جا زد.
هرگز نباید برای جدا کردن سر هویه، هویه یا سر آن را تحت فشار قرار دهید، بلکه همیشه سر هویه را مستقیما بیرون بکشید.
اگر سعی کنید سرهویه را بپیچانید یا خم کنید تا بیرون آید، احتمالدارد عنصرگرمایی هویه بشکند.
در هویههایی که سرهویه داخلعنصر گرمایی قرار میگیرد چسبیدن سر هویه غالبا فرجام خوشی ندارد تنها راهی که باقی میماند این است که هرگاه سر هویه اکسیده شد آن را سوهان بزنید و دوباره استفاده کنید، تازمانی فرابرسد که سرهویه کوتاهتر ازآن شود که بتوانبا آن کار کرد.
دراین هنگام باید هویه را دور بیندازید، در این نوع هویه اهمیت بیشتری دارد.
در هویههایی که سرپیچیدارند بازهم بایدبه طورمنظم سرهویه را باز کرد و رزوههای آن را با گریس مخصوص ماننع ماسیدن پوشش داد در این مورد نیز چسبیدن سر هویه به معنای از کار افتادن زودهنگام هویه است.
سرانجام در نوعی که سر هویه روی عنصر گرمایی قرار میگیرد چسبندگی معمولا مطرح نیست زیرا در این نوع هویه میله را از فولاد زنگ نزن میسازند و بنابراین میتوان سر هویه را با دقت جدا کرد.
پیش از استقرار سر هویه روی این نوع هویه، بد نیست با استفاده از کاغذ سنباده نرم و خیس میله فولادی را صیقل کاری کنید.
با این کار قشر اکسیدی که احیانا روی میله ایجاد شده برداشته میشود و میله دوباره هموار و براق میشود.
پیش از جا زدن دوباره سر هویه، اطمینانحاصل کنید که سر هویهراحت جا میرود و خوب کیپ میشود و بست نیز آن را به محور میفشارد، اگر بست شل باشد باید آن را تعویض کرد مگر اینکه بتوان با آن ایجاد تغییر شکل در بست آن را سفت کرد.
مجسم کنید که چه اتفاقی میاتفد اگر بست شل باشد و سر هویه داغ روی لباستان بیفتد!
«کاربرد لحیم کاری در الکترونیک» مهمترین کاربرد لحیم کاری در ساخت و تعمیر وسایل الکترونیکی است.
«توصیههایی درمورد انتخاب تجهیزات» هویه: هویه چیست؟
در نظر بعضی از مردم تکهای پلاستیک است که سر آن فلزی است داغ میشود و برای چسباندن قطعات فلزی به یکدیگر به کار میرود باقی به نظر میرسد.
هویه ابزاری دقیق است و امروزه بسیاری از سازندگان هویه آن را با عایق سرامیکی (چینی) میسازند.
هدف از این کار مناسب ساختن آن برای کار روی قطعات الکترونیکی مدرن است و بدیهی است که با چنین هویهای در مقایسه با هویههای قدیمیتر باید خیلی با احتیاط رفتار کرد تا صدمه نبیند.
هرگز نباید لحیم را با ضربه از سر هویه جدا کنید، هویه را زمین بیندازید آن را برای جدا کردن قطعات اهرم کنید یا در هنگام لحیم کاری بیش از حد به آن فشار بیاورید.
همه این کارها سبب شکستن عایق سرامیکی و، در نتیجه، خرابی زود هنگام هویه میشود.
سه نوع هویه وجود دارد: هویه گازی سیار، هویه قابل شارژ و هویه برقی.
هویه گازی سیار: ایننوع هویهبا استقبال بسیار خوبی روبرو شده است زیرا نخستین هویهسیار قابلاستفاده استاگر کپسول گاز برای پر کردن هویه داشته باشید میتوان مدتطولانی از آن استفاده کرد این نوع هویه تا توان 50 وات، برای کارهای استاندارد لحیم کاری ساخته میشود و بنابراین فقط برای کارهای جزئی مناسب است.
هویه قابل شارژ: این نوع هویه نخستین هویه سیاری بود که سالها قبل به بازار آمد بزرگترین عیب این نوع هویه محدودیت کاربرد آن پس از هر بار شارژ کردن آن است.
از لحاظ نظری پس از هربار شارژ این نوع هویه میتوان 100 اتصال را در اغلب موارد در طی 24 ساعت لحیم کرد.
هویه برقی: این نوع هویه از انواع دیگر متداولتر است اما هویه برقی هم انواع مختلف دارد سالهاست که از هویه برقی استفاده میشود و میتوان هویه برقی استفاده میشود و میتوان هویه برقی را در انواع ارزان قیمتی که فقط برای انجام کارهای متفرقه لحیم کار در خانه، یا روی اتومبیل مناسب هستند، یا ایستگاههای لحیم کاری بسیار گران قیمت، که فقط کاربرد صنعتی دارند میسازند.
ولتاژ: ولتاژی که انتخاب میکنید به محل یا نحوه استفاده از هویه وابسته است.
220 تا 240 ولت، 100 تا 120 ولت، 24 ولت، 12 ولت که هرکدام را مختصر توضیه میدهیم.
220 تا 240 ولت: درانگلستان، اروپاو بسیاریاز کشورهای دیگر،اینولتاژ متداولترین انتخاب است و به همین سبب بیشتر هویههایی که در بازار یافت میشود با این ولتاژ کار میکنند.
100 تا 120 ولت: این ولتاژ بیشتر در خاور دور، ایالات متحده امریکا و کانادا متداول است اما اکنون در کارگاههای ساختمانی و اسیر تاسیسات اولیه ساختمان نیز متداول شده است فقط در صورتی این نوع هویه را انتخاب میکنیم ولتاژ 100-120 ولت در دسترس داشته باشیم و هرگز نباید این هویه را مستقیما به 240 ولت وصل کرد.
24 ولت: این نوع هویه برای کاربردهای تخصصی ساخته شده است و برای مصارف خانگی مناسب نیست.
بعضی کارخانهها امروزه با برق 24 ولت کار میکنند یکی دیگر از کاربردهای آن اتصال به ایستگاه لحیم کاری است این هویهها فقط به این کار میآیند و کاربرد دیگری ندارند.
12 ولت: این هم یکی دیگر از ولتاژهای متداول برای هویه است هرگاه به منبع تغذیه 12 ولت دسترس داشته باشید میتوانید از این هویه 12 ولت استفاده کنید.
اما به این هشدار هم توجه کنید بسیاری از مردم به این نکته توجه ندارند که وقتی ولتاژ کاهش مییابد جریان افزایش پیدا میکند بنابراین حتی دستگاههای کوچک 12 ولت نیز جریان (آمپر) بالایی میکشند.
توان هویه چقدر است؟
احتمالا اطلاع از تنوع هویهها، از لحاظ توان مصرفی، دچار حیرت شدهاید.
حتما دریافتهاید که هویههای 12، 15، 18، 20، 25، 30، 40 یا 50 وات و بسیاری هویههای دیگر در بازار موجود است اگرچه بسیاری از آنها ظاهرا مانند هم و به یک اندازه هستنداما طرح هویهها متفاوتاست و بازدههای مختلفی دارند توان هویه صرفا نشان میدهد که هویه چقدر برق مصرف میکند ولی عملکرد گرمایی آن را نشان نمیدهد.
عملکرد گرمایی هویه براساس مقدار گرمایی تعیین میشود که عنصر گرمایی به سر هویه انتقال میدهد بیش از آن که سر هویه سرد شود.
همه انواع هویههای گازی و قابل شارژ، برای کار روی وسایل الکترونیکی مناسباند توان هویههای برقی مورد استفاده برای کارهای الکترونیک باید از 25 وات کمتر باشد بیشتر بردها با استفاده از هویههای 15 یا 18 وات لحیم کاری میکنند.
در الکترونیک مدرن ضریب نشست هویه باید خیلی پایین (در هنگام خرید هویه، ضریب نشست آن را از فروشنده بپرسید.) ضریب نشست معیار کیفیت و بازده عایق عنصر گرمایی (المنت) هویه با زمین است طبق مقررات سازمان حمایت از مصرف کنندگان، مقدار حداقلی برای ضریب نشست پیش بینی شده است اما اگر هویهای که دراختیار دارید درست با این مقدار حداقل تطابق دارد برای کارهای الکترونیکی مناسب است.
برای این قبیل کارها باید از هویهای استفاده کنید که ضریب نشست آن از در هنگام انجام آزمون با ولتاژ 1500 ولت یا بیشتر در حالت داغ کمتر باشد.
اگرسر هویهمتصل بهزمین نیست در هنگام لحیم کاری ادوات الکترونیکی حساس باید ازتسمه مچی و تسمه قطعه کاری متصل به زمین استفاده کنید همه ادوات الکترونیکی حساس نیستند و گذشته از وسایل سی ماس (CMOS) احتمال نمیرود لحیمکاران غیر حرفهای به استفاده از ایستگاه لحیم کاری نیاز پیدا کنند یا تهیه آن از لحاظ مالی برای آنها مقدور باشد این ایستگاهها دسترس پذیر است و برای اغلب کارهای مونتاژ در الکترونیک صنعتی از آن استفاده میشود.
برای اغلب کارهای لحیم کاری روی بردهای مدار چاپی استفاده از سر هویه 3 میلی متری مناسب است اما برای انجام کارهای بسیار ضعیف روی آی سی بهتر است از 1 تا 5/1 میلی متری استفاده کنید برای لحیم کاری روی سطوح بزرگتری از جنس حس حتما باید از سر 5/4 تا 6 میلی متری استفاده کنید تا نتیجه مطلوب بگیرید.
انواع سیم لحیم: سیم لحیم انواع مختلف دارد که بعضی از آنها ارزان و بعضی دیگر از تکنولوژی بالایی برخوردارند.
هر نوع سیم لحیم با ضخامتهای مختلف در بازار موجود است ضخامت بهینه سیم لحیم به اندازه هویهای که به کار میبرید بستگی دارد.
بسیاری از اشخاص سیم لحیمی را مصرف میکنند که برای هویهای که آنها بکار میبرند بیش از حد ضخیم است.
از سیم لحیم با ضخامتهای زیر میتوان استفاده کرد: در کارهای الکترونیک انتخابسیم لحیمبسیار مهماست فقطباید ازسیم لحیمی استفاده کنید که روغن لحیم بی اثر دارد.
هیچ نوع سیم لحیم روغنی دیگر قابل قبول نیست به ویژه در مواردی که روی برد فقط لبه های نازک وجود دارد.
لحیم مناسب لحیم 40/60 است.
سیم لحیم نمره 22 برای همه کارهای الکترونیک ضخامت کافی دارد استفاده از سیم ضخیمتر صرفا این نتیجه را دارد که بیش از حد لازم لحیم مصرف شود و به احتمال زیاد لحیم روی لبههای مدار جاری میشود و نقاطی را به هم متصل میکند که نباید متصل کند.
روغن لحیم: هدف از مصرف روغن لحیم در لحیم کاری آن است که لحیم بتواند خود را به قطعه کار بچسباند.
موضوع ظاهرا ساده است اما اگر از روغن مناسب استفاده نشود ممکن است روغن اتصال را بخورد و سبب شکستن آن شود بنابراین مشاهده میشود که نوع روغنی که مصرف میشود مهم است.
اگر در هنگام لحیم کاری به این نتیجه میرسد که به روغن قویتری نیاز دارید به احتمال زیاد قبل از لحیم کاری، سطح کار را خوب تمیز نکردهاید.
باید از روغن لحیم بی اثر استفاده کنید اگر سطح کار را به خبوی تمیز کرده باشید و سیم لحیم روغنی مصرف کنید استفاده از روغن اضافی ضرورت ندارد اگر از نوع روغنی که مصرف میکنید اطمینان ندارید ابتدا آن را روی یک برد به دردنخور امتحان کنید.
قلع کش مکنده: قلع کش مکنده ابزار بسیار سودمندی است که در هنگام تعمیرات یا تصحیح اشتباه به کار میآید قلع کش مکنده را همراه هویه بکار میبرند و چنان که از نامش پیداست لحیم ذوب شده را از محل اتصال میمکد اساس کار قلع کش این است که آن را آماده کار میکنند ودر یک دست میگیرند وهویه را با دست دیگر میگیرند وقتی هویه لحیم را ذوب کرد شستی روی قلع کش را فشار میدهند تا لحیم را به داخل بکشد اگر این کار درست انجام شود ناحیه مورد نظر لحیم را پاک میکند اگر ناحیه اتصال بزرگ باشد باید این عمل را چندبار تکرار کرد.
اگر این فرایند با احتیاط ودقت انجام شود میتوان لحیم همه پایههای آی سی (تراشه) را ذوب کرد و کشید و آن را از برد جدا کرد بدون آنکه به برد آسیب برسد.
دم باریک: این ابزار نیز هم برای نگه داشتن قطعات و هم برای نگه داشتن آن را روی برد در هنگام انجام تعمیرات، بسیار سودمند است با استفاده از دم باریک دیگر نیازی نیست که قطعه را با استفاده از هویه با زور از صفحه جدا کنید.
سیم چین ظریف: این ابزار برای قطع کردن دنباله سیم قطعات الکترونیک به کار میرود تا به لبههای دیگر تماس پیدا نکنند.
اسفنج خیس: از اسفنج خیس برای تمیز کردن سر هویه استفاده میشود.
آموزش لحیم کاری: بسیاری از لحیم کاران در الکترونیک ابتدا از لحیم کاری ورد برد شروع میکنند.
ورد بردبسیار مناسباست ودر آن اتصال قطعات به یکدیگر نیازی به لحیم کاری سیمهای پر شمار نیست.
ورد برد در اندازههای مختلف ساخته میشود و به آسانی میتوان آن را به اندازه دلخواه بدید توصیه من این است که بیش از تکمیل موفقیت آمیز مدار آن را قطع کنید.
ورد برد نیز مانند برد مدار چاپی باید درست لحیم کاری شود و باید مراقب باشید که بین دو یا چند لبه پل ایجاد نشود.
بیش از آن که عملا قطعات را روی صفحه لحیم کنید بد نیست روی لحیم کردن سیمها به انتهای نوارها، بدون ایجاد پل بین لبهها به شیوه زیر است: 1.
سیمها را قلع کاری کنید.
هدف از قلع کاری سیمها این است که هویه بتواند اتصال نهاییرا بدوننیاز به سیم لحیم اضافی ایجاد کند برای این کار باید از هویهای استفاده کنیدکه سرآن دست کم 3 میلی متری باشد سر 1 یا 5/1 میلیمتری بسیار کوچک است و سبب ایجاد لحیم سرد میشود.
کار را به ترتیب زیر انجام دهید: الف) روپوش عایق سیم را بردارید و سیم را به طول حدود 4 میلیمتر لخت کنید.
ب) مطمئن شوید که سر هویه خوب با قلع آب بندی شده است.
ج) سر هویه را به سیم بزنید.
د) لحیمرا بهسیم بزنید (نه به سر هویه) بدین ترتیب میتوانید بفهمید که سیم چه وقت بهاندازه کافی گرمهست که لحیمرا به خوبی ذوب کند وقتی سیم خوب گرم شده باشد لحیم روی آن جاری میشود وقتی مقدار کافی لحیم روی سیم ذوب شد لحیم و هویه را از اتصال دور کنید و بگذارید سیم سرد شود.
2.
قلع کاری برد هرگاه برد را نیز مانند سیم قلع کاری کنید لحیم کاری آسانتر میشود قلع کاری برد یا حتی لحیم کاری روی آن باید با دقت زیاد انجام شود تا لحیم از یک لبه به دیگری جریان پیدا نکند بیش از رفتن به مرحله بعد خوب است روی نوار تمرین کنید.
اندازه سر هویه نباید از پهنای مس روی لبه بیشتر باشد.
کار را به ترتیب زیر انجام دهید: الف) ابتدا مطمئن شوید که سر هویه به ترتیب که گفته شده به خوبی با قلع آب بندی شده است برای انجام این کار نباید لحیم اضافی روی سر هویه باشد.
ب) سر هویه را به نوار مسی بزنید و پس از چند ثانیه سیم لحیم را به نوار بچسباند لحیمفقط بایدرو بهطرف سر هویه جریان پیدا کند.
سر هویه را در امتداد مایل از لحیم درحال ذوب دور کنید و دیگر به سر نوار لحیم اضافه نکنید سپس هویه را کاملا جدا کنید.
اگر کار با موفقیت انجام شده باشد لحیم باید حالت قله و ظاهر براق داشته باشد.
روشهای صنعتی: به دو روش مدرن لحیم کاری نیز اشاره میکنیم که عمدتا در صنعت به کار میروند.
حمام قلع: این روش در خط تولید بکار میرود و در آن ابتدا همه قطعات را در برد نصف میکنند وسپس نقالهبرد کامل راروی مخزنحاوی لحیم مذاب در مخزن جریان دارد اگر قطعات درست روی برد چیده شده باشند همه اتصالات به خوبی لحیم کاری میشوند و دیگر به هویه نیازی نیست سپس برد را از روی ماشین سیم چین عبور میدهند تا دنباله اضافی سیمهای قطعات را بچیند.
لحیم کاری و تکنولوژی نصب روی سطح: این روش جدیدترین روش مونتاژ مدار چاپیدر صنعتاست چنانچه که ازنام اینروش پیداست قطعات روی برد لحیم میکنند نه پشت آن در نتیجه هیچ سیمی روی قطعات نیست البته استفاده از این شیوه برای لحیم کاری غیر حرفهای امکان پذیر نیست.
تعمیرات و باز کردن لحیم: نخستین و غیر قابل قبولترین راه استفاده از هویه برای ذوب کردن لحیم روی مدار و جدا کردن قطعه بیش از انجماد مجدد لحیم است بدیهی است که اگر قطعه فقط با یک سیمبه مدار متصل شده باشد این راه عملی است اگرچه همواره این احتمال وجود دارد که وقتیقطعه ازمدار جداشد لحیمسوراخ مدار را پر کند در نتیجه نمیتوان بدون ذوب دوباره لحیم قطعه جدیدی را جای قطعه اول مونتاژ کرد این روش جالبی نیست زیرا مدار خوبی بوجود نمیآید و ممکن است سبب جریان یافتن لحیم به محلهای ناخواسته شود.
این امکان نیز وجود دارد که لبه مدار بیش از حد گرم و از بخش اصلی مدار جدا شود و در نتیجه مدار دیگر قابل استفاده نباشد البته این روش برای جدا کردن سیمهایی که به سطح متصل شدهاند و نیز سیمهایی که مستقیما به یکدیگر یا به کلید مانند آن متصل شدهاند کارآمد نیست.
فصل سوم تلویزیون: آنچه که دراصطلاح تلویزیون نامیده میشود عبارتاست از دستگاه مخصوص که به آناطلاعات وتصاویر از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل میشود که تلویزیونها دارای 2 بخش اساسی هستند که ابتدا فرستنده تلویزیون و سپس گیرنده تلویزیون است.
در فرستنده تلویزیون تصویر به همراه صدا بر امواج الکتریکی تبدیل و بعد از پردازش مناسباز طریقآنتن ارسالمیشود.
درگیرنده امواجالکترومغناطیسی دریافتو تصویر و صدا از آن استخراج میشود.
در فرستنده توسط دوربین تلویزیون، نور منعکس از جسم، تبدیل به موج الکتریکی متناظر خواهد شد.
سگینال صدا روی کی موج حاصل و سیگنال تصویر بر روی موج حاصل دیگری سوار میشود.
منظور از سوار شدن همان مدولاسیون است اگرچه امواج حاصل صدا و تصویر جدا زا هم میباشند ولی هر دو موج با اطلاعات پیرامونی آن به عنوان یک کانال تلویزیونی شناخته شده و ارسال و دریافت میشود.
در یک سیستم تلویزیون تصویری وجود ندارد یکی از کنار هم چیده شدن اجزای تصویر فقط اطلاعات یک نقطه وجود دارد.
در استاندارد تلویزیون ایران تعداد خطوط تصویر 625 است.
و تعداد تصویر در هر ثانیه 25 تصویر است.
(اگر تعداد تصویر در ثانیه کمتر شود تصویر چشمک میزند.) سیستم تلویزیون ایران برگرفته از استاندارد اروپایی غربی مرسوم به CCIR است و به عنوان مثال سیستم استاندارد آمریکایی FCC است و تعداد تصاویر در ثانیه 30 است.
شمارههای مدولها و نمای داخلی تلویزیون رنگی پارس- آریا- ناسیونال.
26 اینچ.
(1) تیونر، انتخاب کننده ایستگاه.
(2) کنترل از راه دور میکروفون.
(3) مدول IF تصویر و آشکار ساز و AGC (ویدئو)، تقویت کننده موج حاصل تصویر آشکار ساز تصویر، کنترل اتوماتیک تصویر.
(4) مدول دکودرسکام (پال- سکام)= تقویت کننده موج حاصل رنگ، آشکار ساز رنگ، سازنده G-Y.
(5) مدول کنترل از راه دور.
(6) مدول حافظه.
(7) مدول اسیلاتور افقی (نوسان ساز افقی).
(8) مدول RGB: تقویت کننده تصویر، تقویت کننده رنگ قرمز و سبز و آبی، مدار برایتنس و کنتراست، محدود کننده جریان لامپ تصویر.
(9) مدول ساعت.
(10) مدول تقویت صدا: تقویت کننده موج حاصل صدا.
(11) مدول IF صدا و آشکار ساز صدا: تقویت کننده موج حاصل صدا.
(12) مدول فیوز الکترونیکی: قطع کننده ولتاژ دستگاه در هنگام اتصالی در مدار.
(13) ترانس ولتاژ بالا (ترانسهای ولتاژ): سازنده ولتاژ بالا.
(14) مدول رگولاتورهای ولتاژ (تثبیت کننده ولتاژ بالا): کنترل کننده ولتاژ به طبقه افقی.
(15) مدول کنارههای عرضی یا است- وست (O/W یا E/W): تصحیح کننده بالشتکی شرقی غربی (برطرف کننده انحنای دو بغل).
(16) مدول اسیلاتور عمودی: نوسان ساز عمودی.
(17) و (18) دو ترانزیستور رادیات دار خروجی عمودی.
(19) تریستور برگشت افقی (TY511): فلای بک.
(20) تریستور رفت افقی (TY510 ): اسکانینگ.
(21) دیود کاسکد: یکسوساز و سه برابر کننده ولتاژ بالا.
(22) مجموعه حلقههای مغناطیسیروی یوک برایتنظیم وسط صفحه (تنظیم همگرایی استاتیکی).
(23) قاب یوک: حرکت دهنده همه یوک است.
(24) سیم پیچ دگوسینگ (مغناطیس زدا): محو کننده لکههای رنگی کنارههای صفحه.
(25) ترانس منبع تغذیهها با دو ثانویه: 3/6 ولت برای فیلمان لامپ تصویر و 5/7 ولت برای مدول اسیلاتور افقی.
(26) مدول همگرایی دینامیکی (کنورجانس): تنظیم کننده کنارههای تصویر.
نکته: در موقع خارج نمودن مدولها، دقت شود که پیچ زیر آن باز شود و در مورد مدولفرمان، پیچها درقسمت تنظیم کننده قراردارد.
درضمن درموقع شمارش پایههای مدول، جای خالی نیز شمارش میشود.
و در موقع ولتاژ گیری میتوان مدول را از پشت برد به حالت برعکس وصل نمود.
* نقاطی که در نقشه با دایره قرمز مشخص شده محل اندازه گیری شکل موج با اسیلوسکوب هستند.
* نقاطی که در نقشه با دایره آبی مشخص شدهاند محل اندازه گیری ولتاژ است.
* نقاطی که در نقشه با مثلث شده است محل تست و تنظیم میباشد.
* درجلو شاسی تلویزیون پارس یک سوکت 15 پایه وجود دارد برای اینکه ولتاژهای منبع تغذیه را در آن نقاط اندازه گیری کنیم.
+C+B+D+G+F+A+N طبقه بندی پارس رنگی ترانزیستور (TA یا TS یا Q یا T) و شناخت پایههای آن و شمارههای مورد نیاز: تست ترانزیستور اهمتر را روی R*1 گذاشته، پایه بیس بایستی از یکطرف به دو پایه امیترو کلکتور راه دهد و از طرف دیگر هیچ راه ندهد، همچنین دو پایه امیترو کلکتور از دو طرف نباید راه دهد.
تشخیص مثبت و منفی بودن ترانزیستور با اهمتر: هرگاه درموقع تستنمودن ترانزیستور، فیش سیاه به پایه بیس ثابت بود، ترانزیستور منفی است و اگر فیش قرمز به پایه بیس ثابت بود ترانزیستور مثبت است.
تشخیص پایه بیس با اهمتر: آن پایهای که به دو پایه دیگر راه میدهد بیس است.
تشخیص پایه امیتروکلکتور با همتر: اهمتر را روی R*10K گذاشته و از طرفی به دو پایه امیتروکلکتور بزنید که عقربه کمی حرکت کند در اینصورت در ترانزیستور منفی، فیش قرمز به هر پایه وصل است کلکتور است و فیش سیاه به هر پایه وصل است امیتر است و در ترانزیستور مثبت، فیش قرمز به هر پایه وصل است امیتر و فیش قرمز به هر پایه وصل است کلکتور است.
ترانزیستور UJT و تست آن بر روی مدول عمودی در قسمت نوسان سازی، یک ترانزیستور UJT قرار دارد که برای تست، بایستی پایه E با دو پایه B1 و B2 از یکطرف راه دهد و از یکطرف راه ندهد.
تریستور (SCR) ترایاک: تست تریستور و ترایاک: فیش قرمز را به پایه کاتد (K) در تریستور و یا A2 در ترایاک و فیش سیاه را به پایه آند (A) در تریستور و یا A1 در ترایاک میزنیم عقربه اهمتر نباید حرکت کند، سپس در همین حالت برای یک لحظه پایه آند (A یا A1) را به پایه اتصال میدهیم عقربه باید اهمی را نشان دهد و با برداشتن اتصالی، باز هم اهمی را نشان دهد و عقربه برنگردد و همانجا بماند.