اجرای کارهای ساختمانی شامل مراحل متعددی است که ضمن آن افراد با ماشین آلات ساختمانی، ابزار و مصالح گوناگون سروکار دارند .
این روابط ویژگی ها امکان وقوع حوادث را برای نیروی انسانی را افزایش می دهند .
محافظت از افراد انسانی در قبال حوادث ناشی از کار از اهمیت ویژه ای برخوردار است .
از این رو باید ابزار و ماشین
آلات به طور مستمر مورد بازرسی کامل قرار گرفته و از سالم بودن آنها اطمینان حاصل شود .
در بکار گیری ماشین ها نیز باید از افراد با تجربه استفاده شود .
برای تامین ایمنی کارگاه های ساختمانی باید همه ی کارها با دقت و برنامه ریزی دقیق انجام گیرند.
در ضمن باید دقت داشته باشیم و که هنگام کار یا تخلیه ی مصالح مزاحمتی برای همسایگان و سایرین ایجاد نشود.
همچنین از انجام کارهای پر سر و صدا در شب خودداری شود .
در صورتی که لازم است کاری در شب انجام شود باید قبلاً اجازه ی شهرداری و مقامات مسئول کسب شود .
آشنایی کلی با مکان کار آموزی
مکان کار آموزی یک خانه کلنگی می باشد .
پروژه اجرای یک سازه آپارتمانی شش طبقه با سیستم اسکلت فلزی مورد نظر است .
ابعاد زمین 30 در 8 متر بوده که تقریبا 3/2 (%60) آن زیربنای ساختمان مورده نظر ما را شامل می شود.زمین موردنظرازطرفین وجنوب به همسایه ختم می شود ابعاد زمین 30 در 8 متر بوده کـه تقریبا 3/2 (%60) آن زیربنای ساختمان مورده نظر ما را شـامـل مـی شـود.زمین موردنظرازطرفین وجنوب به همسایه ختم می شود کارهایی که قبل از کارآموزی انجام شده گودبرداری گودبرداری برای آن قسمت از ساختمان انجام می شود که درطبقات پایین ترازکف طبیعی زمین ساخته می شود مانندموتورخانه هاوانبارهاوپارکینگ ها وغیره .درموقع گودبرداری چنانچه محل گودبرداری بزرگ نباشدازوسایل معمولی مانندبیل وکلنگ وفرقون (چرخ دستی )استفاده می شود.برای این کارتاعمق معینی که عمل پرتاب خاک بابیل به بالاامکان پذیر باشد(مثلا2متر)عمل گودبرداری راادامه می دهندوبعدازآن پله ای ایجادنموده وخاک حاصل ازعمق پایین ترازپله راروی پله ایجادشده ریخته وازروی پله دوباره به خارج انتقال می نمایند.برای گودبرداری های بزرگتراستفاده ازبیل وکلنگ مقرون به صرفه نبوده وبهتراست ازوسایل مکانیکی مانندلودروغیره استفاده شود.دراینگونه مواردبرای خارج کردن خاک ازمحل گودبرداری وحمل آن به خارج کارگاه معمولاًازسطح شیب دار استفاده میگردد.بدین طریق که درضمن گودبرداری سطح شیبداری درکنارگودبرای عبورکامیون وغیره ایجادمی گرددکه بعدازاتمام کاراین قسمت بوسیله کارگربرداشته می شود.
ظاهراًحداکثرعمق مورد نیازبرای گودبرداری تاروی پی می باشد.بعلاوه چندسانتیمتربیشتربرای فرش کف وعبورلوله ها(حدود20سانتیمترکه6سانتیمتربرای فرش کف و14سانتیمتربرای عبورلوله می باشد).که دراین صورت محل پی های نقطه ای یاپی های نواری وشناژهارابادست خاک برداری نمود.ولی بهتراست که گودبرداری راتازیرسطح پی هاادامه بدهیم زیرادراین صورت اولاًبرای قالب بندی پی هاآزادی عمل بیشتری داریم.درنتیجه پی های ماتمیزترودرست ترخواهدبودودرثانی میتوانیم خاک حاصل از چاه کنی وهمچنین نخاله های ساختمان رادرفضای ایجادشده بین پی هابریزیم که این مطلب ازلحاظ اقتصادی مقرون بصرفه می باشد زیرامعمولاًدرموقع گودبرداری کارباماشین صورت می گیرددرصورتیکه برای خارج نمودن نخاله هاوخاک حاصل ازچاه فاضلاب ازمحیط کارگاه می بایدازوسایل دستی استفاده نماییم که این امرمستلزم هزینه بیشتری نسبت به کارباماشین می باشد البته درموردپی های نواری این کارعملی نیست زیرامعمولاًپی سازی درپی های نواری باشفته آهک میباشد که بدون قالب بندی بوده وشفته درمحل پی های حفرشده ریخته میشوددراین صورت ناچارهستیم درساختمانهایی که باپی نواری ساخته میشوداگربه گودبرداری نیاز داشتیم گودبرداری راتا روی پی ادامه دهیم.
پس از اتمام کـار و پـایان این مرحله سطح کار ــ زمین کارگاه ــ را کاملا آب داده و توسط غلتک دستی می کوبیدند.تا سطح کـار کاملا متراکم شود و بعدهـا در اثـر وزن ساختمان نشست نـکـنـد .
البته باید قبل از شروع به گودبرداری باید درخت و بوتـه های احتمالی را که در محل کارگاه موجود است از محل کار جمع آوری نمود که به این کار عملیات بوته کنی می گویند.
همچنین باید محل چاه های قدیمی یا تختـه سنگ و موانعی را که ممکن است موجب حادثه شوند شناسایی و نسبت به ایمن سازی آنها اقدام نمود.
و نیز اگر با گود برداری پایداری ساختمان هـای مجاور دچـار مخاطره می شود بـاید از ایمنی آنها بوسیله شمع بندی زیر پایه هـا، سپر و مهار کردن ساختمان هـا بطور مطمئن اطمینان حاصل نمود.
این عوامل حفاظتی باید تـا رفع خطر مرتباً به وسیله ی اشخاص ذیصلاح بـازدید شـونـد تـا موجبات حفاظت مـوثـر ساختمان هـای مجاور و امنیـت جانی کـارگـران و هـمـسـایـه هـا نـیـز تـامیـن بـاشـد.
پیمانکارموظف است تجهیزات ایمنی لازم بـرای حفاظت کارگران را در اختیار آنها قرار دهـد.
در حفاری با بیل و کلنگ کارگران باید فاصله کافی ازیکدیگر داشته باشند.
در گـودالـهـا و شیارهـای عمیق کـه عمق آنها از یک مـتـر بیشتر باشد نباید کارگران را به تنهایی بکار گمارد .
خاکـبـرداری در زمین هـای بـا رطـوبـت طبیعی را می تـوان تـا عمق یک مـتـر، بـرای مـاسـه 25/1 مـتـر، برای ماسه رس دار 5/1 مـتـر، بـرای خـاک رس 2 مـتـر و برای خاک بسیار متراکم را بدون پایه هـای ایمنی، سپر و حائل انجام داد.
در سـایر موارد بـا تـوجـه بـه جنس خاک ، عمق گـودبـرداری و شرایط ترافیکی اطراف تدابیر ایمنی لازم توسط مسئولان اتخاذ می گـردد.
لازم ذکر است که خاک این منطقه از جنس رس می باشد.
کارهای حین کارآموزی پـیـاده کـردن نـقـشـه هدف از پیاده کردن نقشه به معنی انـتـقـال نقشه ساختمان از روی کاغذ بر روی زمین با ابعاد اصلی می باشد.
بطوریکه محل دقیق پی ها و ستون هـا و ابعاد آنها روی زمین مشخص گردد.
در موقع پیاده کردن نقشه از نقشه ی پی کنی استفاده می شـود.
بـرای نقشه ی ساختمان هـای مهم معمولا از دوربین نقشـه بـرداری استفاده می شـود.
برای نقشه ی ساختمان های کوچک و معمولی از مـتـر و ریسمان کـار استفاده می شـود .
بـتـون مگــر بتون مـگـر کـه بـه آن بـتـون لاغر نـیـز می گـویند اولین قـشر پی سـازی می بـاشد.
مقدار سیمان در بتون مگر حدود 100 الی 150درمترمکعب است .
بتن مگر معمولا به دو دلیل مورد استفاده قرار می گـیـرد : 1 : برای جلو گیری از تماس مستقیم بتون اصلی فونداسیون با خاک.
2 : برای رگلاژ کف فونداسیون و ایجاد سطحی صاف برای ادامه پی سازی.
پـس از ساختن بـتـون مگر، آن را در جـاهـای مشخص شـده بــه ضخامت حدوداً ده سانتی متر ریخته و سطح روی آن را بـا ماله تقریباً صاف می کنند .
پس از ریختن بتون مگر و گذشت حدوداً سه الی چهار ساعت آب مختصر و سطحی روی آن پاشیده می شود.
معمولاًقالب بندی(چوبی یا آجری)ازروی بتن مگر شروع می شود.
قـالـب بـنـدی فونداسیون و شمع بندی قـالـب بندی معمولا بـه چـنـد صورت می تواند صورت گیرد.
یـا به صورت فلزی یا به صورت چوبی و یا بـه صورت آجری .
در کارگاه های معمولی وکوچک از قالب آجری استفاده می شود.بدین طریق که بعدازخاکبرداری وتعیین محورهااندازه پی هاراباآجرچیده وبعدشناژهارانیزبه آن متصل می نمایند ضخامت این آجرچینی حتی می تواند10سانتیمترهم باشد بهتراست برای این آجرچینی ازملات گل استفاده شود زیرادراینصورت بعدازسخت شدن بتن می توان آجرهارابرداشته ومجدداًاستفاده نمودولی دراین طریق(دیوار10سانتیمتری وملات گل)ممکن است درموقع بتن ریزی دیوارهای قالب تحمل وزن بتن راننموده وازهمدیگرمتلاشی شودکه دراین صورت می بایدقبل ازبتن ریزی، پشت کلیه قالبهابا خاک ویاآجرویامصالح دیگربسته شودبطوریکه بخوبی بتواندتحمل وزن بتن رابنماید.مشکل اساسی دراین نوع قالب بندی آنست که آجر ،آب بتن مجاورخودرامکیده وآنراخشک نموده وفعل وانفعالات شیمیایی رادرآن متوقف می نمایدودرنتیجه حداقل به ضخامت5سانتیمتربتن مجاورخودرافاسدمی کندبرای جلوگیری از این کاربهتراست که روی آجربایک ورقه نایلون پوشانیده شودتاآجروبتن مستقیمادرتماس نباشندمزیت دیگراین ورقه نایلون آنست که بعدازسخت شدن بتن آجرهابراحتی ازقالب جداشده ومی توانددرمحلهای دیگرمورداستفاده قرارگیرد.به هیچ وجه نباید تصور نمودکه قبل ازبتن ریزی می توان دیواره های قالب آجری راباپاشیدن آب سیراب نموده بطوریکه آجرهاآب بتن رانمکندزیرااولاًباپاشیدن آب آجرکاملاًسیراب نمی شودودرثانی مقدارزیادی آب درقالب جمع شده که خارج کردن آن ازقالب بسیارمشکل وحتی غیرممکن می باشدواین آب داخل پی جای راگرفته وموجب پوکی قطعه می شود.
آرماتوربندی آرماتوربندی ازحساس ترین وبادقت ترین قسمتهای ساختمان می باشد زیراکلیه نیروهای کششی ایجادشده دربتن به وسیله میله گردهاتحمل می شودبدین لحاظ دراجراآرماتوربندی بایدنهایت دقت بعمل آید میله گردهاباید کـاملاً طبق نقشـه به انـدازه های لازم بریـده شده وخم شوند علت استفاده فولاد و میل گرد در ساختمانها و پی بطور کلی ما از فولاد بکار رفته در بتون انتظار تاب و تحمل نیروهای کششی را داریم زیرا بتون به تنهایی دارای مقاومت فشاری بالا و قابل قبولی می باشد لیکن در مقابل نیروهای کششی ضعیف است.
ما با استفاده از میلگرد در بتون سعی در بهبود این شرایط داریم.
نحوه ی آرماتوربندی فولاد را که گفتیم به صورت میل گرد در بتون استفاده می کنیم باید به صورت یک شبکه و کلاف یک پارچه در آورده تا بتواند به خوبی در مقابل نیروهای وارده از خود مقاومت نشان دهد .
بـه این شبکه میل گردو آرماتورهای بـه هم بافته شده حصیری می گویند.
میل گردها را معمولا با توجه به قطر آنها می خوانند مثلاً میل گرد 18، میل گردی است که قطر آن 18 میلیمتر می باشد .
لازم به ذکر است با توجه به آئین نامه حداقل میل گردی که در ساختمانها مصرف می شـود نـمـره 6 می باشد.
مـیـل گـردها معمولا به طول 12 متربه بازار عرضه می شوند.
که با توجه به شکل و ابعاد فونداسیون باید آنها را به اندازه ی دلخواه قیچی کنیم.
بـا تـوجـه بـه توضیح بالا که شبکه آرماتورها باید به صورت یک کلاف یک پارچه عمل کند نحوه ی اتصال آنها بـه یکدیگر بسیار حائز اهمیت است.
کـه مسلماً باید با نظارت مهندس ناظر اجرا شود .
معمولا در کارگاه ها برای اتصال دو آرماتور 40 برابر قطر آرماتور آنـهـا را بـا هــم اورلــب کـرده و بـه وسیله ی مفتول آنـهـا را بـه هـم می بندیم .
کـه البته این نوع اتصال طبق آئین نامه برای آرماتورهای تـا نـمره ی 32 مجاز می باشد .
روشهای دیگری نیز برای اتصال آرماتورها وجود دارد.
بـا تـوجـه بـه خاصیت میله گـرد و عـلت استفاده آن در بتن باید اندازه قطر و نحوه اجرای آرماتورها دقیقاً طبق نقشه و با نظر مهندس محاسبه و اجرا شود، مقدار میزان مصرف میله گرد در بتن با توجه به سطح مقطع آن است .
بـا دقت در شکـل ظاهری فونداسیون و محاسبه می توانیم به این نتیجه برسیم که در سطح بالایی پی نیروهای کششی وارده کم و نیروهای فشاری وارده که بـتـون بـه خـوبـی می توانـد در مقابل آن مقاومت کند زیاد است .
و در سطح پایینی پی نیروهای کششی وارده زیاد و نیروهای فشاری وارده کم است .
پس باید در سطح پایینی پی از تعداد میل گردهـای بیشتر و قویتری استفاده کنیم تـا در مـقـابـل نیروهای کششی وارده به خوبی مقاومت کند .
در کارگاه هـای کوچک با توجه به مشکلات اجرایی و نظر به اهمیت سـطح مقطع فولاد در بتون بـه جای استفاده از میله گردهـای بـا نمره بالاتر در شبکه پایین پی از تعداد بیشتری میل گرد با نمره میله گردهای کمتر البته با نظر مهندس ناظر استفاده می شود.
پس از آماده سازی شبکه کف پی در ته پی قرار داده می شود.
بدلیل استفاده از بتن مگر در سطح کار حداقل فاصله خارجی شبکه زیر پی از بتون مگر می باید حدوداً 5 سانتی متر باشدتااین شبکه کاملاًدربتن غرق بشود .
برای این کار از تکه ها و نخاله های ساختمانی موجود در کارگاه استفاده می شود نـکـتـه حـائـز اهمیت در اجـرای کـار این است کـه باید فاصله میل گردهـا و خاموت هـا را دقیقاً طبق نقشه اعمال کنیم کـه البته این فـاصلـه هـا را باید از مرکز به مرکز آرماتورهـا در نظر بگیریم وسرکلیه آرماتورهابه صورت چنگک خم شده ویابه صورت گونیابرگردانیده شود.
فقط در موقع جاگذاری باید دقت لازم انجام گیرد تـا قفسه هـا و مش میله گردی درست در وسط گود قرار گیرد تا در هنگام بتون ریزی از همه طرف توسط بتون احاطه شونـد .
در واقع بتون مثل کاوری دور و اطراف آن را بپوشاند.
معمولاً میلگردهای مصرفی در بتون را از نوع میلگرد آجدار انتخاب می کنند.
خم کردن آرماتور : در کارگاه های کوچک آرماتورها را با دست ــ کارگاه و آچار گوساله خم می نمایند .
ولی در کارگاه هـای بـزرگ خم کـردن آرماتور بوسیله ی ماشین انجام می شود .
مسئول کارگاه آرماتوربندی باید از روی نقشه تعداد و شکل هر آرماتور را تعیین نموده و به کارگران داده و خم کردن هر سری را دقیقاً زیر نظر داشته باشد تا طول آرماتور و محل خم کردن و زاویه ی خم کـردن و طول قلاب ها طبق نقشه انجام شـود .
طول قلاب معمولا نباید از 10 سانتی متر کمتر باشد .
میل گردها باید از نوع ذکر شده در نقشه باشد.
یکی از نکات اجرایی که باید مد نظر قرار دهیم این است که اگر میل گرد خمیدگی موضعی داشت می باید این خمیدگی قبلاً صاف گـردیده بعد اقدام به شکل دادن آرماتور بـشـود.
بـرای صاف کـردن میل گرد چکش کاری مجاز نیست .
بلکه باید بـه وسیله ی کشش این کار را انجام دهیم .
آرماتورها باید طوری بسته شود تا در موقع بتون ریزی از جـای خـود تکـان نخورده و جـابـجـا نـشـونـد .
آرمـاتـورهـای تـا قطـر 12 میلی متـر را می تـوان بـا دسـت خـم نـمـود ولـی آرماتورهای بزرگتر از 12 میلی متر بهتر است با دستگاه مکانیکی مجهزبه فلکه خـم شـود قطر فـلکـه خـم متناسب بـا قطر آرماتور بوده و توسط مهندس محاسب و مهندس کارگاه تعیین می شود کـلـیـه آرمـاتـورهـای ساده باید بـه قلاب ختم شود ولی آرماتورهـای آجدار را می توان به صورت گونیا خم نمود.
سرعت خم کردن باید متناسب با درجه ی حرارت محیط بـاشد و باید بـا نظر مهندس کارگاه بطور تجربی تعیین شـود.
باید از خم کردن آرماتورها در دمای کـمـتـر از پنج درجه ی سانتیگـراد خـودداری نمود .
حتی المقدور باید از بـاز کـردن خـم هـای آرماتورهـای شکل داده شده و مصرف آن خـودداری نـمـود.
صفحه زیرستون یامیله گردهای ریشه چنانچه پی ریخته شده جهت ستون فلزی باشدبرای آنکه فشاروارده ازستون درسطح پی تقسیم شودزیرستون روی پی صفحه ای فلزی که ابعادآن(طول وعرض ضخامت)بامجاسبه تعیین می شودقرارمیدهندچون ممکن است به ستون بجزبارهای عمودی نیروهای جانبی نیزواردشودصفحه زیرستون رابوسیله میله گردهایی دربتن محکم می کنند برای این منظوربدین طریق می توان عمل نمود چندعددمیله گردبانمره زیادمثلا20یا22یابیشترکه سرآن بصورت چنگک یاگونیاخم شده وسردیکرآنراپیچ ومهره کرده انددربتن قرارمیدهندودرصفخه زیرستون نیز چندمیله گردبولت ها که برای اتصال شالوده بـه صفحه ستون به کار می رود تا سطح آرماتورهای زیرین پی ادامه می یابد کلیه ی بولت ها درانتها دارای خـم نـود درجه هستند.
معمولاًتمام صفحات را به وسیله تراز دستی و آجر و مهره های نصب شده بر روی بولت ها و صفحه بیس پلیت تراز می نمایند .
در این موقع کارگاه جهت بتون ریزی فونداسیون آماده بود.
بتون ریزی فونداسیون : بـتـون تـشکـیل شده از دانـه هـای سنگی بـه اضافه ی سیمان وآب است.
کـه سیمان و آب تشکیل خمیـر سیمان را می دهـنـد .
خمیر سیمان کـه در واقـع مخلوط سیمان و آب می باشد در اثر واکنش شیمیایی سیمان و آب روند سخت شـدن را طـی می کـنـد و در نتیجه دانه که شامل ماسه و شن یا سنگ شکسته می باشد را به صورت توده ی سنگ مانندی به یکدیگرمی چسباند که به بتون سخت شده معروف است .
البته به آن سنگ مصنوعی نیز می گویند .
دانه های سنگی عموماً به دو گروه ریز و درشت تقسیم می شوند .
دانـه هـای ریز از ماسه طبیعی یا کارخانه ای که اندازه ی ذرات آنها تا یک چهارم اینچ می رسد تشکیل شده و دانه های درشت دانه هایی است کـه روی الک شماره 16 باقی می ماند .
همانطور که گفتیم خمیر سیمان از مخلوط سیمان و آب تشکیل شده و چون به طور کامل اشباع نمی شود پس هوا نیز در آن وجود دارد .
خمیر سیمان معمولا حدود 25 تا 40 درصد کـل حجم بتون را در بـر می گیرد که حجم مطلق سیمان معمولا بین 7 تا 15 درصد و حجم آب از 14 تا 21 درصد است .
مقدار هوا در بتون تا حدود 8 درصد حجم بتون تغییر می کند که البته این مقدار به اندازه درشت ترین دانه ها بستگی دارد.
از آنجا که دانه ها حدودا 60 تا 75 درصد بتون را شامـل می شـود انتخاب آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است .
دانـه هـا باید از موادی تشکیل یافته باشند که دارای مقاومت کافی بوده و در مقابل شرایط محیطی مقاوم بـاشـنـد .
کیفیت بتون تا حد زیادی به کیفیت خمیر سیمان بستگی دارد .
در بتونی که به طور صحیح ساخته می شود هر یک از دانه هـا کاملا به خمیر سیمان آغشته می شود و تمامی فضای موجود بین دانه ها کاملا با خمیر سیمان پر می شود.
دانه های درشت باید به حدی مصرف شـود کـه فضای خالی در بتون ایـجـاد نکند .
یعنی مانع مخلوط شدن دانه های کوچکتر نشود و فضای بین دانه های درشت را دانه های متوسط پر نمایند .
مصرف دانـه هـای متوسط هم باید به حدی باشد که جای دانه های درشت را نگیرد .
بتونی کـه دارای دانه بندی متعادل باشد از مقاومت بالایی برخوردار خواهد بود .
مصرف دانـه هـای ریز ، سیمان و آب هم باید به حدی باشد که کاملا اطراف کلیه ی دانه ها را آغشته نماید و فضای خالی دانه ها را بپوشاند.
اگر مصرف دانه های ریز زیاد باشد بتون معایب زیر را پیدا خواهد نمود : 1 ــ مقاومت فشاری بتون کم می شود .
2 ــ سیمان مصرفی مورد نیاز بتون زیاد خواهد شد .
3 ــ بتون به آب زیادی احتیاج خواهد داشت که بعد ازسخت شدن به صورت حباب های هوا در بتون باقی خواهد ماند .
علت اینکه مقاومت فشاری بتون کم می شود دلیل مستقیم با مصرف آب زیاد و سیمان زیاد دارد .
چرا که هر کدام مقاومت فشاری بتون را به گونه ای کـه توضیح می دهیم کم خواهد نمود .
ــ مصرف آب زیاد : زیرا همانطور که گفته شد بعد از سخت شدن بتون ایجاد خلا در بتون می نماید و هرچه تخلخل بتون زیاد باشد مقاومت آن کمترخواهد شد .
ما در هنگام ساخت بتون به دنبال دستیابی بـه یـک جسم متراکم و تـوپـر هستیم .
هنگام اضافه کردن آب باید در نظر داشته باشیم کـه آب مصرفی در حدی باشد که بتون اولا براحتی جابجا شود یعنی آب باعث لغزاندن دانه های سنگی روی همدیگر شود و ثانیاً آب مورد نیاز جهت انجام فعالیت شیمیایی و هیدراتاسیون سیمان فراهم گردد .
در زیر برخی از مزایای ناشی از کاهش آب در بتون را شرح می دهیم : 1 ــ افزایش مقاومت فشاری و خمشی 2 ــ باعث افزایش قابلیت آب بندی بتون می گردد 3 ــ افزایش مقاومت و پایداری بتون در مقابل عوامل جوی 4 ــ چسبندگی بهتر بین میلگرد و بتون پس هر اندازه آب کمتری در بتون استفاده شود بتون مرغوب تری بدست می آید به شرط آنکه بتوان آنرا به طور صحیح مخلوط و متراکم نمود .
مصرف زیاد سیمان در بتون : سیمان اگر با آب مخلوط شود فقط کار یک ماده ی چسباننده را انجام می دهد.
پس دانه های سنگی در بتون توسط سیمان به هم چسبانده می شود.
این دانـه های سنگی هستند که باید مقاومت کافی در مقابل عوامل مختلف را دارا باشند.
اگر جای مواد سنگی را در بتون مواد دیگری بگیرند طبیعتاً از مقاومت بتون کاسته می شود .
هنگامی که در هنگام ساخت بتون مقدار سیمان زیاد بـاشـد جـای دانـه هـای سـنگـی را اشغال خواهـد کرد در نتیجه مقاومت بتون را کـم خواهد کرد .
در ثانی از لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفه نخواهد بـود کـه مصرف سیمان را زیاد نماییم زیرا هـزینـه ی تهیه ی دانـه های سنگی خیلی کمتر از هزینه ی تهیه ی سیمان خواهد بود.
مصرف زیاد ماسه در بتون : تقریبا تـوضیح در این بـاره مشابه توضیح مصرف زیاد سیمان خواهد بـود .
مصرف سیمان در صورتی در بتون کـم خواهـد شد کـه سطح دانـه هایی کـه سیمان می خواهد آنها را بـه همدیگـر بچسباند کـم شود و این نیز در صورتی ممکن خواهد بود که دانه بندی درشت تر باشد.
هرچه دانه های سنگی درشت تر باشد مصرف سیمان نیز لزوماً کمتر می شود چراکه سطحی که سیمان می خواهد دانه ها را بهمدیگـر بچسباند کمتر می شود و هـرچـه مصرف ماسه در بتون زیاد شود سطح جانبی دانـه هـای بتون نسبت به حجم زیاد شده و لذا باید برای چسباندن آنها سیمان بیشتری مصرف نمود .
مخلوط کردن بتون : مواد تشکیل دهنده ی بتون در ابتدا به طور جداگانه است که باید برای ساختن با هم مخلوط شوند .
ترتیب تغذیه ی این مواد در هنگام ساخت نقش مهمی در یکنواختی بتون دارد .
بـا این وجود با تغییر ترتیب تغذیه ی این مواد همچنان می توان بتون خوبی تولید کرد .
زمـان افـزودن آب تعداد دور کـل دیـگ مخلوط کـن و سرعت دوران آن باید کنترل شوند .
عوامل مهم دیگر در اختلاط عبارتند از اندازه هر پیمانه نسبت به اندازه دیـگ مخلوط کـن ، زمـان مخلوط کـردن ، پیمانه کـردن و اختلاط ، طراحی و شبکه بندی دیگ و تیغه های مخلوط کن .
بتونی که تازه مخلوط می شود باید حالت نیمه پلاستیک و روانی داشته باشد .
بـه گـونـه ای کـه بتوان آن را بـه راحتی شکل داد و در درون قالب قرار داد .
بتون پلاستیک بتونی است کـه قابلیت خمیری دارد و شکـل پـذیـری آن مـانند خمیر خاک رس در صنعت سفالسازی است.
در هنگام حمل نباید جدایی اجزا از هـم صورت گیرد .
وقتی کـه بتون سخت می شود مخلوط یک نواختی از مواد متشکله بدست می دهد .
اگر پیمانکار در بدست آوردن عیار بتون مثلا بتون 350 کوتاهی کرده باشـد و عیار کمتری بدست آورده باشد در صورتی که عیار بدست آمده 60 درصد عیار اصلی باشد بـا توجه بـه نوع پروژه دستور تخریب داده نمی شـود بـلکـه جریمه تعلق می گیرد .
ولی اگـر 60 درصـد جواب ندهد دستور تخریب داده خواهد شد .
این نکات در کتاب رواداری های مجاز کاملاً ذکر شده است.
بـا تـوجـه بـه نظر مهندس محاسب بتون 350 برای کار آماده شده کـه البته کـارگـران در محل بـه سـاخـت آن اقـدام نـمـودنـد و شـروع بـه ریختن بـتـون فونداسیون نمودیم .
کارگـران از دستگاه بتون ریز استفاده نمودند و از قسمت انتهایی ساختمان اقـدام بـه بتون ریزی کـردنـد .
بـالای آن قسمت از قا لب ها و فونداسیون که ناگزیر به عبور و مرور بودیم تخته الـوار گذاشته تا رفت و آمد مسیر و از آسیب احتمالی به قالب جابجا شـدن احتمالی آرماتورهای فونداسیون جلوگیری به عمل آوریم .
قابل ذکر است کـه همواره در طول بتون ریزی یک کارگر به وسیله دستگاه ویبراتور بتون ریخته شـده در قالب را ویبره می نمود تا هوای موجود در بتن را خارج کرده و از پوکی بتون جلوگیری بـه عمل آورد .
البته باید دقت داشته باشیم که شیلنگ دستگاه ویبراتور همواره تقریبا عمود بر زمین و محل بتون ریزی بـاشـد .
زیرا اگـر شیلنگ دستگاه ویبراتور تقریبا عمود نباشد در سطح بتون گیرکـرده و بـرای خارج کـردن آن دچار مشکل می شویم.
پس از پایان عملیات بتون ریزی و با توجه به هوای منطقه و مراقبت های ویژه ای که باید بعد از بتون ریزی از بتون به عمل آید کارفرما به نگهبان کارگاه گوشزد کرد که بعد از گذشت حدودا چهار الی پنج ساعت از پایان کار به محل بتون ریزی شده آب دهـد .
این کار بـا تـوجه بــه هوای منطقه برای عمل آوری بتون از اهمیت فوق العاده ای برخورداربود .
کار مراقبت و آب پاشی بتون چهار روز به طول انجامید .
در این مدت بتون ریخته شده به سختی لازم رسیده و البته بـرای اجـرای عملیات بعدی که نصب ستون ها بود آماده تاب و تحمل وزن ستون ها و دیوارهـا را پـیـدا کـرده بـود .
نحوه ی درست کردن ستون های فلزی: کارگران متخصص شروع به ساخت قسمت اصلی کارگاه که برای درست کردن ستون ها می کنند ،این قسمت شامل دو شاخ تیر آهن کامل می باشد که بر روی آن با تیرآهن یک بالابر ابتدایی درست میکنند که برای تـکان دادن تیرآهن های ساخته شده از آن استفاده خواهدشد .
سپس با نظارت مهندس ناظر و محاسبه های مهندس محاسب شروع به ساخت ستون ها می نمایند لازم به ذکر است که این عملیات ستون سازی حدود یک ماه به طول انجامید که تمام این پروژه بر روی زمین سطح کارگاه انجام می شد بعد از ساخت ستون ها طبق نقشه فلزی ساختمان شروع به نصب نبشی ها وتسمه ها در مکان های مورده نظر کردیم البته بر روی هر ستون که شروع به نصب نبشیها وتسمه های آن آغازمی شود شمال و جنوب آن نیز مشخص می شود تا در هنگام نصب دچار مشکل نشویم ونیز شماره ستون نیز بر روی آن نوشته می شود تا جای آن را بر روی فنداسیون به راحتی پیدا شود .
سپس برای اتصال پایه ستون به فنداسیون از ورق های 20mm استفاده کردیم مطابق شکل در صفحه بعدی : بعد شروع به ساخت تیرها آغازمی شود آنها را نیز مطابق نقشه و نیز از صفحه تقویتی در گوشه های آنها استفاده کردیم .
اتصال ستون ها به فنداسیون بعد از سفت شدن فونداسیون و آب دهی آن روی صفحه های بیس پلیت پاکسازی می شود.
سپس جوشکار با نظارت مهندس ناظر جای دقیق ستون را بر روی صفحه بیس پلیت مشخص می کند .
در مکان های معین چند تکه فلز را خال جوش زنند تا ستون را راحت تر در مکان خود قرار دهند.
طبق برنامه بعداز اتمام کار یک جرثـقیل به کارگاه برای نصب ستون ها آورده می شود.
سپس ستونها را با جرثقیل بلند می کنند و به مکان مورد نظر برده می برندو بعد از تراز کردن آن را در مکان خود قرار داده ، بعد از زدن خال جوش های مطمئن آن را از جرثقیل جدا می کنند.
سپس بعد از اطمینان از نصب ستون جوشکار شروع به جوش کامل ستون به صفحه بیس پلیت می کند .
بعد از نصب ستون ها تیرهای ساخته شده هرکدام توسط جرثقیل برداشته شده ودرجای خودطبق نقشه قرارداده می شودوبرای اینکه تیردراثرضربه هنگام کارکردن جرثقیل ویاهراتفاقی سقوط نکندتوسط چندخال جوش آن رابه اتصال زیرینش ثابت می کنند.
شمشیری های پله را با تیرنمره16 ترتیب زیر ساخته می شود .
تیر راه پله را به صورت 8 و 7 بریده شده که یکطرف آن به صورت 8 و طرف دیگر آن به صورت 7 خواهد بود سپس قسمت های خالی شده را طبق محاسبه داده شده توسط مهندس محاسب خم می کنند تا به زاویه مورده نظر برس د.
بعدازاتمام کارگذاشتن تیرهاجرثقیل ازکارگاه بیرون می رود.ازاین به بعدکارجوشکاران برروی اتصالات خواهدبود سقف های تیرچه بلوک: اجزاتشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک: 1-تیرچه 2-بلوک 3-میله گردممان منفی 4-میله گردحرارتی 5-کلاف عرضی 6-قلاب عرصی 7-بتون تیرچه: متداول ترین نوع تیرچه درایران تیزچه های بتونی می باشدکه بافالب سفالی تهیه وعرضه می گردد.
تیرچه های معمولی باخرپامسلح می باشدخرپاازسه قسمت تشکیل میشود.
1-میله گردهای کف خرپامی باشدکه تعدادوقطرآن طبق محاسبه بدست می آیدوبایدازلحاظ طول وتعدادونوع میله گرد(ساده یا آجدار)کاملاًمطابق نقشه باشدکلیه ممانهای مثبت تیرچه وسیله همین میله گردها تحمل می شودباتوجه به اینکه اغلب مهندسین محاسب برای صرفه جویی طول یک یاچندمیله گردراکوتاه ترتعیین می نماینداین میله گردها باید درست دروسط طول تیرچه(محل ممان مثبت بحرانی)قرارگیرد.برای اینکه این میله گردها درموقع بتن ریزی جابجانشوندبهتراست آنهارابوسیله یک یاچندمیله گردعرضی بهمدیگرجوش بدهیم.
2-میله کردفوقانی خرپاازمیله گرد8یا10ویا12آجداربوده وداخل بتن سقف ومیله گردهای حرارتی فرارمی گیرد.
3-آنگاه میله گرد مارپیچ یامیله گردمهاری خرپااست که میله گردکف رابه میله گردفوقانی متصل میکند.آنگاه بتنی باعیار400یا450کیلوگرم سیمان ومصالح سنگی ریزدانه تهیه نموده وقالب راکه درحدود10سانتیمترپهناو4سانتیمترارتفاع داردازاین بتن پرکرده وبوسیله میزلرزان آن راویبره می نمایند.
بلوک:بلوکهای مورداستفاده درسقف های تیرچه بلوک معمولاً بتنی،سفالی ویایونولیت است وهیچ گونه باری راتحمل نمی کندوفقط به عنوان قالب مورداستفاده قرارمی گیرد.بلوک های یونولیت ازلحاظ وزن سبک تربوده وبارکمتری رابه ساختمان واردمی نمایدعرض بلوک هامعمولا40سانتیمتربوده گاهی نیزآنهاتا60سانتیمترهم می سازندوارتفاع آن تابع ضخامت سقف بوده وبین20تا25سانتیمتراست .
میله گردهای ممان منفی: بافرض اینکه تکیه گاه تیرچه هاگیردارفرض شوددرمحل تکیه گاه ممانی ایجاد می گرددکه می بایدبوسیله میله گردی تحمل شودبه این لحاظ اگر دوعددتیرچه به یک تیرخم شودمیله گردفوقانی تیرچه هارابوسیله قطعه میله گردی به طول2تا5/2متربه همدیگر متصل می نمایدقطراین میله گرد8یا10یا12استفاده می گردد.درآخرین دهانه که تیرچه به یک تیرختم می شودنیزمیله گردی رابصورت گونیاخم نموده وقسمت کوتاه گونیاراداخل آهن های تیریامیله گردهای تیربتنی قرار داده وقسمت مستقیم را روی میله گردفوقانی تیرچه گذاشته وچندجای آنراباسیم آرماتوربندی می بندندبه این قطعات میله گردممان منفی می گویند.
میله گردحرارتی: بعداتمام سقف وگذاشتن کلیه آهنهایک سری میله گرددرجهت عمودبرمیله گردهای بالای تیرچه به فاصله تقریبی25الی40سانتیمترقرارمیدهندقطراین میله گردهابه وسیله محاسبه تعیین میگرددومعمولاًمیله گردی باقطر6یا8یا10میلیمتر میباشدبه این آهنهامیله گردحرارتی می گوینداین میله گردهابایدبه کلیه آهنهای تیرچه باسیم آرماتوربندی بسته شود کلاف عرضی: ازدهانه2/4متربه بالادروسط دهانه بین بلوک ها[عمودبرجهت تیرچه]فاصله درحدودحداقل ده سانتیمترقرارمیدهندوزیراین فاصله راتخته ای قرارداده ودرون این فاصله خداقل2میله گردبه قطر10میلیمتریکی بالاویکی پایین قرارمیدهندمیله گردبالارابه میله گردبالایی تیرچه میبندند ساخت تیرچه ها نیزمی تواند همزمان با ساخت تیروستون ها بوده است یابه صورت آماده ازبیرون تهیه گردد.
ساخت تیرچه می بایست دریک سطح تراز صورت بگیردساده را در کنج کارگاه مستقر نمود و طبق محاسبه ی مهندس محاسب در فواصل معین میلگرد هایی که به یک اندازه بودند را جوش داد که روی سر آنها به صورت قلاب مانند بود بعد یک شاخه اصلی میلگرد را روی آن قرار داد و در سمت دیگر یک کارگر میلگردها را به اندازه معین برش داده و در دستگاه خم کن میلگرد قرار می داد ، سپس میلگردهای شبیه 8 را بر روی گیره قلابی میلگرد هایی که روی تیر نصب بودند گذاشته وشروع به جوش دادن آنها می کرد.
لازم ذکر است که تمامی مراحل ساخت تیرچه بوسیله مهندس محاسب محاسبه شده و در اختیار تیرچه ساز قرار داده شده بود.
فردای آن روز پیمانکار یک وانت قالب سفال های کف تیرچه را به کارگاه منتقل کرد تیرچه ساز بتن مورد استفاده خود را در یک بشکه درست می کرد و از آن استفاده می نمود طبق شکل مقابل : البته تولید تیرچه هنوز ادامه دارد.
نکته حائز اهمیت در ساخت تیرچه ها استفاده از قالب های سفالی می باشد که ضمن اینکه بعد از ساخت تیرچه جزئی از آن می شود انقباضات و انبساط های آن با بتن مشابه می باشد و سبب تقویت سقف می شود.
سقف: کارگران اقدام به کارگذاشتن تیرچه ها نمودند .
ابتدا تیرچه هـا را خوابانده و سپس به وسیله ی بلوک هایی کـه باید در سقف بـه کـار می رفت فـاصـله ی بین آنها را انـدازه کـردنـد .
بطوریکه در دو سر تیرچه هـا یک ردیف بلوک قرار داده و پس از اندازه کردن آنها را به وسیله ی مفتول در جای خود محکم می نمودند .
سپس به کار گذاشتن سنجاقی ها پرداختند .
بـعـد از این کـار اقـدام بـه فرش نمودن سقف کردند .
نـکته ی دیگـر اینکه در فواصل معین شده طبق نقشه بـه اجـرای کلاف عـرضی پـرداختند .
این فاصـله را ازپایین به وسیله ی تخته پوشاندند .
سپس میل گردهای آن را کار گذاشتند .