دانلود گزارش کارآموزی ساختمانهای بتنی

بدرستی قدمت استفاده بشر از سرپناه یا بطورکلی به مفهوم امرروزی قدمت استفاده بشر از مسکن معلوم نیست ولی تقریبا آنرا می توان همزمان با پیدایش بشریت دانست ، زیرا چنین گمان می رود که بشر از همان ابتدا برای مصون ماندن ا برف وباران وسرما وگرما وحمله حیوانات وهمچنین حمله سایر اقوام به غارها پناه برده واین غارها را می توان اولین محل سکونت برای بشر دانست واز آن زمان تاکنون انسانها همیشه به فکر آن بوده اند که مسکنی راحت تر وبهتر برای برای خود تهیه نمایند .
در قرون اخیر که رشد جمعیت در دنیا به طور چشمگیری روبه ازدیاد نهادوبشر از لحاظ علمی وفنی مشکلات بسیاری را حل نموده در ساختن مسکن نیز مانند سایر امورتحولات عمده ای بوجود آورد ودیگر ساختن خانه های تک واحدی جوابگوی احتیاجات جوامع بشری نبوده وبه همین علت سیستم خانه سازی به کلی دگرگون شده واستفاده از مصالح مقاوم نیز مانند فولاد وسیمان در ساختمان رایج گردید ودراثر دسترسی به این مصالح وامکانات دیگر گسترش شهرها از افقی به عمودی تبدیل شد وامر آپارتمان سازی در ساختمانهای چندین طبقه متداول گردید .
ساختمانهای بتنی
ساختمانهای بتنی ساختمانی است که برای اسکلت اصلی آن از بتن آرمه ( سیمان ، شن ، ماسه ، وفولاد به صورت میله گرد ساده یا آجردار ) استفاده شده باشد .

در ساختمانهای بتنی سقفها به وسیله تاوه (دال ) های بتنی پوشیده می شود ، ویا از سقفها تیرچه وبلوک وسایر سقفهای پیش ساخته استفاده می گردد.

وبرای دیوارهای جدا کننده (پارتیشن ها) ممکن است از انواع آجر مانند سفال تیغه ای ، آجر ماشینی سوراخ دار ، آجر معمولی کوره ای ویا تیغه گچی ویاچوب استفاده شده وممکن است از دیوار بتون آرمه هم استفاده شود.
در هرحال دراین ساختمانها شاه تیر ها و ستونها از بتن آرمه (بتن مسلح ) ساخته می شود .

قسمتهای مختلف ساختمانهای بتونی اجزاء تشکیل دهنده یک ساختمان بتونی بشرح زیر میباشد : پی ستون تیرهای اصلی سقف دیوار برای اجراء ساختمانهای بتونی به کارگاههای زیر نیاز داریم .

کارگاه قالب بندی یا کارگاه نجاری کارگاه آماتوربندی کارگاه تهیه بتون کارگاه تهیه شن و ماسه کلیات اجرا : مراحل مختلف ساختمان قالب بندی همانطوریکه می دانیم در کارگاه های ساختمانهای بتونی سه کارگاه وجود دارد که هم زمان به کار خود ادامه میدهند این سه کارگاه عبارتند از کارگاه بتن سازی – آرماتور بندی و قالب بندی از آنجای که بتن قبل از سخت شدن روان می باشد لذا برای شکل دادن به آن احتیاج به قالب داریم .

قالبهایی که برای بتن ساخته میشود اغلب چوبی می باشد برای کارهای سری سازی از قالبهای فلزی نیز استفاده میشود .

قالبها و داربستهای زیر علاوه بر شکل دادن به بتن وزن آنرا نیز تا زمان سخت شدن تحمل می نمایند .

بدین لحاظ اگر در اجرای آن دقت کافی نشود ممکن است در موقع بتن ریزی واژگون شده موجب خسارت شود در ساختمانهای بزرگ برای قالب بندی نیز باید محاسبه انجام گرفته شود و نقشه اجرایی تهیه گردد ولی در ساختمانهای کوچک بعلت کمی حجم بتن احتیاج به محاسبه و تهیه نقشه برای قالب بندی و داربست آن ندارد .

شکل قطعات بتونی با اندازه آنها که باید ریخته شود باید بوسیله قالب تهیه شود .

تخته و چوبی که برای قالب بندی مصرف میشود باید کاملا خشک بوده و در برابر رطوبت تغییر شکل ندهد زیرا تغییر شکل قالب موجب تغییر شکل تیرها و ستونها و همچنین ممانهای وارده بر آنها موثر میباشد در ایران معمولا از تخته ای که به نام چوب روسی معروف می باشد برای قالب بندی استفاده مینمایند .

این تخته باید به اندازه کافی نرم باشد تا در موقع نجاری دچار مشکل نشویم و از طرفی باید آنچنان محکم باشد که بتوان وزن بتن و آرماتورها و کارگران بتن ریزی و وسایل بتن ریزی از قبیل چرخ دستی – ویبراتور و غیره را بخوبی تحمل کند.

ضخامت تخته های مورد مصرف در مورد ستونها و کف تیرها حداقل 3 سانتیمتر و ضخامت تخته های گونه تیرها و قالب دالها حداقل 2 سانتیمتر می باشد و پهنای تخته ها متناسب با ابعاد قطعهای می باشد که قالب برای آن ساخته میشود مثلا برای تیری به پهنای 30 سانتیمتر باید از دو عدد تخته به پهنای 15 سانتیمتر استفاده نمود.

ولی معمولا در قالب بندی از تخته هایی به پهنای 15 تا 20 سانتیمتری و طول 4 متر استفاده می نمایند معمولا سطح تماس بتون و تخته قالب بندی را بوسیله روغن های معدنی خنثی شده ( بدون اسید و قلیا ) چرب می نمایند در هر حال باید از روغنی استفاده نمود که در واکنشهای شیمیایی سیمان دخالت نداشته باشد.

مالیدن روغن به روی قالب بدان علت است که اولا تخته که در ابتدا کاملا خشک است آب بتون مجاور خود را نمکیده و موجب فساد بتون نشود و در ثانی در موقع باز کردن قالب تخته ها به راحتی از بتن جدا شوند و در صورت مناسب بودن برای قالب بندی بعدی مورد استفاده قرار گیرند زیرا از یک قطعه تخته برای چیدین بار قالب بندی میتوان استفاده نمود در برآورد هزینه ساختمان معمولا 3/1 قیمت تخته را برای هر بار قالب بندی منظور می نماکیند.

ولی معمولا عملا از یک تخته بیش از 5 الی 6 بار نیز میتوان استفاده کرد .

در موقع مالیدن روغن باید کاملا دقت نمود که آرماتورها به روغن آغشته نشود زیرا در این صورت روغن مانع چسبیدن بتن به دور میله گرد گردیده و جسم یکپارچه تشکیل نداده و بتن و آرماتور هر یک به تنهایی کار میکنند و موجب ضعف در همگن بودن فولاد و بتن میگردد .

زیرا فرض بر این است که فولاد و بتون یکپارچه بوده و تنشها و کرنشهای آنها مساوی است .

برای بهم بستن تخته ها به همدیگر از چوبهایی که در اصطلاح قالب بندی به آنها چهار تراش میگویند استفاده میشوند.

کوچکترین بعد مقطع این چهار تراشها که به آن پشت بند هم میگویند نباید از 8 سانتیمتر کمتر باشد.

انواع قالب قالب پی : معمولا برای قالب بندی پی ها ا زآجر استفاده میکنند.

بدین طریق که بعد از خاکبرداری وتعیین محورها اندازه پی ها را با آجر چیده وبعد شناژ ها را نیز به آن متصل می نمایند ضخامت این آجر چینی حتی میتواند 10 سانتیمتر هم باشد بهتر است برای این آجر چینی از ملات گل استفاده شود زیرا دراینصورت بعد از سخت شدن بتون میتوان آجرهارا برداشته ومجددا استفاده نمود ولی در این طریق (دیوار 10 سانتیمتری وملات گل ) ممکن است در موقع بتن ریزی دیوارهای قالب تحمل وزن بتون را ننموده واز همدیگر متلاشی شود که دراین صورت می باید قبل از بتون ریزی پشت کلیه قالبها با خاک ویا آجر ویا مصالح دیگر بسته شود بطوریکه به خوبی بتواند وزن بتون را بنماید .

مشکل اساسی در این نوع قالب بندی آنست که آجر ، آب بتون مجاور خود را مکیده وآنرا خشک نموده وفعل وانفعالات شیمیائی را در آن متوقف می نماید ودر نتیجه به ضخامت 5 سانتیمتر بتون مجاور خود فاسد میکند برای جلوگیری از این کار بهتر است رویه آجر با یک ورقه نایلون پوشانیده شود تا آجر وبتون مستقیما در تماس نباشند مزیت دیگرا ین ورقه نایلون آنست که بعد ا زسخت شدن بتون آجرها به راحتی از قالب جداشده ومی تواند در محلهای دیگر مورد استفاده قرار گیرد .

بهیچ وجه نباید تصور نمود که قبل از بتن ریزی می توان دیوارهای قالب آجری را با پاشیدن آب سیراب نمود بطوریکه آجرها آب بتن را نمکند زیرا اولا با پاشیدن آب آجر کاملا سیراب نمیشود ودر ثانی مقدار زیادی آب در قالب جمع شده که خارج کردن آن ا زقالب بسیار مشکل وحتی غیر ممکن می باشد واین آب داخل پی جای بتون را گرفته وموجب پوکی قطعه میشود .

قالب بندی ستونها اغلب ستونها به صورت چهار ضلعی (مربع یا مستطیل ) میباشد گاهی اوقات برای زیبایی از مقاطع دیگری را ا زجمله دایره ـ بیضی وغیره استفاده می شد .

برای قالب بندی ستونها ابتدا ابعاد ستون را از روی نقشه تعیین نموده ودو ضلع قالب را به همان میزان از تخته های مناسب بریده وبه چوبهای چهار تراش که به آن پشت بند می گویند میخ می نمایند .با توجه به اینکه در قالب ستونها دو ضلع مقابل داخل دو ضلع دیگر قرار می گیرند در نتیجه پهنای دو ضلع دیگر قالب باید به اندازه کلفتی تخته از ابعاد قید شده در نقشه بیشتر باشد تا از داخل ابعاد مورد نظر را به ما بدهد .باید توجه نمود که پشت بندهای اضلاع مقابل اولا در حدود 10 الی 15 سانتی متر از پهنای قالب بیشتر باشد در ثانی پشت بندهای اضلاع مقابل درست مقابل همدیگر قرار بگیرد تا در موقع اتصال چهار ضلع ستون به یکدیکر با بستن سیم نجاری به این زایده ها امکان اتصال آنها به یکدیگر به سهولت انجام پذیر باشد .

حداکثر فاصله این پشت بندها از همدیگر نباید از 80 سانتی متر تجاوز نمایداین پشت بندها باید به وسیله میله گرد ومهره یا سیم نجاری بهم اتصال پیدا کند .

در مورد ستونها معمولا به محض آنکه بتن حالت روانی خود را از دست بدهد وبتواند شکل هندسی خود را حفظ کند قالب آنرا باز میکنند واین در حدود 48 ساعت بعد ا زبتون ریزی می باشد در موقع باز کردن قالب باید توجه شود که قالب را با احتیاط طوری جدا نمایند که گوشه های تیز ستون خراب نشود برای جلوگیری از اینکار بهتر است در گوشه های قالب فتیله هائی مثلثی شکل نصب نمایند تا درداخل قالب پخی هائی ایجادگردد تا بتون ریخته شده در قالب تیز گوشه نبوده ودر نتیجه شکننده نباشد .

قالب ستون باید حتما بعد از 48 ساعت باز شود زیرا در غیر اینصورت آب دادن به بتون به راحتی میسر نیست وممکن است بتون خشک شده و بسوزد .

باید توجه نمود که در موقع نصب ، قالب ستونها بایدکاملا شاقولی نصب شود زیرا اگر ستون کاملا شاقول نباشد بارهای وارده محوری نبوده وممانهای محاسبه نشده در آن بوجود آمده وموجب تخریب ساختمان می گردد .

صفحات داخل قالب باید کاملا صاف و بدون ناهمواری باشد تا ابعاد ستون در تمام طول آن یکنواخت باشد .

حداقل ضخامت تخته مورد استفاده برای قالب بندی ستونها 3 سانتیمتر میباشد باید در پای هر ستون سوراخی به ابعاد 10‍× 10 سانتیمتر تعبیه گردد تا تراشه های چوب و مواد اضافی را از آنجا نموده ودر موقع بتن ریزی آن سوراخ را مسدود نمود .

تثبیت موقعیت ستون باید تنها به وسیله تیرهای چوبی که در چهار جهت در پای ستون روی کف قرار داده شده انجام گیرد وریختن بتن به ابعاد ستون برای تثبیت موقعیت آن بهیچوجه مجاز نیست قالب بندی هر ستون باید مستقیما دارای ایستایی کافی باشد و تکیه دادن قالب بندی یا داربست آن به ستونها مجاور مجاز نیست .

قالب تیرهای اصلی دراغلب موارد بتون تیرهای اصلی و سقف یکپارچه ریخته میشود و آرماتورهای سقف وتیرهای اصلی بیکدیگر متصل می باشد .

اگر ضخامت تیرهای اصلی از سقف بیشتر باشد اغلب این تفاوت ضخامت را از پائین منظور نموده وآنگاه آنرا با سقف کاذب اصلاح می نمایند وگاهی نیز این تفاوت ضخامت را از بالا منظور نموده برای همه سطح کردن کف و فرش نمودن اطاقها این اختلاف ارتفاع را با بتون سبک پر می نمایند .

در مورد اول تیرهای اصلی از دو قسمت تشکیل میشود که این دو قسمت عبارتند از کف وگونه های چپ وراست ولی اگر ضخامت تیرهای اصلی وسقف مساوی باشد و یا اختلاف ضخامت در بالا منظور شود در نتیجه تیرهای اصلی فقط احتیاج به کف دارد وساختن قالب آن بدین طریق است که پایه هائی با کلاهک به تعداد لازم بین دو ستون قرار داده وکف وتیر اصلی را به پهنای تعیین شده در نقشه که از قبل ساخته شده است روی این پایه ها نصب می نمایند وبه آن میخ می کنند تعداد این پایه ها باید آنقدر باشد که بخوبی بتواند وزن آماتور وبتن و کارگران و وسائل بتن ریزی را تحمل نماید .در مورد ایساتی قالب وباربری آن بهتر است در هر مورد از نظرات مهندس محاسب و مهندس ناظر کارگاه استفاده شود .

در هرحال فاصله این پایه ها نباید از 80 سانتیمتر تجاوز نماید /.باید کاملا دقت شود که کلیه قسمتهای تیردر یک تراز باشد در ساختمانهای مهم و کارگاههای بزرگ برای تراز کردن تیرها از دوربین نقشه برداری استفاده می نمایند ودر هر مورد ابتدا وانتها ونقاط مختلف وسط تیر را بوسیله دوربین قرائت نموده واختلاف را اصلاح می نمایند ولی در ساختمانهای کوچک که به دوربین دسترسی نیست به وسیله شلنگ تراز ارتفاع معینی را روی تمام ستونها علامت گذاری نموده وکلیه ارتفاعات ابتدا وانتهای تیررا با این علامت مشخص نموده وبقیه نقاط را بوسیله ریسمان یا تراز بنائی در یک سطح قرار می دهند .

د رقالب بندی تیرهائی که دهانه آنها بیش از 4 متر است بازاء هر متر طول دهانه 3 ملیمتر بطرف بالا در وسط دهانه خیز داده می شود از دهانه ده متر به بالا مقدار خیز طبقه نقشه اجرائی باید انجام شود حداقل ضخامت تخته کف تیرها 3 سانتیمتر و حداقل ضخامت تخته دالها و گونه ها 2 سانتیمتر است .

قالب بندی سقف در مورد سقف ساختمانهای بتونی آنچه که در ایران معمول است اغلب تیرچه بلوک می باشد .

گاهی نیز از دال بتونی پیش ساخته ویا بتون ریخته شده در محل استفاده مینمایند در مورد دال بتونی پیش ساخته احتیاج به قالب بندی نیست زیرا کارخانه سازنده با توجه به دهانه وبارهای مرده وزنده دالهای مورد لزوم را به عرض حدود یک متر ریخته وبا جرثقیل در محل روی تیرهای اصلی که قبلا ریخته شده وکاملا سخت گردیده است قرار می دهند ولی در مورد سقفهای بتونی ریخته شده در محل وسقفهای تیرچه بلوک هر کدام احتیاج به قالب بندی مفصل تر ومحکم تر دارد معمولا ا زبهم میخ کردن تخته ها وتشکیل صفحه ای به ابعاد مورد نیاز استفاده می کنند که این تخته هارا روی داربست های چوبی قرار داده آنگاه شبکه فلزی ( آرماتوربندی ) را روی آن قرار می دهند وبتن ریزی می نمایند در مورد داربست سقف وتیرهای اصلی در طبقه همکف که پایه های چوبی روی زمین قرار می گیرد وحتی ممکن است که این پایه ها روی خاک دستی واقع شود در اثر وزن بتن که به پایه ها منتقل می شود این پایه ها نشت کرده وتیر بتونی ویا سقف از جای خود حرکت نموده واز تراز خارج شده ودر نتیجه شکم برمی دارد برای جلوگیری از این مطلب باید حتما زیر این پایه ها تخته هائی به ضخامت 4 تا 5 سانتیمتر به عرض حدود 20 سانتیمتر وطول حدود 4 متر قرار دادتا فشار وارده از تیر یا سقف در اثر وزن بتن نقطه ای نبوده وبه سطح منتقل شده وخطر نشت پایه ها راکمتر بنماید به این تخته ها تخته زیر سری میگوینمد برای تنظیم قالب بندی وسهولت د رقالب برداری ا زگوه استفاده می نمایند بدین طریق که دو عدد گوه زیر هر پایه قرار می دهند وبوسیله چکش آنرا در جای خود محکم نموده وآنگاه آنرا بوسیله گچ در محل خود ثابت می نمایند تا خطر هرگونه جابجائی پایه بحداقل برسد .

بوسیله همین گوه ها تراز تیر ویا سقف را نیز تکمیل می نمایند زیرا هر قدر گوه به داخل برود پایه ها در سطح بالاتری قرار می گیرد گوه باید از چوب سخت مانند بلوط یا گردو باشد وبوسیله یک عدد میخ 5/7 سانتیمتری تثبیت شود حداکثر شیب گوه یک به چهار می باشد وحداقل ضخامت انتهای باریک آن یک سانتیمتر است وحداقل عرض آن مساوی تیری است که روی آن قرار میگیرد .

گذاشتن پایه روی آجر خشکه مجاز نیست .

گوه قطعه چوب کلفت با سطح شیب دار است که در قالب بندی ساختمانهای بتونی زیر تیرهالی چوبی قرار میدهند .

برای پایه های داربست بعضی مواقع از لوله های فلزی استفاده می کنند که بوسیله اهرمی بالا وپائین میرود وبه آن اصطلاحا جک می گویند در ساختمانهای سری سازی برای سقف ها از قالب فلزی استفاده می نمایند وآن به صورت میزی است که بلندی پایه های آن به اندازه ارتفاع هر طبقه میباشد وبعد از ریختن ستونها میزها را در محل خود قرار داده وبه آرماتوربندی وبتون ریزی اقدام می نمایند .

در مورد سقفهای تیرچه بلوک احتیاج به بستن تمام سقف با تخته فقط باید کمر تیرچه ها با فاصله های حدود 5/1 تا 2 متر بسته شود تا از شکم دادن آنها جلوگیری شود برای داربست سقفهای تیرچه بلوک نیز باید همان مطالبی که درمورد سقفهای بتونی گفته شد رعایت گردد در قسمت سقف تیرچه بلوک در این مورد توضیح داده خواهد شد .

آرماتور بندی آرماتور بندی از حساس ترین و با دقت ترین قسمتهای ساختمانی بتونی میباشد .

زیرا همانطور که می دانیم کلیه نیروهای کششی درساختمان بوسیله میله گردها تحمل میشود بدین لحاظ دراجراء آروماتوربندی ساختمانهای بتونی باید نهایت دقت بعمل آید .

برای تعیین قطر وتعداد میله گردهای هر قطعه بتونی دو منبع تعیین کننده وجود دارد اول محاسبه ـ دوم آئین نامه درمورد اول مهندس محاسب با توجه به مشخصات قطعه بتونی قطر میله گرد را تعیین نموده ودر نقشه های مربوطه مشخص می نمائید .

کارگاه آرماتور بندی باید در قسمتی جدا از کارگاه اصلی تشکیل گردد.

در گارکاههای کوچک آرماتورها را با دست ( آچارگوساله و کارگاه ) خم مینمایند ولی در کارگاه بزرگ خم کردن آرماتور بوسیله ماشین انجام میشود مسئول کا رگاه آرماتور بندی باید از روی نقشه تعداد و شکل هر آرماتور را تعیین نموده و به کارگران مربوطه داده و خم کردن هر سری را دقیقا زیر نظر داشته باشد تا طول آرماتور ومحل خم کردن و زاویه خم کردن و طول قالابها طبق نقشه انجام شود .

میله گردها باید از نوع ذکر شده در نقشه باشد .

در کارگاههای بزرگ باید حد روانی تاب کشش و ازدیاد طول نسبی کسیختگی و غیره میله گردها بوسیله آزمایشگاه تعیین و به اطلاع مهندس محاسب و مهندسین کارگاه برسد ولی در کارگاههای کوچک که مصرف کل آرماتور آن از 50 تن بیشتر نیست این کار لازم نمی باشد اگر میله گرد خمیدگی موضعی داشت میباید این خمیدگی ها قبلا صاف گردیده بعد اقدام به شکل دادن آرماتور بشود .

برای صاف کردن میله گردها چکش کاری مجاز نیست آرماتور ها تمیز بوده و در موقع کار فاقد گل و مواد روغنی و مواد رنگی باشد .

میله گردهای نمره پایین مثلا 8 و 10 که گاهی بصورت کلاف به کارگاه آورده میشوداین میله گرد ها را باید قبلا بطول های مناسب بریده و بوسیله کشیدن صاف نموده و آنگاه مصرف نمائیم آرمتورها باید طوری بهم بسته شوند تا در موقع بتون ریزی از جای خود تکان نخورد و جابجا نشود و فاصله آنها از یکدیگر باید طوری باشد که بزرگترین دانه بتون براحتی از بین آنها رد شده و در جای خود قرار گیرد .

.

ستون بعد از بتن ریزی پی قفسهه آرماتورهای ستون را که از قبل بافته و آماده شده است به آرماتورهای ریشه متصل می نمایند این کار باید حداقل 3-4 روز بعد از بتون ریزی پی انجام شود زیرا در غیر اینصورت با توجه بتون پی هنوز سخت نشده است در اثر لنگر آرماتورهای ستون میله گردهای ریشه از جای خود تکان خورده و پی متلاشی می شود .

بعد از بستن آرماتورهای ستون برای تثبیت موقعیت هر ستون ابعاد آنرا بوسیله تیرهای چوبی در پای ستون مشخص می نمایند باید توجه داشت که هیچوقت نباید برای تثبیت ابعاد ستون با ریختن بتون در پای آن اقدام نمود .

آنگاه قالب های فلزی یا چوبی را که از قبل اقدام نموده اند در اطراف ستون قرار داده و آنرا بوسیله سیم نجاری و میخ و یا میله گردهای مخصوص بهم دیگر متصل می نمایند آنگاه آنرا شاقول کرده و بوسیله چهار عدد تیر چوبی در جای خود مستحکم می نمایند بهتر است تیرهایی چوبی از بالا بوسیله میخ به قالب متصل کرده و پای آنرا در روی زمین بوسیله گچ محکم بنمایند هیچگاه نباید برای تکیه گاه این تیرهای چوبی از ستون های بتونی دیگر که تازه ریخته شده است استفاده نمود .

بعد از تثبیت کامل موقعیت ستون محور آنرا با ستون های مجاور از بالای ستون و پایین ستون اندازه می گیرند در صورت درست بودن اقدام به بتون ریزی می نمایند اگر ارتفاع ستون زیاد باشد پرتاب بتون از بالا و سقوط آن به ته قالب موجب جدا شدن دانه ها از یکدیگر می شود که این خود موجب ضعف قطعه بتونی می باشد دراین مواد بهتر است به طرق مختلف از سقوط بتون از ارتفاع زیاد جلوگیری بعمل آید مثلا می توان یکی از اضلاع قالب ستون را تا نیمه کار گذاشته بعد از بتن ریزی تا آن سطح قالب را تکمیل نمایند .

در کارگاههای کوچک که بتون ستونهای دستی ریخته می شود .

بهتر است بتون مخصوص ستون راقدری رقیق تر تهیه نمایند تا به خوبی قالب را پر نماید البته توجه نموده که برای تهیه بتون رقیق باید از عیار سیمان بیشتر استفاده نمود مثلا بهتر است ستون را با عیار 400 تا 450 کیلو سیمان در متر مربع شن و ماسه ساخته شود به تدریج که قالب را پر می نماید باید دقت نمود که بتون تمام زوایای قالب و میله گردها را پر نماید تا بعد از قالب بتون ریخته شده کرمو نباشد .

برای این کار می توان با نواختن ضربه های ملایم و یکنواخت بدنه قالب بتن را جابه جا نمود .

با توجه به این که قسمت فوقانی آرماتورهای ستون آزاد می باشد در موقع بتون ریزی ستون ها باید توجه نمود که قفسه آرماتور درست در وسط قالب بوده و کلیه آرماتورهای طولی در بتن غرق شود و یا بعبارت دیگر ورق نازکی از بتون روی تمام آرماتورها را به طور یکنواخت بپوشاند .

اگر برای جابه جا کردن بتن از به نوسان در آوردن آرماتورها استفاده می شودباید این نوسان شدید نباشد که میله گردها در خاتمه بتن ریزی از شاقولی بودن خارج شود مقطع اغلب ستون ها در ساختمانهای معمولی مربع یا مربع مستطیل می باشد .

گاهی نیز دایره چند ضلعی می باشد .

البته طبق نظر مهندس ارشیتکت و مهندس محاسب مقاطع دیگر نیز وجود دارد که باید دقیقا طبق نقشه قالب بندی شود ولی در حال عرض مقطع ستون نباید از 20 سانتیمتر کمتر باشد و همچنین سطح آن نباید از 600 سانتیمتر مربع کمتر باشد .

آرماتورهای طولی و عرضی ستونها باید طوزی به هم بافته شود که در موقع حمل و نقل کار گذاشتن و بتن ریزی خطر جابه جا شدن آرماتورها و دور و نزدیک شدن آنها از همدیگر وجود نداشته باشد حداقل قطر آرماتورهای طولی 14 میلیمتر باشد .

حداقل تعداد آرماتورهای طولی در مقاطع مربع و مربع مستطیل 4 عدد و در مقطع دایره 6 عدد و در مقاطع چند ضلعی به تعداد اضلاع می باشد .

حداکثر فاصله آرماتورهای طولی از همدیگر 35 سانتیمتر وحداقل آنها هم 5 سانتیمتر است حداقل فاصله آرماتورهای طولی 8/0 درصد و حداکثر آن 4 درصد سطح مقطع بتون می باشد .در مواقع استثنایی اگر از نظر جا دادن و متراکم کردن اشکالی موجود نباشد .

می توان سطح مقطع فولاد راتا 6 درصد هم بالا برد .

توزیع آرماتور در مقطع باید حتی المقدور به صورت متقارون انجام شود تا امکان اشتباه در اجرا به حداقل برسد .

آرماتورهای طولی ستون ها باید طوری انتخاب شود که در ارتفاع یک طبقه احتیاج به وصله نداشته باشد .

ادامه دادن آرماتورهای طولی در دو طبقه به شرطی مجاز می باشد که از تکان خوردن آن پس از ریختن بتون و صدمه دیدن بتون تازه و از بین رفتن پیوستگی بتون و فولاد کاملا جلوگیری به عمل آید .در طبقات تحت بار محوری به منظور احتراز از تجمع و تمرکز تنهشای فشاری باید از تعبیه قلاب در انتهای آرماتور صرف نظر گردد اگر در ساختمانهای چند طبقه ابعاد ستون فوقانی کاهش می یابد آرماتورهای باید خم شوند و به صورت مایل به ستون بالائی متصل گردد محل خم کردن آرماتورها باید 5/7 سانتیمتر بالاتر از محل طلاقی سطح زیرین دال یاتیر با ستون شرع شده و 5/7 سانتیمتر پایین تر از سطح فوقانی دال با تیر ختم شود .

در هر حال شیب قسمت مایل نباید از یک به 6 تجاوز نماید .

در صورتی که نتوانست این شیب را رعایت نمود باید آرماتورهای ستون پایین را در تیر بتونی یا دال مهار نموده و برای ستون بالایی آرماتورهای دیگر پیش بینی نمود برای اینکه آرماتورهای عرضی کلیه آرماتورهای طولی را در برگرفته و از هر گونه حرکت و کمانه آن جلوگیری نماید.

باید در ستون های با مقطع مربع یا مربع مستطیل آرماتورهای طولی حداقل یک در میان در گوشه یک تنگ که زاویه داخلی آن 135درجه بیشتر نباشد قرار گیرد و یا به وسیله قلاب و یا رکابهایی که به همین منظور در صورتی شیب یک به شش امکان نداشه باشد .

پیش بینی شده اند نگهداری شود .

اگر فاصله آرماتورهای طولی از همدیگر بیش از 15 سانتیمتر باشد باید تعداد و شکل آرماتورهای عرضی طوری باشد که هر یک از آرماتورهای طولی در گوشه یک آرماتور عرضی قرار گیرد .

انتهای کلیه تنگها باید به قلاب غیر 90 درجه ختم شود و این خم باید در هسته مرکزی ستون قرار گیرد و برای قرار گرفتن در هسته مرکزی باید از قسمتهای فشاری بتون عبور نماید .در مقاطع ستون های دایره و یا چند ضلعی می توان آرماتورهای عرضی را به صورت مارپیچ قرار داد ولی این مارپیچ باید منظم بوده و گام آن یکسان باشد .

فاصله تنگها یا گام مارپیچ باید از هیچ یک از مقادیر زیر تجاوز نکند : 15 برابر قطر کوچک ترین آرماتور طولی .

48 برابر قطر تنگ .

کوچک ترین بعد ستون .

35 سانتیمتر این فواصل در نزدیکی های دال و یا تیر و همچنین در طول ضخامت دال و یا تیر به دو سوم مقادیر فوق تقلیل پیدا می کند .

منظور از نزدیکی های دال و یا تیر یک ششم بالا و پایین طول آزاد هر ستون می باشد .

در بازدیدی که از مناطق زلزله زده به عمل آمده مشاهده گردید .

ستون ها و تیرهایی که تعداد خاموت آنها در نزدیکی گره بیشتر است در مقابل زلزله بهتر مقاومت کرده اند .

حداقل قطر تنگ شش میلیمتر می باشد و اگر از فولاد با مقاومت زیاد استفاده شود 5 میلمتر است ولی در هر حال نباید از یک چهارم قطر قطورترین آرماتور طولی کمتر باشد حداقل ضخامت بتون روی آرماتور طولی 5/2 سانتیمتر می باشد .

بعد از بتون ریزی و تشکیل شکل هندسی ستون در مدتی که در فصول گذشته ذکر کردید میتوان اقدام به قالب برداری از ستون نمود باید توجه داشت که قالب برداری به آهستگی وگام به گام صورت گیرد بطوریکه ازصدمه زدن به بتون تازه ریخته شده جلوگیری شود .

برای قالب برداری باید ابتدا تیرهای ثابت نگهدارنده قالب برداشته شده و سیمهای مهاری بریده شده و میخ ها دانه بهدانه کشیده شده و بعد اقدام به قالب برداری شود باید جدا از ضربه زدن به قالب برای جدا کردن آن از ستون جلوگیری بعمل آید از باز کردن قالب و قبل از بستن آن برای ستون جدید باید کلیه قسمتهای قالب کاملا بازدید شود و قطعات اضافی بتون و تراشه های چوب که به بدنه آن چسبیده است کاملا پاک شده و در صورت احتیاج سطح آنرا رنده نموده وآنگاه آنرا روغن مالی نموده و مجددا مورد استفاده قرار می گیرد .در موقع رندیدن قالب باید توجه نمود که ضخامت چوب آن از حد مجاز مذکور در قسمتهای گذشته کمتر نشود .

تیر تیرها قسمتی از ساختمان بتونی می باشند که با سقف را به ستون منتقل نموده وستون به پی وبلاخره پی به زمین منتقل می نماید وبعد از اتمام بتون ریزی کلیه ستونها وقالب برداری از آنها اقدام به قالب بندی تیرهای اصلی می نمایند در ساختمانهائی که سقف آن تیرچه بلوک بوده ویادال بتونی ریخته شده در محل می باشد معمولا سقف وتیر را با یک پارچه بتون ریزی می نمایند .

ابتدا تیرهای اصلی را آرماتوربندی نموده وبتون ریزی می نمایند آنگاه سقف را روی آن قرار می دهند .

باز کردن قالب اصولا قالب برداری از ساختمان بتونی وقتی باید انجام شود که اجزاء بتونی بتوانند وزن خود را تحمل نمایند برای ستونها و گونه تیرها همینقدر که شکل هندسی آنها تشکیل گردید میتوانند قالب را باز کنند ولی باید دقت شود که در مورد قالب برداری به گوشه آنها آسیب نرسد زیرا به علت سست بودن بتون در اثر کوچکترین ضربه گوشه آنها خواهد ریخت ولی در مورد تیرهای و سقفها حداقل 2 الی 4 هفته بعد از بتن ریزی باید قالب برداشته شود در این مدت هر قدر هوا سردتر باشد قالبها باید دیرتر برداشته شود زیرا همانطوریکه گفته شد در هوا سرد بتن دیرتر سخت میشود برای اینکه از سخت شدن بتون و باربر بودن آن مطمئن شویم بهتر است درموقع بتون ریزی چند نمونه از بتون را برداشته و در همان شرایط قطعه مورد نظر قرار دهیم و قبل از قالب بردای مقاومت نمونه ها را آزمایش کرده و در صورت رضایت بخش بودن اقدام به قالب برداری بنمائیم .

در این مورد هرگز نباید به مشاهدات چشمی اطمینان نمود در قالب برداری باید از برداشتن کلیه پایه ها در یک مرحله خودداری نمود.

بهتر است قالب ها را در مرحله اول یک در میان برداشته و در مراحل بعد نیز بتدریج به قالب برداری ادامه دهیم .

طبق نظر موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مدت زمانی که باید از اجزاء مختلف ساختمان بتونی قالب برداری شود بقرار زیر میباشد.

قالب کونه تیرها- دیوار و ستون ( قالب عمودی ) 2 روز قالب دالهای دو طرفه 8 روز قالب دالهای یک طرفه و کف تیر و دالهای قارچی وتخت 16 روز قالب کف تیرهای بزرگ و شاه تیرهای بزرگ 21 روز پایه های اطمینان پس از براشتن قالب 14 روز زمانهای مذکور در فوق برای هوای مناسب که در درجه حرارت آن از 5 درجه سانتیگراد کمتر نباشد تعیین شده چنانچه پس از ریختن بتون یخبندان شود مدت نگهداری قالب را حداقل باندازه مدت یخبندان اضافه کرد.

قالب برداری باید جزء جزء با کشیدن میخ ها انجام شود و ضربه زدن به قالب و برداشتن ناگهانی آن مجاز نیست .