توتون از گیاهان بومی دنیای جدید میباشد. امروزه کشاورزان آمریکا حدود 3/1 محصول توتون دنیا را تولید میکند. در ایران توتون نیز از گیاهان قابل اهمیت به شمار میرود. استانهای مهم کشت توتون عبارتند از: آذربایجان غربی، گیلان و مازندران.
توتونهایی که در ایران کشت میشوند، عبارتند از: 1) باسما (توتون تیپ شرقی) در ارومیه، گرگان و مازندران، 2) ویرجینیا (توتون تیپ غربی) در مازندران، گیلان و گلستان، 3) بارلی (توتون تیپ غربی) در مازندران، گلستان و آذربایجان غربی.
توتون گیاهی است از خانواده سولاناسه و جنس نیکوتیانا این جنس 65 گونه دارد که دو گونه تاباکوم و روستیکا در کشاورزان اهمیت دارد و هیچیک از این دو گونه به صورت وحشی دیده نشده است.
توتون گیاهی است اصلاً دائمی، ولی چون نمیتواند سرما و یخبندان را تحمل کند، به صورت یکساله مورد کشت قرار میگیرد. چون توتون گیاهی است اتوگام، و برای اصلاح آن از روشهایی مثل وارد کردن و سلکسیون و دورگگیری استفاده میشود. دورگگیری در اصلاح توتون خیلی کاربرد دارد. دورگگیری بین گونهای به منظورهای زیادی مثل انتقال صفت مقاومت به بیماری از ارقام وحشی به توتون معمولی نیکوتیانا تاباکوم به کار رفته است و در این روش بیشتر از روش تلاقی برگشتی استفاده میشود.
اهداف اصلاحی توتون عبارتند از: ازدیاد عملکرد، مقاومت به آفات و بیماری و کیفیت توتون.
ایجاد ارقام نر عقیم
مجری طرح فوق، جناب آقای مهندس عباسی است و این طرح یک طرح چند ساله است. هدف از انجام این طرح، این است که خود کشاورز نتواند بذر تهیه کند و با این روش همه ساله مجبور میشود بذر خالص را از شرکت دخانیات (مراکز تحقیقاتی) تهیه نموده و با این استراتژی برگهای توتون یکدست حاصل از یک رقم خالص به دخانیات تحویل داده میشود.
برای این منظور، همه ساله عمل تلاقی به روش مالشی را انجام میدهند. روش اصلاحی در این طرح تلاقی برگشتی میباشد. برای تلاقی به روش بالینی نیاز به یک عدد قیچی، لاک قرمز رنگ، پنس، کارت، سم، پاکت و نخ میباشد.
در تاریخ 10/5/84 به همراه افراد بخش، وارد مزرعه شدیم و اقدام به این عمل نمودیم.