هدف مقاله :
مقایسه بیانیه های مفهومی شماره یک و دو FASB تحت عناوین « اهداف گزارشگری مالی واحدهای انتفاعی » و « ویژگی های اطلاعات حسابداری » با بیانیه مفهومی شماره یک هیات تدوین استانداردهای حسابداری دولتی (GASB) تحت عنوان « اهداف گزارشگری مالی »
وجوه اشتراک و انتراق اساسی حسابداری واحدهای انتفاعی و غیر انتفاعی
خصوصیات کلی صورت های مالی و گزارشگری مالی ( از دیدگاه بیانیه های GASB , FASB )
اهداف هر دو بیانیه FASB و GASB مربوط به گزارشگری مالی بوده و محدود به صورتهای مالی نمی گردد.
صورت های مالی مرکز ثقل گزارشگری مالی بوده و ابزار اصلی انتقال اطلاعات مالی به استفاده کنندگان برون سازمانی است .
گزارشگری مالی نه تنها شامل صورتهای مالی است ، بلکه سایر ابزارهای انتقال اطلاعات که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به اطلاعات تهیه شده توسط سیستم حسابداری مربوط می شود . را شامل می گردد .
گزارش های مالی به هدف عمومی و برای استفاده کنندگان برون سازمانی تهیه می شود .
تاثیر محیط بر اهداف گزاشگری مالی
در تدوین اهداف گزاشگری مالی ، ماهیت فعالیت هایی که موسسات انجام می دهند و نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان و تصمیماتی که اتخاذ می نمایند . باید مورد توجه قرار گیرد .
محدودیت های گزاشگری مالی : ( مفهوم شماره یک FASB )
تهیه و استفاده از اطلاعات مالی بدون تحمل مخارج آن امکان پذیر نخواهد بود .
اطلاعاتی که گزاشگری مالی تهیه می نماید اساساً و عموماً بر حسب واحدهای پولی بیان می گردد .
خصوصیات صنعت
اطلاعاتی که طی یک گزارش مالی ارائه می شود صرفاً به یک واحد خاص مربوط می شود لذا به کل صنعت و اقتصاد ارتباط پیدا نمی کند .
محدودیت های گزارشگری مالی ( مفهوم شماره 1 GASB )
اطلاعات مندرج در گزارش های مالی به صورت تقریبی اندازه گیری شده و مربوط به عملیاتی است که در گذشته اتفاق افتاده است .
اطلاعات مالی مندرج در گزارش های مالی بر حسب ارقام پولی تقدیم گردیده و تهیه و استفاده از آن مستلزم مخارج است .
استفاده کنندگان گزارش های مالی دولتی از اقشار مختلف اجتماع بوده ونیازهای اطلاعاتی آنها نیز ممکن است به همان اندازه متفاوت باشد .
ویژگی های کیفی اطلاعات گزاشگری مالی
گزارش گری مالی ابزار انتقال اطلاعات مالی به استفاده کنندگان است . برای انتقال موثر اطلاعات مذکور ، اطلاعات مندرج در گزارش های مالی باید از ویژگی های اساسی قابل فهم بودن ، قابل اتکاء بودن ، مربوط بودن و قابل مقایسه بودن برخوردار باشد .
عوامل تشکیل دهنده محیط گزارشگری مالی واحدهای انتفاعی ( دیدگاه FASB )
بیشتر کالا و خدمات در مقابل پول مبادله ی شوند تا اینکه توسط تولید کنندگان مصرف گردند .
تولید و بازار یابی کالا و خدمات نیاز به مبالغ هنگفتی سرمایه دارد که مستلزم پس انداز اساسی د راقتصاد کشور می باشد .
اکثر فعالیت های تولیدی از طریق شرکت های انتفاعی با سرمایه گذاری خصوصی صورت می گیرد .
واحدهای انتفاعی سرمایه لازم برای فعالیتهای تولیدی و بازرگانی خود را از طریق موسسات مالی ، انتشار و فروش سهام و اوراق قرضه افزایش می دهند .
منابع تولیدی ( بالاخص در آمریکا ) متعلق به بخش خصوصی است تا دولتی .
محیط گزارشگری مالی دولتی
طبقه بندی فعالیت های دولتی ( دو دسته )
فعالیت های نوع دولتی ( غیر انتفاعی ) وزارتخانه ها و موسسات دولتی انجام می دهند.
فعالیت های نوع بازرگانی از طریق ایجاد واحدهای خاصی تحت عنوان شرکتهای دولتی انجام می شود .
ویژگی های مهم محیط فعالیت های نوع دولتی ( غیر انتفاعی ) :
الف ) ویژگی های اساسی ساختار دولتی و خدماتی که ارائه ی نماید شامل :
شکل مباشرتی ( نمایندگی ) دولت و تفکیک قوا
سیستم حکومتی دولت
رابطه بین پرداخت کنندگان مالیات و خدماتی که دریافت می کنند.
ب) ویژگی های کنترلی ناشی از ساختار دولتی
1- بودجه به عنوان ابزاری جهت بیان سیاست های عمومی ، مقاصد مالی و یک روش اعمال کنترل
2- استفاده از نظام حسابداری حسابهای مستقل برای اهداف کنترلی
ج) سایر ویژگی ها نظیر :
1- عدم تشابه بین سازمانهای دولتی
2- اهمیت سرمایه گذاری در دارایی های سرمایه ای که درآمد تولید نمی کنند
3- طبیعت سیاسی بودن سازمانهای دولتی
محیط فعالیت های نوع بازرگانی :
رابطه مستقیمی بین خدمات ارائه شده و بهای خدمات وجود دارد .
این رابطه مبادله ای باعث تاکید استفاده کنندگان گزارش های مالی بر اندازهگیری بهای خدمات ارائه شده ، درآمدهای حاصله از خدمات و تفاوت بین این دو می شود .
اطلاعات بهای تمام شده خدمات برای تصمیمات سیاست عمومی مفید است .
اغلب دارایی های سرمایه ای فعالیت های بازرگانی درآمد تولید می کنند .
بودجه فعالیت های بازرگانی به تصویب مجلس نمی رسد ، بلکه به تصویب مراجع زیرربط نظیر مجمع عمومی می رسد .
به طور کلی استفاده کنندگان و موارد استفاده از گزارش های مالی دوستی صرف نظر از اینکه فعالیت از نوع بازرگانی و با از نوع دولتی است ، یکسان می باشد .
سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان نیازمند اطلاعاتی هستندکه بدانند آیا فعالیت های بازرگانی نقدینگی کافی برای پرداخت بدهی های بلند مدت تحصیل می نمایند و این تامین نقدینگی استمرار خواهد داشت یا خیر ؟
اهداف گزارشگری مالی واحدهای انتفاعی ( دیدگاه FASB ) :
گزارشگری مالی باید اطلاعاتی را فراهم نماید که برای تصمیم گیری استفاده کنندگان مفید باشد .
کمک به استفاده کنندگان در ارزیابی میزان زمانبندی دریافت های نقدی سود سهام مورد انتظار و بهره و درآمدهای حاصل از فروش سررسید اوراق بهادار و وام ها
افشاء منابع اقتصادی شرکت ، محل تامین منابع مذکور و همچنین تاثیر معاملات ، رویدادها و شرایطی را که منجر به تغییر این منابع می شود .
فراهم نمودن اطلاعات مالی مربوط به نتایج عملیات شرکت برای یک دوره مالی
فراهم نمودن اطلاعات موثر بر توان نقدینگی و پرداخت دیون شرکت
کمک به استفاده کنندگان در ارزیابی کارایی وحفظ امانت وایفای نقش مباشرتی مدیران واحدهای اقتصادی
کمک به استفاده کنندگان در درک اطلاعات تهیه شده
اهداف گزارشگری مالی واحدهای دولتی ( بند 176 بیانیه شماره 1 GASB )
کمک به استفاده کنندگان در ارزیابی مسئولیت پاسخگویی دولت
کمک به استفاده کنندگان در اتخاذ تصمیمات اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی
اهداف گزاشگری مالی واحدهای دولتی ( بند 177 بیانیه شماره یک GASB )