ایجاد پارکهای جنگلی و ملی و مناطق حفاظت شده به دلیل حفاظت از طبیعت و حیات وحش است.
ایجاد استراحتگاه و مناطق تفرجگاهی برای مردم لازم و ضروری است.
با افزایش جمعیت و ایجاد شهرهای بزرگ و مراکز صنعتی در سالهای اخیر احتیاج مردم به مناطق تفرجگاهی بیشتر شده و مسئولین شهرها را بر آن واداشت که پارکهای عمومی بیشتری در داخل و اطراف شهرها به وجود بیاورند.
دفتر جنگلکاری و پارکهای سازمان جنگل ها تعداد زیادی پارکهای جنگلی در کشور ایجاد کرد تا علاوه بر ایجاد محلهای تفرجگاهی برای مردم بتواند اکوسیستمهای ویژه منطقهای را نیز در مقابل تخریب انسانها حفظ و حراست بکند.
اگرچه اولین جنگل دست کاشت با نام پارک جنگلی اهواز در سال 1342 احداث گردید ولی پارک جنگلی تهران (پارک خرگوش دره ) با وسعتی بالغ بر 140 هکتار اولین تفرجگاه جنگلی دست کاشت است که در سال 1343 پس از ملی شدن جنگلها به منظور ایجاد فضای سبز و محلی برای تفرج شهروندان تهرانی احداث گردیده است.
پارک جنگلی هراز و سیسنگان طبیعی است که در سال 1344 احداث شدهاند.
در حوزه اداره کل منابع طبیعی منطقه ساری تعداد 9 پارک جنگلی وجود دارد که به شرح زیر میباشد
در حوزه اداره کل منابع طبیعی منطقه ساری تعداد 9 پارک جنگلی وجود دارد که به شرح زیر میباشد : چکیده : پارک جنگلی تلار قائم شهر واقع در جاده نظامی قائم شهر یکی از پارکهای جنگلی سرسبز و زیبای استان مازندران میباشد که نیاز به حفاظت و نظارت بیشتری دارد.
در پارکهای جنگلی کلاً تأسیساتی مثل پیادهرو – پارکینگ – جاده – سرویس بهداشتی – آبنما – فضای گلکاری – نیمکت – اتاقکهای چوبی سرپوشیده – رستوران – زمین ورزشی – باغ کودکان – محل پیکنیک و ...
ضروری است.
پارکها، جنگل ها، مراتع، دریاها و کلاً پدیدههای طبیعی و زیبا منابع اصلی و تفرجگاهی هستند.
انسان در این مناطق به تفریح و تفرج می پردازند و از زیباییهای طبیعت لذت میبرد و روح و روان خسته خود را التیام میبخشد.
معرفی استان مازندران : مساحت استان مازندران حدود 23830 کیلومتر مربع معادل 5/1 درصد سطح کشور است.
بر اساس تقسیمات جغرافیایی و سیاسی شامل 15 شهرستان 43 بخش، 46 شهر، 110 دهستان میباشد.
جمعیت تقریبی آن بر اساس آخرین سرشماری سال 1375 حدود 000/600/2 نفر ( 3/4 درصد کل کشور ) که شامل 46 درصد جمعیت شهری و 54 درصد جمعیت روستایی میباشد.
استان مازندران از سمت شمال به دریای خزر، از شرق به استان گلستان، از سمت جنوب به استانهای تهران و سمنان و قزوین و از سمت غرب به استان گیلان محدود میگردد.
این استان دارای حدود 000/169/2 هکتار منابع طبیعی ( جنگل و مرتع ) بوده است که حدود 91 درصد سطح استان را تحت پوشش دارد.
استان مازندران از شرایط اقلیمی و زیستگاهی متنوعی برخوردار است.
معرفی شهرستان قائم شهر : شهرستان قائمشهر که مرکز آن شهر قائمشهر است یکی از شهرستانهای استان مازندران به شمار میرود و از لحاظ موقعیت جغرافیایی در مرکز استان واقع شده است.
در تصمیمات سیاسی قبل از انقلاب دقیقاً شهرستان میانی این استان بوده است.
شهرستان قائمشهر از سمت شمال به جویبار، از سمت شرق به ساری، از سمت جنوب به شهرستان سوادکوه ( ارتفاعات البرز ) و از سمت غرب به شهرستان بابل محدود میگردد.
وسعت قائمشهر 4585 کیلومتر میباشد این شهرستان دارای 2 بخش و از 150 روستا تشکیل شده است.
از لحاظ بعد مسافت شهر قائمشهر کوتاهترین فاصله را با شهر ساری ( مرکز استان مازندران ) دارا میباشد.
جمعیت این شهرستان حدود 000/295 نفر میباشد.
590 خانواده که 52 درصد شهری و 48 درصد روستایی میباشد.
خاک : حاشیه باریک در شمال محدوده شهرستان قائمشهر را خاکهای شور و قلیایی میسازد.
بافت خاکها در بیشتر مناطق اصولاً سنگین است.
در اراضی رودخانه سیاهرود بافت خاک متوسط اراضی ساحلی سبک تا خیلی سبک دارند.
ناهمواری و شکل زمین : در شهرستان قائمشهر سه تیپ ناهمواری دیده میشود.
بخش جنوبی شهرستان تیپ ناهمواری کوهپایهای دارد که ارتفاع آن بین 200 تا 800 متر تغییر مییابد و تقریباً آخرین برجستگی کوههای البرز هستند که بر قسمت جلگهای تغییر مییابد و تقریباً آخرین عوارض برجستگی کوههای البرز هستند که به قسمت جلگه مربوط میشود و دامنههای کمشیب کوهپایهها پوشیده از جنگل و باغات میوه است لیکن در نواحی پستتر دامنهها در صورتی که امکان سوار شدن آب بر زمین میسر باشد بخش میانی که قسمت عمده سطح شهرستان را تشکیل میدهد از جلگههای نسبتاً هموار آبرفتی تشکیل شده است که با شیبی ملایم به سمت شمال کشیده شده است.
بخشی از شمال ادامه همان جلگه به سمت دریاست حداکثر ارتفاع زمین در این قسمت 18 – متر از سطح دریای آزاد قرار دارد و بدین ترتیب حدود 1 متر از سطح دریای خزر بلندتر است شیب زمین عمدتاً از شمال به جنوب بوده.
ساختمان زمینشناسی : ساختمان زمینشناسی حوزه نفوذ قائمشهر در نواحی جلگهای با کوهپایهای متفاوت است.
نواحی جلگهای از نظر زمینشناسی ساختمان ساده دارد.
این قسمت از نهشتهای رسوبی و آبرفتی دوران چهارم تشکیل شده است.
بافت زمین از رسوبات نرم آبرفتی است که در نتیجه فعل و انفعالات آب و هوای جریان آبهای سطحی از نواحی کوهستانی مجاور کنده شده در این قسمت جای گذاشته شده است این رسوبات به روی رسوبات قدیمیتر از خود قرار گرفتهاند.
آب و هوا آب و هوای این شهرستان نیمه مرطوب و معتدل مدیترانه میباشد.
جدول : ویژگیهای دما و بارش شهرستان قائم شهر در سال 1375 وسعت جنگلهای قائمشهر : مساحت کل حوزه استحفاظی منابع قائمشهر 128614 هکتار است که دارای 4 واحد منابع طبیعی به شرح ذیل میباشد : واحد منابع بیشه سر 64904 هکتار واحد منابع طبیعی اندرگلی 11361 هکتار واحد منابع طبیعی شیرگاه 20011 هکتار واحد منابع طبیعی لفور 32338 هکتار مساحت کل مراتع قائم شهر ییلاقی ( 300 هکتار ) قشلاقی ( 8000 هکتار ) میباشد که در حال حاضر 700 هکتار باقی مانده است.
مساحت جنگلهای قائمشهر قریب 000/60 هکتار میباشد که از هفتتن تا افرا تحت گسترش دارد.
در گذشته نهچندان دور این منطقه دارای جنگلهای انبوه که پناهگاه حیوانات وحشی و پرندگان بوده است اما بنا به دلایلی دیگر هیچ حیوان و پرندهای وجود ندارد.
در حاشیه باغات و شالیزارها تک درختانی از جنگل انبوه باقی مانده است که این درختان عبارتند از : ( شب خسب – ولیک – افرا – آلوچه وحشی – اوجا ) روستاهای زیادی در حاشیه این جنگلها قرار گرفته اند که میتوان به : ایوک – منگل – کرچنگ – هفتتن – تالارپشت و ...
اشاره کرد.
در جنوب غربی قائم شهر منطقه حفاظت شده به نام پارک جنگلی تالار که وسعت آن 153 هکتار میباشد.
این جنگل طبیعی دارای چشماندازهای بسیار زیبا و گونههای متنوع از درختان میباشد.
گونههای پهن برگ گونههای غالب این منطقه است و درصد کمی را گونه های سوزنی برگ تشکیل میدهد.
گونههای درختان جنگلهای حوزه شهرستان قائمشهر : و گونههای دیگر...
این منطقه به دلیل وضعیت توپوگرافی و نوع خاک و اقلیم منطقه چنین جنگلهای با این تنوع گونههای گیاهی و جانوری دیده میشود.
پراکنش گونهای در این منطقه به ترتیب زیر میباشد : توسکا – افرا – ممرز – راش تعریف پارکهای جنگلی : محدوده محصور و جدا شده از بافت طبیعی جنگلی که امکانات رفاهی اولیه از قبیل سرویسهای بهداشتی آب – برق – پارکینگ – نمازخانه – کمپ چادر و امثال آن میباشد.
هدف از تأسیس پارکهای جنگلی : هدف از تأسیس پارکهای جنگلی به این شرح میباشد : الف ) در وهله اول هدف از تأسیس پارکهای جنگلی، نوعی بهرهبرداری صحیح و سالم از دادههای رایگان طبیعت به جای سرمایهگذاری و صرف انرژی کار و هزینه در مناطق فاقد جنگل میباشد.
امروزه برای مردم متمول و حتی متوسط تهیه وسایل نقلیه زیاد مسأله انگیز نیست و خانوادههای متمول و متوسط اکثراً دارای وسیله نقلیه شخصی هستند و وجود وسیله نقلیه خود عامل مهم تحرک است.
برای خانوادههای کمبضاعت نیز با برنامهریزی صحیح میتوان وسایل نقلیه عمومی فراهم نمود که آنها را در زمانهای معین به پارک جنگلی دور از شهرها برساند.
بنابراین به راحتی میتوان مردم خسته و فرسوده شهرهای پر جمعیت با هوای آلوده را به دامن سرسبز جنگل کشانید.
ب ) هدف دیگر ایجاد پارکهای جنگلی، کشانیدن مردم خسته و آزرده از زندگی شهری، به درون طبیعت واقعی و آشنا ساختن آنها با فرهنگ منابع طبیعی و علاقهمند ساختن مردم به بهرهبرداری صحیح از نعمتهای طبیعی و برگرداندن سلامت و آرامش روحی به آنان است.
ج ) یکی دیگر از هدفهای بزرگ ایجاد پارکهای جنگلی، بهوجود آوردن امکانات بررسی تحول و تواتر طبیعت است.
از مهمترین اهداف جنگل کاری میتوان ایجاد تفرج گاه احداث شده باشد.
ضروری است که امکانات و شرایط کمپینگ – پیکنیکهای خانوادگی از قبیل آب آشامیدنی و سرویسهای بهداشتی فراهم شده باشد.
د ) بازدیدکنندگان از پارکهای جنگلی، با الهامگیری از پدیدههای طبیعی و با استفاده از لطافت طبیعت، همکاری و همیاری، نوع دوستی و احساس محبت در آنها زنده میشود و این قدم مؤثری برای رشد فرهنگ نسلهای جوان و آینده می باشد چرا که مردم بسیاری از شهرها به جنگل های پهناور دسترسی ندارد و زندگی به آنها اجازه نمیدهد که گردش و تفریح را که یکی از نیازهای انسان سالم است، در برنامه خود جای دهند و زیبایی ها و ظرافت و لطافت طبیعت را بیشتر درک کنند.
پارکهایی که در ارتباط با حفاظت از طبیعت و حفاظت فون یا فلور به صورت مشترک با هم احداث میشوند به عبارت دیگر در این پارک ها اولویت اول حفظ پارک بوده و بهرهوری تفرجی ( متمرکز و گسترده ) یک بحث حاشیهای میباشد.
تمامی این مناطق که تحت نظارت سازمان جنگلها و مراتع و سازمان حفاظت محیط زیسشت میباشند، در جهت تأمین سه اصل حفاظت و تواتر طبیعی با اکوسیستمهای طبیعی فون و فلور پارکهای جنگلی به دو دسته تقسیم میشود : الف – پارکجنگلی طبیعی ب – پارک جنگلی مصنوعی پارک جنگلی طبیعی : که بخش جنگل طبیعی را به پارک تبدیل میکنند و امکانات تفریحی برای عموم در جنگلها ایجاد میکنند.
سعی میشود زیباییهای طبیعی با ایجاد زیباییهای مصنوعی تغییر نکند و حتیالامکان شکل طبیعی مناطق جنگلی حفظ شود.
اسامی چند پارک جنگلی طبیعی : سیسنگان – قرق – دلند – آزادشهر – نور پارک جنگلی مصنوعی : پارکهای هستند که برای ایجاد فضای سبز و تفرجگاه در اطراف شهرها به طور مصنوعی احداث میشوند.
این پارکها نباید کاملاً در مجاور مراکز صنعتی باشند.
پارکهای جنگلی اعم از مصنوعی و طبیعی به منظور استراحت و تفریح و سالم سازی محیط زیست انسان احداث میشوند.
اسامی چند پارک جنگلی مصنوعی : خرگوش دره – سرخه حصار – چیتگر – تلو – لویزان تأسیساتی که در پارکهای جنگلی احداث میشود به شرح زیر است : 1 ) تشکیلات اداری : برای رسیدگی به امور اداری پارک و پرسنل پارک دفاتری احداث میشود.
2 ) احداث اتاقک های نگهبانی : در مدخل دربهای ورودی و خروجی مجهز به وسایل ارتباطی و حفاظتی به احداث انواع وسایل آتشنشانی و انبارهایی برای رستوران و زمینهای ورزشی و باغ کودکان ضروری است.
3 ) پارکینگ : در هر پارک بسته به وسعت آن تعدادی پارکینگ برای پارک ماشینها احداث میشود.
4 ) نیمکت : نیمکت از وسایل ضروری و مورد نیاز پارکهاست که برای استراحت مردم تهیه میشود.
معمولاً نیمکتها را در حاشیه خیابان اصلی و کنار محوطههای درختکاری، گلکاری و چمنکاری و کنار استخرها، برکهها، آبنماها قرار میدهند.
در کنار نیمکتها ظروف آشغال به تعداد کافی قرار میدهند.
نیمکتها و ظروف آشغال را باید از چوب و موادی که هماهنگ با محیط اطراف است ساخته شود.
5 ) سرویس بهداشتی : در نقاط مختلف پارک کنار جنگل، باغ کودکان، باغ وحش این سرویس احداث میشود.
6 ) زمینهای بازی کودکان : در این زمینها انواع وسایل بازی کودکان مثل سرسره – الاکلنگ – تاب وجود دارد.
این نقاط باید دور از تردد ماشین باشد و نیمکتهایی در کنار آنها برای نشستن والدین باشد.
7 ) فضای سبز، گلکاری، چمنکاری، جنگل کاری : در پارکها ایجاد محوطهای به نام جنگل یا بیشهزار ضروری است.
در کنار یا وسط این جنگلها نیمکت یا آلاچیق میسازند.
در پارکهای بزرگ این جنگلها از قطعات مجزا تشکیل میشوند.
در اطراف خیابانها، پیادهرو، آبنماها و در نقاط مناسب دیگر چمنکاری و گلکاری صورت میگیرد و در کنار آنها نیمکتهایی برای استراحت مردم قرار داده میشود.
8 ) رستوران : احداث رستوران و کافه و دکه در پارک ضروری است تا نیازهای عمومی مردم را تأمین کنند.
در نزدیکی رستورانها پارکینگ برای پارک ماشین نیز احداث میشود.
9 ) آبنما : حوضچه یا حوضهای کمعمق هستند که اغلب دارای فوارههای متعدد با چراغهای رنگین هستند.
با مصالح ساختمانی مختلف ساخته میشود و ممکن است ساده یا پلکانی باشد.
پارک جنگلی محل تفریح و تفرج : انسان که از سروصدا و هوای آلوده شهرها و مناطق صنعتی خسته میشود دوست دارد که آزادانه در دامن طبیعت گردش نماید و از هوای تمیز آن استفاده کند و کسی با ایجاد سروصدا مزاحم او نشود.
جنگل محلی است که شرایط ایدهآل را برای تفریح و تفرج او فراهم مینماید.
طراحیهای سرگرم کننده و تأسیسات مراکز زیبا، ارزش جنگل را برای بازدید کنندگان آن افزایش میدهد.
جنگل از نظر زیبایی شناختی با توجه به گونه های نادر و کمیاب نیز دارای اهمیت است.
با وجود مناظر زیبا در دل جنگل و وجود حیوانات و پرندگان از نظر گردشگری نیز قابل توجه است.
اهمیت جنگلها و مراتع به شرح زیر میباشد : کنترل آبهای سطحی و تغذیه آبهای زیرزمینی مبارزه با آلودگی هوا مبارزه با فرسایش خاک و حفظ و تولید خاک جلوگیری از سروصدای محیط تفرجگاه انسان تعدیل دمای هوا تلطیف هوا تولید مواد غذایی و دارویی تولید علوفه دام 10-نگهداری زنبور عسل و تولید عسل 12-بیابان زدایی و جلوگیری از حرکت شنهای روان 12-تغییر میکروکلیما 13-کاهش دما و افزایش رطوبت نسبی 14-کنترل باد و طوفان و هزاران فایده دیگر اکوتوریسم (Eco Tourism ) اولین بار توسط هکتور سالوس لاسکورین سال 1983 و با معنای سفر به مکانهای طبیعی و بکر و بیشتر با هدف آموزش به کار برده شد.
امروز تنها زیر مجموعهای از صنعت توریسم است که به دقت به تمامی اهداف میپردازد.
اکوتوریسم سریعترین رشد را در بازار توریسم دارا است.
در حال حاضر کارشناسان و متخصصین بسیاری درگیر سازماندهی و برنامهریزی سیاستهای اکوتوریسم هستند.
آنها در زمینههایی از قبیل نظام اطلاعات جغرافیایی، مدیریت حیات وحش، عکسبرداری از طبیعت، زیستشناسی دریایی، زیستشناسی اقیانوسی، مدیریت پارک های ملی، علوم زیست محیطی، تاریخشناسی، باستان شناسی، مدیریت، مشغول بررسی و مطالعه میباشند.
توریسم ( گردشگری ) : زندگی ماشینی و پردغدغه امروز باعث افزایش روزافزون ارزش سفر و بازدید از اماکن طبیعی و بکر و همچنین تاریخی شده است.
توریسم ( گردشگری ) حق طبیعی مردم است و اهمیت آن در رسیدن به تفاهم و صلح جهانی غیرقابل انکار است.
لیکن به جهت استفاده از این حق، ناگزیر به پذیرش مسئولیتهای مهمی هستیم زیرا هجوم گردشگران و جهانگردان بدون برنامهریزی دقیق و بدون مسئولیتپذیری در قبال محیط زیست میتواند با سرعتی باور نکردنی منجر به تخریب این بقایای میراث طبیعی و تاریخی گردد.
از این رو ایجاد یک تعادل بین حفظ و نگهداری از یکسو و استفاده از این سرمایههای محدود و غیر قابل جایگزین از سوی دیگر اهمیت ویژهای دارد.
برخورداری از چنین موازنهای میتواند به شادابی و سلامت دراز مدت و همزمان صنعت توریسم و محیط زیست بیانجامد.
در حوزه اداره کل منابع طبیعی منطقه ساری تعداد 9 پارک جنگلی با مساحت 5717 هکتار وجود دارد.
پارک جنگلی تلار قائم شهر واقع در جاده نظامی قائمشهر میباشد که مساحت آن 167 هکتار و شیوه مدیریت آن خصوصی میباشد.
متأسفانه وقتی وارد این پارک جنگلی شدم با صحنه رقتانگیزی مواجه شدم که ناشی از عدم اطلاع رسانی صحیح و ندانمکاریهای بشر است.
در سطح گستردهای از جنگل مواد زائد پلاستیکی و قوطیهای کنسرو و پسماندههای غذا مشاهده میشود که این امر موجب میشود که محیط زیست ما را به مخاطره بیندازد.
اگر در ابتدا ورود تابلوی راهنمای مخصوص نصب شود و جای زباله وجود داشته باشد باعث میشد که زبالهها در یک مکان تجمع نداشته باشند و فضای سرسبز و زیبایی داشته باشیم زیرا این مکان جنگلی امانت است و به نسلهای آینده نیز تعلق دارد پس باید در حفظ و نگهداری آن کوشا باشیم.
با به کار گیری چند کارگر میتوان سطح جنگل را از آلایندهها پاک کرد.
پیشنهادات : اگر در مکانهای مختلف جای زباله نصب و چند کارگر فصلی به کار گرفته شوند محیط زیست سالم و تمیز خواهد بود.
اگر مأمورانی یا نگهبانی یا کارگری را استخدام کنند که در آن جا به مردم تذکر دهد و کار نظافت را بر عهده بگیرد و خدمات رفاهی در جنگل فراهم شود در عوض میتواند به منظور حفاظت و حراست از محیط زیست و جنگل در ابتدا ورود به جنگل با دریافت هزینه ناچیز دستمزد کارگران و نگهبانان را فراهم کرد.
در پارک جنگلی تلار خصوصاً در کنار زمین ورزشی حاشیه جنگل، عدهای فرصتطلب به زمینهای طبیعت تعرض و تجاوز کردنند که این عمل نیاز به رسیدگی و تحقیق دارد.
پس باید به افراد آموزش داده شود که در حفظ و نگهداری محیط زیست کوشا باشند و رعایت حقوق دیگران را بکنند.
منابع : - بر اساس تحقیقات از اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران ( ساری ) - شهرداری شهرستان قائمشهر - اداره محیط زیست شهرستان قائم شهر - مقالهی دکتر جلالی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سوادکوه گزارش کارآموزی موضوع : پارک جنگلی تلار رشته : تکنولوژی محیط زیست مقطع : کاردانی نام واحد صنعتی : محیط زیست شهرستان قائمشهر استاد راهنما : خانم پروانه راهداری تهیه و تنظیم : نسیم رنجکش شماره دانشجویی : 83325613 ترم آخر – پاییز 85 فهرست مطالب تقدیر و تشکر : نهایت تشکر و قدردانی را از استاد راهنما سرکار خانم راهداری دارم.
همچنین از رئیس اداره محیط زیست شهرستان قائمشهر خانم موسوی نیز به خاطر همکاریی که با من داشتهاند سپاسگذاری میکنم.
ردیفنام پارکمساحتشیوه مدیریتنام مجری1پارک جنگلی مرحوم آشتیانی نور3750 هکتاردولتیاداره کل منابع طبیعی ساری2پارک جنگلی شهید زارع ساری70 هکتاردولتیاداره کل منابع طبیعی ساری3پارک جنگلی میرزا کوچک خان آمل420 هکتاردولتیاداره کل منابع طبیعی ساری4پارک جنگلی عباس آباد بهشهر138 هکتاردولتیسازمان ایرانگردی و جهانگردی5پارک جنگلی میرود بابلسر23 هکتاردولتیسازمان ایرانگردی و جهانگردی6پارک جنگلی جوارم سوادکوه362 هکتارخصوصیسازمان ایرانگردی و جهانگردی7پارک جنگلی تلار قائم شهر167 هکتارخصوصیسازمان ایرانگردی و جهانگردی8پارک جنگلی کشپل چمستان22 هکتارخصوصیشهرداری چمستان9پارک جنگلی بزچفت بابل765 هکتارخصوصیشهرداری بابل ارتفاع از سطح دریا m))درجه حرارت ( c )درجه حرارت ( c )درجه حرارت ( c )بارندگی سالانه (mm)ارتفاع از سطح دریا m))میانگین حداکثر سالانهمیانگین حداقل سالانهمتوسط سالانهبارندگی سالانه (mm)7/149/201/1216718 راشoreintalisFagusپلت ( افرا )relatinumAcerشمشادhyreauaBuausممرزBetulusCarpinusملجglabraUlmusآزادCarpinifeliaZelkevaاوجاCurpinifoliaalmusبلند مازوCastaniefoliaUereusتوسکاSabcorbataAlnusشبخسبJulibrissinAlbiza عنوانصفحهمقدمه ..................................................................................1چکیده .................................................................................3معرفی استان مازندران ...................................................4معرفی شهرستان قائمشهر ..............................................5وسعت جنگلهای قائمشهر ..............................................8تعریف پارکهای جنگلی ..................................................10هدف از تأسیس پارک های جنگلی .................................10پارک جنگلی طبیعی ..........................................................12پارک جنگلی مصنوعی .....................................................12تأسیسات پارک های جنگلی ............................................13پارک جنگلی محل تفریح و تفرج .....................................15اکوتوریسم ........................................................................16توریسم ..............................................................................17مشاهده عملی.....................................................................18پیشنهادات ..........................................................................19منابع ...................................................................................20