دانلود مقاله هواپیما سمپاش

محصولات کشاورزی از زمان کاشت تا هنگام برداشت و مصرف بطور دائم در معرض هجوم انواع گوناگون آفات و امراض گیاهی هستند.

همه ساله مقادیر بسیار زیادی از آذوقه بشر در اثر حمله آفات و امراض گیاهی از بین می روند.

بنا به گفته یکی از دانشمندان انسان ریزه خوا سفره حشرات است.

بنابراین نگهداری و مراقبت از محصولات کشاورزی و مراقبت از آنها و همچنین مبارزه با آفات و امراض گیاهی در کلیه مراحل از جمله وظائف ضروری بشر می باشد.
اثر استفاده از سموم برای مباره با آفات و امراض گیاهی سریعتر از سایر روشهای می باشد .

بنابراین مبارزه شیمیایی بیشتر از سایر روشها برای مبارزه با آفات و امراض گیاهی بکار می رود.

برای اینکه در این مبارزه موفق شویم و در نتیجه پول، وقت و محصول و سم را بیهوده از دست ندهیم رعایت نکات زیر ضروری می باشد:
1- بیماری و آفت را که محصول و گیاهان کاشته شده به آن مبتلا می شوند بطور صحیح ودقیق شناسایی کرده و تشخیص دهیم.
2- سم مورد مصرف را از موثرترین ولی بی خطرترین نوع برای انسان و حشرات مفید و دامهای اهلی و با دقت تمام انتخاب کرده و سعی شم که سم انتخابی حتماً مخصوص آفت و بیماری مورد نظر شما باشد.
3- سم خریداری شده را حتماً طبق دستورات روی جعبه آن به مصرف برسانید.

4-از سمپاشهای بی حد و بیش از اندازه خودداری کنید تا از آلوده شدن محیط زیست و اکوسیستم جلوگیری شود.
5-سم خریداری شده را بوسیله یک ماشین سمپاش مناسب و مطمئن مصرف کنید.
6-عمل سمپاشی را در زمان مناسب انجام دهید.
6-عمل سمپاشی را در زمان مناسب انجام دهید.

7-مطمئن باشید که درهنگام سمپاشی سم حتماً بر روی آفت و آن قسمتهای مورد نظر گیاه که آلوده شده است پاشیده شود.

همچنین مقدار مناسب و بطور یکنواخت سم در مزرعه مصرف گردد.

فرم های مختلف مواد سمی که برای دفع آفات و امراض گیاهی بکار می روند: بصورت محلول: یعنی سم در داخل یک حلال مایع قرار می گیرد.

این حالت خود به سه شکل می باشد: اول سولوسیون یعنی حلال سم مایع یا جامد در مایع حلال.

دوم امولسیون یعنی به صورت معلق در آوردن سم مایع یا جامد در مایع حلال به کمک یک ماده واسطه که به آن ماده امولسیون کننده یا ماده امولسفان گفته می شود.

سوم سوسیانسیون یعنی اینکه سم مایع یا جامد بدون ماده واسطه در مایع حلال بصورت معلق درآوریم.

به صورت گرد: از اختلاط سم مایع یا جامد با مواد و پودرهای بی اثر مخلوط های سمی خشک (پودرهای سمی) به نسبتهای مختلف درست می شود.

به صورت گاز:سمهایی هستند که پس از پاشیده شدن و یا آتش زدن و یا تزریق آنها به داخل خاک ایجاد بخارات یا گازهای سمی می کنند.

هواپیماهای سمپاش تاریخچه سمپاشی با هواپیما برای اولین بار در سال 1300 هجری شمسی اولین آزمایش سمپاشی خوایی بمنظور از بین بردن آفات باغهای میوه انجام گرفت و پس از آن کار سمپاشی با هواپیما بسرعت پیشرفت کرد.

در سال 1304 چندین شرکت سمپاشی هوایی شروع به کار کرد و تکنیک کار بتدریج تکمیل گردید.

اولین بار در سمپاشی هوایی استعامل سم به شکل گرد مورد توجه قرار گرفت.

زیرا محلول پاشی به علت سنگین شدن هواپیما و تکمیل نبودن ساختمان هواپیما های سمپاش برای محلول پاشی غیر عملی بود و صرفه اقتصادی نداشت.

گردپاشی هم تابع روش خاصی نبود.

در سمپاشی های اولیه کیسه های سم از پنجره یا دریچه کف کابین هواپیما به وسیله کمک خلبان بر روی مزرعه پخش می گردید اجباراً پخش گرد سم به این شکل ناهمگن و غیریکنواخت انجام می شد.

بعدها برای یکنواخت شدن پخش سم در کنار کمک خلبان مخزنی ایجاد شد که دریچه مخزن بوسیله دستگیره ای که توسط چرخ دندانه داری بکمک یک زنجیر نیروی لازم را از حرکت دست کمک خلبان می گرفت و باز و بسته می شد.

خروج گرد سمی بطور متناوب و یکنواخت تراز حالت قبل انجام می گرفت.

گرد خارج شده از مخزن توسط باد ایجاد شده از ملخ هواپیما و همچنین حرکت روبجلو هواپیمای سمپاش به صورت ذرات ریز بر روی سطح مزرعه پخش می شد.

در ضمت پرواز اغلب ذرات سمی بداخل کابین خلبان وارد می گردید و موجب ناراحتی خلبان و کمک خلبان می شد و یا مانع دید خلبان و پرواز هواپیما می گردید.

بالاخره پس از مطالعات زیاد دستگاه پخش گرد با سرلانسهای مناسب برای خروج یکنواخت گرد سمی که اشکالات ذکر شده را نداشته باشد ساخته شد.

سرلانس گرد پاش هوایی تشکیل شده است از دو عدد هرم ناقص با سطح قاعده مربع مستطیل که از قاعده کوچک تر به یکدیگر متصل می باشند.

این سرلانس در زیر کابین خلبان نصب می گردد و گرد سمی توسط لوله ای به مجرایی که در وسط سرلانس ایجاد شده است ریخته می شود.

مخزن دارای دیجه است که گرد سم بطور متناوب از آن خارج می گردد و بالانس می آید.

از هواپیمای گرد پاش بر علیه بیماری ها و آفات برنج، غلات،نیشکر،پنبه و درختان میوه و پشه مالاریا در کشورهای مختلف استفاده می شد.

بعد از جنگ جهانی دوم استفاده از انواع مختلف هواپیماها برای گردپاشی به علت تکامل ساختمان هواپیما و همچنین امکان استفاده از هواپیما برای محلولپاشی کنار گذاشته شد و روش محلولپاشی متداول گردید.

در کشور ما ایران برای اولین بار در سال 1324 هجری شمسی از هواپیما برای مبارزه با آفات استفاده شد و به تدریج بعلت احتیاج و همچنین سرعت عمل اینگونه سمپاشی بر تعداد هواپیماها افزوده گردید.

استفاده از هواپیماهای سمپاش در سال 1340 که کرم خاردار در منطقه پنبه خیز گرگان بشدت مزارع را آلوده کرده بود بکارگرفته شد و روش سمپاشی هوایی را در مبارزه برعلیه آفات و امراض گیاهی بیش از پیش در ایران افزایش داد.

در سال 1352 هجری شمسی با مشارکت سازمان هواپیمایی ملی ایران ، وزارت کشاورزی،وزارت بهداری و بهزیستی و چند سازمان دولتی و بخش خصوصی شرکتی به نام خدمات ویژه هوایی تاسیس شد که این شرکت علاوه بر انجام خدمات اورژانش مربوط به امور پزشکی و غیره در امر سمپاشی در فصول معین سال بر علیه آفات و امراض گیاهی نیز انجام وظیفه کند بر طبق اساسنامه شرکت باید در تمام قطبهای کشاورزی و مراکز استانهای کشور دارای دفتر مخصوص برای ارائه خدمات مربوطه باشد که در تمام 24ساعت شبانه روز آماده انجام خدمات ویژه هوایی باشد.

محلول پاشی با هواپیماهای سمپاش و ساختمان سمپاش هوائی هواپیماهای سمپاش که در حال حاضر برای سمپاشی مورد استفاده قرار می گیرند اکثرآ در دو مدل (پایپر) و (سسنا) و یا مدلهای تغییر یافته این دو مدل می باشند.

هواپیمای پایپر در حدود 150اسب بخار قدرت دارد و هواپیمای سسنا بزرگتر و تقریباً 5/2برابر پایپر می باشد.

سمپاشهای هوائی از نظر بعضی اجزاء تشکیل دهنده تفاوت چندانی با سایر انواع محلول پاشها ندارند.

روی این اصل در زیر قسمتهایی از محلول پاشهای هوائی را که با سایر دستگاههای محلول پاش متفاوت می باشد شرح داده می شود.

نازل در سمپاش هوائی: نازل در سمپاش هوایی مجهز به یک ضامن لاستیکی می باشد.

در حالتی که فشار پمپ از حالت معینی پایین تر باشد مجرای عبور سم در نازل را مسدود می کند و مانع خروج سم از آن می گردد حالت بسته بودن مجرای نازل تا هنگامیکه فشار پمپ به حد مطلوب برسد ادامه خواهد داشت.

نازل دارای اندازه های مختلف می باشد که توسط شماره ای مشخص می گردد .

پمپ سمپاش هوائی: پمپ در سمپاش هوائی اغلب از نوع دوار سانتریپوژ می باشد.

نیروی محرکه پمپ توسط پروانه ای که نیروی چرخش خود را از جریان باد حاصل از حرکت هواپیما میگیرد تامین می گردد.

این پروانه توسط یک عدد چرخ دندانه نیروی لازم را برای پمپاژ پمپ منتقل می کند.

پمپ از نوع دوار سانتریفوژ نیروی محرکه پمپ از پروانه که توسط باد کار می کند گرفته می شود و توسط یک چرخ دنده به پمپ منتقل می کند .

مخزن سم در زیر کابین خلبان درست شده است.

مخزن سم: مخزن سم برای اینکه وزنش در حرکت هواپیما اخلالی ایجاد نکند در مرکز ثقل هواپیما و در زیر کابین خلبان نصب می گردد.

گنجایش مخزن در هواپیمای پایپر در حدود 230 الی 250لیتر می باشد.

لانس یا بوم: لانس در هواپیماهای پایپر دارای 30 عدد نازل است و هر نازل بر روی پایه ای بطول تقریبی 10سانتی متر نصب شده است .

فاصله نازل ها از یک دیگر در روی لانس 30سانتی متر می باشد.

با کور کردن بعضی از نازلها میتوان فاصله نازلهایی را که کار می کند زیادتر کرد.

جریان محلول توسط یک عدد شیر که در کابین خلبان قرار دارد در لانس برقرار می گردد.

فشار سم در ضمن عمل سمپاشی توسط یک عدد فشار سنج که معمولاً در سمت چپ خلبان قرار دارد و بوسیله پیچی که در کف کابین نصب شده است قابل تظیم است مشخص می گردد.

کیفیت سمپاشی هوائی: مقدار محلول سمی در هکتار را می توان بوسیله کم و یا زیاد کردن فشار پمپ سرعت حرکت هواپیما ارتفاع پرواز و یا تغییر و تعویض نازلها کم و یا زیاد کرد مقدار سم در هکتار از 10الی 60 لیتر قابل تغییر می باشد.

حد متوسط مقدار سم در هکتار در حدود 30الی 35 لیتر است.

قطر ذرات سم که از نازل خارج می شود عموماً درشت است ولی باد تولید شده در اثر حرکت هواپیما ذرات محلول را به قطره های خیلی ریز تقسیم می کند .

مناسب ترین حالت نازلها نصب آنها در تحت زاویه 30درجه یا جهت حرکت می باشد.

در این وضعیت ذرات سم بنحو احسن در اثر برخورد با باد تولید شده از پرواز هواپیما و چرخش پروانه خرد شده و به ذرات خیلی ریز تبدیل می شوند.

باید در نظر داشت که در کوچک کردن ذرات سم نباید اصرار ورزید زیرا وقتیکه قطر ذرات خیلی کوچک شود آب خود را زود از دست می دهند و سم خشک در هوا بصورت معلق باقی می ماند و سبب مسمومیت انسان و جانداران دیگر می گردد.

سم با ذرات خیلی ریز در هوای خوب دوام بیشتری دارد.

سمپاشی با حجم کم (مه پاشی) توسط هواپیما بسیار متداول است.

در این روش به جای استفاده از محلولهای آبی از آمولسیونهای غلیظ و یا محلولهای روغنی سموم استفاده می شود.

در این روش معمولاً مقدار سم مایع برای سمپاشی در هر هکتار حداکثر 2لیتر است.

در این روش قطره های سم بسیار خرد و کوچک هستند .

ذرات سم به علت داشتن روعن دیرتر آب خود را از دست می دهند و حتی در بعضی از شرایط به همان صورت که از نازل خارج شده اند بر سطح گیاهان می نشینند.

وجود روغن در سم باعث می شود که نفوذ پذیری آنها به داخل بدن حشرات بیشتر گردد.

بطور کلی سمپاشی هوائی بر علیه آفتهای موجود از قبیل ملخ،کرم خاردار ،انوا ساقه خوار و پشه مالاریا و موش و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.

در سمپاشی هوائی ، هواپیما باید با فاصله نسبتاً کمی از محصول پرواز کند تا مواد سمی کاملاً روی سطح مورد نظر پاشیده شده در غیر اینصورت به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید.

هنگام سمپاشی هوائی سم به صورت نوار یا باند روی زمین پاشیده می شود.

عرض باند سمپاشی شده بستگی به ارتفاع پرواز دارد.

مثلاً عرض باند هواپیمایی پایپر در ارتفاع یک الی یک و نیم متری از طرح زراعت یا کشت در حدود ده متر و در ارتفاع دو الی دو و نیم متری در حدود پانزده متر می باشد.

بطور کلی در سم پاشی های هوائی با حلال آبی عرض باند در حدود 10 الی 20 متر باشد ولی در سمپاشی بروش استفاده از محلولهای خیلی غلیظ (مه پاشی) عرض باند می تواند تا حدود 30 متر هم برسد.

در چنین حالتی فاصله هواپیما از طرح بالائی زراعت داشته باشد تا حدود 5الی 8 متر می تواند باشد.

در نتیجه راندمان سمپاشی هواپیما سه برابر شده و به علت ارتفاع زیاد از خطرات احتمالی نیز مصون خواهد ماند.

بمنظور مشخص کردن عرض باند سمپاشی شده و جلوگیری از اشتباه خلبان از علائم مخصوص مانند بالن های رنگی و یا کارگر پرچمدار استفاده می شود .

هنگام سمپاشی دو نفر پرچمدار یکی در اول مزرعه مزرعه و دیگری در انتهای آن ایستاده و بوسیله پرچم رنگی که در دست دارند مسیر حرکت هواپیما را نشان میدهد.

در صورتیکه طول مزرعه زیاد باشد ممکن است یکنفر پرچمدار دیگر نیز در وسط مزرعه در ردیف دو پرچمدار دیگر بایستد.

وقتیکه هواپیما شروع به کار می کند پرچمدار اول به طرف باند دوم حرکت می کند در ضمن حرکت هواپیما در مسیر خود، پرچمدارها به نوبت بطرف باند بعدی که سمپاشی خواهد شد حرکت می کنند.

به این ترتیب هواپیما پس از دور زدن بلافاصله کارسمپاشی باند بعدی را شروع می کند و کار بطور مداوم انجام می گیرد.

باید توجه داشت که عرض کار باید در کنار مزرعه به وسایل مختلف مانند ژالن یا میخهای چوبی قبلاً با ارتفاع هواپیما در هنگام سمپاشی تنظیم شده باشد تا پرچمدارها دچار اشتباه نشوند.

پرچمدارها باید حتماً در هنگام کار از ماسک و لباس مخصوص برای جلوگیری از مسمومیت استفاده کنند.

جهت باد در هنگام سمپاشی هوایی باید حتماً در نظر گرفته شود.

هنگامی که سرعت باد زیاد باشد باید حتماً رو به باد سمپاشی انجام گیرد.

درهنگامیکه سرعت وزش باد شدید است باید از سمپاشی خودداری کرد.

در هوای آرام ذرات سم مدتی در هوا به صورت معلق باقی می مانند که ممکن است موجب مسمومیت انسان و دام گردد.

مناسب ترین موقع برای سمپاشی صبحها از ساعت 5الی9 و عصرها از ساعت 4به بعد می باشد.

سرعت پرواز هواپیماهای سمپاش در هنگام کاردر حدود 100 الی 160 کیلومتر در ساعت می باشد مدت دور زدن یعنی مدت زمانی که خلبان شیر سم را در آخر باند می بندد و در آغاز باند بعدی باز می کند در حدود 15 الی 30 ثانیه طول می کشد.

محاسن سمپاشی هوائی: 1-سرعت عمل در مبارزه با آفات شرط بسیار مهمی می باشد و سمپاشی به وسیله هواپیما دارای سرعت کافی در هنگام کار می باشد.

با توجه به راندمان کار سمپاشی هوائی استفاده از هواپیما در طغیانهای شدید آفات تنها وسیله موثر و مطمئن برای مبارزه می باشد.

2-درموقع سمپاشی، هواپیما با محصول تماس ندارد .

بنابراین ایجاد ضایعه و تخریب محصول پیش نخواهد آمد.

3-خطر مسموم شدن کارگر سمپاش به حداقل می رسد.

4-در نقاطی که حمل و نقل سمپاش های مختلف به علت تراکم محصول،کاشت نامنظم، وجود جنگل و یا نبودن راه در اثر عوارش طبیعی رسیدن به محل مزرعه مشکل باشد با هواپیما براحتی می توان سمپاشی را انجام داد .

5-مقدار مصرف آب در سمپاشی با هواپیما بسیار اندک می باشد و حتی همانطور که ذکر شد عمل سمپاشی را می توان بدون آب هم انجام داد.

6-برای سطح مساوی با سمپاشهای معمولی احتیاج به کارگر فنی و ماشین سمپاشی بیشتری می باشد ولی یک هواپیمای سمپاش حداکثر با سه الی چهار نفر ،کار چندین کارگر فنی و چند دستگاه سمپاش را در مدت کمتری انجام داد.

اشکالات و معایب سمپاشی با هواپیما: 1-هزینه سمپاشی با هواپیما از انواع دیگر گرانتر می باشد مگر اینکه کشت سطح کشت زیادی آلوده به آفت شده باشد.

2-تهیه زمین و باند فرودگاه و وسائل اولیه مشکل است و هرچه هواپیما بزرگ تر باشد این اشکالات بیشتر خواهد شد.

3-خطر مسموم شدن بسیار شدید پرچمدار همیشه وجود دارد.

4-سمپاشی دز سطح های کوچک و پراکنده بسیار مشکل بوده و اغلب مقدور نیست و صرفه اقتصادی ندارد.

5-عملیات سمپاشی با هواپیما تابع مستقیم شرایط جوی است.

سرعت باد،ابری بودن هوا،درجه حرارت و...

مستقیماً در عملیات سمپاشی موثر است و دامنه عملیات را محدود می سازد.

6-وجود موانع طبیعی مانند تپه،کوه و یا درختان کهنسال و یا وجود موانی از قبیل سیم های تلگراف و برق و غیره در مجاورت مزرعه برای پرواز هواپیما ایجاد خطرات شدید می کند.

7-سر و انتهای باند بعلت فرود هواپیما و اوج گرفتن آن معمولاً خوب سم پاشی نمی شود و اگر خلبان به نقطه ای خارج از مزرعه شروع به فرود کند صرفنظر از خطرات احتمالی باید سم بیشتری مصرف کند.

در بعضی موارد اصولاً وجود بعضی موانع مانع از انجام صحیح کار می شود.

البته معمولاً در آخر کار سر و انتهای مزرعه را یکبار در جهت عمود بجهت سمپاشی قبلی مزرعه ، سمپاشی می کنند.

هلیکوپترهای سمپاش: سمپاشی هوایی با هلی کوپتر اولین بار در سال1316 هجری شمسی بر علیه آفات و امراض گیاهی مورد آزمایش قرار گرفت و اهمیت آن آشکار گردید.

عمل سمپاشی با هلی کوپتر از نظر ساختمان سمپاش و شرایط کاملاً مانند سمپاش های هواپیما است ولی دارای امتیازاتی بشرح زیر می باشد: 1-سرعت حرکت هلیکوپتر در هنگام سمپاشی از صفر تا هشتاد کیلومتر در هر ساعت قابل تغییر است.

2-ذرات سم که از نازل خارج می شود در اثرکوران هوای ایجاد شده توسط ملخ های هلی کوپتر بشدت بسوی پایین و روی زراعت کاشته شده رانده می شود 3-امکان مانور با هلیکوپتر خیلی بیشتر از هواپیما می باشد و قادر است که کاملاً از نزدیک گیاهان را سمپاشی کند.

4-موانعی که درپرواز هواپیما تولید اشکال می کند برای پرواز هلیکوپتر کمتر تولید زحمت می کند و هلیکوپتر میتواند از هر مانعی با حرکت آسانسوری رد شده و دوباره تا ارتفاع قبلی خود پایین بیاید.

5-هلیکوپتر احتیاج به فرودگاه بزرگ ندارد و جای کوچکی برای نشستن آن کافی است.

6-امکان سقوط و سایر خطرات آن نسبت به هواپیما کمتر است.

7-مدت دور زدن و مانور هلیکوپتر از هواپیما کمتر است.

8-تنها عیب هلیکوپتر گرانی قیمت آن نسبت به هواپیما می باشد.(حدود 2برابر) بعضی از انواع دیگر ادوات سمپاش هوائی به شرح زیر می باشد: 1-هواپیماهای محلول پاش و گردپاس سوپر کاب 2-هواپیماهای سمپاش استیرمن 3-هواپیماهای پایپرسوپرکاب 4-هواپیماهای سسنا 5-هواپیماهای سوپر کنستلاشن و جت 6-هلیکوپترهای سمپاش.