یونجه برای درمان کمبود ویتامین A,C,E,K بهکار میرود.
بهعنوان مغذی و منبع نمکهای معدنی کلسیم، فسفر و آهن میباشد.
● یونجه
Medicago sativa
(L.(Papilionaceae
Cultivated medick, Alfa Alfa
ریختشناسی گیاه: گیاهی پایا، ایستاده یا خیزان است که گاهی خوابیده با بن محکم و قوی، کم و بیش چوبی شده و طویل که ارتفاع آن به ۸۰-۳۰ سانتیمتر میرسد.
ساقه متعدد، ایستاده یا خیزان، گاهی خوابیده بر خاک، سبز علفی، برگپوش است.
برگ دارای سه برگچه، برگچهها و از تخممرغی یا پهن دراز، در انتهاء دندانهدار، گل به رنگ بنفش یا آبی، گاهی سفیدرنگ، مجتمع در خوشههای پهن دراز میباشد.
میوه نیا، بدون کرک یا پوشیده از کرکهای نرم و کوتاه بر هم خوابیده، فاقد خار است.
محل رویش : در بلوچستان، ارتفاعات تفتان، دیلمان، ارومیه، مسجد سلیمان، اصفهان ، کردستان و بخشهای شمالی کشور پراکندگی دارد.
زمان برداشت: در تابستان جمعآوری میشود.
قسمت مورد استفاده: قسمتهای هوائی گیاه
کاربرد درمانی: برای درمان کمبود ویتامین A,C,E,K بهکار میرود.
آثار فارماکولوژیک: سطح کلسترول افراد مبتلابه زیادی چربی خون را طبیعی میکند.
احتیاط مصرف: کاناوائین جزء سمی گیاه است.
منع مصرف: دوز بالا با داروهای ضدانعقاد خون و هورمونهای ضد بارداری تداخل دارد.
یونجه در بیماران دیابتی روی غلظت خون تأثیر میگذارد.
مصرف دانههای آن در شیردهی و بارداری منع شده است.
ترکیبات شیمیائی: ایزوفلاوونوئید، کومارین، آلکالوئید، ویتامین، اسید، آمینواسید، ساپونین، استروئید، کربوهیدرات، پیگمان، موادمعدنی، پروتئین.
نحوه و میزان مصرف: ۱.
دمکرده: ۱۰-۵ گرم گیاه خشک سه بار در روز میل شود.
۲.
عصاره مائی: به نسبت ۱:۱ در الکل ۲۵%، ۱۰-۵ میلیلیتر سه بار در روز میل شود.
مصرف غذائی در مقادیر کم طعمدهنده غذائی است.
شرایط اقلیمى و خاکى یونجه یونجه مخصوص مناطق گرم و خشک- آفتابى با آب فروان است.
اگر این شرایط فراهم باشد بسیار محصول خوبى مىدهد (مثلاً در خوزستان مىتواند ۱۵ چین بدهد) در کرج چون هوا سرد و معتدل است تعداد چین کاهش پیدا مىکند و به ۵-۴ چین مىرسد.
در تبریز چون هوا سردتر است تعداد چین ۳-۲ بار خواهد بود.
در مناطق ساحل خزر چون رطوبت زیاد است و خاک مرطوب بوده و تهویه نمىشود بنابراین یونجه بهخوبى رشد نخواهد کرد و خشک مىشود (فقط ممکن است یک چین بدهد).
با در نظر گرفتن خوشخوراکى و هزینه کمتر و طول بهرهبرداری، قابل توصیه است که کشت یونجه توسعه یابد.
انواع یونجه : یونجه رازکى - یونجه سیاه نام علمى: Medicago lupulina L نام انگلیسى: Hopclover, Black medick گیاهچه لپهها در سطح بالائى سبز تیره و در سطح زیرین سبز کمرنگ و به طول ۴ تا ۹ میلىمتر هستند.
اولین برگهاى حقیقى به مقدار کم پوشیده از کرکهاى کوچک، و بهصورت یک برگچهاى است.
سایر برگها سه برگچهاى هستند.
گیاه کامل - اندامهاى رویشى : گیاهى یکسالهٔ زمستانه یا دوساله، ایستا یا خوابیده به ارتفاع ۱۰ تا ۵۰ سانتىمتر که توسط بذر تکثیر مىیابد.
ساقهها متعدد، باریک، چند ضلعى ضعیف و ترد هستند.
برگها سه برگچهاى و برگچهها واژ تخممرغى تا تقریباً لوزى شکل که در قاعده گوهاى هستند و در قسمتهاى انتهائى دندانهدار و داراى نوکى چالدار هستند.
طول دمبرگهاى این گیاه یک سانتىمتر و گاهى اوقات دمبرگهاى پائینى تا ۷ سانتىمتر هم مىرسند.
ساقه و برگهاى این گیاه بدون کرک یا کرکدار و یا داراى غده است.
- اندامهاى زایشى : گلآذین بهصورت خوشه و شامل ۱۰ تا ۳۰ گل زرد رنگ است که بهصورت متراکم در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند.
طول گلها ۵ تا ۱۵ میلىمتر است که بر روى دمگلى باریک و به طول ۲ تا ۳ سانتىمتر مستقر هستند.
در هر گلآذین چندین میوه تشکیل مىشود و میوهها نیام، کلیوى شکل و به طول دو تا سه میلىمتر است.
میوهٔ رسیده سیاهرنگ، بدون کرک و یا پوشیده از کرکهاى متراکم یا بهطور پراکنده داراى نقاط سفیدرنگ با کرکهاى ساده و یا شامل غدههاى پراکنده هستند.
بذرهاى این گیاه زرد و یا قهوهاى رنگ، دندانهدار، به طول ۵/۱ تا ۲ و قطر ۱ تا ۵/۱ میلىمتر است.
موسم گلدهى آن اردیبهشت تا مردادماه است.
محل رشد و پراکنش این علف هرز نواحى مرطوب با خاکهاى قلیائى را ترجیح داده و عمدتاً در چمنزارها، پارکها، مزارع، حاشیهٔ جادهها، کانالهاى آبیارى و باغها مشاهده مىشود.
یونجه Alfalfa یونجه سرشار از ویتامین های A,C,E,K و همچنین دارای آمیلاز که انزیم مخصوص هضم مواد نشاسته ای است می باشد .
یونجه گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن تا یک متر میرسد برگهای آن دارای سه برگچه می باشد برگچه های نوک تیز، سبز رنگ و بیضی شکل است .
گلهای یونجه بشکل سبز و برنگ بنفش تیره یا آبی روشن است میوه یونجه مانند صدف بوده و دانه داخل میوه مانند لوبیا ولی کوچکتر از آنزمی باشد .
یونجه ریشه ای بسیار عمیق درد و ریشه آن تا سه متر بداخل زمین نفوذ می کند و بنابراین منبع ویتامین ها و مواد معدنی است که از خاک می گیرد .
یونجه از زمانهای بسیار قدیم در ایران کشت می شده است و در حدود پنج قرن قبل از میلاد مسیح از یاران به یونان برده شد و در قرن هفتم بعد از میلاد به اروپا راه یافت .
یونجه در ایران در مناطق مرکزی و جنوبی به مقدر بسیار زیاد کشت می شود .
زنبور عسل گل یونجه را دوست درد واز آن شهد زیادی بدست می آورد و تبدیل به عسل می کند .
پرورش این گیاه در قدیم برای تهیه علوفه چهارپایان بوده ولی در حال خاضر بعلت درا بودن مواد مغذی به مصرف غذایی نیز می رسد .
● ترکیبات شیمیایی: یونجه سرشار از ویتامین های A,C,E,K و همچنین دارای آمیلاز که انزیم مخصوص هضم مواد نشاسته ای است می باشد .
آنزیم های بسیاری در یونجه یافت می شود بعنوان مثال می توان از امولسین ،اینورتاز ، و پکتیاز نام برد .یونجه دارای حدود ۲۰%پروتئین می باشد پروتئین های موجود در یونجه عبارتند از : ▪ لیزین ،آرژنین ، هیستیدین ، آدنین ، فنیل آلانین ،آسپاراژین و سیستین .
یونجه دارای اسید فسفریک نیز هست .
▪ یونجه همچنین دارای منیزیوم ، آهن و مقدر جزئی ارسنیک و سیلیس است .
بنابراین یونجه از نظر مواد غذایی بسیار قوی است و غذای خوبی برای انسان و حیوانات است.
● خواص داروئی: یونجه از نظر طب قدیم ایران گرم است .
البته تاره آن گرم و تر و خشک شده آن گرم و خشک است ۱)یونجه از نظر اینکه دارای بسیاری از مواد معدنی می باشد شیره آن برای بچه هایی که در حال رشد هستند و اسخوان بندی محکمی ندارند بسیار مفید است .
حتی امروزه پودر این گیاه را در داروخانه ها می فروشند که آنرا می توان برای بچه های شیر خوار مصرف کرد .
برای تهیه شیره یونجه باید مقدر ۳۰۰ گرم یونجه را در یک لیتر آب ریخت و آنرا جوشانید تا مقدر آب آن به نصف تقلیل یابد سپس آنرا صاف کرده و مقدر کمی عسل به آن اضافه کنید که بصورت شربت داراید .
مقدر مصرف برای طافال ۲۰۰ گرم در روز است و برای اطفال شیرخوار حدود ۵۰ گرم یم باشد که می توان به شیر آنها اضافه نمود .
اشخاص بزرگسال هم برای بالا بردن انرژی می توانند از این شیره استفاده کنند .
۲) یونجه رابصورت تازه و یا جوانه آنها رابا سالاد میل کنید .
جوانه یونجه را بصورت بسته بندی شده می توانید از سوپر مارکتها خریدری کنید .
۳) یونجه ملین است .
۴) یونجه دو برابر اسفناج آهنم درد بنابراین خونساز است و برای کسانیکه به کم خونی مبتلا هستند مفید است.
۵) یونجه بعلت درا بودن آهن برای درمان بیمایر راشیتیسم بکار می رود .
۶) عوارض کمبود ویتامین ث با خوردن یونجه از بین میرود.
۷) یونجه تازه در بسیاری از کشورها مانند چین و روسیه و آمریکا به مقدر زیاد بجاری اسفناج مصرف می ش ود.
۸ ) یونجه را در داروخانه ها و فروشگاههای گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه ها بصورت پودر ، کپسول و قرص بفروش می رسانند .
مقدرمصرف آن سه قرص در روز است.
۹) با همه مزایایی که یونجه درد در خوردن تازه آن نباید زیاده روی کرد زیرا بسیار نفاخ است و حتی حیواناتی که به مقدر زیا د از آن می خورند بعلت گاز زیاد ممکن است تلف شوند.
۱۰) ضماد پخته یونجه را اگر روزی چند بار روی اعضایی که رعضه دارند بگذارید آنها را شفا می دهد.
۱۱) تخم یونجه قاعده آور است و برای این منظور تخم یونجه را بصورت دم کرده مصرف کنید .
۱۲) دم کرده یونجه درمان اسهال است.
۱۳) برای نرم کردن سینه و تسکین سرفه روزی ۲-۳ فنجان دم کرده تخم یونجه را مصرف کنید .
۱۴) برای درمان لقوه و رعشه تخم یونجه را در روغن زیتون بریزید و مدت یک هفته جلوی آفتاب بگذارید سپس آنرا صاف کنید و روزی چند قاشق از آنرا بخورید و همچنین روی اعضایی که رعشه دارند بمالید.
۱۵) یونجه حاوی مقدرزیادی ویتامین است .
کوبیده آن زخم را بسرعت الیتام داده و از خونریزی جلوگیری می کند .
● مضرات : مضرات خاصی برای آن بیان نشده است .
یونجه (Medicago) یونجه بهعلت داشتن مقدار زیادى پروتئین، کلسیم و ویتامین و خوشخوراک بودن آن یکى از بهترین گیاهان علوفهاى است.
حسن دیگر یونجه این است که عملکرد سالیانه آن هم از نظر علوفهٔ خشک و هم از نظر علوفهٔ تر زیاد است.
ترکیب و ارزش غذائى یونجهٔ خشک به فاکتورهاى زیر بستگى دارد.
۱.
چگونگى عملآورى علوفهٔ خشک، علوفهٔ پربرگ و سبز ارزش بیشترى دارد.
مرحلهٔ درو، علوفهٔ جوان پروتئین بیشترى داشته و قابلیت هضمى زیادى دارد.
براى تهیهٔ علوفهٔ جوان پروتئین بیشترى داشته و قابلیت هضمى زیادى دارد.
براى تهیهٔ علوفهٔ خوب و مرغوب موقعى که یکدهم مزرعه به گل نشسته باشد علوفه را درو مىکنند.
۳.
دفعات درو: چینهاى مختلف یونجه ارزش غذائى متفاوتى دارند.
از مرتع و علوفه خشک یونجه در تغذیهٔ نشخوارکنندگان و از پودر یونجه در تغذیهٔ طیور استفاده مىکنند، استفاده از پودر یونجه در تغذیهٔ طیور تخمى سبب افزایش کیفیت زردهٔ تخممرغ مىشود.
مصرف یونجه به مقدار کافى در جیرهٔ غذائى گاوهاى شیرى سبب ازدیاد شیر و درصد چربى شیر مىگردد.
یونجه و بیماریها یکی از اجزاء alfalfa با نام کومسترول، خواص استروژنیک ضعیفی دارد.
مطابق اندازهگیریهای انجام شده توسط سنجش زیستی وزن رحم موش، مشخص شده است که ترکیب مذکور نسبت به استرون، ۲۰۰ بار و نسبت به دیاتیل بسترول، ۳۰۰۰ بار ضعیفتر است.
● عوارض پوستی: مطابق کتب مرجع، Medicago sativa، در حیوانات ایجاد عوارض حساسیت به نور مینماید.
گزارش شده است، که یک رژیم غذایی حاوی M.sativa در موشهای صحرایی آلبینو، به علت اثر بر روی پورفیرینها ایجاد حساسیت به نور مینماید.
عارضه ایجاد شده مربوط به وجود فئوفورباید a و کلروفیلاید a در گیاه میباشد.
مرجع مشخصی در مورد ایجاد حساسیت به نور در انسان به دنبال مصرف alfalfa موجود نمیباشد.
البته، این نکته نباید فراموش شود که محصولات alfalfaدر انسان ایجاد اثرات شبه SLE مینماید (به قسمت عوارض اتوایمون مراجعه شود) و حساسیت به نور یکی از نشانههای متعدد این بیماری میباشد.
گزارش داده شده که ۶ نفر به دنبال مصرف دانههای alfalfa به شکل کپسول یا چای گیاهی، عوارضی چون لکهای پوستی، خارش، اریتماتوز و ادماتوز پوستی نشان دادند.
وضعیت ۲ مورد از ۶ مورد مذکور، جزء به جزء تشریح شده است.
آنها شامل ۲ زن مسن و مبتلا به آرتریت بوده که مدت ۲ ماه، روزانه، ۴ تا ۶ فنجان از جوشاندده این گیاه را مصرف میکردند.
این جوشانده به وسیله جوشاندن ۲ تا ۴ قاشق غذاخوری از دانههای alfalfa در ۴۷۳ میلیلیتر از آب تهیه میشد.
در یکی از بیماران، راشها و بثورات قرمز رنگ پوست، از دستها به سمت بازوها و صورت منتشر گردید.
در بیمار دیگر لکهای پوستی فقط در قسمت جانبی رانها ظاهر شده و بدین ترتیب ظهور واکنشهای حساسیت به نور را غیرمحتمل نمود.
وجود حس خارش در ضایعات، احتمال ابتلا به راشهای اریتماتوز شبه SLE را منتفی مینمود.
● عوارض غدد اندوکرین: یکی از اجزاء alfalfa با نام کومسترول، خواص استروژنیک ضعیفی دارد.
با وجودی که کومسترول، ظاهراً، قدرت پائینی دارد، اما تغذیه چهارپایان با گیاه alfalfa (که حداقل ۳۷ میلیگرم بر کیلوگرم کومسترول دارد) به عنوان غذای اصلی، ممکن است اثرات استروژنیک مضری به دنبال داشته باشد.
, Elakovich در یک نوع قرص از دانه alfalfa نتوانستند کومسترول را شناسایی کنند.
اما در ۳ نوع دیگر از قرصهای تجاری alfalfa غلظتهای ۱۹۴ـ۲۰ میلیگرم بر کیلوگرم کومسترول را شناسایی کردند.
نوعی که حاوی بالاترین مقدار کومسترول میباشد، زمانی که در دوز ماکزیمم توصیه شده بر روی برچسب، یعنی روزی ۸۹ قرص، استفاده شود، بیش از ۱/۱ میلیگرم کومسترول وارد بدن میکند.
از آنجایی که این مقدار بسیار پائینتر از ۳۷ میلیگرم بر کیلوگرم آزمایش شده بر روی چهارپایان، به وسیله تغذیه از راه گیاه alfalfa است، مشخص نیست که خطری برای سلامتی داشته باشد.
● عوارض معدی و رودهای: خوردن مقادیر بالای دانههای alfalfa (بعنوان مثال ۱۲۰ گرم در روز) موجب نفخ، ناراحتیهای معدی، اسهال و کاهش اشتها میگردد.
● واکنشهای متابولیک: در مطالعهای که Molgaard و همکارانش بر روی بیماران مبتلا به افزایش لیپوپروتئین خون انجام دادند (به قسمت فارماکولوژی و موار مصرف مراجعه شود)، به دنبال مصرف ۱۲۰ گرم دانههای حرارت دیده alfalfa در روز، میانگین اورات سرم، به میزان قابل توجهی از ۲۹۶ به افزایش یافت.
این اثر مربوط به وجود پورین در دانه میباشد.
بنابراین به نظر عاقلانه میرسد که بیماران مبتلا به نقرص از درمان با دانههای alfalfa خودداری کنند.
● باروری، بارداری و شیردهی: Medicago sativa و گونههای یونجه به طور وسیعی به عنوان غذای مکمل مصرف میشوند.
با توجه به مشاهدات وسیع و آزمایشات گستردهای که بر روی گیاه انجام گرفته است، Keeler، عقیده دارد که احتمال بروز عوارض تراتوژنیک را نباید از نظر دور داشت وی اظهار میارد که فیتواستروژنهای موجود در گیاه ممکن است عوارضی مانند: زایمان سخت، عقیمی، مرگ نوزاد کامل و یا سقط جنین را ایجاد نمایند.
این مطلب که آیا عوارض مشاهده شده در حیوان، در انسان نیز ظاهر خواهد شد، مشخص نیست.
خصوصاً اینکه مقادیر گزارش شده کومسترول در فرآوردههای تجارتی alfalfa بسیار پائینتر از غلظت این ترکیب در تغذیه چهارپایان است.
(به قسمت عوارض اندوکرین مراجعه کنید) درخصوص عوارض ناشی از خوردن alfalfa در دوران بارداری و شیردهی اطلاعی در دست نیست.
● قابلیت سرطانزایی و جهشزایی: در مورد قابلیت جهشزایی و سرطانزایی Medicago sativa اطلاعی در دست نمیباشد.
تب یونجه تب یونجه (رینیت آلرژیک) عبارت است از یک واکنش آلرژیک به مواد آلرژیزای موجود در هوا که چشمها، بینی، سینوسها، گلو، و لولههای برونشی موجود در ریهها را گرفتار میکند.
● شرح بیماری تب یونجه (رینیت آلرژیک) عبارت است از یک واکنش آلرژیک به مواد آلرژیزای موجود در هوا که چشمها، بینی، سینوسها، گلو، و لولههای برونشی موجود در ریهها را گرفتار میکند.
البته نام این بیماری گمراهکننده است، زیرا یونجه باعث واکنش آلرژیک نمیشود و در این بیماری تبی وجود ندارد.
حملات رینیت آلرژیک در فصل گرده افشانی گیاهان تشدید میشود و با پایان آن فروکش میکنند.
● علایم شایع ▪ عطسه مکرر؛ گرفتگی بینی همراه با خارج شدن ترشحات بیرنگ و شفاف ▪ خارش در سقف دهان ▪ خارش، اشکریزش ▪ گاهی خس خس سینه ▪ سوزش گلو ● علل دستگاه ایمنی بدنپادتنهایی تولید میکند که باعث رها شدن یک ماده شیمیایی به نام هیستامین میشود.
این ماده نیز باعث ایجاد تورم و تحریک در نواحی حساس (بینی، سینوسها، چشمها) میشود.
|مواد آلرژیزای موجود در هوا که میتوانند موجب حساسیت آلرژیک شوند عبارتند از: ▪ مایتها (موجودات ریزی که روی گرد و غبار موجود هستند).
▪ گرده گیاهان علفی، گلها، چمن و درختان ▪ قارچها ▪ دود تنباکو و سایر آلایندههای هوا ▪ گرد و غبار ▪ عوامل افزایش دهنده خطر ▪ سابقه دیگر واکنشهای آلرژیک، مثل اگزما یا آسم ▪ سیگار کشیدن ▪ فصول بهار و پاییز.
اکثر گیاهان در این فصل گرده افشانی میکنند.
▪ سابقه خانوادگی آلرژی ▪ سرکوب ایمنی (به علت داروها یا بیماری).
● پیشگیری ▪ توصیههایی را که در قسمت اصول کلی درمان آمده است به کار ببرید.
● عواقب مورد انتظار ▪ علایم را میتوان با درمان کنترل نمود، اما خود بیماری تا آخر عمر ممکن است ادامه داشته باشد.
این بیماری معمولاً دردسر آفرین است تا ناتوان کننده.
● عوارض احتمالی ▪ مشکل در خواب و خستگی مزمن ▪ مستعد شده به سایر عفونتهای تنفسی ▪ عفونتهای گوش ● درمان الف) اصول کلی ▪ امکان دارد آزمایشاتی مثل شمارش سلولهای خون و آزمونهای پوستی جهت آلرژی توصیه شوند، اما این آزمایشات معمولاً برای تشخیص ضروری نیستند.
▪ هر چقدر که میتوانید مواد آلرژیزا را از محیط زندگی یا کار خود حذف کنید.
▪ در موارد اتاق خواب خود این گونه عمل کنید.
ـ اساسی اتاق، قالیچه و فرش، و پردهها را از اتاق بیرون ببرید.
ـ دیوارها، چوب کاریها، و کف اتاق را با یک طه مرطوب تمیز کنید.
کف اتاق را واکس بزنید.
ـ فنرهای تخت، تشک و متکاها را با یک پوشش پلاستیکی بپوشاند.
ـ تنها از قالیچهای استفاده کنید که بتوانید هفتهای یک بار آن را بشویید.
ـ از ملحفه، روانداز و پتوی استفاده کنید که بتوانید مرتب آنها را بشویید (مثلاً ملحفه و روانداز نخی، و پتوی دارای الیاف مصنوعی).
روی تخت خود روتختی کلفت پشمی نیاندازید.
ـ در اتاق خود صندلی چوبی یا پلاستیکی بگذارید و نه صندلی توپر ـ حتیالمقدور پردههای پلاستیکی آویزان کنید و آنها را روزانه گردگیری کنید.
ـ با استفاده از جاروبرقی، دستمال گردگیری مرطوب، و طه مرطوب یا روغن زده شده اتاق خود را هفتهای یک بار به طور کامل تمیز کنید.
سایر اقدامات پیشگیرانه: ۱) پنجرهها و درها را تا حدامکان بسته نگاه دارید.
۲) از دستزدن به اشیایی که گرد و غبار گرفتهاند، مثل کتاب یا لباس آویزان شده در کمک، خودداری کنید.
۳) از نگهداری حیوانات خشک شده یا اسباببازیهای پر شده از الیاف مختلف در منزل خودداری کنید.
۴) هرگونه حیوان خانگی را بیرون از منزل نگاه دارید.
البته ماهی را میتوان داخل منزل نگاه داشت.
۵) در هنگام قرار گرفتن در معرض مواد آلرژیزا، مثلاً زمان تمیزکاری منزل، از یک ماسه فیلتردار استفاده کنید.
۶) در صورت امکان، یک سیستم تصفیه هوا در سیستم گرمایشی و تهویه مطبوع منزل خود نصب کنید، ترجیحاً از نوع فیلتر HEPA .
۷) در صورت امکان، خودرو بهتر است سیستم تهویه مطبوع داشته باشد.
۸) ز کارهایی مثل چمنزنی خودداری کنید.
ب) داروها ▪ برای کاهش واکنش آلرژیک بدن، ممکن است داروهای زیر تجویز شوند: ۱) آنتیهیستامینها؛ ضداحتقانها (دکونژستانها)؛ قطره کورتیزونی چشمی یا اسپری کورتیزونی بینی؛ قرصهای کورتیزونی (تنها در موارد شدید)؛ اسپری بینی کرومولین؛ قطره بینی کرومولین.
این داروها علایم را تخفیف میدهند، اما خود رینیت آلرژیک را درمان نمیکنند.
۲) در مواردی که ماده آلرژیزا شناخته شده باشد و بیماری شدت زیادی داشته باشد یا در تمام سال ادامه یابد، تزریقات دقیقی برای حساسیتزدایی انجام خواهد گرفت.
شناسایی ماده آلرژیزا به کمک آزمون پوستی یا آزمایش خون انجام میگیرد.
در این روش، مقادیر کمی از ماده آلرژیزا بهطور دورهای تزریق خواهند شد.
این کار به مهار دستگاه ایمنی در مورد رهاسازی هیستامین کمک میکند.
برای این که این روش نتایج مؤثری داشته باشد، شاید لازم باشد ماهها یا سالها پیگیری شود.
ج) فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری ▪ محدودیتی برای آن وجود ندارد.
د) رژیم غذایی ▪ از خوردن غذاهایی که باعث واکنش آلرژیک میشوند خودداری کنید.
● درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
▪ اگر شما دچار علایم شدید تب یونجه(رینیت آلرژیک) هستید که این علایم در فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های روزمره شما خلل وارد آوردهاند.
▪ اگر علایم عفونت ظاهر شوند، مثل تب، سردرد، دردهای عضلانی، یا ترشحات غلیظ و تغییر رنگ یافته از بینی.
امکان دارد عفونت سینوس ممکن است از عوارض آلرژی باشد.
▪ اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شدهاید.
داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.
مبارزه با آفات یونجه-سرخرطومی برگ یونجه یونجه پس از برداشت ، رشد مجدّد خود را تقریباً سریع آغاز می کند ، امّا پس از آن ذخیره هیدرات کربن خود را تدریجاً بدست می آورد.
● سرخرطومی برگ یونجه: الف ) مبارزه زراعی : برای مبارزه زراعی میتوان چین اول یونجه را به جلو انداخت ، در نتیجه این عمل تعداد زیادی لارو که هنوز کامل نشدهاند از بین خواهند رفت.
ب ) مبارزه شیمیایی : در مبارزه شیمیایی با این آفت باید دو نکته اساسی را مورد توجه قرار داد ، ۱) موقع سمپاشی ۲) نوع حشره کش بهترین موقع مبارزه با این آفت اوائل بهار و مصادف با بوته های نورسته ۱۰ سانتیمتری یونجه میباشد.
سمپاشی باید قبل از تاثیر موثر لاروها به گیاه انجام گیرد.
سموم بکار برده شده علیه این آفت باید علاوه بر دارا بودن تاثیر کافی ، دوام زیاد نداشته باشند.
تا از نظر باقیماندن روی یونجه یا سایر گیاهان علوفهای ، ایجاد اشکال ننماید.
▪ نوع حشره کش : در حال حاضر سموم زیر برای مبارزه با این آفت توصیه می شود : ۱) اکامت ( اتریمفوس ) ، امولسیون ۵۰ درصد به میزان یک لیتر در هکتار.
۲) فوزالن ( زولن ) ، امولسیون ۳۵ درصد به میزان ۵/۲ لیتر در هکتار ۳) مالاتیون ، امولسیون ۵۷ درصد به میزان ۳ لیتر در هکتار ۴) سومین ( کارباریل ) ، پودر و تابل ۸۵ درصد به میزان ۳ کیلوگرم در هکتار معمولا با یک نوبت سمپاشی آفت کنترل می شود.
ولی درصورت بارندگی و بالا بودن تراکم آفت ، سمپاشی دوم نیز توصیه میشود.
و بایستی آخرین سمپاشی ۱۵ الی ۲۰ روز قبل از برداشت انجام گیرد.
● جوندگان جوندگانی که در مزارع یونجه بویژه مزارع یونجه استان فعالیت دارند موش مهاجر ، موش مغان و موش کور میباشد.
برای مبارزه با این موشها باید کلیه لانهها را یک روز قبل از انجام مبارزه کوبید و روز بعد طعمه گذاری را فقط در سوراخهایی که باز شدهاند ( لانه های فعال ) انجام داد.
▪ نحوه تهیه سموم : ابتدا ۲ لیتر روغن را با ۱۰۰ کیلوگرم گندم مخلوط کرده و بعد ۱۰ کیلوگرم فسفر دوزنگ را به آن اضافه میکنیم و با مراقبت کامل بهم زده تا بطئر کامل مخلوط شوند.
برای هر هکتار ۵/۱ الی ۲ کیلوگرم طعمه مسموم بطور دستپاش در لانه های فعال مصرف می شود.
( فسفر دوزنگ سم خطرناکی بوده و بااحتیاط کامل باید از آن استفاده کرد.
) مبارزه با علفهای هرز :غلبه علفهای هرز بر یونجه ، علاوه بر کاهش کمیّت وکیفیّت محصول ، بتدریج باعث تُنَک شدن مزرعه،ضعیف شدن گیاه، غلبه بیشتر عوامل بیماریزا و نامساعد محیطی و درنهایت کوتاه شدن عمر گیاه می شود.
در اثر تُنَک شدن مزرعه ، با نفوز نور بیشتر بداخل پوشش گیاهی زمینه برای رشد و نمو وخسارت بیشتر انگل سس فراهم می شود.
اوّلین قدم در مبارزه، جلو گیری از آلوده شدن بذور یونجه به بذر علفهای هرز از طریق مبارزه بموقع با علفهای هرز مزرعه یونجه ای است که به بذرگیری اختصاص داده ایم.
قدم بعدی ، بوجاری بذور با دستگاه های بوجاری و سس گیر می باشد.
زدن شخم عمیق چندین ماه قبل ازکاشت و انتخاب فصل کاشت پاییز نیز در کنترل علفهای هرز موثّر است.
زیرا در کشت بهاره ، بدلیل مساعد بودن شرایط برای جوانه زنی ورشد علفهای هرز ، این گیاهان با سرعت بیشتری نسبت به یونجه رشد کرده ولذا در کشت بهاره خیلی سریعتر بر مزرعه یونجه چیره میشوند.
یکی دیگر از راههای مبارزه با علف های هرز این است که به هر طریق ممکن از ورود بذور علف های هرز که از سال قبل یا چین قبل در جوی ها و یا نهرهای متصل به مزرعه یونجه باقی مانده اند جلوگیری شود.
یکی از راه ها جهت این کار این است که در ابتدای هر آبیاری و قبل از انجام آن بهتر است آب اوّلیّه را به مدّت چند دقیقه بجای اینکه در مزرعه وارد کنند ، در محلّی دور از مزرعه ببرند تا بدین طریق بذور علفهای هرز موجود در جوی ها نیز از مزرعه دور گردند.
استفاده از علفکش داکتال به میزان ۱۲ـ ۸ کیلو در هکتار در موقع کاشت ودر یونجه استقرار یافته در اوایل بهار، قبل از رشد مجدّد یونجه و جوانه زنی علفهای هرز ، نیز در کنترل علفهای هرزموثر است.
آبیاری مزرعه یا وقوع بارندگی بلافاصله بعد از کاربرد داکتال میزان تاثیر آن را افزایش می دهد.
ازجمله علفهای هرز یونجه انگل سس است.
سس گیاه گلدار انگلی است که سالانه خسارت قابل توجهی به مزارع یونجه کاری وارد میکند.
این گیاه فاقد ریشه بوده و قادر به ساختن مواد آلی لازم برای خود نیست.
سس از طریق بذر تولید مثل میکند.
با مساعد شدن هوا بذر ان جوانه زده و جوانه ها بدور میزبان (ساقه یونجه) پیچیده ودر این موقع ارتباط آن با خاک قطع می شود.
در این حالت سس با فرستادن رشته هایی مکنده بدرون آوندهای ساقه ، مواد آلی ساخته شده توسط گیاه یونجه را به مصرف می رساند.
در مناطق معتدله ، در اواسط بهار جوانه زده ودر اواسط تابستان تولید گل و بذر می نماید.
لذا بایستی قبل از تولید بذر با آن مبارزه شود.
▪ طرق مبارزه با سس : به طرق زیر میتوان با سس مبارزه کرد.
۱) بوجاری بذر یونجه توسط دستگاههای سس گیر.
۲) پوشاندن لکّه های آلوده با کاه و کلش بطورمتراکم تا ارتفاع ۲۰سانتیمتر.این عمل باعث نرسیدن نور کافی به سس و متوقف شدن رشد آن میشود.
۳) چیدن و خارج کردن سس از مناطق آلوده وسمپاشی محل های فوق با علفکش گراماکسون برای از بین رفتن بقایای سس.
۴) سوزانیدن لکه های آلوده با شعله افکن در یونجه های استقرار یافته.
۵) بکار بردن علفکش داکتال بمقدار ۱۲-۸ کیلوگرم در هکتار قبل از کاشت و در یونجه های استقرار یافته قبل از رویش بذر سس در بهار.
▪ زمان برداشت: تاریخ برداشت یونجه تاثیر قابل ملاحظه ای بر روی مقدار مواد غذایی ، عملکرد ودوام گیاه دارد.
یونجه قبل ازگل دادن ، پروتئین وموادغذائی قابل هضم بیشتری را داراست.درموقع گل دهی کامل وبه بذر نشستن،میزان الیاف آن افزایش یافته ومواد قابل هضم کمترمیشود.درمقابل عملکرد افزایش می یابد.ازطرف دیگربرداشت قبل ازگلدهی و با فواصل کم باعث ضعیف شدن گیاه شده و عمر آنراکاهش میدهد.
زیرا گیاه فرصت کافی برای انتقال مواد ذخیره ای از قسمتهای هوائی به ریشه پیدا نمی کند.بنابراین بهترین تاریخ برداشت یونجه برای بدست آوردن حداکثر عملکرد علوفه ، با ارزش غذائی بالا (حد اکثر مقدار پروتئین در هکتار) توأم با ایجاد شرایطی برای تأمین حدّ اکثر مواد غذائی در سال های بعد، موقعی است که حدود بوته های مزرعه به گُل نشسته باشد.
یونجه اگر بطور مکرّر و درفواصل کوتاه برداشت شود، ذخایرهیددرات کربن ریشه به اتمام می رسد و گیاه از بین می رود.
در اغاز فصل رویش چه بعد از زمستان و چه پس از هرر چین، رشد قسمت های هوایی کاملاً به ذخایر ریشه ای وابسته است.
بعد از هر چین در صورتیکه زمان برداشت در آغاز گلدهی بوده باشد، میزانذخایر ریشه ای در حد نرمال است ودر اثر رشد هوایی بتدریج از ذخایر ریشه ای کاسته میگردد.
هنگامیکه ارتفاع بوته به ۳۰ سانتیمتر رسید ذخایر ریشه ای به حد اقل میرسد.
همچنان که رشد ادامه می یابد و عمل فتوسنتز بیشتر میگردد مقدار ذخایر ریشه ای نیز بتدریج بالا میرود.
حتّی در زمان تشکیل جوانه ی گل نیز این ذخایر پایین تر از حد نرمال است.
در مرحله ی آغاز گلدهی مجدّداًً ذخایر ریشه ای بحد نرمال خواهد رسید و در این مرحله بهتر است که یونجه برداشت گردد.
یونجه پس از برداشت ، رشد مجدّد خود را تقریباً سریع آغاز می کند ، امّا پس از آن ذخیره هیدرات کربن خود را تدریجاً بدست می آورد.
علفهاى هرز در یونجه سس Cuscuta sp.
از علفهاى هرز یونجه است که بذر آن تخممرغى و زردرنگ است و همراه با بذر یونجه سبز مىشود و بدور ساقه یونجه مىپیچد و از محل اتصال زایدههائى به داخل ساقه یونجه مىفرستد و از کلیه شیرههاى گیاه سبزینهدار تغذیه مىکند.
تکثیر آن بسیار سریع است و ازدیاد آن بهوسیلهٔ ساقههاى سفیدرنگ و بدون سبزینه است.
یکى از دلایل بوجارى بذر یونجه بذر سس است.
سس گلها ریز و میوه کپسولى گرد و کوچک دارد.
بذر آن مىتواند تا ده سال باقى بماند، بذر آن بدون هضم در بدن حیوان دفع مىشود.
بذر سس بهوسیله دستگاه مغناطیسى سسگیرى از بذر یونجه جدا مىشود.
سس حتى روى خارشتر و انجیر هم حمله مىکند.
مبارزه شیمیائى در ایران قابل اجراء نمىباشد زیرا باید در حساسترین مرحله یعنى جوانهزدن سس به آن حمله کرد.
ضمناً انجام مبارزهٔ شیمیائى چندان رضایتبخش نبوده یکى از راهها خرید بذر از اداره کشاورزى و یا بازدید از مزرعهٔ بذرگیرى و سپس خرید بذر از آن است.
مبارزهٔ بطئى بدینصورت است که بهمحض دیدن جوانه سس باید یونجهها ر ا که به آن آلوده است چیده و آنرا سوزاند و یا با شعله افکن آن را در محل بسوزانیم.
اگر سس تمام سطح مزرعه را در بربگیرد باید یونجه را برگردانید و یا اگر یک چهارم یا یک پنجم را در برگرفته و نخواهیم یونجه را برگردانیم باید مرتباً آن را بچرانیم.
یکى دیگر از راههاى عملى چراى بعد از هر چین است که بهترین راه در مزارع وسیع است و باید ۲-۳ سال پشت سر هم انجام گیرد.
دولت بذر یونجه را از بازار مىخرد و پس از بوجارى و سسگیرى با ۵۰% تخفیف دوباره به زارع پس مىدهد.
بذر انتخاب شده باید سالم باشد و ناخالصى نداشته باشد و رنگ زرد معمولى را باید داشته باشد.
روش مصرف کود در زراعت یونجه یونجه طی چندین سال عمر خود ، مقدار زییادی مواد آلی و ازت در خاک باقی می گذارد.
● روش مصرف کود : تمام کود فسفر ، پتاسه و ازته قبل از کاشت به وسیله کودپاش سانتریفوژ یا دست پاش و یا به صورت نواری در عمق مناسب( ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر)توزیع و به زیر خاک برده شود.
کود آلی در صورتی که پوسیده باشد قبل از کشت توزیع و با خاک مخلوط گردد.
امّا در حالتی که کاملا پوسیده نباشد بهتر است در پاییز سال قبل از کشت ، مصرف شده و با خاک مخلوط گردد.
درصورت نیاز به کود پتاسه درخاکهای سبک و یا در هرخاکی که غلظت پتاسیم قابل استفاده کمتر از ۳۰۰ میلی گرم در کیلوگرم خاک باشد ، بهتر است آن را در دو نوبت بعد از چین اوّل و همچنین در اواسط مرداد ماه بعد از برداشت ، مصرف کرد.
● تناوب یونجه : یونجه طی چندین سال عمر خود ، مقدار زییادی مواد آلی و ازت در خاک باقی می گذارد.
ازت تثبیت شده در گره های موجود در ریشه به صورت آلی بوده ، با افزایش سن گیاه بتدریج این گره ها از ریشه جدا شده و در خاک قرار گرفته و تجزیه می شود و ازت آن به فرم معدنی و قابل استفاده برای گیاه بعدی در می آید.
از هر هکتار مزرعه یونجه ، بسته به شرایط رشد ، سالانه حدود ۷۰ تا ۱۲۰ کیلو گرم ازت به خاک اضافه می شود.
بنابراین گیاه بعدی باید نیاز ازتی بالایی داشته و از طرف دیگر نسبت به ازت زیاد خاک مقاوم بوده و ورس نکند.