بر صاحبان بصیرت پوشیده نیست که توبه شعبه ای است از فضل عظیم الهی و دری است از رحمت رحیمی خداوندی که به روی بندگان خود باز فرموده است . اگر این در بسته بود رستگاری برای کسی نبود زیرا سرشت بشر با الودگی و خطاکاری و گناه پیوسته است . بطوریکه هر بشری به جهت اعمال خود را به انواع آلودگیها مبتلا خواهد ساخت مگر آن مقداری که خداوند او را حفظ فرموده باشد . خدای حکیم و رحیم توبه را دوای دردهای معنوی و علاج امراض قلبی و پاک کننده انواع آلودگیها قرار داده است تا انسان پس از گرفتاری به گناه به برکت توبه پاک شود و اهل نجات گردد .
بیان مسئله :
ایمان هم مثل انسان است و همانطور که نبودن روح به معنی نبودن انسان است. عدم شهادت به توحید به معنی نبودن اصل ایمان است. از طرفی کسی که شهادت به توحید می دهد ولی به لوازم ایمان ملتزم نمی شود مانند انسانی است که تمام اعضا و جوارح ظاهری و داخلی خود را از دست داده و جز روح چیز دیگری ندارد و همانطور که این انسان تا مرگ فاصله ای ندارند و چیزی نمانده که روح ضعیفش که تمام اعضای کمک کننده اش او را رها کرده اند نابود شود کسی هم که از ایمان فقط اصل آن را داشته و در اعمال و عبادات کوتاهی می کند با وزش اولین بادهای سرکشی که درخت ایمان را به لرزه در می آورد و آمدن ملک الموت در پیشاپیش آنها قرار دارد درخت ایمانش ریشه کن می شود.