دانلود مقاله وحدت ملی وانسجام اسلامی از دیدگاه آیات و روایات

وحدت تپش هماهنگ قلبهاست و آهنگ حرکت دستها، وحدت اسلامی عامل اقتدار اسلام در برابر کفر و نفاق و اختلاف، آفت بزرگ عزت و استقلال مسلمین است.

آرمان و امید همه دوستان عظمت اسلامی ، وجدائی و تفرقه آرزوی شوم دشمنان دیرینه ماست.

وحدت ، کشتی نوح است و تفرقه، تازیانه عذاب الهی.
امید است در روزگاری که شیاطین، بذر نفاق و تفرقه می‌پاشند قادر سرزمین مقدس اسلام، درخت دشمن پرورش دهند، با بیداری و یادآوری سخنان وحدت بخش رسول خدا و ائمه معصومین(ع) نقشه‌های شوم استکبار، نقش برآب گردد و خداجویان وحدت اندیش برگرد قرآن و سُنّت هماهنگ شوند و با رهبری عترت(ع)پرچم استقلال و آزادی را در سراسر گیتی به اهتزاز درآورند.

ان شاءالله
این حدیث نیز ، به خوبی نشان می دهد که امت وادیان س ابق نیز دچار اختلافو چند دستگی شدند و امت اسلام هم دچار اختلاف خواهد شد ولی فرق بین این دو مکتب «اسلام وغیر اسلام» ان اس ت که دین اسلام ، ابزار وراه کارهایی برای رهایی از تفرقه گذاشته است مانند روایات ، برخلاف ادیان دیگر که در صورت اختلاف با مراجعه کردن به کتابهای آسمانی یا علمای خودشان ، بیشتر گمراه می شوند.

اتحاد و انسجام در قرآن و روایات
در ابتدای ورود به بحث، سزاوار است که اتحاد و انسجام را، از دیدگاه قرآن و روایات بررسی کنیم، تا به حقیقت این دو واژه، آشنا شده و اهمیت آن را از لسان قرآن و احادیث بشنویم و با دقت و توضیح، پیرامون آنها، به یک جمع بندی کلی برسیم، و در نتیجه ملتی بزرگ و گروهی آگاه، یعنی اسلام و مسلمین، به آرامش و امنیت مطلق برسند زیرا قرآن کریم، کتابی است که خداوند متعال، برای هدایت بشر فرستاده است و کتابی که بخواهد هدایت گر باشد، باید جامعیت داشته باشد وگرنه، آن مجموعه، نمی تواند به خواسته ها و نیازهای بشری، پاسخ دهد و صرفاً، نوشته ای خواهد شد که خالی از هرگونه محتوا است و البته روایات پیامبر و اهل بیت ایشان نیز چنین خاصیتی دارند.
در ابتدای ورود به بحث، سزاوار است که اتحاد و انسجام را، از دیدگاه قرآن و روایات بررسی کنیم، تا به حقیقت این دو واژه، آشنا شده و اهمیت آن را از لسان قرآن و احادیث بشنویم و با دقت و توضیح، پیرامون آنها، به یک جمع بندی کلی برسیم، و در نتیجه ملتی بزرگ و گروهی آگاه، یعنی اسلام و مسلمین، به آرامش و امنیت مطلق برسند زیرا قرآن کریم، کتابی است که خداوند متعال، برای هدایت بشر فرستاده است و کتابی که بخواهد هدایت گر باشد، باید جامعیت داشته باشد وگرنه، آن مجموعه، نمی تواند به خواسته ها و نیازهای بشری، پاسخ دهد و صرفاً، نوشته ای خواهد شد که خالی از هرگونه محتوا است و البته روایات پیامبر و اهل بیت ایشان نیز چنین خاصیتی دارند.

الف ) اتحاد وانسجام از نقل قرآن در قرآن، از لفظ اتحاد و انسجام استفاده نشده است، اما کلماتی که با این واژه همخوانی داشته و از یک خانواده هستند، وجود دارد و بعضی دیگر از واژگان، از نظر محتوایی، با بحث مورد نظر، تطابق و هماهنگی دارند.

شش آیه در قرآن وجود دارد که از کلمه ی «وحده» استفاده شده است که همگی به معنای «یکی بودن» و به «تنهایی» می باشد و پنج آیه از تفرقه و جدایی سخن می گوید و همان طور که می دانید، تفرقه، ضد اتحاد و انسجام است و در این قسمت به این آیات اشاره کرده و ترجمه و توضیح آن را بیان خواهیم کرد.

1- قالُوا أَجِئتَنا لِنَعبُدَ اللهَ وَحدَهُ وَ نَذَرَ ما کانَ یَعبُدُ آباؤُتنا فَأتِنا بِما تَعِدُنا اِن کُنتَ مِنَ الصّادِقِینَ1 «قوم حضرت هود به او گفتند: آیا تو به نزد ما آمده ای که خدای یگانه را بپرستیم و از خدایانی که پدران ما می پرستند دوری کنیم.

پس تو اگر راست می گویی عذابی را که به ما وعده داده ای بفرست «زیرا ما به خدای تو ایمان نمی آوریم.» نکته ای که از این آیه برداشت می شود این است که رمز اتحاد و انسجام، پرستش خدای یگانه و شناخت خدای واقعی از میان خدایان گوناگون و ساختگی است.

نکته قابل دقت در آیه ی مذکور آن است که تعصب و تقلید بی جا مانع شناخت حقیقت انسان می شود و انسان را به دشمنی و کنیه می کشاند.2 پس اگر قوم حضرت هود (ع) خدایان متعدد را رها می کردند و به گرد خدای واحد جمع می شدند و در پرستش خدای متعال متحد بودند به طور یقین سعادت دنیا و آخرت نصیب آنها می شد.

2- وَجَعَلنا عَلی قُلُوبِهِم أَکِنَّهً اَن یَفقَهُوهُ وَ فِی آذَانِهِم وَ قراً وَ إذَا ذَکَرتَ رَبَّکَ فِی القرآنِ وَحدَهُ وَلَّوا عَلَی أَدبارِهِم نُفُوراً 3 ما، بر دل و گوش مشرکان، پرده ای قرار دادیم، زیرا قرآن را درک نمی کنند و زمانی که، یگانگی پروردگار خود را، به یاد آنها می آوری، پشت کرده و گریزان می شوند.

در این آیه یگانگی و اتحاد مسلمانان پیرامون خداوند، سبب تجمع و شرک به او، سبب تفرق و کنار گذاشتن ذات باری تعالی شده است و در کنار یگانگی خداوند، قرآن هم به عنوان یکی از ابزار اتحاد شناخته می شود.

به عبارت دیگر پشت کنندگان و فراریان کسانی هستند که یگانگی خداوند در قرآن را می شنوند، پس این گروه متفرقین می باشند و در نتیجه، متحدین کسانی هستند که به یگانگی خداوند در قرآن پشت نکرده و به او، روی آورده اند.

3- وَ إذَا ذُکِرَ اللهُ اشمَأَزَّت قُلوبُ الَّذینَ لایُؤمِنُونَ بِالآخِرَهِ وَ إذا ذُکِرَ الَّذینَ مِن دُنِهِ إذا هُم یَستَبشِرُونَ1 زمانی که نزد بی ایمانان نسبت به آخرت، یاد خداوند یگانه شود، پریشان می شوند «ولی» زمانی که غیر از خدا را به یادشان می آورند، خوشحال می گردند.

از این آیه هم برداشت می شود که ایمان به جهان پس از مرگ یکی از ویژگی کسانی است که پیرامون حقیقت اسلام جمع شده اند و متفرقین، کسانی هستند که به جهان آخرت ایمان ندارند.

بنابراین می توان برای انسجام مسلمین، نشانه هایی ذکر کرد که یکی از آنها ایمان به جهان آخرت است.

یعنی کسانی که به جهان آخرت ایمان ندارند، اگرچه مسلمان ظاهری باشند، نمی تواند در انسجام مسلمانان حضور داشته باشد.

4- ذلِکُم بِأنَّه إذا دُعِیَ اللهُ وَحدَهُ کَفَرتُم وَ إن یُشرَک بِهِ تُؤمِنُوا فَالحُکمُ للهِ العَلیَّ الکَبیرِ2 ای مشرکان!

این «عذاب» به خاطر آن است که به سوی خداوند یگانه «توسط پیامبران» دعوت شدید، ولی کفر ورزیدند و اگر نسبت به خداوند شریک در نظر گرفته می شد ایمان می آوردید، پس حکم و تصمیم، نسبت به اندازه ی عذاب، در دست خداوند است.

5- فَلَمَّا رَأوا بَأسَنا قَالُوا آمَنَّا بِاللهِ وَحدَهُ وَ کَفَرنَا بِمَا کُنَّا بِهِ مُشرِکینَ1 زمانی که «مشرکان» عذاب ما را دیدند، گفتند: ما به خدای یگانه ایمان آورده و به تمام چیزهای که شریک خداوند قرار داده بودیم، کافر شده ایم.

از این آیه، دو چیز برداشت می شود: الف: یکی از آثار ناپسند تفرق و عدم اتحاد میان فرد فرد مسلمان، پشیمانی است.

ب: انسان هایی که با شنیدن ندای توحید و اسلام به آن نپیوستند، در آن حال دچار غرور بوده اند که نتیجه ی این خودخواهی و غرور آن است که با دیدن عذاب شدید الهی، اظهار پیشمانی می کنند.2 6- قَدکانَت لَکُم اُسوَهٌ حَسَنَهٌ فِی إبراهیمَ وَ الَّذینَ معَهُ إذ قَالوُا لِقومِهِم إنَّا بُرَآءُ مِنکُم وَ مِمَّا تَعبُدُونَ مِن دُونِ اللهِ کَفَرنَا بِکُم وَبَدا بَینَنَا وَبَینَکُمُ العَداوَهُ وَالبَغضاءُ أبداً حتّی تُؤمِنُوا بِاللهِ وَحدَهُ إلّا قَولَ إبراهیمَ لَأبیهِ لأستَغفِرَنَّ لَکَ وَما أملِکُ لَکَ مِنَ اللهِ مِن شَیءٍ رَبَّنا عَلَیکَ تَوَکَّلنا و إلیکَ أنبنَا وَ إلَیکَ المَصیرُ3 حقیقتاً ابراهیم (ع) و کسانی که با او بودند، برای شما الگوی خوبی هستند زیرا به قوم خود گفتند: ما از شما و از آنچه غیر از خدا می پرستید بیزاریم، ما به «آیین» شما کفر، ورزیدیم و میان شما دشمنی همیشگی وجود دارد، مگر آن که، به خدای یگانه ایمان بیاورید.

جز سخن ابراهیم به پدرش که قطعاً برای او استغفار خواهم کرد و من برای تو «به جز دعا» مالک چیزی نیستم.

«کاری از دست من ساخته نیست» پروردگارا!

بر تو توکل کردیم و به سوی تو توبه نمودیم و بازگشت ما به سوی تو است.

از این آیه نیز نکاتی پیرامون راه ها و موانع اتحاد و انسجام به دست می آید:4 الف: داشتن الگوی مناسب، می تواند ما را در جهت رساندن به انسجام اسلامی یاری نماید.

ب: مسلمانان نباید با کفار و مشرکین دوستی داشته باشند، زیرا این آیه به صراحت می گوید: مانند حضرت ابراهیم (ع) و یاران ایشان، از کفار دوری کنید.

شش آیه ای که ذکر کرده و پیرامون آن توضیحاتی بیان کردیم، به طور محتوایی و تحلیلی بر موضوع ما دلالت می کرد اما موارد دیگری در قرآن وجود دارد که می توان آن ها را بهتر و شفاف تر در موضوع بحث خود مورد استفاده قرار داد و اگر چه در آنها نیز لفظ اتحاد و انسجام نیامده است، ولی از تفرقه و جدایی صحبت می کند و به طور قطع، تفرقه و جدایی ضد اتحاد و انسجام است.

بنابراین در این قسمت، پنج آیه ی دیگر را بررسی کرده و در مورد آنها صحبت خواهیم کرد تا جایگاه بحث روشن تر گردد.

1- وَاعتَصِمُوا بِحَبلِ اللهِ جَمیعاً وَلا تَفَرَّقُوا وَ اذکُرُوا نِعمَهَ اللهِ عَلَیکُم إذ کُنتُم اَعداءً فَألَّفَ بَینَ قُلوبِکُم فَأصبَحتُم بِنِعمتِه إخوَاناً و کُنتُم عَلی شَفا حُفرَهٍ مِنَ النَّارِ فَأنقَذَکُم مِنها کذلکَ یُبَیِّنُ اللهُ لَکُم آیاتِه لَعلَّکُم تَهتَدُونَ1 «ای کسانی که ایمان آوردید!

همگی به ریسمان خدا چنگ بزنید و پراکنده نشوید و نعمت خدا را بر خود به یاد بیاورید که چگونه دشمن یکدیگر بودید و او میان دل های شما، الفت ایجاد کرد و به برکت نعمت او، برادر شدید و شما بر لب حفره ای از آتش بودید، خداوند شما را نجات داد و او این چنین آیات خود را برای شما روشن می سازد تا شاید هدایت شوید.

آیه ای که گذشت آشکارترین آیه ای است که درباره اتحاد و انسجام وجود دارد پس باید با دقت و با توضیح جامع و کافی، مورد بررسی قرار گیرد.

آیه ی مذکور، مسأله اتحاد و مبارزه با با هرگونه تفرقه را مطرح می کند، ولی همه مسلمانان را، به یک چیزسفارش می کند یعنی فصل الختام اتحاد و پایان بخشیدن به تفرقه، روی آوردن به ریسمان خداوند است و ای ریسمان آن چنان مهم است که می تواند بزرگ ترین اختلافات و مشکلات را از بین ببرد و به همین دلیل است که خداوند متعال، در قرآن کریم با این صراحت مسلمانان را به چنگ زدن به آن توصیه می کند.

قال الله تعالی: ولا تکنوا کالذین تفرقواو اختلفوا من بعد ماجا ئهم البینات واولئک لهم عذاب عظیم.

وبسان انانکه پراکنده شدند و پس از امدن دلیلی های روشن الهی ، اختلاف کردند ، نباشید «زیرا» برای آناا عذابی برگ خواهد بود.

به طور کلی می توان گفت که اسلام و قرآن، معجزه گر هستند و می توانند تأثیرات شگرفی، در اجتماع مسلمین، بگذارند و شاید همین مسأله است که توطئه گران بر ضد اسلام، تا به امروز در مقابل این حقیقت معجزه گر، ناکام مانده اند.

2- وَ لا تَکُونوا کَالَّذینَ تَفرَّقوا وَ اختَلِفُوا مِن بَعدِ ما جاءَ هُمُ البَیِّناتِ وَ اُولئِکَ لَهُم عَذابُ عَظیمٌ «ای مسلمانان!

مانند کسانی نباشید که پراکنده شدند و پس از آن که نشانه های روشن «از سوی خداوند» به آن ها رسید، اختلاف کردند که آنها، عذاب بزرگی دارند.

این آیه نیز، مسلمانان را به انسجام دعوت می کنند و چنان که دست از اتحاد و انسجام بکشند و عالماً و عامداً، دست به فتنه و ایجاد تفرقه بزنند، به عذاب سخت اخروی دچار می شوند.

خصوصیت این آیه بر خلاف آیات دیگر این است که نتیجه و اثرات عدم اتحاد و انسجام را بیان می کند، در حالی که آیات قبلی، راه ها، موانع و یا پیام هایی راجع به مسأله اتحاد و انسجام، می داد.

خصوصیت دیگر این آیه آن است که مسلمانان را به عبرت آموزی از قبایل و ادیان دیگر سفارش می کند، که آنها، در میان خود اختلاف کردند، پس شما ای مسلمانان مواظب باشید که خطا نکنید و راه اختلاف را هموار نسازید.

3- وَ أنَّ هذَا صِراطِی مُستَقیماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لاتَتَّبِعُوا السُّبلَ فَتَفَرِّقَ بِکُم عَن سَبیلِهِ ذلِکُم وَصَّاکُم بِهِ لَعَلَّکُم تَتَّقُونَ و به طور یقین این راه مستقیم من است.

پس از آن پیروی کنید و از راه های مختلف پیروی نکنید «زیرا» شما را از آن راه، جدا می سازد.

این سفارش خداوند، به شما است، شاید «با پیروی از راه مستقیم» به پرهیزکاری برسید.

از این آیه فهمیده می شود، آن چه مخل اتحاد و انسجام می باشد، پیروی نکردن از صراط مستقیم است، یعنی می دانیم راه و چاه کدام طرف است ولی با این حال، چاه، را انتخاب می کنیم.

حال باید دانست صراط مستقیم کدام است.

4- وَ ما تَفَرَّقُوا اِلا مِن بَعدِ ما جاءَ هُمُ العِلمُ بَغیاً بَینَهُم ...

آن ها «قوم انبیاء گذشته» پراکنده نشدند مگر بعد از علم و آگاهی و این تفرقه جویی، به خاطر انحراف از حق بود و ...

در این آیه علت تفرقه قوم پیامبران گذشته را بیان می کند که چرا میان آنها اختلاف افتاد، با این که، از سوی پیامبران، معجزات زیادی دیده بودند.

قرآن می گوید: علت تفرقه این گروه، دوری و رویگردانی از حق است.

در آیه ی قبل از آن هم اشاره کوتاهی به دوری از تفرقه شده است یعنی سخن خداوند به انبیاء است که ای پیامبران آسمانی، کاری نکنید که موجب ایجاد اختلاف در میان ملت شود.

خصوصیت دیگر این آیه، آن است که علت تفرقه را در یک دلیل منحصر کرده است، زیرا قرآن می گوید: زمانی که اقوام پیامبران گذشته آگاهانه دست به گناه زدند، نسبت به گناه، کاملاً آگاه بودند، ولی با این حال، کار زشت انجام می دادند.

این گروه میان مردم جدایی دنیا و سیاست را هم اعزام می کنند.

5- وَ ما تَفَرَّقَ الَّذینَ اُوتُوا الکِتابَ اِلا مِن بَعدِ ما جاءَ تهُمُ البَیِّنَهُ اهل کتاب اختلاف نکردند، مگر بعد از آن که دلیل روشنی به نزد آنها آمد.

در این آیه، آن چه علت اصلی اختلاف میان مسیحیان به شمار رفته است، جدایی بعد از آگاهی است یعنی در حالی که عالم بودند و خطرات تفرقه را می دانستند، به اختلاف پرداختند.

پیام این آیه، هشداری به دنیای اسلام است که آنها باید از تمام ظرفیت ها، برای رسیدن به اتحاد و انسجام استفاده کنند و دستوراتی که اسلام داده است را سرلوحه ی کارهای خود قرار دهند.

تا این جا موفق شدیم به آیاتی که مربوط به اتحاد ملی و انسجام اسلامی است، رسیدگی کنیم و از جهات مختلف، مورد بررسی قرار دهیم و با تفاسیر دقیق موارد قابل استفاده را روشن کنیم.

همبستگی و همنوایی فقط در سایه تعالیم متعالی اسلام است که در جامعه امکان تحقق دارد.

زیرا تنها مکتبی که برابری و تساوی حقوق انسان ها را پذیرفته، اسلام است.

و در بین این دستوران الهی یکی از رشته های محکم و ریشه دار در روابط انسان ها، برادری است.

برادران، یکدیگر را دوست دارند، خیرخواه یکدیگرند، در غم و شادی هم، خود را سهیم و شریک می دانند و ....

گاهی ممکن است بین برادران، اختلافی به وجود آید و نگرانی هایی پدیدار گردد ولی به زودی این کدورت ها جای خود را به صفا، محبت و صمیمیت می سپارد و خود رهسپار دیار فراموشی می گردد.

اسلام برای استحکام نظام اجتماع و بهبود بخشیدن به روابط انسان ها، از این رشته محکم استفاده نموده و تمام افراد مسلمان و با ایمان را به منزله برادران واقعی قرار داده است.

همان طور که دو برادر، از طریق پدر به یکدیگر متصل و مرتبط می شوند، اسلام پیامبر خاتم (ص) را پدر امت و مسلمان را فرزندان او دانسته و به این ترتیب تمام مسلمانان را برادران یکدیگر برشمرده است.

در این حکم یعنی در اخوت و برادری اسلامی حد و مرزی وجود ندارد و تمام مسلمانان از هر نژاد باشند و در هر نقطه ای از جهان زندگی کنند و به هر زبان سخن بگویند، مشمول این قانون و از نظر اسلام برادران یکدیگر شناخته می شوند.

قرآن کریم صریحاً از این برادران سخن به میان آورده و می فرماید: «اِنَّما المؤمِنونَ اِخوَهٌ فاَصلِحوا بَینَ اَخَوَیکُم وَ اتَّقوا اللهَ لَعَلَّکُم تُرحَمُونَ.»1 همانا مردم با ایمان برادران یکدیگرند، پس میان برادران خود را (اگر اختلافی پیدا شد) اصلاح کنید و با تقوا باشید تا مورد عنایت و رحمت خداوند قرار گیرید.

به طوری که تاریخ نشان می دهد، پیش از طلوع اسلام دشمنی ها، جدایی ها و اختلاف های فراوان میان مردم حکمفرما بود، با تعالیم نجات بخش اسلام، روح برادری در میان مردم دمیده شد و اخوت اسلامی به وجود آمد.

قرآن کریم درباره این موضوع چنین فرموده است: «وَ اعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعاً و لاتَفَّرقُوا و اذکُرُوا نِعمَتَ اللهِ عَلَیکُم اِذ کُنتُم اَعداءً فَاَلَّفَ بَینَ قُلوبِکُم فَاصبَحتُم بِنِعمَتِهِ اِخواناً وَ کُنتُم عَلی شَفا حُفرَهٍ مِنَ النّارِ فَأَنقَذَکُم مِنها...»2 ای مردم مسلمان!

همگی به رشته دین الهی متمسک شوید و پراکنده و متفرق نشوید و از نعمتی که خداوند به شما ارزانی داشت یاد کنید (یعنی آن زمانی را به یاد داشته باشید که همه شما با یکدیگر دشمن بودید،) خداوند در دل های شما الفت و محبت قرار داد و در نتیجه این لطف خداوند بود که شما با یکدیگر برادر شدید و (در آن روزگار به خاطر نداشتن ایمان) بر لب پرتگاه آتش و بدبختی قرار داشتید و خداوند شما را بدین حق راهنمایی فرمود و از آن پرتگاه نجات داد....

ب) اتحاد وانسجام اسلامی در روایات: حال باید به روایاتی در این زمینه بپردازیم که به خوبی جایگاه اتحاد و انسجام را بیان کرده است: قال الامام علی (ع): وعلیکم بالتواصل والتباذل و یاکم و التدابرو التقاطع.

اما علی (ع) دروصیت به حسنین(ع) می فرماید : ....و برشما باد به ارتباط و بذل و بخششو دوری گزیدن از جدائی و پشت کردن به یکدیگر.

قال الباقر (ع): یا معشر المومنین تلفوا و تعاطفوا.

امام محمد باقر (ع) فرمود : هان ای گروه مومنان، مانوس ومتحد باشید و به هم مهربانی کیند .

قال الامام علی (ع): صلاح ذات البین افضل من عامه الصلاه والصیام.

امام علی (ع) فر مود : اصلاح اختلافها، از تمامی نمازهاو روزها برتر است.

تاکید برایجاد وحدت و رفع اختلاف ها و اهمیت بسیار زیاد ان.

4.قال الا مام الصادق(ع): صدقه یحبها اله اصلاح بین الناس اذا تفاسدوا و تقارب بینهم اذا تباعدوا.

اما صادق (ع) فر مود : ایجاد وحدت هنگام پیدایش اختلاف،و تباهی امت و نزدیک کردن انها در هنگام جدائی، صدقه ایست که خداوند آنرا دوست دارد .

5.قال المام علی (ع): والههم واحد و نبیهم و احد و کتابهم واحد افامرهم الله سبحانه بالا ختلاف فاطاعوه ام نهاهم عنه فعصوه؟

امام علی (ع)فرمود: خدایکی،پیامبریکی ،وکتاب یکی است .آیا آنها را خداوند به اختلاف ودودستگی فرمان داده واو را اطاعت می کنند؟یا آنها راازاختلاف نهی کرده وفرمانش را سرپیچی می کنند؟

6.

قال الامام علی (ع): فرض الله الامامه ، نظاما للامهو اطاعه تعظیما للامامه.

امام علی (ع) فرمود : امامت ،موجب نظم و هماهنگی مردم و اطاعت ، برای عظمت رهبری است .

نقش امامت ورهبری دروحدت وانسجام .

7.قال النبی (ص): المومنون اخوه تتکافو دماوهمو هم ید علی من سواهم.

نبی اکرم (ص) فرمود : مومنان با هم برادرندو خونشان برابر است و در برابر دشمن متحد ویکپارچه اند.

8.قال الرسو ل الله (ص) المسلمون اخوه لافضل لاحد علی احد الا بالتقوی .

پیامبر اکرم (ص) فرمود: مسلمانان با هم برادر ند و هیچکس بردیگری برتری ندارد ،جز به تقوی.

9.قال الامام الباقر (ع): ان الله عزوجل خلق المومنین من طینه الجنانو اجری فیهم من ریح ر وحه فلذلک المومن اخو المومن لابیه وامه فاذا اصاب روحا من تلک الارواح فی بلد من البلدان حزن ،حزنت هذه لانها منها.

امام محمد باقر (ع) فرمود: خداوند مونان را از خاک بهشت افرید و از روح خود در آن دمید ، ازاین رو مومن با مومن برادر پدرومادری است پس هرگاه که به یکی از آنان در دیاری اندوهی برسد ، دیگری هم در غم او اندوهگین می شود.

10.قال الامام صادق(ع): انما المومنون اخوه بنواب وام و اذا ضرب علی رجل منهم عرق سهرله الا خرون.

امام صادق (ع) فرمود : مومنان،‌بایکدیگر برادرند ، وهمگی فرزندان یک پدر ومادر وچون رگ یکی از آنان زده شود«مصیبتی براو وارد شود»دیگران در غم او خوابشان نبرد.

سعدی می گوید: بنی ادم اعضای یکدیگرند که در آفرینش زیک گوهرند.

11.قال الامام الصادق (ع): نواصلوا وتباروا وتراحموا و کونوا اخوه ابرارا کما امر کم اللعه عزوجل.

امام صادق (ع) فرمود: همان گونه که خدای عزوجل به شما دستور داده ، باهم پیوند داشته باشید ،به یکدیگر نیکی کنید ، وبرادرانی نیکو کار باشید.

12.عن حفض بن البختری قال: کنت عند ابی عبدالله (ع) ودخل علیه رجل فقال لی : تحبه؟

فقلت:نعم، فقال لی : ولم لا تحبه وهو اوخک و شریکک فی دینک وعونک علی عدوکو رزقه علی غیرک.

حفیض گوید : نزد امام صادق (ع) بودم ، مردی وارد شد پس امام به من فرمود : آیا دوست داری اورا ؟

گفتم : آری .

حضرت فرمود :چرا او رادوست نداشته باشی و حال آن که اوبرادرتو وهمکیش تو و یاورتودربرابر دشمن است و مخارج او هم بر عهده دیگری است.

13.قال الامام الباقر(ع): المومنون فی تبارهم و تراحمهم وتعاطفهم کمثل الجسد، اذا اشتکی تداعی له سائره السهر والحمی .

امام باقر (ع) فرمود : مومنان در نیکی و شفقت و مهربانی به یکدیگر مانند یک پیکرند که اگربه عضوی از ان آسیب برسد تمام اعضا ء در تب وبی خوابی گرفتار آیند.

14.قال النبی (ص): المومن للمومن کالینیان المرصوص یشد بعضه بعضا.

پیامبر اکرم (ص) فرمود: مومن نسبت به مومن مانند بنای استواری سات که اجزای ان ،‌یکدیگر را استحکام می بخشند.

15.

قال النبی(ص): خیر المومنین من کان مالفه للمومنینو لا خیر فیمن لا یالف و لیولف.

پیامبر اکرم (ص) فرمود : بهترین مومنان ف کسانی است که محور الفت مومنان باشد ، کسی که انس نگیرد و بادیگران مانوس نشود خیری ندارد .

16.قال النبی(ص) : یدالله علی الجماعه ...

پیامبر اکرم (ص) فرمود : دست خدا برسرجماعت است 17.

قال الامام علی (ع): ایاکم و التفرق فاذا نزلتم فانزلوا جمیعا واذا ارتحلتوا جمیعا.

امام علی (ع)فر مود : از تفرقه و جدائی بپرهیزید ، پس هر گاه در جائی فرودآمدید، همگی فرود آئید وهرگاه کوچ کردید ، با هم کوچ کیند.

18.قال الامام علی (ع): فانظروا کیف کانوا حیث کانت الاملاء مجتمعهوالاهوا موتلفهو الاقلوب معتدله و الایدی مترادفه والسوف متناصره والبصائر نافذه و العزئم واحده الم یکونوا اربابا فی اقطار الارضین وملوکا علی رقاب العالمین.

امام علی (ع)فرمود : پس بنگرید ، چگ.نه بودید«قوم بنی اسرائیل » زمانی که جمعیتها گرد امده ،و اندیشه ها با هم و دلها یکسان ودستها یاورهم و شمشیر ها کمک یکدیگر و بینشها ژرف و تصمیمات یکی بود ، آیا در اطراف زمین «شهرها » برگ و برهمه جهانیان حاکم نبوده ؟

19.قال النبی (ص): الجماعه رحمه و الفرقه عذاب : پیامبر اکرم (ص) فرمود : جماعت «وحدت» مایه رحمت و تفرقه موجب عذاب است .

20.قال الامام علی (ع) : فانظروا الی ماصاروا الیه فی اخر امور هم حین وقعت الفرقه وتشتت الالفه واختتلف الکلمه والافئدو تشعبوا مختلفین وتفرقوا متحاربین قد خلع الله عنهم لباس کرامته وسلبهم غضاره نعمهو بقی قصص اخناء هم فیکم عبرا للمعتبرین.

امام علی (ع) فر مود : پس بنگرید به اخر کارشان «قوم بنی اسرائیل » ان هنگام که بین انها تفرقه افتاد ، ومهربانی والفتها بهم خورد و سخنها ودلها مختلف و گروه گروه شدند و بجان هم افتادند و پراکنده گشتند وباهم جنگیدند ، پس خداوند، لباس عزت را از تن انها بر کند و فراوانی نعمتش را از انها گرفت و آنچه باقی مانده ،سرگذشت انان است تا مایه عبرت گیرندگان باشد شود .

برای عبرت گرفتن از اختلاف اقوام .

21.قال النبی (ص) : لا تختلفوا فان من کان قبلکم اختلفوا فهلکوا.

پیامبر اکر م (ص) فرمود : اختلاف نکنید،‌آنان که قبل ازشما بودنداختلاف کردند وهلاک شدند .

22.قال النبی (ص) : من فارق الجماعه شبرا خلع الله ربقه الاسلام من عنقه.

پیامبر اکرم (ص) فر مود: هر کس یک وجب ازجامعه «مسلمین » دور شودخداوندرشته مسلمانی را از گردن اوباز کند.

23.

قال الامام علی (ع): فیا عجبا!عجبا1 والله یمیت القلب ویجلب الهم من اجتماع هولاء القوم علی باطلهم و تفرقکم عن حقکم.

امام علی (ع)می فرماید : شگفتا وعجبا ى!

بخدا سوگند ،وحدت اینان درراه باطل خود،وپراکندگی شما ازاره حق ، مایه دلمردگی و فزونی غم واندوه است .

24.قال النبی (ص): یا ایها الناس ان الرب واحد والاب واحد و ان الدین واحد لیست العربیه لاحدکم باب ولا ام وانما هی الاسان فمن تعلم العربیه فهوعربی.

پیامبر اکرم (ص) فر مود : ای مردم ،‌پروردگای شما یکی است «الله»، پدر همه شما یکی است «آدم »و دین همه یکیک است «اسلام» وعربیت، پدر ومادر هیچ یک ازشما نیست ، بلکه آن هم یکی از زبانهاست و هر کس زبان عربی را بیاموزد عربی است .

25.

قال النبی(ص): ثلاثه لا تسال عنهم : رجل فارق الجماعه پیامبر اکرم (ص) فر مود : از سه کس مپرس : مردی که از جماعت مسلمین دوری کند.

26.

قال النبی (ص) : من فارق الجماعه مات میته جاهلیه پیامبر اکرم (ص) فرمود: هر کس از گروه « مسلمانان » جدا شودبرمرگ جاهلیت بمیرد.

27.

قال الامام علی (ع) فرمود: فان یدالله علی الجماعه وایاکم والفرقه فان الشاد من للشیطان، کما ان الشاذمن الغنم للذئب.

امام علی (ع) فرمود : دست خدابرسرجماعت است ، از تفرقه بپرهیزید ، زیرا شخص تکرو ، شکار شیطان است همان گونه که گوسفند تکروا ، طعمه گرگ است.

28.قال امیر المومنین(ع): لو سکت الجاهل ما اختلف الناس .

امام علی (ع) فرمود: اگر جاهل سکوت می کرد ، مردم اختلاف نمی کردند ]سبب بسیاری از اختلافال، سخنهای نا آگاهانه است[ بنابراین بایستی واعظان واندیشمندان اسلامی ازبیان مطالبی که ایجاداختلاف بین برادران وخواهران مسلمان می کند خودداری کنند.

29.قال النبی (ص): ما اختلف امه بعد نبیها الا ظهر اهل باطلها علی اهل حقها .

پیامبر اکر م (ص) فر مود: هیچ امتی پس ازپیامبرشان ، اختلاف نکردند مگرانکه گروه باطل بر حق گریان چیره شدند .

30.قال الامام علی (ع): وانی والله لاظن ان هولاء القوم سید الون منکم باجتماعهم علی باطلهم وتفرقکم عن حقکم و بمعصیتکم امامکم فی الحق وطاعتهم امامهم فی الباطل.

امام علی (ع) فر مود : بخا سوگند !

گمان دارم اینان قدرت ار از شما بگیرند ، زیرا انان ب باطل خویش وحدت دارندو شما در حق خود پراکنده اید انان ازرهبرخوددرمسیرباطل اطاعت می کنند وشما از رهبرخود در راه حق فرمان نمی برید.

31.قال الامام علی (ع): الخلاف یهدم الرای.

امام علی (ع) فرمود : اختلاف ، بنیاد « اندیشه درست» را در هم می ریزد.

1- پیامبر اکرم (ص) می فرمایند« «المؤمِنُ لِلمؤمِنِ کَالبُنیانِ یُشیِّدُ بَعضُهُ بعضاً»1 افراد با ایمان، نسبت به یکدیگر، مانند اجزای یک ساختمان هستند که هر جزئی از آن، جزء دیگر را محکم نگه می دارد.

2- و نیز فرمودند: «المُؤمِنُونَ کَالنَّفسِ الواحِدَهِ»2 انسان های مؤمن، مانند یک روح هستند یعنی آن چمان با هم متحدند که هر گونه نگرانی، به یکی برسد، مثل این است که به دیگری رسیده است.

3- و باز از آن حضرت روایت شده، که فرموده اند: «مَثَلُ المُؤمنینَ فی تَوادِّهِم و تَراحُمِهِم کَمَثِلِ الجَسَدِ الواحدِ اِذا اشتَکی بَعضُهُ تَداعی سائِرُهُ بِالسَّهَرِ و الحُمی»3 حکایت افراد با ایمان در دوستی و نیکی به یکدیگر، مانند اعضای یک جسم هستند که چون بعضی از آن رنجور و به درد آید، اعضای دیگر، در آرامش نخواهند بود.

4- پیامبر اسلام (ص) می فرمایند: « من لا یَشکُرِ النّاسَ لا یَشکُرِ اللهَ وَ الجَماعهُ خَیرٌ وَ الفُرقَهُ عَذابٌ»1 کسی که از مردم تشکر نمی کند، از خداوند نیز تشکر خواهد کرد و با هم بودن، و متحد شدن، خوب و جدایی، منجر به عذاب خواهد شد.

5- در حدیث دیگری از آن حضرت، آمده است: «اِنَّ اِبلیسَ یَضَعُ عَرشَهُ عَلی الماءِ ثُمَّ یَبعَثُ سَرایاهُ فَأدناهُم مِنهُ مَنزِلهً أعظَمُهُم فِتنتهً یَجی ءُ اَحَدُهُم فَیَقولُ ما تَرکتُهُ فَرَّقتُ و بَینَ أهلِهِ فَیُدنیهِ مِنهُ و یقُولُ نِعمَ أنتَ» شیطان، تخت پادشاهی خود را بر آب می گذارد، سپس دسته و گروه های خود را «برای فریب مردم به اطراف» می فرستد و ان شیطانی که فتنه های بزرگ تری ایجاد کند جایگاهش نزد او نزدیک است.

یکی از شیاطین به نزد ابلیس امد و گفت: من به فلان انسان چنین و چنان کردم ،ولی ابلیس ، به او میگوید:تو کاری انجام نداده ای«تا این که،یکی دیگر از» شیاطین امده و می گوید: من فلان انسان را رها نکردیم ،مگر اینکه بین او ،خانواده و خویشاوندانش تفرقه انداختم.

ابلیس،به او میگوید:تو خوب شیطان هستی.

از این روایت فهمیده می شود که یکی از دامهای مهم شیطانی،برای نابودی انسانها،تفرقه وبر هم زدن اتحاد و انسجام میان آنهاست.

6-پیامبر اسلام حضرت محمد می فرماید:«اِنَّ اللهَ یَرضی لَکُم ثلاثاً وَ یَسخُطُ لَکُم ثَلاثاً یرضی لَکُم أن تَعبُدوهُ وَ لاتُشرِکُوا شَیئاً وَ أن تَعتِصِمُوا بِحَبلِ اللهِ جمیعاً وَ لاتَفرَّقُوا وَ »1 خداوند برای سه چیز از شما خشنود و برای سه چیز از شما خشمگین می شود،او از شما راضی میشود به این که،چیزی با او شریک قرار ندهید،به ریسمان الهی متمسک شده و متفرق نشوید .» 7-امام محمد باقر می فرماید:«اِنَّ اللهَ تَبارَکَ وَ تَعالی عَلِمَ أنَّهُم سَیفتَرقُون بَعدَ نَبِیِّهِم وَ یَختَلِفُونَ، فَنَهاهُم عَنِ التَّفَرُّقِ کَما نَهی مَن کانَ قَبلَهُم، فَأمَرَهُم أن یَجتَمِعوا عَلی وِلایَهِ آلِ مُحمَّدٍ صلَّی اللهُ عَلَیهُم وَ لایَتَفَرَّقُوا.»2 خداوند متعال می داند که مسلمانان،بعد از پیامبرشان،متفرق شده و اختلاف می کند،به همین دلیل ان ها را،از تفرقه نهی فرمود همان طوری که به امت های قبلی هم، نهی نمود.

به آنها دستور داده است که بر ولایت خاندان حضرت محمد (ص) اجتماع کرده و از آن، جدا نشوند.

قال امام علی (ع): ومکان القیم بالامر مکان النظم من الخرز یجمعه و یضمه فاذا انقطع النظام تفرق الخرز و ذهب ثم لم یجتمع بحذا ف یره ابدا.

امام علی (ع) فرمود : جایگاه رهبرو سرپرست در اجتماع ، جایگاه رشته ای است که دانه ها رابهم پیوند داده وجمع می کند ، آنگاه که آن رشته بگسلد، دانه ها پراکنده گشته وهرگز تمام آنها جمع نخواهد شد.

قالت فاطمه الزهرا (ع): ...و طاعتنا نظاما للمله وامامتنا لما للفرقه والجهاد عز الا سلا م.

فاطمه زهرا (ع) فرمود : پیروی ازما «اهل بیت» نظام امت ،‌ورهبری ماعامل وحدت ، وجهادمایه عزت و سربلندی اسلام است .

نقش پروری از اهل بیت : 1.وحدت وانسجام اسلامی 3.

قال الرسول الله (ع): فانتم «اهل البیت» اهل الله عزوجل الذین بهم تمت النعمه واجتمعت الفرقه و ائتلفت الکلمه.

پیامبر اکرم (ع) فرمود : شما اهل بیت ، اهل الله هستید که به برکت شما ، نعمت کامل گشته و پراکندگی برطرف شده و اتحاد کلمه پدید آمده است .

4.قال الامام الرضا (ع): ان المامه زمام الدین ونظام المسلمین وصلاح الدنیا و عز المومنین، ان الامامه اس الاسلام النامی و فرعه السامی امام رضا (ع) فر مود : امامت ،زمام دین و مایه نظام و تشکیلات مسلمانان صلاح دنیا و عزت مونان است .

رهبری ،‌پایه بالنده اسلام و شاخه بلندآن است.

5.

قال النبی (ع): اسمعوا و اطیعوا لمن ولاه الله الامر، فانه نظام الاسلام.

پیامبر اکرم (ع) فرمود : از حاکمان الهی اطاعت کنید و گوش بفرمان باشید زیرا اطاعت از رهبری مایه « وحدت امت اسلام » است .

رهبری مایه وحدت 6.

قال الامام الصادق (ع): من فارق جماعه المسلمین ونکث صفقه الا مام جاء الی الله اجذم.

امام صادق (ع) فرمود : هرکس از جماعت مسلمین جدا شود و عهد و پیمان خود را با رهبر بشکند ،‌دست بریده محشور خواهد بود .

در این روایت، رمز اتحاد و انسجام اسلامی، پیروی از مکتب اهل بیت، معرفی شده است.