سوره قارعه مقدمه این سوره در مکه نازل شده و داراى 11 آیه است محتوى و فضیلت سوره قارعه این سوره به طور کلى از معاد و مقدمات آن سخن مى گوید، با تعبیراتى کوبنده و بیانى تکان دهنده ، و انذار و هشدارى صریح و روشن ، و سرانجام انسانها را به دو گروه تقسیم مى کند! گروهى که اعمالشان در میزان عدل الهى سنگین است ، و پاداششان زندگانى سراسر رضایت بخش در جوار رحمت حق و گروهى که اعمالشان سبک و کم وزن است و سرنوشتشان آتش داغ و سوزان جهنم . نام این سوره یعنى ((قارعه )) از آیه اول آن گرفته شده است . در فضیلت آن همین بس که در حدیثى از امام باقر (علیه السلام ) مى خوانیم : من قراء القارعه آمنه الله من فتنه الدجال ان یؤ من به ، و من قیح جهنم یوم القیامه ان شاء الله : کسى که سوره قارعه را بخواند خداوند متعال او را از فتنه دجال و ایمان آوردن به او حفظ مى کند، و او را در قیامت از چرک جهنم دور مى دارد انشاء الله . 1 تفسیر : حادثه کوبنده ! در این آیات که در وصف قیامت است ، نخست مى فرماید: آن حادثه کوبنده … (القارعه ).
قارعه از ماده قرع (بر وزن فرع ) به معنى کوبیدن چیزى بر چیزى است ، به گونه اى که صداى شدید از آن برخیزد تازیانه و چکش را نیز به همین مناسبت مقرعه گویند بلکه به هر حادثه مهم و سخت ((قارعه )) گفته مى شود (تاء تانیث در اینجا ممکن است اشاره به تاءکید باشد)
تفسیر المیزان آیه
سوره قارعه مکى است و یازده آیه دارد. سوره القارعه : ترجمه آیات به نام خداى رحمان و رحیم. آن حادثه کوبنده (1).
بیان آیات این سوره تهدید به عذاب قیامت و بشارت به ثواب آن است، ولى جانب تهدیدش بر بشارتش مىچربد، و سوره در مکه نازل شده. [وجه تسمیه قیامت به قارعه و تشبیه مردم پس از بر انگیخته شدن، و به توده ملخ] الْقارِعَهُ مَا الْقارِعَهُ این جمله مبتدا و خبر است، و کلمه قارعه از ماده قرع است که به معناى زدن بسیار سختى است که احتیاج دارد زننده به جایى اعتماد کند، و این کلمه در عرف قرآن از اسماى قیامت است. بعضى گفتهاند: بدین مناسبت قیامت را قارعه نامیده که دلها را با فزع شدیدش و دشمنان خدا را با عذابش مىکوبد.
آیه 2
مَا الْقَارِعَهُ
چیست قارعه ?
تفسیر نمونه آیه
چه حادثه کوبنده اى است ؟! (ما القارعه ).
با تعبیراتى که در آیه دوم و سوم آمده که حتى به پیامبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) مى گوید تو چه مى دانى آن حادثه سخت و کوبنده چیست ، روشن مى شود که این حادثه کوبنده بقدرى عظیم است که ابعادش به فکر هیچکس نمى رسد. به هر حال بسیارى از مفسران گفته اند که قارعه یکى از نامهاى قیامت است ، ولى درست روشن نساخته اند که آیا این تعبیر اشاره به مقدمات قیامت مى باشد که عالم دنیا درهم کوبیده مى شود، خورشید و ماه تاریک مى گردد، و دریاها برافروخته مى شود، اگر چنین باشد انتخاب نام قارعه براى این حادثه دلیلش روشن است .