اوصاف حوریان بهشتی از نظر آیات و روایات
در قرآن مجید آنچه درباره اُنس با حورالعین آمده و ذکر شده از همه جالبتر است. و شاید علّتش این باشد که انسان بیشتر به انس و گفتگو و مُسامره میل دارد تا به خوردن و آشامیدن. در «تفسیر عیّاشی » از جَمیل بن دَرّاج از حضرت صادق علیه السلام آورده است که: «إِنَّ أَهْلَ الْجَنَّه مَا یَتَلَذَّذُونَ بِشَیْءٍ فِی الْجَنَّه أَشْهَی عِنْدَهُمْ مِنَ النِّکَاحِ، لاَ طَعَامٍ وَ لاَ شَرَابٍ؛ اهل بهشت در بهشت از هیچ چیز مانند نکاح لذّت نمی برند، نه غذا خوردن و نه آشامیدن» («بحار الانوار» طبع حروفی، ج 8، ص 139). و معلوم است که حورالعین موجب اُنس، و رفع غربت، و ائتلاف و استیناس است به همین خاطر داریم که: «کَذَلِکَ وَ زَوَّجْنَ'هُم بِحُورٍ عِینٍ؛ همچنین است ای پیامبر که ما متّقین را با حورالعین تزویج می نمائیم» (آیه 54، از سوره الدّخان).
حُور جمع حَوراء است، و حوراء زن سیاه چشم را گویند که سیاهیش بسیار، و سپیدی آن نیز شدید باشد. و عِین جمع عَیناء است، و آن زن سیاه چشمی است که سیاهی چشمش در عین حال درشت باشد، و بنابراین معنای عیناء زن درشت چشم و مشکین چشم است. و حورُ العین زنانی را گویند که چشمهایشان سیاه و درشت، و سیاهی چشم در سپیدی آن خوش و نمایان باشد، یعنی سیاهیش شدید و سپیدیش نیز شدید باشد. و در سوره واقعه داریم :« وَ حُورٌ عِینٌ * کَأَمْثَالِ اللُؤْلُوءِ الْمَکْنُونِ؛ برای بهشتیان حور العین هستند که آنان مانند لؤلؤی می باشند که در صدف خود باقی است و هنوز دست نخورده است» ( آیه 22 و 23، از سوره الواقعه ).
خداوند در سوره الرحمن آیات 72 تا 75 می فرماید:«حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ* فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ* لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌّ*فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ؛ و در آن باغهاى بهشتى زنانى هستند نیکو خلق و زیبا. پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟ حوریانى که در خیمه هاى بهشتى مستورند. پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟ زنانى که هیچ انس و جن قبلا با آنها تماس نگرفته (و دوشیزه اند). پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
در ادامه توصیف این زنان بهشتى اضافه مى کند: آنها حوریانى هستند که در خیمه هاى بهشتى مستورند. حور جمع حوراء و احور به کسى مى گویند که سیاهى چشمش کاملا مشکى و سفیدى آن کاملا شفاف است، و گاه به زنان سفید چهره نیز اطلاق شده است. تعبیر به مقصورات اشاره به این است که آنها تنها تعلق به همسرانشان دارند و از دیگران مستور و پنهانند. خیام جمع خیمه است، ولى به طورى که در روایات اسلامى آمده خیمه هاى بهشتى شباهتى به خیمه هاى این جهان ندارند، از نظر گستردگى و وسعت و زیبایى