خصوصیات فردی
تولد، کنیه ، القاب
ششمین پیشوای مسلمین درسپیده دم روز جمعه ، هفدهم ربیالاول،سال83 قمری درمدینه چشم به جهان گشود.نام مبارکش جعفر، کنیه اش ابوعبدالله والقابش هجری صابر ، فاضل ، طاهر ، قاهر ، باقی ، کامل ،
منجی ، فاطر ، صادق است .
ملقب شدن امام به هریک ازلقبهای یادشده بیانگرتجلی ظهوربیشترآن صفت در وجود مبارک ایشان است وگرنه امام صادق ودیگرامامان معصوم مظهرهمه ی ارزش ها وملقب به صفات نیک هستند.
پدر، مادر ، فرزندان
پدربزرگوارپیشوای ششم،امام باقر(ع) ومادرارجمندش«ام فروه» دخترقاسم بن محمد بن ابی بکراست.پدرام فروه ازچهره های برجسته ومحدثان زنده ی احادیث اهل بیت و درزمان خودجزء فقیهان هفتگانه ی مدینه بشمارمی رفت. وموردوثوق واعتماد امام سجاد (ع) بود.مادرش «اسماء» دخترعبدالرحمن بن ابوبکراست.
تعداد فرزندان امام درمنابع تاریخی مختلف نوشته شده است.بعضی هفت نفرذکر کرده اند:شش پسرویک دختر؛موسی ( پیشوای هفتم ) ،اسماعیل ،محمد،علی،عبدالله و ام فروه. ولی مشهورده نفرذکرکرده اندویک پسربه نام عباس ودودختربه نام های اسماء وفاطمه برآن افزودند.اسماعیل،عبدالله وام فروه،مادرشان فاطمه،دخترحسین بن علی بن حسین ،وبنا به گفته ی حافظ عبدالعزیز،فاطمه دخترحسین اثرم،فرزندامام حسن مجتبی است ومادرموسی،محمد،اسحاق وفاطمه ی کبری،ام ولدی به نام «حمیده ی
بربریه»وعباس,علی وفاطمه ی صغری ازمادران دیگری هستند.(1)
(1) از کتاب زندگانی امام صادق (ع) ، نوشته ی آقای علی رفیعی .صفحه ی :15- 16 – 17 .
فضائل و مکارم اخلاقی
امامان علیهم السّلام , بندگان برگزیده ی خداوند هستند و اراده بر عصمت و طهارت آنان از هر گونه کژی و پلیدی تعلق گرفته است ؛ از این رو , وجود مبارکشان مظهر تمامی ارزشها و کمالات نفسانی و فضائل اخلاقی است.
الف) اخلاق فردی
1-عبادت و بندگی خدا
شناخت عمیق امام صادق (ع) از مقام ربوبی حق تعالی , او را در میدان عمل به عبادتی گسترده و خالصانه وا می داشت ؛ چرا که خداوند می فرماید:
«انَّما یَخشَی اللهَ مِن عَبادِهِ العُلَماءُ »
از میان بندگان خدا , تنها دانشمندان از خدا می ترسند.
آن حضرت , مصداق کامل این آیه شریفه در عصر خود , و چهره ی بی نظیر عارفان مقام ربوبی و عابدان ساحت مقدسش بود.اعتراف دانشمندان و شخصیتهای معاصر امام (ع) درباره ی مقام عبادت و بندگی آن حضرت و مشاهدات آنان در این زمینه - با آنکه به یقین می توان گفت هیچکدام از آنان به مقام عبودیت آن گرامی پی نبردند- ما را تا حدی به شناخت این ویژگی امام (ع) رهنمون می سازد.