در قیامت پنجاه موقف (محل توقف برای رسیدگی به اعمال و حساب) خواهد بود؛ و هر موقفی هزار سال به طول میانجامد. اولین موقف، هنگام خروج از قبر است. مردگاه هزار سال با بدن برهنه و پای برهنه با حال گرسنگی و تشنگی در قبر انتظار میکشند. هر که از قبر خود بیرون آید در حالی که به خدا و بهشت و دوزخ و بعثت و حساب و قیامت ایمان داشته باشد و پیغمبر و آنچه را از جانب خدا آمده تصدیق کند، از گرسنگی و تشنگی نجات خواهد یافت».
امام صادق علیه السلام فرمود:
«روز قیامت پنجاه موقف دارد. هر موقفی به اندازه هزار سال از سالهای دنیاست.» سپس این آیه را تلاوت فرمود:« تعرج الملائکه و الروح الیه فی یوم کان مقداره خمسین الف سنه» (ملائکه و روح به سوی خداوند عروج میکنند در روزی که پنجاه هزار سال به طول میانجامد).
مقدمه:
یکی از مراحل قیامت عبور از صراط است که در آیات و روایات مورد توجه قرار گرفته است، در این مقاله مراد از صراط و چگونگی عبور از آن مورد بحث قرار گرفته است.
صراط در لغت به معنی راه و طریق است و در آیات قرآن نیز در همین معنی بکار رفته است چنانکه میفرماید:
« و الله یهدی من یشاء الی صراط مستقیم» (بقره/213) .خدا هر کس را بخواهد به راه راست هدایت میکند.
و به همین جهت گاهی در طریق منتهی به دوزخ نیز به کار میرود چنانکه میفرماید: «احشروا الذین ظلموا و ازواجهم و ما کانوا یعبدون من دون الله فاهدوهم الی صراط الجحیم» (صافات/22 23).
و همسران آنان و آنچه را که غیر از خدا پرستش میکردند، محشور نمائید آنگاه همگی را به سوی راه دوزخ راهنمائی کنید.
«راغب اصفهانی» در معنی صراط عنوان سهل و آسان بودن را نیز قید کرده است، طبعا راه بهشت و دوزخ هر دو به گونهای سهل و آسان میباشند اما راه بهشت برای این که در گرو عمل به قوانین الهی است، که مطابق با آفرینش انسان بوده و با بعد ملکوتی انسان هماهنگ است، و اما راه دوزخ برای این که در گرو توجه بیش از حد به اعمال قوای بهیمی است که با قاطعیت و بعد حیوانی انسان هماهنگ میباشد و در هر حال صراط گاهی نیز به خود جسر و پل که دو راه را بهم پیوند میدهد، گفته میشود.
صراط یا گذرگاه همگانی