دانلود مقاله حماسه غزه

در ایامی که روزهای پایانی سال 2008 میلادی رقم می خورد و در حالیکه قرار بود درایالات متحد آمریکا، رئیس جمهوری ظاهراً متفاوت به لحاظ عقیده و کردار روی کار بیاید، اسرائیل به منظور اعاده حیثیت از گذشته ناکام خود، در جنگ جنوب لبنان با حزب الله، یورشی همه جانبه را به نوار غزه با هدف انهدام دولت قانونی حماس در فلسطین به راه انداخت.
این جنگ که 22 روز به طول انجامید و با اعدان آتش بس یکجانبه از سوی اسرائیل، هر چند به صورت موقت و ناپایدار متوقف شد، گذشته از بعد نظامی سخت افزاری، یک بعد نظامی نرم افزاری، یعنی عملیات روانی هم داشت.

جنگ نرم افزاری غزه، گسترده ترین عملیات روانی به اجرا در آمده، توسط طرفهای متخاصم در تاریخ خاورمیانه را در بر می گرفت و در شرایطی رخ داد که هر دو طرف با آمادگی کامل به آن وارد شدند.
دراین عملیات اسرائیل سه سال قبل واحد جدید عملیات روانی را در نیروهای مسلح خود سازماندهی و 8 ماه قبل از حمله به غزه، مدیریت ملی اطلاعات را در قالب یک واحد مستقل برای هماهنگی کلیه برنامه های این چنین به وجود آورده بود.
همچنین حماس نیز در کنار سازماندهی نیروهای رزمی، نیروهای کاملاً متخصص و ورزیده ای را برای رویا رویی با اسرائیل در این حوزه، آموزش و در اختیار داشت.

عملیات روانی غزه، بهره گیری از پیشرفته ترین فناوریهای ارتباطی و انواع تاکتیک ها و تکنیک های فریب را از سوی هر دو طرف به نمایش گذاشت، هرچند درعمل اسرائیل به رغم استفاده از تمام ظرفیت ها و تجربیات حاصل از جنگ سال 2006 خود در جنوب لبنان در آن توفیقی پیدا نکرد و کفه ترازو در این عملیات نیز به سود «حماس» پایین رفت.

تعریف عملیات روانی:
وزارت دفاع آمریکا، عملیات روانی را این چنین تعریف می کند: « استفاده برنامه ریزی شده از تبلیغات و سایر تدارکات روانی، یا هدف اصلی تاثیر گذاری روی عقاید، احساسات، برداشت ( نگرش) و رفتار گروههای متخاصم خارجی به گونه ای که از دست یابی به اهداف ملی، حمایت کند.»
در خلال جنگ دوم جهانی رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا از جنگ روانی تعریف گسترده تری به شرح زیر ارائه داد:
«جنگ روانی هر گونه سلاحی را که بر فکر دشمن تاثیر بگذارد به کار می برد.

این سلاحها فقط از نظر تاثیری که می نهند، روانی به حساب می آیند و نه به واسطه خود آنها»
تاریخچه:
تاریخ جهان، اسکندر کبیر را از پیشگامان خبره در عملیات روانی می داند.

وی در طول حکومت خویش ثابت کرد که در زمینه تحت تاثیر قرار دادن ذهنیت توده درم با استفاده از برنامه های تبلیغاتی اش، می تواند ایفاگر یک نقش باشد.
تاریخ جهان، اسکندر کبیر را از پیشگامان خبره در عملیات روانی می داند.

وی در طول حکومت خویش ثابت کرد که در زمینه تحت تاثیر قرار دادن ذهنیت توده درم با استفاده از برنامه های تبلیغاتی اش، می تواند ایفاگر یک نقش باشد.

چنگیز خان مغول که بیش از هر رهبری در تاریخ بشر، فتوحات داشت، در سالهای سیزدهم پس از میلاد بر این باور بود که شکست اراده دشمن در جنگ از الویت بالایی برخوردار است.

در دوران چنگیز، قبل از آنکه نیروهای مغول به حماس حمله کنند، ابتدا ژنرال ها از ساکنین آنجا تقاضا می کردند تا خود را تسلیم خان کند، درغیر این صورت آنجا را به کل منهدم می کردند.

این رویداد در دوران مغول برای ساکنین دو شهر «خوارزم» و « کیف» روی داد و ساکنین آنجا در پی پیروزی مغولها و امتناع از تسلیم، قتل عام شدند.

این اقدامات، آوازه شهرت مغول را در خشونت، دهان به دهان گسترش داد و باعث شد تا ساکنان مکانهای بعدی که قرار بود چنگیز به آنها حمله کند، بدون مقاومت تسلیم شوند وبه این ترتیب چنگیز مرتب بر دامنه فتوحات خود می افزود.

جنگ روانی متعاقباً در خلال جنگ دوم جهانی رشد پیدا کرد، به گونه ای که «آدولف هیتلر» تکنولوژی آن زمان و بلندگو را به این منظور به کار گرفت.

«ژوزف گوبلز» وزیر تبلیغات «هیتلر» در این زمینه آنقدر درباره «پیشوا» به اغراق روی آورد که وی را تقریباً تا حد «شبه خدا» رسانید.

درخلال آن جنگ، «وینستون چروچپل» نخست وزیر انگلستان، استفاده مشابهی از رادیو به عمل آورد و تبلیغات گسترده ای علیه «نازیها» به راه انداخت.

عملیات روانی در خلال جنگ دوم جهانی، درعرصه رزم نیز کاربرد پیدا کرد به گونه ای که در جریان حمله به نرماندی، به ابتکار ژنرال جرج پاتن آمریکایی سیگنال های دروغین ارسال و تاسیسات غیر واقعی به منظور فریب مشاهده هوایی نیروهای نازی، طراحی وبه به نمایش در آمد.(1) رفته رفته پیشرفت تکنولوژی این امکان را فراهم آورد که تا ابزارهای نوینی به خدمت عملیات روانی در آیند که از جمله آنها می توان از هواپیمای «Ec-130E» معروف به «Commando Solo» آمریکا نام برد که به عنوان یک فرستنده، رادیو تلویزیونی وایستگاه پارازیت انداز قوی عمل می کند.(2) آمریکا در جریان جنگ در افغانستان و عراق، تکنولوژیهای مختلفی را در جنگ روانی ترساندن مبارزان، توسط هواپیماها هلیکوپترها وبلندگوهای سوار روی وسائط نقلیه زمینی نظامی، بود.(3) اهم مبانی تئوریک: عملیات روانی در کل روی مدلهای تاثیر گذاری مخاطبان استوار می شود و انواع مدلهایی از قبیل موارد زیر، می توانند برای آن مطرح باشد: «HYPODERMIC NEEDLE» ( سوزن زیر جلدی) که بر مبنای آن پیام عمدی مستقیم توسط پیام گیرنده دریافت و کاملاً پذیرفته می شود.

«RECEPTION THEORY» ( نظریه پذیرش) که بر مبنای آن معنی متنی در داخل آن قرار ندارد، بلکه مخاطبان باید معنی را براساس زمینه فرهنگی و تجربیات زندگی خود، استنباط کنند.

«COVER UP» ( سرپوش گذاشتن) «SNOW JOB» ( دروغ- فریب) «OBSTINATE AUPIENCE THEORY» ( نظریه مخاطبین سرسخت) اعتقاد این نظریه بر آن است که یک ارتباط کاری بین مخاطبان و رسانه ها وجود دارد.

مخاطبان فعالانه به انتخاب پیامهایی می پردازند که نسبت به آنها توجه می کنند.

برای هر یک از مدلهای فوق، نظرات گوناگونی وجود دارد که از جمله آنها میتوان به نظرات «PAUL LAIARSFELD» و «ELIHV KATZ» برای «جریان دو گام» و «ZIMMERMAN-BAUER» برای نظریه مخاطبان سرسخت اشاره کرد.

(4) رویداد غزه: جنگ نرم افزاری اسرائیل و «حماس» ( دولت قانونی فلسطین) درغزه را می شود از زوایای زیر مورد بحث قرار داد: الف- تکنولوژی: شبکه سازی اجتماعی با استفاده از وب سایتهای زیر: 1-1 «TWITTER» «TWITTER » نام یک وب سایت موجود در چارچوب شبکه سازی اجتماعی (SOCIAL NETWORKING) یا رسانه های اجتماعی (SOCIAL MEDIA) است.

کاربران این سایت با نام نویسی در آن می توانند از طریق تلفن همراه تا 140 الی 150 حرف را در یک « بو لاک» بار گذاری کنند و بلافاصله هم کاربران از طریق تلفن همراه وب سایت، وب لاک، تپ الکترونیک و غیره به مفاد اطلاعات بارگذاری شده دست یابند.

(5) عملیات تروریستی در بمبی هندوستان، اهمیت این وب سایت را آشکار کرد.(6) و جنگ غزه برای اولین بار تاثیر شگرف استفاده نظامی از آن را در چارچوب «عملیات روانی »به نمایش گذاشت.

طبق آنچه که از سوی رسانه های خبری جهان منتر شد، یکی از موارد استفاده از «TWITTER» در عملیات روانی غزه، برگزاری یک نشست رسانه ای (PRESS CONFERENCE) از سوی کنوگلری اسرائیل در نیویورک را در بر می گرفت که درآن بیش از 2500 بلاگر ( وب لاگ نویس) حضور پیدا کردند.

(7) جنگ غزه به عبارتی اولین جنگی بود که در آن افراد قادر شدند تا اخبار به وقت حقیقی را بدون آنکه از خروجی یک رسانه چاپی یا رادیو- تلویزیون عبور کند، انتشار دهند.

(8) 2-1 «YOU TUBE» این سایت شبیه به «TWITTER» عمل می کند، با این تفاوت که بجای متنی در آن، تبادل فیلم انجام می شود.

با استفاده از سایت فوق،در چارچوب عملیات روانی، اقدامات زیر از سوی اسرائیل صورت می گرفت: مصاحبه روزانه با خبرنگاران بین المللی توسط وزیر خارجه خانم «TIIPI LIVNI» پخش یک فیلم کارتونی که در آن نشان داده می شد، موشک ها برج «ایفل پاریس» ساعت «بیگ بن» لندن و مجلس آلمان (BUNDESTAH) را هدف قرار داده و به آنها اصابت کرده اند.

در پی نمایش این صحنه، این پرسش به میان می آید که آیا شما این وضعیت را دوست دارید، چطور است؟

متعاقباً این موضوع مطرح می شود که مردم شهر «SDEROT» در جنوب اسرائیل 8 سال است در چنین وضعیتی زندگی می کنند.

حماس کوشش کرد از این ابزار برای ارائه نظرات و اطلاعات خودش استفاده کند ولی کارگزاران سایت که غربی بودند، تصاویر پست شده مربوط به «حماس‌» را سانسور کرده و مانع بارگذاری آن ها شدند.

به همین دلیل «حماس» اقدام به ایجاد یک سایت اشتراک تصاویر ویدیویی مربوط به خود بنام «AQSA TUBE» کرد.

تا سه روز پس از جنگ، این سایت به روز نشده بود و بازدید کنندگان پس از بالا آمدن سایت به یک سایت به زبان عربی ارجاع داده می شدند.

(9) وزارت دفاع اسرائیل در تل آوویو به طور مرتب فیلم های ویدیویی مربوط به حملات هوایی خود به غزه را در این سایت به نمایش در می آورد.(10) 3-1 FACEBOOK: این ابزار نیز مشابه «TWITTER » و «YOU TUBE » یک وب سایت مربوط به «شبکه سازی اجتماعی» یا «رسانه های اجتماعی» است که کاربران با استفاده از آن می توانند تبادل اطلاعات از طریق ویدئو، تصویر، پیوندهای گوناگون اینترنت و نیز «CHAT» ( گفتگو) داشته باشند.

گفته شده است که ‌«FACEBOOK » پنجمین وب سایت بزرگ دنیا با 160 میلیون کاربر به شمار می رود که اسرائیل نیز زمانی در جنگ غزه اظهار داشت که این سایت قوی ترین سلاح دراز خانه آن رژیم به شعار می رود.

موسسان «FACEBOOK » اظهار می دارند که هر کس اظهارات نژاد پرستانه داشته باشد یا آنکه کسی را به مرگ تهدید کند، از استفاده از این سایت منع می شود.(11) یک سایت خبری در جریان جنگ غزه، گزارش کرد که اسرائیل پس از مدتی از عملکرد « FACEBOOK» دچار ناخشنودی شد.

(12) 4-1 پیامک: سیستم پیام کوتاه ( پیامک- SMS) از جمله دیگر تکنولوژیهایی بود که به عنوان یک وسیله مورد استفاده ارتش اسرائیل برای عملیات روانی در غزه قرار گرفت.

اسرائیل از این وسیله در قالب «فهرست توزیع» (DISTRIBUTION LIST)، روزانه ده ها پیام به منظور دعوت از خبرنگاران برای شرکت در «نشست های رسانه ای» مقامات مختلف آن رژیم یا بازدید دسته جمعی از مناطقی که مورد اصابت «موشکهای حماسی» قرار گرفته بود ارسال کرد.

در این میان، یک تیم ویژه ماموریت داشت تا به طور انحصاری ایفاگر نقش برقراری ارتباط با «تلاگرها» باشد.(13) 5-1 موشکها: ادبیات منتشر شده در حوزه عملیات روانی جنگ غزه، موشکهای شلیک شده از سوی حماس را قوی ترین سلاح این نوع عملیات در غزه به حساب می آوردند.

حماس در مجموع موشکهای زیر را بکار برد: حستام 1- قطر 60 میلی متر، وزن 12 پوند، دارای یک خرج انفجاری یک پوندی پابرد 3 کیلومتر که برای اولین بار در سال 2001 با شلیک به سوی اسرائیل معرفی شد.

حستام 2- قطر 150 میلی متر، وزن 70 پوند، طول 6 پابرد 8 کیلومتر، دارای کلاهک 15-11 پوندی که در سال 2003 معرفی شد.

حستام 3- طول 7/6 پا، قطر 170 میلی متر، برد 12 کیلومتر، دارای سرجنگی 44-22 پوندی حستام 4- پابرد 15 کیلومتر ناصر 4- بابرد 20 کیلومتر به عقیده مقامات اطلاعاتی اسرائیل، حماس چند صد موشک تولید شده کارخانه ای از نوع BM-21 هر یک بابرد 20 تا 40 کیلومتر هم در اختیار دارد.

این موشک ها 122 میلی متر قطر، 150 پوند وزن و 9 پا طول دارند، ضمن آنکه وزن کلاهک آنها به 45 پوند می رسد.

این مقالات بر این پوند که از سال 2001 تا کنون، حماس 6000 موشک به طرف اسرائیل پرتاب کرده باشد.

(14) اطلاعات فوق در حالی از سوی یک منبع معتبر منتشر می شود که در ایام جنگ غزه، خبرگزاریها به طور مرتب از موشکی بنام «GRAD» نام می بردند که از سوی «حماس» به سوی اسرائیل پرتاب می شد.

(15) به عقیده کارشناسان نظامی، موشکهای زمینی به زمین حماس به لحاظ دکترین سخت افزاری نظامی، ارزش چندانی نداشتند زیرا از قدرت تخریبی محدودی برخوردار بودند ولی به لحاظ عملیات روانی بسیار موثر عمل می کردند.

تاثیر این موشکها به لحاظ روانی به قدری بود که بسیاری از مردم شهرکهای جنوبی اسرائیل را از طریق ایجاد رعب و وحشت، وادار به ترک محل زندگی خود می کرد.

پرتاب مکرر این موشکها همیشه، شهرهای در تیررس به صورت خالی از سکنه و به حالت تعطیل در آیند.

(16) 6-1 رخنه و اختلال مخابراتی، جاسوسی الکترونیک: در جریان جنگ غزه، هر دو طرف متخاصم جلوه هایی از توان تکنولوژیک خود را در عرصه بهره برداری از فناوریهای پیشرفته مخابراتی و اطلاعاتی به نمایش گذاشتند که در این میان، توان علمی «حماس» به عنوان یک توانایی غافلگیرانه، حیرت کاشناسان نظامی غرب در حوزه عملیات روانی را برانگیخت.

آنچه که اسرائیل دراین زمینه انجام داد، نفوذ در شبکه های رادیو- تلویزیونی متعلق به حماس و جهاد اسلامی در غزه، قطع برنامه های آنها و پخش برنامه های تبلیغاتی خودش از آن فرستنده ها بود.

گزارش شده است که گوینده رادیو اورشلیم صدای جهاد اسلامی، کمال ابوناصر اظهار داشته که اسرائیل هر یک ساعت یکبار پخش برنامه های آن رادیو را قطع می کرد وبا پخش اطلاعیه های خود، حماس را مسئول همه مشکلات به حساب می آورد.

همچنین گزارش شده است که اسرائیل قادر بود تا سیمای رهبری حماس را در شبکه تلویزیونی غزه، محو کند.

(17) در یک مورد پیامی که با قطع رادیو حماس از سوی اسرائیل پخش شده به شرح زیر بود: به همه ساکنان منطقه به منظور ایمنی خودتان لازم است که شما بلافاصله منازل خود را ترک و به نواحی مرکزی شهر بروید.

فرماندهی دفاعی اسرائیل (18) در مقابل این اقدام اسرائیل گزارش هایی که از خروجی رسانه های خبری بین المللی انتشار یافت، حکایت از اقدام گسترده تر و عمیق تر حماس دارد.

به گزارش دفتر «PRESSTV» در بیروت، نیروهای حماس توانستند با نفوذ در سیگنالهای مربوطه به رادیوهای ارتش اسرائیل روی آن، پارازیت بیاندارد.

(ELINT AND COMMUNICATIEWS JAM) که نام سه فرستنده رادیویی مستقر در جفا، رادیو جنوب، رادیو دراوم و ‌«GALATZ» به طور مشخص برده می شود.

در گزارش «PRESSTV » همچنین آمده است که مبارزان فلسطینی با قطع برنامه های آن رادیوها توانستند، برنامه های خودشان را در جنوب اسرائیل روی آنتی بفرستند.

(19) علاوه بر آن، منابع خبری فاش کردند که حماس توانست با رخنه در سیستم مخابراتی تلفن های همراه اسرائیل، پیام اخطاری را برای ساکنان شهرهای جنوبی آنجا، بفرستد.

این پیام اخطار به شرح زیر بود: «موشک بر سر همه شهرهای شما فرود خواهد آمد و رفتن به پناهگاه شما را در برابر موشکهای حستام محافظت نمی کند.

( حماس) (20) در کنار اقدامات فوق، این خبر جالب هم انتشار یافت که «حماس» توانست به داخل «واکی تاکی»های ارتش اسرائیل رخنه (SIGINT) و به انتشار پیامی بپردازد که بر مبنای آن سربازان اسرائیل تهدید به ربایش و به قتل رسیدن می شوند.

(21) 7-1 حملات رایانه ای: (CYBERATTACK) گزارش شده است در جریان جنگ غزه ‌«حماس» توانست با موفقیت برنامه هایی را در حوزه حملات رایانه ای، به اجرا درآورد.

در این زمینه یک سایت تخصصی در حوزه جنگهای روانی، به طور مشخص ذکر می کند که هکرهای فلسطینی با این شیوه توانستند، بر صدها وب سایت از جمله وب سایت اصلی روزنامه اسرائیلی میردیوت آهارونوت تسلط یابند.

گفته می شود، مبارزان حماس دست کم به مدت نصف روز کنترل کامل سایت این روزنامه را در دست داشتند.

کاربرانی که در آن ایام به این سایت مراجعه می کردند، به سمت صفحه سیاهی هدایت می شدند که تبلیغات ضد اسرائیلی و یک سرود جنگی عربی در آن وجود داشت.

(22) 8-1 استفاده محتوایی از اینترنت: در طول جنگ غزه، حماس در زمینه استفاده محتوایی از اینترنت به منظور عملیات روانی، گامهای بلندی طی کرد.

تلاش «حماس» در این زمینه آن بود تا از طریق مقایسه بین اقدامات اسرائیلیها و اقداماتی که نازیها در طول جنگ دوم جهانی انجام دادند، چهره خش اسرائیل را به نمایش بگذارد.

یک پژوهشگر عملیات روانی در خاورمیانه بنام دکتر «TAL PAVEL» در همین مورد می گوید، حماس تلاش به عمل آورد تا چهره نابود کننده، متجاوز و سرکوبگر اسرائیل را نشان دهد.

در همین راستا، از جمله تصاویری که حماس از جنگ غزه در اینترنت منتشر کرد.

تصویر فرمانده یک تانک ارتش اسرائیل را نشان می داد که سر بریده اش را در دست داشت، در حالیکه تانک منهدم شده اش ، در کنار آن دیده می شد.

(23) ب- ابزارهای ارتباطی متعارف: 1- تلویزیون: بدون شک رسانه تلویزیون، مهم ترین نقش خود را رعایت روانی که جنگهای عالم به خود دیده است، در جریان جنگ غزه ایفا کرد.

به عبارتی بهتر، اگر بگوییم که رسانه تلویزیون سرنوشت این جنگ را به نفع حماس رقم زد، سخن گزافه ای نگفته ایم.

اینکه رسانه تلویزیون درجنگ غزه چه کرد و چگونه کرد را می توان از ابعاد زیر مورد بررسی قرار داد: دولت حماس در غزه یک فرستنده تلویزیونی بنام «الاقعی» را اداره می کرد.

اسرائیل که بر این موضوع واقف بود، روز دوم جنگ به شدت این فرستنده را بمباران کرد ولی شواهد بعدی حکایت از آن داشت، این بمبارانها نتوانست که فعالیت شبکه تلویزیونی فوق را متوقف کند.

برنامه هایی که حماس از طریق این شبکه پخش کرد، یکی از ستونهای اصلی عملیات روانی آن علیه اسرائیل به شمار می رفت.

بخشی از این برنامه ها، پیامهایی، به زبان عربی بود که در آن از اسرائیلها می خواست بین صلحی که حمایت از حقوقشان را نوید می داد و جنگی که منجر به نابودی آنها ( نابودی اسرائیل) می شد، یکی را انتخاب کنند.

(24) بخشی دیگر از این برنامه ها را نمایش صحنه های مربوط به نتایج حمله اسرائیل به غیر نظامیان غزه، تشکیل می داد که در آنها تصویر والدینی نشان داده می شد که کودکان بی جان خود را در آغوش گرفته و در حال رفتنی به بیمارستانها بودند.

بیمارستانهایی که بسیار بیش از ظرفیت خود، بیمار پذیرش می کردند.

نمایش این صحنه ها از شبکه تلویزیونی «الاقعی» نمایش مجدد آنها را در شبکه های تلویزیونی بین المللی همراه داشت که خود باعث تهییج افکار عمومی جهان، گسترش تظاهرات خیابانی در کشورهای گوناگون و اعتراضات جمعی نسبت به برنامه نسل کشی اسرائیل در غزه شد.

اسرائیل از دو ماه قبل از شروع جنگ ترور خبر نگاران بین المللی را به غزه ممنوع کرده بود و اجازه نمی داد.

همین امر خبرنگاران شبکه های تلویزیونی بین المللی را مجبور ساخت تا از خبرنگاران و تصویر برداران محلی فلسطین که در محل بودند، به عنوان چشم و گوش خود استفاده کنند.

به این ترتیب خبرنگاران شبکه «الاقعی» در کسوت خبرنگاران بین المللی در می آمدند.

(25) در این زمینه، شبکه های تلویزیونی بین المللی برای نشان دادن نمای کلی جنگ به طور عهده از فراز تپه ای خارج از شهر «SDEROT» در جنوب اسرائیل تصویر برداری می کردند.

(26) در جنگ غزه ، نام شبکه تلویزیونی «الجزیره قطر» بیش از گذشته سر زبانها افتاد تا آن حد که نقش تعیین کننده ای در پیروزی حماس ایفا کرد.

بسیاری از تحلیل هایی که در این دوره به عمل آمد، روی این نکته اتفاق نظر داشتند که وضعیت «الجزیره» در عملیات غزه از بسیاری جهات با وضعیت «CNN» در خلال جنگ 1991 در عراق، قابل انطباق است.

(27) پوشش تصویری خسارات و جنایات اسرائیل در غزه علیه غیر نظامیان، زنان و کودکان توسط الجزیره آنقدر گسترده وفاقد بود که اعترافات مکرر اسرائیل را بر انگیخت.

اسرائیل نسبت به این موضوع اعتراض داشت که الجزیره فقط صحنه های مربوط به حملات اسرائیل را به نمایش می گذاشت و تصاویر مربوط به خسارت ناشی از اصابت موشکهای «حماس» به شهرهای جنوبی اسرائیل نشان داده نمی شد.

اعتراض اسرائیل در حالی به عمل می آمد که آن کشور از چند دقیقه قبل از شروع جنگ، آن شبکه را تحریم کرده بود.

(28) اسرائیل همچنین مدعی شد، «الجزیره» تصاویر و برنامه های آرشیوی را با مهارت روی برنامه های زنده مونتاژ و آنها را در قالب مصاحبه های خبری و دیگر انواع برنامه های تلویزیونی ارائه می داد.

علاوه بر موارد فوق، اسرائیل دیگر شبکه های تلویزیونی عربی را نیز به پیروی از خط مشی «الجزیره» در یک سونگری خبری و تصویری متهم می کرد.

ناگفته نماند اعتراض های این چنین اسرائیل سنت به عملکرد «الجزیره» و دیگر شبکه های تلویزیونی عربی در حالی به عمل آمد که براساس یک دستور العمل صادر شده، بسیاری از مقامات اسرائیلی که به زبان عربی تسلط داشتند، به طور مکرر با آن دسته از شبکه های تلویزیونی عربی، از جمله «الجزیره» که وقت خود را در اختیار آنها قرار میدادند، مصاحبه می کردند.

این گونه مصاحبه ها از سوی آن دسته از مقامات اسرائیلی که عربی بلد نبودند نیز به زبان انگلیسی صورت می گرفت ولی به طور همزمان به عربی ترجمه می شد.

از جمله مقامات اسرائیلی مصاحبه کننده با «الجزیره» سروان «AVICHAI ADARAI» بود که تنها چند ساعت پس از شروع عملیات ، به طور زنده با آن شبکه تلویزیونی گفتگو کرد.

همچنین «AVI DICHTER» وزیر امنیت عمومی اسرائیل و سرتیپ «YOAV MORDECHAI» از مقامات ارشد نظامی آن رژیم نیز با الجزیره به گفتگو پرداختند.

گذشته از شبکه تلویزیونی الجزیره، پای بنگاه سخن پر کنی بریتانیا (BBC ) نیز در جنگ غزه در مواردی به میان آمد.

شبکه جهانی «BBC» در این جنگ، یک بار «نماینده حماس» به صورت حضور در استودیو و انجام یک گفتگوی زنده استفاده کرد که اعتراض گروههای حقیقی و حقوقی با نفوذ در انگلستان سبب شد.

(30) همچنین «BBC» یک مصاحبه تلویزیونی با سفیر اسرائیل در انگلستان «RON PROSOR» به عمل آورد که در آن وی به توجه حمله آن رژیم به حماس در غزه پرداخت.

(31) رادیو: استفاده از رسانه رادیو در جنگ غزه، توسط هر دو طرف صورت گرفت ولی با توجه به شرمی که پیش از این در بخش رخنه الکترونیک گفته شد به نظر می رسد، در حفره عملیات روانی این استفاده بیشتر روی نمایش قدرت هریک از طرفین در پارازیت اندازی، قطع برنامه ها و پخش و برنامه های خودی از فرستنده های دیگری استوار باشد.

(32) اعلامیه: در جنگ غزه چاپ و توزیع انواع اعلامیه نظامی هر دو طرف رواج داشت.

این کار در چارچوب بهره گیری از یک ابزار رسانه ای برای تاثیر گذاری و ایجاد تزلزل وشکاف روانی روی جهبه مقابل صورت می گرفت.

پیشینه اعلامیه (LEAFLET) واستفاده از آن در جنگ به دست کم سال 1806 باز می گردد که طی آن یک آدمیرال بریتانیایی از بادبادک به منظور انداختن اعلامیه روی فرانسه استفاده کرد و متقاباً فرانسه در سال 1870 از فرو ریختن اعلامیه روی نیروهای پروس توسط بالن بهره برد.

به مرور از این ابزار رسانه ای در طول سالهای جنگ اول و دوم جهانی و تمامی جنگهای معاصر استفاده شد.

(33) در جنگ غزه نیز هم اسرائیل و هم حماس دراین زمینه فعال بودند.

اسرائیل پخش اعلامیه را از روز 27 دسامبر 2008 شروع کرد.

در اعلامیه های اسرائیل از شهروندان غزه ای خواسته می شد تا پناهگاههای مربوط به اعضا و نیز موشک اندازه های حماس را به ارتش اسرائیل اطلاع دهند.

متن کامل یکی از این اعلامیه ها از این قرار است: اهالی محترم غزه مسئولیت سرنوشت خود را بر عهده بگیرید.

موشک اندازه و عوامل تروریستی برای شما و خانواده تان تهدید به شمار می روند.

چنانچه شما مایلید در این مورد به مردم خودتان در این قسمت کمک ومساعدت کنید.

با شماره زیر تماس بگیرید و اطلاعات مورد نیاز را در اختیار ما قرار دهید.

آینده این قتل در دستهای شماست.

به خود تردید راه ندهید.

تردید نداشته باشید.

ما خوشحال خواهیم شد، هر گونه اطلاعاتی را که داشته باشید دریافت کنیم و لزومی هم ندارد تا شما اطلاعات شخصی خود را در اختیار ما بگذارید، ما این اطلاعات را محرمانه نگه خواهیم داشت.

با شماره یا آدرس پست الکترونیک زیر تماس بگیرید و هر گونه اطلاعاتی را که درباره گروههای تروریستی دارید، در اختیار ما بگذارید.

5139749-02 HELPGAZA@GMAIL.COM توجه: به منظور حفظ امنیت خودتان پیشنهاد می کنیم زمانیکه با ما تماس می گیرید، مخفیانه عمل کنید.

( فرماندهی نیروهای دفاعی اسرائیل) روز 28 دسامبر 2008اسرائیل اعلامیه های خود را تغییر و لحن تهدید آمیزی به آنها داد.

در اعلامیه های جدید گفته شد که نیروهای اسرائیلی علیه هم عناصر و تحرکاتی که علیه دولت اسرائیلی فعالیت های تروریستی انجام دهد، اقدام می کند.

نیروهای دفاعی اسرائیل هرگونه ساختمان یا محلی را که در آن مهات و سلاح باشد، هدف قرار داده و از بین می برند، از تاریخ انتشار این اعلامیه هر کس که مهارت یا صلاح در خانه داشته باشد، جان خود را به خطر می اندازد و باید محل مورد نظر را برای حفظ جان خود وخانواده اش ترک کند.

بدینوسیله به شما اخطار داده می شود.

(فرماندهی نیروهای دفاعی اسرائیل) گفته شده است، در آن روز اسرائیل 300000 برگ از این اعلامیه را روی غزه فرو ریخت.

هر روز که از حمله اسرائیل به غزه سپری می شد، لحن این اعلامیه ها شدت تندتری به خود می گرفت و در شمارگانهای مختلف روی غزه فرود می آمد.

به عنوان مثال روز 29 دسامبر 80000 برگ و روزهای 3 و 5 ژانویه 300000 برگ اعلامیه ریخته شد.

این وضعیت کم وبیش ادامه داشت تا اینکه روز 10 ژانیویه 2009 لحن اعلامیه ای اسرائیل باز هم تغییر کرد و جنبه یک اخطار کلی گرفت.

این اعلامیه ها حکایت از آن می کرد که اسرائیل مقصد دارد، مرحله جدید جنگ ضد ترور را شروع کند و بر شدت عملیات نظامی خود خواهد افزود.

در این اعلامیه ها از ساکنان غزه خواسته می شد تا به حماس کمک نکنند و از اعضای آنها دوری نمایند.

در اعلامیه های فوق همچنین گفته می شد که مقامات دفاعی اسرائیل برای مرحله سوم تهاجم که در آن نیروهای زمینی تا عمق بیشتری وارد غزه خواهند شد آماده هستند ضمن آنکه متعاقباً مرحله چهارم، به اجرا در می آمد که در آن اشغال کامل غزه و سرنگونی حماس روی میداد.

در روزهای واپسین جنگ، اسرائیل که شکست در جنگ را حتمی می دید و تحت فشارهای فراینده بین المللی قرار داشت، در چارچوب بخش دیگری از عملیات روانی خود پخش اعلامیه را متوقف و در عوض به چاپ فهرستی از کمک های بشر دوستانه ای کرد که به قول خودش، روزانه به غزه می فرستاد.

«ULRIKE PUTZ» نویسنده نشریه آلمانی «اشپیگل» در «اشپیگل ONLINE» 16 ژانویه 2009 در مقایسه بین اعلامیه های اسرائیلی که در غزه توزیع شد با آنچه که برای جنگ با حزب الله در جنوب لبنان در سال 2006، تهیه شده بود نوشت اعلامیه های سال 2006 کیفیت مطلوبی نداشتند ولی اعلامیه های غزه از کیفیت بهتری برخوردار بودند.

حماس نیز به نوبه خود از پخش اعلامیه در جنگ غزه استفاده کرد، ولی به نظر می رسد به دلیل فقدان سخت افزارهای لزوم از قبیل هواپیما یا توپخانه، حجم آن قابل مقایسه با اسرائیل نباشد، ضمن آنکه بنابر گزارش های انتشار یافته، متنی اعلامیه های چاپی حماس با آنچه که روی تلفنهای همراه ارسال یا از رادیوها خوانده می شد، یکسان و به شرح زیر بود.

موشک های ما به همه شهرهای شما اصابت خواهد کرد و پناهگاهها، شما را در برابر موشکهای حستام حفاظت نمی کنند.

( حماس) (34) همچنین گزارش شد که حماس اعلامیه های دیگری را نیز درشهرهای جنوبی اسرائیل پخش کرد که در آنها از مردم خواسته می شد که تا در زیر زمین ها مخفی شوند زیرا موشکهای حماس به سوی آنها می آید.

(35) 4- تلفن ثابت: تلفن ثابت به عنوان یک ابزار رسانه ای ( رسانه میان فردی) در چارچوب کاربردی روانی در جنگ غزه مورد استفاده اسرائیل قرار گرفت.

اینکه آیا حماس نیز از این وسیله استفاده کرد یا نکرد، گزارش در دست نیست.

گفته می شود، اسرائیل برنامه استفاده از تلفن ثابت خود را از روز 27 دسامبر شروع کرد و طی آن دور 20000 تلفن زده شد که در آنها با لحن تهدید آمیزی گفته می شد، ارتش اسرائیل هر محل یا ساختمانی را که در آن مهمات یا سلاح نگهداری شود هدف قرار می دهد و نابود خواهد کرد.

تلفن ثابت روز 29 دسامبر نیز مورد استفاده واقع و طی آن 10000 تلفن زده شد.

همانند آنچه که در مورد اعلامیه صورت گرفت، لحن تهدیدهای تلفنی اسرائیل نیز بتدریج شدت بیشتری پیدا می کرد، بطوریکه روز 5 ژانویه مامورین «SHIN BET» ساختمانهای خاصی در بلوک های آپارتمانی غزه را انتخاب و تلفنی به آنها اخطار می کردند تا ظرف 15 دقیقه آنجا را ترک کنند.

(36) نشست رسانه ای: نشست های رسانه ای (MEDIA COMFERENCE) منظمی چه به صورت حقیقی و چه مجازی از سوی اسرائیل در جریان جنگ غزه برپا می شد.

مقامات نظامی اسرائیل این نشست های منظم را به صورت حقیقی و روزانه داشته ومقامات سیاسی نیز به صورت مجازی اقدام به تشکیل چنین نشست هایی می کردند.

از جمله مقامات سیاسی که در این زمینه بسیار فعال بود می توان از «MARK REGEV» سخنگوی نخست وزیر نام برد، وی از جمله در یک نشست مجازی به سوالات 2006 خبرنگار پاسخ داد.

(37) خانم سه گرد «AVITAL LIEBOVICH» سخنگوی ارتش نیز به طور روزانه نشست های رسانه ای حقیقی زیادی بر پا می کرد.

(38) دیپلماسی عمومی: اسرائیل چه قبل از شروع جنگ و چه در خلال جنگ، برنامه دیپلماسی عمومی (PUBLIC DIPLOMACY) گسترده ای را به مورد اجرا گذاشت و شخص خانم «TZIPI LIVNI» وزیر خارجه، در این حوزه مشارکت زیادی به عمل آورد.

«لیونی» قبل از تهاجم اسرائیل، تلفنی با وزیران خارجه آمریکا، انگلستان، فرانسه، آلمان، چین، روسیه، رئیس سیاست خارجی کمیسیون اروپا و دبیر کل سازمان ملل متحد تلفنی گفتگو و آنها را در جریان این تهاجم قرار بوده بود.

«لیونی» همچنین شخصاً در روزهای نخست جنگ 80 خبرنگار بین المللی را به تور بازدید از شهر «SDEROT» برد تا آنها را در نزدیک با اثرات اصابت موشکهای حماسی به شهرهای جنوبی اسرائیل آشنا کند.

علاوه بر آن وی تورهای مشابهی برای سفیران خارجی مقیم تل آوویو برگزار کرد ضمن آنکه طی دستورالعملی از دیپلمات های اسرائیل در کشورهای مختلف خواست تا با حداکثر ظرفیت با رسانه های کشورهای محل ماموریت خود، مصاحبه داشته باشند.

در این حوزه «لیونی» حتی از دیپلمات های بازنشسته اسرائیل نیز برای مشارکت در برنامه های رسانه ای دعوت به عمل آورد.

(39) در عرصه دیپلماسی شخص نخست وزیر اسرائیل نیز به گونه ای وارد شد.

وی در یک گفتگوی تلفنی با بنیامین نیتانیاهو نخست وزیر سابق از وی خواست تا به طور مشترک با «لیونی» به منظور دفاع از تهاجم اسرائیل به غزه، درمصاحبه های رادیو، تلویزیونی حضور پیدا کند.

(40) ( این اقدامی نمادین به شمار می رفت زیرا قرار بود لیونی و نیتانیاهو در انتخابات نخست وزیری روز 22 بهمن 87 به عنوان دو نامزد اصلی از دو حزب مختلف در اسرائیل روبروی هم قرار گیرند) اهتمام اسرائیل به استفاده از ظرفیت های دیپلماسی عمومی تا آنجا بود که «DANNY GILLERMAN» سفیر سابق آن رژیم در سازمان ملل از سوی «لیونی» به عنوان رئیس موقت اداره دیپلماسی عمومی در وزارت خارجه، حکم گرفت.

(41) دفترچه راهنما: یکی دیگر از ابزارهای رسانه ای مورد استفاده اسرائیل در جنگ غزه به عنوان بخشی از عملیات روانی، چاپ دفترچه های اطلاعاتی راهنما (GUIDEBOOK) بود که در آنها آمار ارقام ونمودار از حملات موشکی حماس به جنوب لبنان ارائه می شد، ضمن آنکه بخش هایی از آن مصاحبه های مصور با خانواده های افرادی داشت که بر اثر حملات فوق آسیب دیده بودند.