دانلود مقاله نقش قرآن در زندگی بشری

برای چیزی زیبایی و زینتی است و زینت قرآن صوت نیکو می‎باشد».

مقدمه:

قرآن کریم که زبان خداوند برای ما انسانهاست ،با ارزشترین کتاب در دنیاست، ما کتاب می خوانیم که از آن درس بگیریم آیا استادی بزرگتر از خداوند وجود دارد که بخواهد به انسانها درس زندگی بدهد؟

هرگز.

زیرا قرآن کتابی است که خالق تمام هستی آن را برای هدایت ما انسانها بر پیامبران نازل فرموده است.

پس بدون شک کامل ترین کتاب در جهان است و چون کاملترین است حتماً در زندگی ما نقش حیاتی و پررنگ دارد.قرآن در زندگی انسان ها فقط مربوط به یکدوره نیست بلکه برای تمامی انسانها تاریخ همیشه تازگی دارد وارزشمند است.

- نقش قرآن در هدایت انسانها :

چون این کتاب از طرف خدوند برای راهنمائی انسانها وتوسط پیامبران الهی وبدون دخل وتصرف ودستکاری به ما رسیده است ،لذا می توان گفت که بهترین وسیله برای هدایت است.

خداوند بسیار دوست دارد که بندگانش به راه راست هدایت شوند به همین علت با زیبا ترین سخن ها ، آنان را به راه درستی وپاکی سفارش کرده وتمامی این راهنمائی ها را دراین کتاب زیبا ، نوشته است وپیامبران را مأمور کرده که سخنان زیبای او را به گوش ما انسانها برسانند.

پس قطعاً زیباترین سخن ها از طرف عزیزترین هر دو جهان یعنی خداوند وبوسیله گرامی ترین نفرات عالم یعنی پیامبران ، در دل ما انسانها اثر گزار خواهد بود.

- نقش قرآن در پیشرفت علمی انسانها :
انسانها امروزه به تجارب علمی وکشفیات بزرگی دست پیدا می کنند که وقتی به قرآن مراجعه
می نمائیم، می بینیم که راه وروش رسیدن به این اختراعات وابتکارات در قرآن مجید آمده است .قرآن آنقدر به علم ودانش اهمیت می دهدکه می فرماید: آیا برابرند آنان که می دانند وآنان که نمی دانند؟

مطابل بسیار زیادی در قرآن وجود دارد که وقتی آن را می شکافی دنیائی نامحدود از دانستنی ها را از آن خارج می نمائی.تمامی دانشمندان بزرگ جهان اعتراف می کنند که با وجود تمامی اختراعات خود، هنوز قطره ای کوچک از دریای بیکران علم الهی را کشف ننموده اند.

مطابل بسیار زیادی در قرآن وجود دارد که وقتی آن را می شکافی دنیائی نامحدود از دانستنی ها را از آن خارج می نمائی.تمامی دانشمندان بزرگ جهان اعتراف می کنند که با وجود تمامی اختراعات خود، هنوز قطره ای کوچک از دریای بیکران علم الهی را کشف ننموده اند.

- نقش قرآن در تعلیم وتربیت : قرآن بزرگترین کتاب تربیت افراد وجامعه است.در جاههای فراوانی از قرآن احترام به پدر ومادر وبزرگان ورعایت ادب واحترم آمده است.قرآن به ما انسانها آموخته است که راه زندگی بهتر با رعایت احترام به دیگران وقبول راهنمائی آنها امکان پذیر است.

بزرگانی که تجربیات خود را به سختی بدست آورده اند وبه آسانی به هدیه می نمایند.

علم وسواد آموزی در قرآن آنقدر اهمیت دارد که پیامبر ما مسلمانان اسیران در مقابل با سواد نمودن مسلمان آزاد می کردند اسیران کافری را که در جنگ به اسارت در آمده بودند.

اسلام که کتاب قرآن را اساس کار خود می داند، علم ودانش را از گهواره تا گور سفارش می نماید وپیامبر بزرگ ما مسلمانان برآن تأکید می کند.

- نقش قرآن در یافتن راه سعادت : بدون شک در این زمانه پیدا کردن راه درست ونادرست مشکل است.اما قرآن کریم بازبان شیرین بارها وبارها،راه سعادت وراه بدبختی را از هم جدا نموده است و به ما انسانها نشان داده است.

قرآن تلاش نموده است که به ما بگوید اگر می خواهی خوشبخت شوی ودر آخرت سعادتمند باشی ، از چه راهی باید حرکت کنی وچرا اگر گمراه شدی نا امید نشوی وبتوانی راه سعادت را پیدا نمائی.

زیرا قرآن راهی را پیش روی انسان می گذارد که خداوند بزرگ می خواهد ما در آن حرکت کنیم .راهی که نهایتاً به سعادت ختم می شود وانسانها می توانند در آن راه ، با خیالی آسوده حرکت نمایند.

- نقش قرآن در ایمان ما : اگر هر کسی کاری آغاز نماید و به آن ایمان نداشته باشد،حتماً نا موفق خواهد بود.پس پایه شروع هر موفقیتی داشتن ایمان به آن کار است.

قرآن به زیبائی ودر جاهای مختلف ،سعی دارد که ایمان راسخ انسانها را به راه خود که همان سعادت هر دو جهان است،تقویت نماید.به همین خاطر بارها از نقش ایمان به عنوان پایه واساس موفقیت نام برده است وپشتکارانسانهارادررسیدن به موفقیت بسیارمهم می داند.

این نقش باعث شد که مسلمانان در صدر اسلام با نیروئی بسیار کم از نظر تعداد بر تعداد بسیار زیادی از کافران پیروز شوند.

- نقش قرآن در شادابی زندگی : تجربه نشان داده است که هر کسی با قرآن دوست باشد، آن را بخواهد وبرای او ارزش قائل باشد قرآن کتابی است که جواب اعتماد اورا خواهد داد اورا تنها نمی گذارد ، در غم وشادی همراه اوست وشادابی ونشاط را برای او به همراه خواهد آورد.

قرآن دوست نیمه راه نیست کتابی است که انسانها را به عبادت همراه با روحیه ونشاط وشادی دعوت می نماید.اگردوست انسان قرآن باشدحتماً طرفدار این دوستی خداست وچه کسی قوی تر ومطمئن تر از خداوند است وچه کسی قوی تر ومطمئن تر از خداوند در حمایت از کسی؟

انسان با زندگی با قرآن روحیه بالایی پیدا می کند.متوجه می شود که خداوند هر لحظه با او در حال گفتگو است.پس خود به خود حالت شادمانی وسرور به او دست می دهد وسبب می شود که زندگی را با خوشی سپری نماید.

- نقش قرآن در جلوگیری از نا امیدی : نا امیدی بزرگترین وسیله شیطان برای دوری انسانها از خداست.قرآن به ما می آموزد که راه گذشت ومغفرت الهی همواره بر روی انسانهای توبه کار باز و همواره دریچه رحمت الهی بازاست.

انسان نبایستی برابر فرمایش قرآن خود را هیچگاه نا امید ومأیوس بداند که اگر چنین باشد شروع شادی ابلیس خواهد بود.

خداوند در قرآن کریم بارها برتوکل انسانها به خداوند همراه با امیدواری اشاره می کند که این امر باعث می شود انسان همواره روزنه امید را در کارها پیش روی خویش ببیند وبا کوچکترین شکستی ناامید نشود.

- نقش قرآن در جامعه : قرآن از خانواده به عنوان یکی از مهمترین بخشهای اجتماعی نام می برد.اگر در جامعه ای روح قرآن حاکم شود وبه دستورات آن توجه گردد، حتماً آن جامعه الهی ونورانی خواهد شد واگر در جامعه ای روح قرآنی وجود نداشته باشد ، آن جامعه رو به فساد خواهد گذاشت.

اگر حافظان وخوانندگان وقاریان آن در جامعه ای افزایش نمایند، بدانید که آن جامعه بیمه شده است.زیرا کم کم عمل کنندگان به آن نیز زیاد خواهد شد ودر کوتاه مدتی یک جامعه سالم قرآنی ایجاد خواهد گردید.

- قرآن ونقش آن در سازندگی روح : روح آدمی همانند جسم او نیازمند تقویت است .این تقویت در بدن انسان با مصرف نمودن غذا، ویتامین ها وپروتئین و...

به وجود خواهد آمد ودر مورد روح او با توسل وتمسک به معنویات در رأس آن خالق هستی ایجاد خواهد گردید.لذا در مورد انسان این موجود ناشناخته که هر چه از او بگوئیم کم گفته ایم ، نقش وصل شدن به غیر جهان مادی ، بسیار نقش پر رنگ وبی بدیلی خواهد بود.

روح آدمی با عبادت وتوسل به ایزد منّان وبیانات اودر قالب کتابی به نام قرآن تجلی می یابد.انسان نخستین نیز نیازمند اتکا به قدرتی ناشناخته بود که آن قدرت در هنگام نیازمندی بیش از سایر اوقات خود را نشان خواهد داد.

- قرآن ونقش آن در سلامت اعتقادی : بدون شک تکیه بر قرآن ومضامین پر محتوای آن باورهای انسان واعتقادات او را جلا می بخشد وروز به روز بر غنای تفکری او خواهد افزود.در روزی که انسان به معنای واقع نمی داند که چه چیز صحیح است وچه چیز غلط چه راهی به سر منزل خود می رسد وچه راهی به بیراهه می رود، این قرآن وارشادات گهر بار اوست که راه نجات را به انسان نشان می دهد واو را از سقوط به منجلاب بد بختی نجات می دهد وراه سعادت را براو هموار می سازد.

- قرآن ونقش آن در بیداری سیاسی : قرآن راه مبارزه با ظلم وزیر بار زور ظالم نرفتن را بخوبی به ما نمایش داده است راهی که نجات بخش توده های مردم مستضعف در طول تاریخ بوده است ومردم همواره با تکیه بر قرآن ، حضور در مساجد وشرکت در جلسات دینی توانسته اند با هم متحد شده وعلیه کافران وظالمان مبارزه نمایند که نمونه آن قیام مردم ایران برعلیه شاه ظالم بود.

این انقلاب شکوهمند فقط در سایه اتحاد مردم ونیز تحت عنوان اسلام وتوسل به قرآن انجام گرفت .انقلاب پیروز مردم ایران به راستی نشانگر عزم راسخ مردم مسلمان ایران در لبیک به ندای الهی قرآن در کمک به مظلومان صورت گرفت واین اعتقاد به دستورات قرآن وحدت ملی را در مبارزه بوجود آورده است.

- قرآن وعظمت آن در ادب آموزی : سراسر این کتاب آسمانی پر است از کلام شیرین ومحترمانه که آکنده از ادب واحترام وشخصیت قائل شدن برای پدر ومادر وبزرگتران است.هرآنچه از کتب شاعران وآثار نویسندگان در باب ادب واحترام ونزاکت می جوئیم ، همگی به یکباره در این کتاب مقدس وادب آموز آمده است.

کتابی که جهت سنین مختلف ودر جوامع گوناگون با تفکرات واعتقادات مذهبی متفاوت ، کاربرد دارد.

- قرآن ونقش بارز آن در وحدت اسلامی : این کتاب آسمانی نه تنها همواره وحدت ویکپارچگی مسلمانان رافراهم می کند بلکه اعتماد کلیه انسانهای روی زمین را درخواست می نماید.خداوند در این کتاب مقدس از مسلمانان می خواهد که دست برادری به یکدیگر بدهند واز هرگونه تفرقه دوری نمایند.

زیرا هرگونه جدائی از یکدیگر زمینه را برای نفوذ مسلمانان فراهم می کند وموجب برادر کشی بین مسلمانان خواهد شد.جامعه اسلامی هرگز اجازه نفاق وجدائی بین برادران مسلمان را در یک جامعه اسلامی نخواهد داد.

- قرآن ونقش آن در اعتلای آرمان های اسلامی : قرآن به عنوان تکیه گاه مسلمانان جهان وعامل اتحاد در وحدت آنان همواره دیوار محکمی در برابر خواسته های غیر مشروع استعمارگران در سطح جهان بوده است.این کتاب آسمانی نقطه قوت مسلمانان ونقطه ضعف وخار چشم دشمنان اسلام ومسلمانان بوده وخواهد بود.

دشمنان حاضرند همه چیز خود را بدهند اما مسلمانان را از در این رابطه تحقیر نمایند.

- قرآن ونقش آن در بیزاری از ظالمان : خداوند در قرآن به انسانها می آموزد که همواره حامی وطرفدار مظلومان وبر ضد ظالمان باشند.در بسیاری از آیات این کتاب مقدس مبارزه با بیداد وظلم وحمایت از مستضعفین در سرلوحه کار مسلمانان قرار گرفته است.

خداوند چون خودمحرومان جامعه را دوست دارد لذا همواره در این کتاب با ارزش از مسلمانان خواسته است که در همه حال یار ویاور محرومان جامعه باشند ودر دفاع از آنان از هیچ کوششی دریغ ننمایند.

قرآن به انسانها آموخته است که در زندگی خود فقط خود را در نظر نگیرند ودیگران وخواسته های آنان را همچون اهداف خود در نظر بگیرند وبه زندگی دیگران احترام بگذارند.

- نتیجه : قرآن چون کلام الهی است بنابراین در کیله ابعاد زندگی انسانها تأثر گذار است وبی شک در اخلاقیات ، رفتار، کردار وحرکات انسانها ونحوه تفکر آنان مؤثر می باشد.

انسانی که خود را به قرآن وکلام الهی متصل نماید به قوی ترین تکیه گاه متصل گردیده واگر خود را در پناه قرآن بجوید طبعاً به برترین سایبان پناه جسته است.

لذا اگر نور قرآنی در دل هر بنده ای جای گیرد افکار شیطانی از سینه وی بیرون خواهد رفت وامواج نورانی الهی بر قلب وی تابیدن خواهد گرفت.

نقش قرآن در زندگی بشری در ابعاد مختلف فردی، اجتماعی و حتی بین المللی قابل دقت و بررسی است که ببخش مختصری از آنان به صورت زیر است : یکم.

انسان نیازمند ارتباط مستقیم با آفریننده و هستی بخش خود است.

این ارتباط اگر چه از طریق مناجات و رازگویی درونی و قلبی انجام می گیرد؛ اما دسترسی به کلمات خود خداوند، بسیار لذت بخش و اطمینان آور است.

چنان که اقبال لاهوری گفته است: «اگر می خواهی خدا با تو سخن بگوید، قرآن بخوان».

این ویژگی به طور کامل، تنها برای قرآن مجید باقی مانده است و هیچ کتاب آسمانی دیگر، چنین جایگاهی ندارد.

دوم.

انسان در تکاپو و جست و جوی آگاهی های صحیح و معارف بلند و پرمعنا است.

البته با استفاده از تجربیات بشری و تلاش های علمی، به بسیاری از آگاهی ها می توان دست یافت؛ اما برای اطمینان به درستی یافته های خود و آگاهی به آنچه برای او دست نایافتنی است، نیاز به یک منبع اصیل و غنی بسیار محسوس است؛ چنان که از زبان امام راحل(ره) گفته شده است: «اگر قرآن نبود، درهای معرفت بر ما بسته بود».

قرآن مجید در این باره جایگاه ممتازی دارد.

تعریفی که قرآن از انسان دارد «إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَهً»؛ بقره (2)، آیه 30.

و تعریفی که قرآن از خداوند ارائه کرده است: «لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ ءٌ»؛ شوری (43)، آیه 11.، همراه با بیان صفات جمال و جلال و تعریفی که از نظام هستی و حیات و شعور همگانی موجودات ارائه داده «وَ إِنْ مِنْ شَیْ ءٍ إِلاَّ یُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ»؛ رعد (13)، آیه 13.

و بیانی که از پیوستگی و هماهنگی منظم همه کرات و افلاک و زمین و آسمان دارد «وَ الشَّمْسِ وَ ضُحاها وَ الْقَمَرِ إِذا تَلاها وَ النَّهارِ إِذا جَلاَّها وَ اللَّیْلِ إِذا یَغْشاها...»؛ شمس (91)، آیه 4 - 1.

و...

نیازمندی همه جامعه بشری و پویندگان راه حق و حقیقت را به این کتاب آسمانی ضروری و آشکار ساخته است؛ زیرا بعضی از دانش ها به جز از طریق قرآن، برای بشر دست یافتنی نیست: «وَ یُعَلِّمُکُمْ ما لَمْ تَکُونُوا تَعْلَمُونَ»؛ بقره (2)، آیه 151.

؛ «و آنچه را نمی دانستید به شما یاد می دهد...».

از جمله آگاهی هایی که جز از طریق قرآن راهی برای دریافت آن نیست، آگاهی درباره جهان پس از مرگ و جزئیات جهان آخرت است؛ زیرا هیچ کدام از افراد بشر، تجربه تکرار و رفت و آمد آن را ندارند و درک بشری، هیچ گونه سابقه ذهنی از آن ندارد.

در حالی که در سوره «واقعه»، «صافات»، «مرسلات» و...

صحنه قیامت به تصویر کشیده شده است.

سوم.

نقش برجسته دیگر قرآن این است که از سابقه تاریخ بشر، خبرهای درست و مطابق واقع را نقل کرده و سرگذشت پیامبران و محتوای پیام آنان را - بدون هرگونه تحریف و دسیسه بشری به انسان ها رسانده است.

ازاین رو قرآن حتی بر پیروان تورات و انجیل، منّت شایان توجهی دارد که چهره پیامبران بنی اسرائیل را به درستی معرفی کرده و حضرت موسی، عیسی، زکریا و...

را آن گونه که بوده اند - به دور از هر گونه تهمت و توهینی شناسانده و دست تحریف گران و دسیسه گران را نقش بر آب ساخته است.

قرآن مجید در این باره می فرماید: «وَ إِذْ قالَ اللَّهُ یا عِیسَی ابْنَ مَرْیَمَ أَ أَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِی وَ أُمِّی إِلهَیْنِ مِنْ دُونِ اللَّهِ قالَ سُبْحانَکَ ما یَکُونُ لِی أَنْ أَقُولَ ما لَیْسَ لِی بِحَقٍّ»؛ مائده (5)، آیه 116.؛ «ای عیسی پسر مریم!

آیا تو گفتی به مردم که من و مادرم را همچون دو خدا به جای خداوند بپرستید؟!

گفت: منزهی تو!

مرا نشاید که چیزی را که حق نیست بگویم».

چهارم.

نقش برجسته دیگر قرآن برای جامعه بشری، این است که ظرفیت جهان شمولی دارد و پیام های آن برای تمام مصلحان جهان و حافظان حقوق بشر، قابل اعتنا و کاربردی است.

تکیه بر نقاط مشترک پیروان ادیان آسمانی و پایبندی به اصول انسانی (مانند عدالت گستری، امانت داری و...)، تلاش برای ریشه کنی هرگونه ناهنجاری، ناپاکی و اختلاف و مخالفت با حق و درستی و...

همگی شاخص هایی است که ظرفیت جهان شمولی قرآن را به نمایش گذاشته است.

آیات نورانی قرآن، تمامی اصلاحگران و حق گرایان را به سوی محور وحدت و پاکی، به دور از هر گونه تعصب و خودخواهی، دعوت کرده است: «قُلْ یا أَهْلَ الْکِتابِ تَعالَوْا إِلی کَلِمَهٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللَّهَ وَ لا نُشْرِکَ بِهِ شَیْئاً وَ لا یَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ»؛ آل عمران (3)، آیه 64.؛ «بگو: ای اهل کتاب!

بیایید بر سر سخنی که میان ما و شما یکسان است، بایستیم که: جز خدا را نپرستیم و چیزی را شریک او نگردانیم و برخی از ما بعضی دیگر را به جای خدا به پروردگاری نگیرد» بی تردید گستردگی دانش بشر، تحولات شایان توجهی داشته و شکوفا سازی طبیعت و سلطه بر آن، به دست قدرت علمی و اطلاعاتی انسان و تجربه های بشری، تا حدود زیادی تأمین شده است.

قرآن خود این تحول آفرینی را در گستره ظرفیت های انسان دانسته است: «هُوَ أَنْشَأَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ اسْتَعْمَرَکُمْ فِیها»؛ هود (11)، آیه 61.؛ «خداوند شما را در زمین ایجاب کرد و وظیفه شکوفایی و آبادانی و استخراج ظرفیت های زمین را به شما واگذار کرد».

رسالت دین و قرآن، «شکوفایی متوازن، متعادل و هماهنگ انسان» است.

بر این اساس باید انسان را شناخت و آغاز و انجام او را دانست.

باید جایگاه انسان را در کل هستی به درستی تعریف کرد و رابطه او با خدا، خود، جامعه و طبیعت را تنظیم نمود.

رسالت علم ساخت جهان و رسالت قرآن، رشد ایمان و جهت دهی به حرکت انسان است و با توجه به اسارت علم در دست برخی از انسان های آلوده به قدرت و ثروت و فزون خواه، ضرورت پایبندی به کتاب آسمانی به دور از تحریف و یک مکتب الهی آشکار شده است.

برای اینکه قرآن در زندگی ما تاثیرگذار باشد و حضور آن را لمس کنیم ، چگونه با قرآن ارتباط برقرار کنیم و چه کاری باید انجام دهیم؟

قرآن کریم در برگیرنده هدایت و سعادت انساندر دنیا و آخرت می‎باشد و در تمام مراحل زندگی رهبر و راهنمای انسان به سوی کمال است.

«این قرآن به راهی هدایت می‎کند که مستقیم‎ترین راههاست...»[1] کسانی که با قرآن مأنوسند به کمک قران حق را از باطل تشخیص می‎دهند.[2] قرآن کریم، انسان را به زندگی کردن با معیارها و ارزش‎های انسانی و اسلام دعوت می‎کند، حضرت علی ـ علیه السّلام ـ می‎فرماید: «هر کس قرآن را پیش روی خود قرار داد، رهبر و پیشوای او به بهشت خواهد بود وهر کس آن را به پشت سر افکند طرد کننده و سوق دهنده او به سوی جهنم خواهد بود».[3] قرآن مجید عامل صعود به سوی بهشت،[4] مایه خرمی دلها،[5] دریای بی‎کران معرفت[6] و یگانه عامل توانگری است.[7] که عامل اصلی هدایت‎گر و تربیت کننده افراد و جوامع بشری به سوی کمال و نیل به ارزشهای اخلاقی و انسانی است.

درباره ارتباط وانس با قرآن کریم، لازم است چند نکته مورد توجه قرار گیرد: الف.

چگونه می‎توان با قرآن مجید انس پیدا کرد؟

برای بهره‎مندی و اُنس با قرآن باید مراحلی را طی کرد از جمله: 1.

یادگیری قرآن؛ پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‎فرماید: «خیارکم من تعلم القرآن وعلّمه؛[8] بهترین شما کسی است که قرآن را بیاموزد و آن را به دیگران نیز یاد دهد».

2.

قرائت قرآن؛ حضرت امام صادق ـ علیه السّلام ـ می‎فرماید: «من قرأ القرآن و هو شاب مؤمن اختلط القرآن بلحمه ودمه و جعله الله مع السفره الکرام البرره...؛[9] کسی که قرآن بخواند، درحالی که جوان مؤمن است، قرآن با گوشت و خون او مخلوط شده و با فرشتگان بزرگوار و نیکو صفت همنشین می‎شود».

پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‎فرماید: «نوروا بیوتکم بتلاوه القرآن...»؛[10] خانه‎های خود را با تلاوت قرآن نورانی کنید».

تلاوت قرآن نیز خود دارای آدابی است از جمله: الف.

مسواک زدن، پیامبر گرامی می‎فرماید: «نظفوا طریق القرآن قیل یا رسول الله و ما طریق القرآن قال افواهکم قیل بماذا قال بالسواک؛[11] راه قرآن را پاکیزه نگه دارید.

عرض شد یا رسول الله!

راه قرآن چیست؟

فرمود: دهانهایتان.

عرض شد: چگونه؟!

فرمود: بوسیله مسواک کردن».

ب.

وضو و طهارت داشتن هنگام تلاوت قرآن؛ «لا یسمه الا المطهرون؛[12] جز پاکان بر آن دست نزنند».

ج.

پناه بردن به خداوند متعال پیش از قرائت قرآن؛ «فاذا قرأت القرآن فاستغذ بالله من الشیطان الرجیم؛ وقتی که قرآن می‎خوانی از (شرّ) شیطان رانده شده به خداوند پناه ببر».

د.

قرائت قرآن با صدای خوش و دلنشین؛ پیامبر گرامی ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‎فرماید: «لکل شیء حلیه و حلیه القرآن الصوت الحسن؛[13] ه.

قرائت قرآن همراه با خشوع؛ «الم یأن للذین ءامنوا ان تخشع قلوبهم لذکر الله و ما نزل من الحق...؛[14] آیا وقت آن نرسیده است که دل‎های مؤمنان در برابر ذکر خدا و آن چه از حق نازل شده خاشع گردد...» و.

قرائت همراه با حزن و اندوه؛ پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‎فرماید: «ان القرآن نزل بالحزن فاذا قرأ نموه فابکوا فان لم تبکوا فتباکوا»[15] براستی قرآن همراه با حزن نازل شده است، بنابراین، هنگامی که قرآن می‎خوانید گریه کنید و اگر گریه نکردید حالت گریه را به خود بگیرید».

ز.

تلاوت قرآن با ترتیل و شمرده؛ «ورتل القرآن ترتیلا؛[16] قرآن را با دقت و تأنی بخوان».

3.

تدبر در قرآن؛ قاری قرآن باید با توجه به معانی قرآن، آن راتلاوت کند و در آیات تفکر و اندیشه نماید و از آن‎ها پند گیرد، چنان که حضرت علی ـ علیه السّلام ـ می‎فرماید: «(پرهیزکاران) در شب به پا خواسته و قرآن را شمرده و با تدبر تلاوت می‎کنند، جان خویش را با آن محزون می‎سازند و دوای درد خود را از آن می‎گیرند هرگاه به آیه‎ای برسند که در آن تشویق باشد، با علاقه و امید به آن روی می‎آورند و روح و جانشان با شوق بسیار در آن ذخیره می‎شود و آن را همواره الگوی خود می‎سازند و هرگاه به آیه‎ای برسند که در آن بیم باشد، گوش‎های دل خود را برای شنیدن آن باز می‎کنند و صداهای ناله و برخورد زبانه‎های آتش در گوش‎شان طنین انداز است»[17].

4.

عمل به قرآن؛ پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‎فرماید: «ربّ تال للقرآن و القرآن یلعنه؛[18] چه بسیار کسانی که قرآن را تلاوت می‎کنند، در حالی که قرآن بر آن‎ها لعن و نفرین می‎فرستد».

5.

حفظ قرآن؛ پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‎فرماید: «لا یعذب الله قلبا وعی القرآن؛[19] خداوند قلبی را که ظرف قرآن باشد، عذاب نمی‎کند».

بنابراین، برای مأنوس شدن با قرآن، داشتن برنامه‎ای منظم و روزانه برای قرائت و عمل به موارد و عوامل مذکور لازم است.

چرا قرآن کریم در بین ما مهجور است؟

مهجوریت قرآن و فاصله گرفتن مردم به خصوص مسلمانان از مفاهیم و معارف قرآن علت‎های متعددی دارد از جمله: 1.

تلاش و توطئه شیاطین جنی و انسی باعث شده که مردم از مفاهیم و معارف بلند قرآن مجید فاصله گرفته و در دام شیطان‎های وسوسه‎گر گرفتار آیند و با آموزه‎های قرآن کریم بیگانه شوند و قرآن در میان آن‎ها به خصوص مسلمانان مهجور بماند، قرآن کریم می‎فرماید: «و قال الرسول!

یارب ان قومی اتخذوا هذا القرآن مهجورا؛[20] و پیامبر (خدا) گفت: «پروردگارا!

قوم من این قرآن را رها کردند (و از آن دوری جستند)».

فراموش کردن مفاهیم و معارف قرآن کریم وغفلت از آنها، باعث شده که مردم به دستورها و پیام‎های راه‎گشا و هدایت‎گر این کتاب مقدس توجه نکنند و فرهنگ قرآن در میان مردم به دست فراموشی سپرده شود بسیاری از مردم به جای عمل به قرآن، تنها آن را به عنوان یک کتاب مقدس یا به قصد ثواب آن را تلاوت می‎کنند و یا در مراسم ختم مرده‎گان آن را قرائت نموده و یا در کنار سفره عقد و یا دریاچه‎ای سبز بر روی طاقچه از آن نگهداری می‎کنند!!

در حالی که قرآن کریم برای هدایت و تربیت انسان‎ها نازل شده و مردم باید با عمل به دستورها و فرمان‎های آن، برای رسیدن به کمال و نزدیک شدن به خداوند را بپیمایند و در آیات آن تدبر و تفکر کنند ودر زندگی آن‎ها را بکار گیرند و پیاده کنند؛ «...

و انزلنا الیک الذکر لتبین للناس ما نزل الیهم و لعلهم یتفکرون؛[21]...

و ما این ذکر (قرآن) را بر تو نازل کردیم تا آن چه به سوی مردم نازل شده است برای آن‎ها تبیین کنی، شاید اندیشه کنند».

حضرت علی ـ علیه السّلام ـ درباره مهجوریت قرآن کریم می‎فرماید: «...

حاملان قرآن آن را واگذاشته و حافظان قرآن آن را فراموش می‎کنند، پس در آن روزقرآن و پیروانش از میان مردم رانده و مهجور می‎گردند و هر دو غریبانه در یک راه ناشناخته سرگردانند و پناه‎گاهی میان مردم ندارند، پس قرآن و پیروانش در میان مردمند، ولی گویا حضور ندارند، با مردمند ولی از آن‎ها بریده‎اند؛ زیرا گمراهی و هدایت هرگز هماهنگ نشوند، گر چه کنار یکدیگر قرار گیرند، مردم در آن روز، درجدایی و تفرقه هم داستان، و در اتحاد و یگانگی پراکنده‎اند، گویی آنان پیشوای قرآن بوده و قرآن پیشوای آنان نیست، پس از قرآن جز نامی نزدشان باقی نماند و آنان جز خطی را از قرآن نشناسند...».[22] نقش قرآن در زندگی بشری در ابعاد مختلف فردی، اجتماعی و حتی بین المللی قابل دقت و بررسی است که به طور مختصر به بعضی از آنها اشاره می شود یکم: انسان نیازمند ارتباط مستقیم با آفریننده و هستی بخش خود است.

چنان که اقبال لاهوری گفته است: «اگر می خواهی خدا با تو سخن بگوید، قرآن بخوان».این ویژگی به طور کامل، تنها برای قرآن مجید باقی مانده است و هیچ کتاب آسمانی دیگر، چنین جایگاهی ندارد.

دوم: انسان در تکاپو و جست و جوی آگاهی های صحیح و معارف بلند و پرمعنا است.

و بیانی که از پیوستگی و هماهنگی منظم همه کرات و افلاک و زمین و آسمان دارد «وَ الشَّمْسِ وَ ضُحاها وَ الْقَمَرِ إِذا تَلاها وَ النَّهارِ إِذا جَلاَّها وَ اللَّیْلِ إِذا یَغْشاها...»؛ شمس (91)، آیه 4 - 1.و...

نیازمندی همه جامعه بشری و پویندگان راه حق و حقیقت را به این کتاب آسمانی ضروری و آشکار ساخته است؛ زیرا بعضی از دانش ها به جز از طریق قرآن، برای بشر دست یافتنی نیست: «وَ یُعَلِّمُکُمْ ما لَمْ تَکُونُوا تَعْلَمُونَ»؛ بقره (2)، آیه 151.؛ «و آنچه را نمی دانستید به شما یاد می دهد...».از جمله آگاهی هایی که جز از طریق قرآن راهی برای دریافت آن نیست، آگاهی درباره جهان پس از مرگ و جزئیات جهان آخرت است؛ زیرا هیچ کدام از افراد بشر، تجربه تکرار و رفت و آمد آن را ندارند و درک بشری، هیچ گونه سابقه ذهنی از آن ندارد.

سوم: نقش برجسته دیگر قرآن این است که از سابقه تاریخ بشر، خبرهای درست و مطابق واقع را نقل کرده و سرگذشت پیامبران و محتوای پیام آنان را - بدون هرگونه تحریف و دسیسه بشری به انسان ها رسانده است.

چهارم: نقش برجسته دیگر قرآن برای جامعه بشری، این است که ظرفیت جهان شمولی دارد و پیام های آن برای تمام مصلحان جهان و حافظان حقوق بشر، قابل اعتنا و کاربردی است.

قرآن خود این تحول آفرینی را در گستره ظرفیت های انسان دانسته است: «هُوَ أَنْشَأَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ اسْتَعْمَرَکُمْ فِیها»؛ هود (11)، آیه 61.؛ «خداوند شما را در زمین ایجاب کرد و وظیفه شکوفایی و آبادانی و استخراج ظرفیت های زمین را به شما واگذار کرد».رسالت دین و قرآن، «شکوفایی متوازن، متعادل و هماهنگ انسان» است.

منبع : http://ddshahed86.blogfa.com/post-17.aspx http://www.misaagh.ir/fa/content/view/32/180/ http://forum.gigapars.com/showthread.php?t=8018 http://rg1.tabaar.com/Nashrie/Files/2188.doc