چکیده
در این تحقیق با استفاده از آیات و روایات و آنهم روایاتی که از منابع اهل سنت است و خود آنها، آن منابع را قبول دارند، ولایت حضرت علی علیه‌السلام را اثبات کرده‌ایم.
از جمله این آیات و روایات می‌توان در آیه‌های زیر اشاره کرد:
1 الیوم اکملت لکم دینکم واتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا
2 اطیعواالله و اطیعواالرسول و اولی الامر منکم
3 انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلوه و یوتون الزکاه و هم راکعون و من یتول الله و رسوله و الذین آمنوا فان حزب‌الله هم الغالبون
و همچنین می‌توان به روایات زیر اشاره کرد:
حضرت محمد (ص) فرمودند به حضرت علی (ع): (انت منی منزله هارون من موسی الا انه لانبی بعدی) حضرت محمد (ص) بااشاره به حضرت فرمودند: ان هذا اخی و وصیی و خلیفتی فیکم فاسمعواله و اطیعوا.
مقدمه
این تحقیق به منظور دسته‌بندی کردن برخی از نصوصی که در آیات و روایات وارد شده است و دلالت بر ولایت حضرت علی (ع) دارند، گرد‌آوری شده است.
تا خواننده به راحتی بفهمد که چه آیاتی دال بر ولایت حضرت علی (ع) هست.
این تحقیق به منظور دسته‌بندی کردن برخی از نصوصی که در آیات و روایات وارد شده است و دلالت بر ولایت حضرت علی (ع) دارند، گرد‌آوری شده است.
تا خواننده به راحتی بفهمد که چه آیاتی دال بر ولایت حضرت علی (ع) هست.
ماجرای یوم الانذار و نصوص وارده در آن «وانذر عشیر تک الاقربین» هنگامی که این آیه بر پیامبر نازل شد، حضرت محمد (ص) ، علی (ع) را طلبید و فرمود که مهمانی ترتیب بده و فرزندان عبدالمطلب را دعوت کن.
حضرت علی (ع) این کار را انجام داد و فرزندان عبدالمطلب را دعوت کرد.
فرزندان عبدالمطلب آمدند و وقتی غذایشان را خوردند، پیامبر آماده سخن گفتن شد و فرمود: ای فرزندان عبدالمطلب به خدا قسم من در همه عرب، جوانی را سراغ ندارم که بهتر از آنچه برای شما آورده‌ام، برای شما آورده باشد، من خیر دنیا و سرای دیگر را برای شما آورده‌ام و خداوند مرا فرمان داده است تا شما را برای دستیابی به این همه خیر به سوی او بخوانم اکنون کدامیک از شما مرا در پیشبرد چنین امر مهمی یاری خواهد کرد تا برادر و وصی و جانشین من در میان شما باشد.
هیچ یک از آنها جواب مثبتی نداد و حضرت علی (ع) که از نظر سنی از همه کوچک‌تر بود عرض کرد: من ای رسول خدا دراین امر مهم تو را یاری خواهم کرد و آنگاه پیامبر رو به حاضران کرد و فرمود: «ان هذا اخی و وصیی و خلیفتی فیکم فاسمعواله و اطلیعو.» همانا علی برادر من و وصی من و جانشین من در بین شما است سخنان او راگوش کنید و از او اطاعت کنید.
ماجرای غدیر و نصوص وارد در آن یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلغت رسالتی و الله یعصمک من الناس» وقتی در روز هجدهم ذی‌الحجه و به هنگام بازگشت پیغمبر (ص) از حجه الوداع در محل غدیر این آیه نازل شد رسول خدا به کاروانها دستور توقف دادند تا همانجا فرود آمده، پیش‌رفتگان را فراخواندند تا واپس‌ماندگان نیز از راه برسند و به ایشان بپیوندند.
وقتی تمام مردم جمع شدند پیغمبر (ص) فرمودند: آیا می‌دانید که من از همه مومنان بر خودشان سزاوارتر و مقدم‌تر می‌باشم.
مردم بانگ برآوردند، آری ای رسول خدا.
حضرت باز پرسیدند آیا می‌دانید یا گواهی می‌دهید که من بر هر فرد مؤمنی از خود او مقدم‌تر اولی هستم؟
مردم فریاد برآوردند، آری ای رسول خدا.
پس پیغمبر (ص) دست علی (ع) را گرفت و بلند کرد،به طوری که سفیدی زیر بغل هر دو نمایان شد،آنگاه فرمود: ای مردم!
خداوند مولی و سرور من است و من مولی و سرور شما هستم، پس هرکس را که من مولای او می‌باشم این علی، مولای او خواهد بود، پست دست بر دعا برداشت و فرمود: بار خدایا!
دوستدار او را دوست بدار و دشمنانش را دشمن بدار.
«من کنت مولاه فهذا علی مولاه اللهم وال من والاه و عادمن عاداه» راوی می‌گوید: هنوز این دو نفر از هم جدا نشده بودند که این آیه به پیامبر (ص) نازل شد: «الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا» امروز در دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آئین (جاودان) شما پذیرفتم.
آنگاه رسول خدا (ص) فرمود: الله اکبر بر اکمال دین و اتمام نعمت و خشنودی خداوند به رسالت من و ولایت علی.
پس از انجام این مراسم عمر بن خطاب، علی (ع) را دید و به ایشان گفت: ای پسر ابوطالب!
این موهبت بزرگ بر تو گوارا با دکه صبح را به شام آوردی، در حالی که مولی و سرور همه مومنان گردیده‌ای.
در روایت دیگر آمده است که: عمر بن خطاب به علی (ع) گفت: بخ بخ لک یا ابن ابی طالب» خوشا به حالت ای پسر ابوطالب.
رسول خدا (ص) عمامه سیاه رنگی به نام سحاب داشتند که آن را در روزهای مخصوصی چون فتح مکه به سر می‌بستند.
پیامبر خدا همان عمامه را در روز غدیر خم بر سر علی (ع) بستند از شخص امیرالمومنین علی (ع) آمده است که فرمودند: در روز غدیرخم، رسول خدا، عمامه سیاهی بر سرم بست و دنباله آن را روی دوشم رها نمود.
و همچنین از حضرت علی (ع) چنین آمده است: در روز غیر خم رسول خدا (ص) عمامه‌ای بر سرم بست و دنباله آنرا به پشت سرم رهاکرد.
آنگاه فرمود: عمامه موجب می‌شود که مسلمانان از مشرکان تشخیص داده شوند.
برخی آیات دیگری که دال بر امامت حضرت علی (ع) است.
آیه 1ـ «انما ولیکم الله و رسوله والذین آمنوا الذین یقیمون الصلوه و یوتون الزکاه و هم راکعون و من یتول الله و رسوله و الذین آمنوا فان حزب‌الله هم الغالبون.» در این آیه معنی ولی(اولی به تصرف) است چنانچه می‌گوئیم فلانی ولی قاصر است و دانشمندان لغت تصریح کرده‌اند: کل من ولی امر احد فهوولیه: هرکس عهده‌دار امر کسی شود ولی او است.
بنابراین معنای آیه چنین می‌شود: آن کسی که امور شما را عهده‌دار است و از خود شما در تصرف آن اولی میباشد، تنها خداست و رسولش (ص) و علی (ع) زیرا این علی (ع) است که صفات ایمان، اقامه نماز و پرداخت زکات در حال رکوع در او وجود داشته و آیه درباره‌اش نازل شده است.
خداوند این ولایت را، برای خودش، پیامبرش و ولیش یکسان قرارداد داده است و می‌دانیم که ولایت خدا عمومی است، پس ولایت پیامبر (ص) و ولیش نیز مانند ولایت خداست.
آیه 2ـ «اطیعو الله و اطیعو الرسول و اولی الامر منکم.» برخی از روایاتی که دال بر امامت حضرت علی (ع) و اهل بیت علیهم السلام است: حدیث 1: پیامبر (ص) فرمودند: انی تارک فیکم الثقلین، کتاب‌الله و عترتی اهل بیتی، ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا ابداً و انهما لن یغترقا حتی یروا علی الحوض.
حدیث 2: پیامبر فرمودند: انما مثل اهل بیتی فیکم کمثل سفینه نوح من رکبهانجا و من تخلف عنها هلک.
حدیث 3: پیامبر فرمودند: انت منی بمنزله هارون من موسی الا انه لانبی بعدی.
فهرست منابع شیرازی، سلطان الواعظین، شبهای پیشاور، چاپخانه حیدری ، چهل و پنجم، 1386 عسگری، مرتضی، ولایت علی در قرآن و سنت، منیر، پنجم، 1386 عسگری، مرتضی، معالم المدرستین، منیر، دوم، 1386 موسوی، سید شرف الدین، المراجعات، چاپخانه سپهر، ششم،1386